tüketici yazıları.qxp - tüpadem - Hacettepe Üniversitesi

146 Tüketici Yazýlarý II
alýnabileceðini bildirmek, piyasadaki mallarýn kalite ve kullaným alanlarý hakkýnda bilgi
sahibi olmak vb. (Kamery, et. al., 2002) Günümüzde reklamlarýn tüketiciye kitle iletiþim
araçlarý ile sunulmasý, kitle iletiþim araçlarýnýn insanlar üzerindeki eðitici etkisini
reklamlara da yansýtmýþtýr (Uludere, 2003). Üretici ile tüketici arasýnda iletiþimi saðlayan
bir araç olan reklam, tüketiciye verdiði bilgilerle onun rehberi durumundadýr.
Reklamcýlýðýn ilk dönemlerinde reklamlarýn asýl misyonu olarak da tanýtýmý yapýlan ürün
hakkýnda tüketicileri bilgilendirmek ve eðitmek ön plana çýkmýþtýr (Batý, 2005). Reklam
ile tüketicilere bilgi vermek ayný zamanda tüketicileri eðitmektedir. Mal ve hizmetin
kullaným alaný, nereden, nasýl ve ne kadar fiyata temin edileceði, nerelerde ve nasýl
kullanýlacaðý, yeni kullaným alanlarý, faydalarý, özellikleri ile ilgili bilgi eksikliði
giderilerek tüketici eðitilmektedir. Örneðin Danino reklamlarýnda tüketici olarak
annelere Danino ürünlerinin D vitamini yönünden zengin olduðu ve çocuðun geliþimine
katkýda bulunduðu mesajý verilmektedir.
Philip Nelson, reklamýn bilgilendirici dört fonksiyonu olduðunu belirtmektedir:
Ürünün iþleviyle marka arasýndaki iliþkiyi farkýndalýk yaratacak biçimde anlatmak,
tanýtýlan markalarýn, satýn alýnabilecek en iyi markalar olduðunu ima etmek, tüketiciye,
markayý aklýnda tutabilmelerini saðlayan bazý özellikleri hatýrlatmak, satýn alma
kararýyla birleþtirilen riski azaltacak ve/veya faydayý anlatacak bilgileri doðrudan
tüketiciye saðlamak (Bozkurt, 2006).
Reklamýn bilgi verme özelliði önemli bir unsurdur. Pazar ekonomisinin geliþmesiyle
uzmanlaþma ve üretim noktalarý ile tüketim noktalarý arasýndaki mesafe açýlmaktadýr.
Üretici ile tüketici arasýndaki kiþisel iliþkiler kopmuþ ve bunun sonucunda da bir iletiþim
problemi ortaya çýkmýþtýr. Reklamlarýn bu iletiþim problemini ortadan kaldýrmasý
beklenmektedir. Reklam vasýtasýyla bilgi üreticiden tüketiciye doðru taþýnmaktadýr.
Reklamýn bilgi saðlama rolü reklamý savunmayan kesim tarafýndan da benimsenmiþtir.
Reklamlar sayesinde tüketiciler, mallarýn fiyatý, kalitesi hakkýnda bilgi edinmekte ve
böylece ihtiyaçlarýna en uygun ürünü seçerek bütçelerini daha verimli bir biçimde
kullanmaktadýrlar. Ýyi bilgilerle donatýlmýþ tüketiciler gerçekten gereksinimlerini
karþýlayacak uygun mallar üretilmesi konusunda talepte bulunabileceklerdir (Eray,
2009).
Toplumun ekonomik ve sosyal geliþmesine paralel olarak tüketicinin bilgi ihtiyacý ve
bu bilgiyi elde etmek için harcayacaðý zaman gittikçe önem kazanmaktadýr. Reklam
tüketicinin hýzlý ve ucuz bir biçimde bilgi edinme ihtiyacýný karþýlayarak ona hizmet
verebilmektedir. Bazý firmalar tüketicilerine veya alýcýlarýna doðru olaný vermeye
çalýþýrken diðerleri kýsa dönemde yüksek kar elde etme hevesine kapýlýrlar. Böylece