tüketici yazıları.qxp - tüpadem - Hacettepe Üniversitesi

Yaþlýlýk Dönemi ve Tüketim
taleplerinde de artýþ olacaktýr (Bone, 1991; Kotler, 1997). Bu ihtiyaçlarýn giderilmesi
pazarda uygun seçeneklerin bulunmasýna baðlýdýr (Özgen ve Kostak, 1996).
Yaþlý tüketicilerle ilgili bugüne kadar yapýlan çalýþmalarda daha çok yaþlýlarýn çeþitli
tüketim mallarýný satýn almada karþýlaþtýklarý sorunlar, alýþveriþ yaptýklarý maðazalardaki
satýþ elemanlarý ve maðaza düzenlemelerine iliþkin sorunlar incelenmiþtir (Wallin ve
Karlsson, 1986; Richards, 1981; Lyon ve Byliss, 1987; Pysarchik, 1989; Gelb, 1985;
Lambert, 1975; Leighton ve Seaman, 1997; Gönen ve Hablemitoðlu, 1991; Babaoðul ve
Çopur, 1998; Cerit ve Güven, 2000). Bu grubun tüketici olarak tutum ve davranýþlarý
üzerinde etkili olan faktörler ve harcama eðilimlerini belirlemeye yönelik daha az sayýda
araþtýrma bulunmaktadýr (Gönen ve Hablemitoðlu, 1991; Marangoz, 2006; Turan ve
Çolakoðlu, 2009).
Sonuç
Yaþlý tüketicilerin herhangi bir malý satýn alýrken, karar verme sürecinde etkili sosyal,
psikolojik, kültürel ve demografik faktörlerin doðru olarak bilinmesi istek ve
ihtiyaçlarýnýn daha fazla tatmin edilmesini ve doðru pazarlama stratejilerinin
geliþtirilmesini saðlama açýsýndan oldukça önemlidir. Yaþlýlarýn günlük ihtiyaçlarýný
giderme ve faaliyetlerini sürdürmede onlara yaþamlarýný kolaylaþtýracak olanaklar
saðlanmýþ olmasý ve kiþilerin bunlarý benimsemesi o toplumun geliþmiþlik düzeyinin de
bir göstergesidir. Yaþlý tüketicilerin yaþamýný kolaylaþtýrabilecek önlemler ve
düzenlemelerin gerçekleþtirilmesi ise önceliklerin saptanmasýna, dengeli kaynak tahsisine
ve disiplinler arasý bilgi donanýmýnýn saðlanmasýna baðlýdýr. Bu nedenle toplumun
kaynaklarýný, hak ve sorumluluklarýný paylaþýrken yaþ gruplarý arasýndaki eþitliðin her
platformda desteklendiði bir ortamda, her yaþýn kendine özgü özellikleri olduðu
unutulmadan, yaþlý bireylerin baðýmlý salt tüketici konuma girmeleri engellenerek,
güçleri ve eðilimleri doðrultusunda yaþamlarýný saðlýklý ve aktif olarak sürdürmelerinin
desteklenmesi gerekmektedir.
Aktif tüketici olabilme ve yaþam biçimine yön verme açýsýndan harekete geçme, eðitim
ve bilgilendirme süreçlerinin gerçekleþmesi oldukça önemlidir. Çünkü iyi eðitimli ve
bilinçli bireyler daha aktif, daha mutlu ve refah içinde olan tüketicilerdir. Bu nedenle
yaþlý bireylerin emeklilik döneminde daha güvenli ve mutlu olabilmesi için; üretici ve
pazarlamacýlar yaþlý bireylere yönelik pazarlama faaliyetlerini gerçekleþtirirken rahatlýk,
güvenlik, uygunluk, sosyal deðerlerle baðdaþma gibi faktörleri göz önünde
bulundurmalýdýrlar. Ayrýca yaþlýlarýn fiziksel, sosyal ve ekonomik özelliklerine uygun
ürünlere kolayca ulaþabilmeleri saðlanmalý, maðaza içi düzenlemeler ve satýþ personelinin
tutum ve davranýþlarý gibi konularda yaþlý bireylerin özellikleri göz ardý edilmemelidir.
197