21-22 Kas›m 2009 - Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası

içi e¤itim ve kat›l›m belgesi vermeçal›flmalar›nda konunun uzman› biliminsanlar›ndan ve deneyimli uygulamac›lardanmutlaka yararlan›lmal›d›r.TMMOB bu e¤itim çal›flmalar›ndabir standart ve eflgüdümsa¤lamal›d›r.Yetki sahibi ve Ar-Ge niteli¤inede sahip bir “ Co¤rafi Bilgi SistemleriEnstitüsü” ülkemiz için art›k birihtiyaçt›r.Kamu kurum ve kurulufllar›n›nkendi amaçlar›na uygun olarak derledi¤iveriler di¤er kurumlar›n gereksinimleriniyeterince karfl›lamamaktad›r.Birlikte çal›flabilirlik ilkesiningerçeklefltirilebilmesi amac›ylastandartlar›n belirlenmesi, verininüreten kurum taraf›ndan güncellenmesive di¤er kurumlar ilekullan›c›lara sunulmas›, ülkenin tamam›n›içerecek “Co¤rafi Bilgi”ninbir an önce tamamlanmas› gerekliliktir.CBS veritabanlar›n›n ortaklaflt›-r›lmas› ya da birbirlerine uyumluhale getirilmesi konusunda somutad›mlar at›lmaya bafllanm›fl olmaklabirlikte bu konudaki çal›flmalar h›zland›r›lmal›d›r.TUCBS kurum organizasyonlar›,veri modelleri, servis çerçeveleri vedi¤er standartlar›n kamu kurumlar›n›nyan› s›ra üniversite ve özelsektörün de katk›s›yla ivedilikle gelifltirmeyede aç›k olacak flekilde belirlenmesigerekmektedir. Kaynakisraf›n›n önlenmesi ve yaflanabilirbir gelecek için uygulanabilir kararlar›nç›kar›lmas› için TUCBS’ye iliflkinyasal ve teknik düzenlenmelerbir an önce tamamlanmal›d›r.Merkezi ve yerel yönetimlerde,CBS/KBS flubeleri yayg›nlaflt›r›lmal›,CBS/KBS projelerinin ve faaliyetlerinin(veri toplama, derleme, güncellemevb.) gerçeklefltirilmesinisa¤layacak yeterli norm kadrolaroluflturulmal›, üniversitelerle kurumve kurulufllar›n daha fazla iflbirli¤iyapma olanaklar› sa¤lanmal›-d›r.E¬-Dönüflüm Türkiye ProjesiKapsam›nda Haz›rlanan rapordaki“K›sa Dönem Eylem Plan›nda(KDEP) yer alan eylemlerin acil eylemplan›ndaki kamu yönetimininyeniden yap›land›r›lmas›, kamuhizmetlerinde etkinli¤in sa¤lanmas›ve vatandafllara yönelik hizmetlereiliflkin eylemler ile bir bütünlükiçinde olmas›na dikkat edilmifltir”vurgusu çok önemlidir. Ne yaz›k kisiyasi iktidarlarca, Ülke kalk›nmas›-na ve geliflimine yönelik haz›rlananpek çok ciddi ve önemli raporlar›nyaflama geçirilmesi için hiçbir ciddiad›m at›lmam›flt›r.Yeni yasal düzenlemelerinyap›lmas›, tüzük veyönetmeliklerin eksiksizuygulanmas› gereklili¤iGünümüzde, nüfusun yar›s›kentlerde yaflamaktad›r ve kentlinüfus oran›n›n art›fl›, Dünya’da veTürkiye’de özellikle tar›msal alanlarüzerinde büyük bask›lar yaratmaktad›r.Kentlerin planlanmas›nda do-¤al, kültürel, çevresel de¤ere, afetriskine duyarl› do¤a ve insan› birlikteele alan bir yaklafl›m ve bütüncül,yaya öncelikli, toplu tafl›maa¤›rl›kl›, kimlikli kentler yaratmayadönük bir süreç benimsenmelidir.Bu nedenle çevre koruma ve arazikullan›m planlamas› konusundaköklü, tutarl› politikalar›n gelifltirilmesiiçin CBS kullan›m›n›n gereklili¤iortaya ç›kmaktad›r.Ulusal