tüketici yazıları.qxp - tüpadem - Hacettepe Üniversitesi

More documents

Recommendations

Info

Görme Engelli Tüketiciler: Satýn Almada Yaþadýklarý Sorunlar ve Çözüm Önerileri Görme Engelli Tüketiciler: Satýn Almada Yaþadýklarý Sorunlar ve Çözüm Önerileri Dr. Ayfer AYDINER BOYLU Hacettepe Üniversitesi Ýktisadi ve Ýdari Bilimler Fakültesi Aile ve Tüketici Bilimleri Bölümü ayfer _boylu@hotmail.com Özet Görme engelli tüketicilerin sayýsýndaki artýþ dikkate alýndýðýnda önem kazanan ve incelenmesi gereken konulardan biri de, görme engellilerin günlük yaþamýn bir parçasý olan satýn alma sýrasýnda karþýlaþtýklarý sorunlardýr. Maðaza içi düzenlemeler, maðaza personelinin tutum ve davranýþlarý gibi pek çok faktör özel durumlarý nedeniyle görme engelliler için daha fazla önem kazanmakta olup, diðer tüketici gruplarýna göre de daha fazla sorun yaþamaktadýrlar. Görme engelli tüketicilerin sayýsýndaki artýþ ve satýn alma esnasýnda karþýlaþtýklarý engeller göz önünde bulundurulduðunda bu grubun satýn alma ile ilgili istek ve ihtiyaçlarýnýn karþýlanabilmesi için, zemin kaplamada kaymayý önleyici ve dolaþmayý kolaylaþtýrýcý malzemelerin kullanýlmasý, merdivenlere trabzan konulmasý, basamaklar arasýnda kot farklýlýklarýnýn bulunmamasý, maðaza giriþlerinin zemin seviyesiyle kot farký içermeyip doðrudan eriþime uygun olmasý, rampa ve merdiven giriþleri gibi potansiyel tehlike taþýyan alanlarda ýþýk þiddetinin arttýrýlmasý, asansörlerde sesli arama sisteminin bulunmasý, etiketlere Braille alfabesi eklenmesi ve renk kontrastýnýn arttýrýlmasý, maðaza personelinin görme engelli kiþilerin olasý istek ve ihtiyaçlarý konusunda eðitilmesi gibi düzenlemelerle engelsiz fiziksel çevreler oluþturulmalý ve mevcut çevrelerin niteliði arttýrýlmalýdýr. Anahtar kelimeler: Görme engelli, tüketici, satýn alma Giriþ Engelli Birleþmiþ Milletler Genel Kurulu’na göre, normal bir kiþinin kiþisel yada sosyal yaþantýsýnda kendi kendine yapmasý gereken iþleri, bedensel veya ruhsal kabiliyetlerindeki kalýtýmsal veya sonradan olma herhangi bir noksanlýk sonucu yapamayan kiþidir (T.C. Baþbakanlýk Kadýn ve Sosyal Hizmetler Müþteþarlýðý, 1994). Engellilik ise Dünya Saðlýk Örgütü (WHO, 2001) tarafýndan, bir yetersizlik veya özür nedeni ile yaþa, cinsiyete, sosyal ve kültürel faktörlere baðlý olarak kiþiden beklenen rollerin kýsýtlanmasý veya yerine getirilememesi olarak tanýmlamaktadýr. Dünya Saðlýk Örgütü (WHO) verilerine göre, genel olarak herhangi bir toplumun nüfusunun yaklaþýk %10’unu engelli kiþiler oluþturmaktadýr. Bu oranýn geliþmekte olan 179
180 Tüketici Yazýlarý II ülkelerde %13 olduðu tahmin edilmektedir (Perelman, 2007; Mont, 2005). Türkiye’deki duruma bakýldýðýnda ise Özürlüler Ýdaresi Baþkanlýðý ve Devlet Ýstatistik Enstitüsü iþbirliði ile gerçekleþtirilen 2002 yýlý Türkiye Özürlüler Araþtýrmasý sonuçlarýna göre, engellilerin oraný toplam nüfus içinde %12.29’dur (Baþbakanlýk Özürlüler Ýdaresi Baþkanlýðý, 2002). Savaþlar, kazalar, doðal afetler, hastalýklar gibi olumsuz faktörlerin yaný sýra bilimsel ve teknolojik geliþmelere baðlý olarak týp ve saðlýk alanýndaki ilerlemeler, beslenme koþullarýnýn iyiye gitmesi, genel hijyenik koþullarýn düzelmesi gibi yaþam koþullarýnýn iyileþmesiyle insanlarýn beklenen yaþam sürelerinin uzamasý engellilerin dolayýsýyla görme engellilerin sayýsýndaki artýþý da beraberinde getirmektedir (Ege, 1982; Bilir, 1996; Ýçli, 1999; Fýrat, 2009). Görme engelli, gözde veya beyinde oluþan bir bozukluða veya hastalýða baðlý olarak görme yetisi azalmýþ veya görme yetisini tamamen kaybetmiþ kiþidir. Görsel engellilik, tam körlükten renk algýlanmasý, mesafe algýlanmasý, þekillerin tanýnmasý ve görme sahasýnýn boyutlarýnda kýsýtlamalar gibi çeþitli derecelerdeki görme sýnýrlýlýklarýný kapsamaktadýr (May et al., 2000; Oral Health Care For Persons With Disabilities, 2009). Dünyada %90’ýndan fazlasý geliþmekte olan ülkelerde olmak üzere 161 milyondan fazla insan görme bozukluðuna sahiptir (124 milyon: az gören kiþiler, 37 milyon: tam kör kiþiler). Türkiye’de ise nüfusun %0,6’sý görme engelli olup en sýk görülen görme engelleri: bir gözün hiç görmemesi (%28), her iki gözün de az görmesi (%21), bir gözün az, diðer gözün hiç görmemesidir (%18) (WHO, 2001; Baþbakanlýk Özürlüler Ýdaresi Baþkanlýðý, 2002). Bu veriler görme engelli nüfusunun genel nüfus içerisinde önemli bir oraný olduðunu göstermekle birlikte bazý gerçekleri ortaya koymaktadýr. Bu verilere göre günlük yaþantýmýzda cadde ve sokaklarda çok sayýda görme engelli kiþi ile karþýlaþmamamýzýn nedeni görme engelli kiþilerin mevcut olmamasý deðil, bu kiþilerin dýþ mekan kullanýmlarýndan yardým almadan faydalanabilmelerinin olanaksýz olmasýdýr. Oysa görme engelliler de herkes kadar toplumun sunduðu tüm hizmet ve olanaklardan baðýmsýzca yararlanma hakkýna sahiptir. Ancak görme engelli birey için bu haklarýný kullanabilmek özellikle engelli duyarlýlýðý yeterince geliþmemiþ toplumlarda oldukça zordur. Bu durumda görme engelli birey, çoðu zaman kentsel mekan düzenlemelerinin uygun olmamasý nedeniyle eðitim, çalýþma, saðlýk vb. sosyal haklarýndan neredeyse mahrum kalarak sosyal çevreden kopmakta ve çoðu zaman özel gereksinimlerini karþýlayamamaktadýr (Engelsiz dünyalar için, 2000; Ufuk, 2002).
Page 2 and 3:
Hacettepe Üniversitesi Tüketici -
Page 4 and 5:
Ýçindekiler Önsöz Prof. Dr. Mü
Page 6:
Önsöz Tüketici ile ilgili farkl
Page 10 and 11:
Özet Türkiye’de ve AB Ülkeleri
Page 12 and 13:
Türkiye’de ve AB Ülkelerinde T
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
AB Ülkelerinde Tüketici Eðitimi
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Bilgi Toplumu ve Kamu Yönetimi Ba
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
21 www.ntvmsnbc.com 22 http://www.s
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Preston, P. (2003). “European Uni
Page 48 and 49:
Ekonominin Yükselen Deðerleri; Et
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Pehlivan, A.Ý. (2001). Yönetsel M
Page 68 and 69:
Küresel Kriz Ortamýnda Tüketici
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Yöndeþ Teknolojiler: Bireyle, Ýh
Page 88 and 89:
Yöndeþ Teknolojiler: Bireyler, Ý
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Yeni Teknolojiler ve Tüketici Etki
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Kaynak:TUENA Türkiye Ulusal Enform
Page 114 and 115:
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Sürdürülebilir Kalkýnma Açýs
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Page 130 and 131: Sürdürülebilir Kalkýnma Açýs
Page 132 and 133: Sürdürülebilir Kalkýnma Açýs
Page 134 and 135: Çevre Kadýn Dernekleri Federasyon
Page 136 and 137: Tüketici Eðitimi Perspektifinde R
Page 154 and 155: Özet Medya, Reklam ve Tüketim: Ç
