tüketici yazıları.qxp - tüpadem - Hacettepe Üniversitesi

Kaynak:TUENA Türkiye Ulusal Enformasyon Altyapýsý Anaplaný Sonuç Raporu
Yeni Teknolojiler ve Tüketici Etkileþimi
Tablo 1: Bazý Enformasyon Teknolojisi Ürünlerinin KentselAlanlarda Hane Halký Bazýnda Yaygýnlýðý
Evde
Telefonu olanlar %81.8
Tele-sekreter kullananlar %5.8
Faks sahibi olanlar % 1.50
Bilgisayarý olanlar % 6.5
Modemi olanlar % 1.3
Internet baðlantýsý olanlar % 1.2
Ýþyerinde
Bilgisayarý olanlar %11.3
Internet baðlantýsý olanlar % 1.9
A.B.D. de gerçekleþtirilen çalýþmada teknoloji ürünlerinden en fazla kullanýlanlarýndan
olan bilgisayar/ internet’in evde kullaným yaygýnlýðýna iliþkin veriler de ilgi çekici
niteliktedir (Þekil 1).
Tüketicilere neyi, ne kadar ve nasýl tüketeceði noktasýnda bir hak verilmemektedir.
Tüketiciler þeklini, içeriðini ve yöntemini kendileri karar vermedikleri tüketimi
gerçekleþtirecek biçimde koþullanmaktadýr. Önceki yüzyýllardaki insanlar üreterek ve
çalýþýp artý ürün yaratarak; 20. yüzyýldan baþlamak üzere günümüz insaný ise tüketerek
yaþamaktadýr (Ritzer, 2000) Toplumun sorunsuz iþleyiþi için önerilen insan tipi, sürekli
ihtiyaçlarý artýrýlan ve buna baðlý olarak da hep daha fazlasýný tüketendir (Fromm, 1996).
Çünkü toplumsal hayat üzerinde hâkimiyeti artan çaðdaþ geliþmiþ ekonomiler, ne daha
fazla hammadde tüketim, ne daha fazla istihdam ve ne de daha fazla yatýrýmla
büyümektedir. Güçlü ekonomiler, hammadde, üretim, istihdam ve yatýrýmdan ziyade
sürekli artýþ trendine giren tüketime ihtiyaç duymaktadýr (Ýnsel, 1997) Aþýrý harcama ve
lüks tüketimle yapýlanan bu aþamada, insanlar, üzerine düþen görev ve sorumluluklarý
alýþ veriþ yaparak yerine getirmektedir. Tüketiciyi ayartmak ve lüks tüketimi
olabildiðince artýrabilmek için, ürünler, tüketicilerin alýþkanlýk ve davranýþlarýna
seslenecek þekilde sunulmaktadýr. Kiþilerin alýþkanlýklarý, öncelikleri ve tercihlerine göre
ürün oluþturmanýn daha iyi sonuç verdiði veya vereceði, milyarlarca dolarlýk küresel
reklam sanayisi tarafýndan bilinmektedir. Birbirlerini güçlendiren reklam ve teknolojik
geliþim, sistemin tam istediði þekilde insanlarý tüketime zorlamaktadýr (Barber, 2003).
Yani kýsaca üretim þekli, miktarý ve fiyatý her ne þekilde olursa olsun, tüketiciler;
ekonomik güçleri, eðitim seviyeleri, bilgi ve görgü düzeylerine göre ama mutlaka
tüketmekte veya tüketmeye zorlanmaktadýrlar (Wernick, 1996) Teknolojik geliþme,
111