tüketici yazıları.qxp - tüpadem - Hacettepe Üniversitesi

12 Tüketici Yazýlarý II
olmadýðýný göstermektedir. Tüketicilerin eðitilmesinde devlete, medyaya, iþ adamlarýna,
araþtýrma kuruluþlarýna, tüketici örgütlerine özellikle de yaygýn ve örgün eðitim
kurumlarýna önemli görevler düþmektedir. Son yýllarda tüketici eðitimi konularý
okullarda tüm sýnýflarda çeþitli derslerin konularý altýnda okutulmaktadýr. Eðitim
uzmanlarýna göre; tüketici eðitimi ne kadar küçük yaþta verilirse ileri ki dönemlerde
tüketici problemlerinin aþýlmasý o derece kolay olmaktadýr. Öte yandan uzmanlar
çocuðun geliþim döneminin her sürecinde tüketici eðitimi almasýnýn önemli olduðunu
vurgulamaktadýrlar (Özgen ve Gönen,1995).
Deðiþen dünya koþullarý nedeniyle çocuklarýn da önemli birer tüketici haline geldiði
günümüzde çocuk tüketicilere verilen önem giderek artmaktadýr. Alýþveriþlerde
ebeveynlerin çocuklarýn görüþlerinden yararlanmalarý ve çocuklarýn kendi isteklerini
yansýtabilmesi ve ihtiyaçlarýný belirtebilmesi, firmalarý bu yönde çalýþmalar yapmaya
yönlendirmektedir. Bugünün çocuklarýnýn geleceðin potansiyel tüketicileri olduðu
düþünüldüðünde, firmalar çocuk pazarýnýn yapýsýný çok daha iyi deðerlendirmeye ve
analiz etmeye çalýþmaktadýrlar. Çocuklara yönelik olarak hazýrlanacak kampanyalarla
çocuklarýn ileriki yaþlarda firmanýn markasýna potansiyel baðýmlýlýðýný hedef
almaktadýrlar (Lebe, 2006).
Bir araþtýrmaya göre çocuklar geliþim dönemleri sürecinde tüketici olarak 5 evreden
geçmektedirler:
Gözlem: Çocuðun pazarla tanýþtýðý ilk evredir. Aileler genellikle bebeklerini ve
çocuklarýný bu evrede alýþveriþe götürmeye baþlamaktadýrlar. Bu gezilerde çocuk, alýþveriþ
çevresi ile ilk etkileþimlerini kurmaktadýr. Bu süreç 2. aydan 33.aya kadar olan süreci
kapsamaktadýr.
1. Talepte Bulunma: Bu evrede çocuk maðazada gördüðü ve ilgisini çeken ürünleri talep
etmeye baþlamaktadýr. Ayrýca çocuk bu evrede reklamlardan da etkilenmektedir.
2. Seçim Yapma: Çocuklarýn yürümeye baþlamasý ile birlikte raflarda bulunan bir ürünü
seçmeyi ve bunu raftan almayý artýk baþarabildikleri bir dönemdir. Bu aþama çocuðun ilk
fiziksel iletiþimini de içermektedir.
3. Yardýmlý Alýþveriþ: Bu aþama çocuklara aile ve aile yakýnlarý tarafýndan verilen
paralarýn yardýmlý alýþveriþ ile harcanmaya baþlandýðý dönemdir. Ayný zamanda çocuðun
elindeki para ile maðazadaki ürünleri satýn alabileceði kanaatine vardýðý dönemdir.
4. Baðýmsýz Alýþveriþ: Aile yardýmý olmaksýzýn alýþveriþin yapýldýðý dönemdir ve geliþim
sürecinin son basamaðýný oluþturmaktadýr (Çocuklar Öncelikle Çocuktur, Onlarý
Tüketici Olarak Tanýmlamak. http://www.zeynepozata.wordpres.com/).