Page 156 and 157: Medya, Reklam ve Tüketim: Çocukla
Page 164 and 165: Ýsteðin kaynaðý •TV •Dergi
Page 174 and 175: Buijzen, M., Valkenburg, P.M. (2000
Page 178 and 179: Ward, S., Wackman, D. (1971). “Fa
Page 182 and 183: Görme Engelli Tüketiciler: Satýn
Page 188 and 189: Yaþlýlýk Dönemi ve Tüketim Dr.
Page 190 and 191: Yaþlýlýk Dönemi ve Tüketim sö
Page 192 and 193: Yaþlýlýk Dönemi ve Tüketim ya
Page 194 and 195: Yaþlýlýk Dönemi ve Tüketim Anc
Page 196 and 197: Yaþlýlýk Dönemi ve Tüketim þe
Page 198 and 199: Yaþlýlýk Dönemi ve Tüketim tal
Page 200 and 201: Yaþlýlýk Dönemi ve Tüketim Bay
Page 202 and 203: Yaþlýlýk Dönemi ve Tüketim Lev
Page 204 and 205: Tüketici Haklarý ve Halk Saðlý
Page 224 and 225: Saðlýk Hizmetlerinde Tüketici Ya
Page 230 and 231:
Saðlýk Hizmetlerinde Tüketici Ya
Page 232 and 233:
Page 234 and 235:
Page 236 and 237:
Page 238 and 239:
Page 240 and 241:
Page 242 and 243:
Page 244 and 245:
Page 246 and 247:
Page 248 and 249:
Ýlaç Tüketicisinin Belirlenmesi
Page 250 and 251:
Page 252 and 253:
Page 254 and 255:
Tüketicilerin Bilgi Kaynaðý Olar
Page 256 and 257:
Page 258 and 259:
Page 260 and 261:
Page 262 and 263:
Tablo 2. Tüketicilerin Ambalajlý
Page 264 and 265:
Page 266 and 267:
*P
Page 268 and 269:
Page 270 and 271:
Page 272 and 273:
Ambalaj Tasarýmýnda Görsel Bir U
Page 274 and 275:
Page 276 and 277:
Page 278 and 279:
Page 280 and 281:
Page 282 and 283:
Page 284 and 285:
Page 286 and 287:
Page 288 and 289:
Page 290 and 291:
Page 292 and 293:
Page 294 and 295:
Tüketici Bilgilendirme Aracý Olar
Page 296 and 297:
Page 298 and 299:
Page 300 and 301:
Page 302 and 303:
Page 304 and 305:
Pazarlama Dünyasý Dergisi, 2, 12-
Page 306 and 307:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar Uz
Page 308 and 309:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar ko
Page 310 and 311:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar Ü
Page 312 and 313:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar T
Page 314 and 315:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar L
Page 316 and 317:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar ps
Page 318 and 319:
11-American Express (kredi kartý)
Page 320 and 321:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar de
Page 322 and 323:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar fa
Page 324 and 325:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar 6.
Page 326 and 327:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar g
Page 328 and 329:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar El
Page 330 and 331:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar þ
Page 332 and 333:
Lüks Tüketim ve Lüks Markalar Bo
Page 334 and 335:
Oskay, Ü. (1987). “Thorstein Veb
Page 336 and 337:
Bir Tutundurma Faaliyeti Olarak Hal
Page 338 and 339:
Page 340 and 341:
Page 342 and 343:
Page 344 and 345:
Page 346 and 347:
Page 348 and 349:
Page 350 and 351:
Page 352 and 353:
Page 354 and 355:
Tüketiciler Açýsýndan Serbest Z
Page 356 and 357:
Page 358 and 359:
Page 360 and 361:
Page 362 and 363:
Page 364 and 365:
Türkiye’de Ýþyerinde Kantin i
Page 366 and 367:
Page 368 and 369:
Page 370 and 371:
Page 372 and 373:
Page 374 and 375:
Page 376 and 377:
• Türkiye’nin sosyal ve ekonom
show all

tüketici yazıları.qxp - tüpadem - Hacettepe Üniversitesi

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?