Konumsal Veri Altyap›s›(UKVA) için, baflta Tapu ve KadastroGenel Müdürlü¤ü, Harita GenelKomutanl›¤› gibi temel veri sa¤lay›-c› kurumlar olmak üzere, ilgili tümkurumlar ve taraflar›n, UKVA’n›nbir an önce hayata geçirilebilmesive yaflat›labilmesi bak›m›ndan, yeniyasal düzenlemelere tabi olmalar›ve yeniden yap›land›r›lmalar› gerekmektedir.Mekânsal Bilgi Sistemi, 3402 say›l›Kadastro Yasas›nda, Co¤rafi veKent Bilgi Sistemleri 5216 say›l› Büyükflehirve 5393 say›l› Belediye Yasalar›ndayer almakta olup, idareleresadece “kurmak” görevi verilmekteancak teknik ve idari altyap›standartlar›n› belirleyen ve kurumlar›zorlayan baflka herhangi bir yasabulunmamaktad›r. Bu yasal boflluken k›sa sürede giderilmelidir.Di¤er taraftan tüm kamu kurumve kurulufllar›n›n, büyük ölçekli(1/5000 ve daha büyük) harita yap›-m›nda belirli standartta üretiminizorunlu k›lan yürürlükteki BüyükÖlçekli Harita ve Harita BilgileriÜretim Yönetmeli¤i’ne (BakanlarKurulu onay› ile 15.07.2005 tarihindeyürürlü¤e giren BÖHHBÜY)göre veri üretmeleri; veri üretimmaliyeti, buna ba¤l› sonuç ürününündo¤rulu¤u, güvenilirlili¤i vebilgilerin birlikte kullan›m› aç›s›ndanbüyük önem arz etmektedir.BÖHHBÜY ile 27 A¤ustos 2008tarihinde yürürlü¤e giren TapuPlanlar› Tüzü¤ü hükümlerine uygunstandartta üretilen bilgilerinyer alaca¤› Kent Bilgi Sistemlerininoluflturulmas›n›, iflletilmesini ve yaflat›lmas›n›zorunlu k›lan; planl›plans›zl›¤› önleyecek, parçac› yaklafl›mlar›ortadan kald›racak ve yetkida¤›n›kl›¤›na son verecek TMMOBve bilefleni meslek odalar› ve biliminsanlar›n›n kat›l›m› ve katk›lar› ileoluflturulan ‹mar Kanunu De¤ifliklikTasla¤›’n›n ivedilik ve öncelikleyasalaflt›r›lmas› gerekmektedir. Busüreçte parçac› yaklafl›mlardan kaç›-n›lmal›d›r.Bu yasa ile imar planlar›ndanparselasyon planlar›na, bunlar›n temelaltl›¤› olan hâlihaz›r haritalardankadastral ve jeolojik haritalara,teknik altyap›lar›n projelendirilmesindenyap›m›na ve iflletme haritalar›na,konut, ticaret, sanayi, kamuhizmet yap›lar›n›n ruhsat eki, mühendislikve mimarl›k projeleri kapsam›ndaüretilecek tüm bilgilerinTürkiye Ulusal Co¤rafi Bilgi Sistemiveri taban›na uygun bir biçimdeüretilerek birlikte kullan›m›n›n sa¤lanmas›da hedeflenmelidir.Birlikte çal›flabilirlik, üçboyutlu kent modelleri, do¤alafetlerKentlerdeki altyap›ya iliflkin(yol, su, kanalizasyon, elektrik, do-¤algaz vb.) projelendirme, yap›m,bak›m iflletmeleri ve ilgili kurumlar›nkoordinasyon çal›flmalar›ndaCBS/KBS art›k tart›fl›lmaz bir gereksinimdir.Ayr›ca günümüzde teknikalt yap› kadastrosu için yasal bir düzenlemeninyap›lmas› öncelikli birzorunluluktur.Birlikte çal›flabilirlik kültürününgeliflmesi, ulusal ve uluslararas› projelerdefarkl› disiplinlerin bir aradaolmas› projelerin baflar›s›n› ve niteli¤iniart›racakt›r. Ayr›ca toplumaörnek bir model oluflturacakt›r.26Harita ve Kadastro Mühendisleri Odas› ‹zmir fiubesi Haber Bülteni • Temmuz/Aral›k 2009