11.07.2015 Views

2008 yılı oda faaliyet raporu - asmmmo

2008 yılı oda faaliyet raporu - asmmmo

2008 yılı oda faaliyet raporu - asmmmo

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>2008</strong> YILIODAFAALİYETRAPORU1


İÇİNDEKİLER1.Oda Başkan’ın Sunuşu2.Genel Başkan’ın Sunuşu3.Misyonumuz ve Vizyonumuz4. Oda KurullarıYönetim KuruluDenetim KuruluDisiplin KuruluHaksız Rekabetle Mücadele KuruluYayın KurullarıOda TemsilcileriOda Danışma Meclisi5.Oda Organizasyon YapısıPersonel Durumu2


6.Oda’da Görev Yapmış ve Yapmakta Olan Kurul Üyeleri7.DÜNYA EKONOMİSİ8.TÜRKİYE EKONOMİSİ9.ANKARA SMMM ODASI’NIN FAALİYETLERİToplantı – SeminerEğitim FaaliyetleriTemel Eğitim - StajyerlerSürekli Mesleki GelişmeMeslek Mensuplarının Denetim FaaliyetleriAday Meslek Mensuplarının (Stajyerlerin) Denetim FaaliyetleriMesleki Düzenleme Faaliyetleri10.Meslek Yasası ve Yönetmelikler11.MEDYADA ODAMIZ12.<strong>2008</strong> Yılı Mesleki Genelgeler (Birlik ve Odalar)13.Oda Komisyonları3


14.Mali BilgilerASMMMOBütçe Uygulama SonuçlarıBilançoGelir Tablosuİktisadi işletmeBütçe Uygulama SonuçlarıBilançoGelir TablosuTESMER Ankara ŞubesiBütçe Uygulama SonuçlarıBilançoGelir TablosuKonsolide Bilanço ve Gelir TablosuASMMMO Konsolide Bilanço4


ASMMMO Konsolide Gelir Tablosu15.ODA YAYINLARI16.MESLEKİ ETKİNLİKLER1 Mart Dünya Muhasebeciler GünüRuhsat Dağıtım Töreni17.TOPLUMSAL ETKİNLİKLER8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü5


6ANKARA SMMM ODASI


01 Haziran 1989 tarihinde kabul edilerek, 13 Haziran 1989 tarihinde yürürlüğe giren3568 sayılı Serbest Muhasebecilik,Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli MaliMüşavirlik Kanununa göre Geçici Kurul oluşturuldu. Kurul kararları gereğince 13 Ocak1990 günü yapılan, Genel Kurulda Ankara Odası Kurucu Yönetim Kurulu seçimleri yapıldı.Seçimler sonucunda Kurucu Yönetim Kuruluna;SMMM Turan Veldet VELİDEDEOĞLU,SMMM Ali Rıza YURTSEVER,SMMM Mehmet ÇELİK,SM Ali Rıza KAYBAKİ veSM Orhan KARAHASANOĞLU seçildiler.13 Ocak 1990 günü Odamız açısından tarihi bir gün olmuştur. Türkiye'de ilk kurulanSerbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası unvanını, Ankara Serbest Muhasebeci MaliMüşavirler Odası aldı.Kurucu Yönetim kurulu 09/02/1991 tarihinde, Konur Sokak No:32/9 Kızılay-ANKARAadresindeki binanın 3. Ve 4. Katlarını üyelerinin katkıları ile satın alarak <strong>faaliyet</strong>ini devamettirdi.7


8Oda Başkan’ın Sunuşu


Değerli meslektaşlarım,Ekonomik ve toplumsal açıdan kriz ve belirsizliklerle dolu bir yılı geridebıraktık. Açılan davalar ve süren soruşturmalarla geçmişin en karanlıksayfaları ile yüz yüze gelmenin yarattığı kaos ortamına küresel krizin ağırfaturası da eklenince, Türkiye tarihinin en ağır ekonomik krizi ile karşıkarşıya kaldı.Dünya ülkeleri, krizin nedenlerini sorgulamak ve önlempaketleri ile yıkıcı etkilerini en aza indirgemeye çabalarken, biz ne yazık ki yerel genelseçimin popülist dayatmaları içinde zaman kaybettik.ABD başta olmak üzere krizin kaynaklandığı gelişmiş ülkelerde, denetimin bağımsızlığıön plana çıkarken, krizlere karşı daha dayanıklı bir ekonomik işleyişin sağlanmasıaçısından finansal tabloların hazırlanması ve derecelendirilmesine ilişkin yeni ölçüleringetirilmesi gündeme geldi. Tartışılan bu ilkeler çerçevesinde, yakın bir gelecektemuhasebe ve denetim standartlarının yeniden yapılandırılacağı ön görülmektedir.Mesleğimizin uluslar arası standartlara kavuşturulması açısından önemli düzenlemeleriçeren Türk Ticaret Kanunu tasarısının TBMM Genel Kurulu’ndaki görüşmelerinin askıyaalınması, sistemin dünyadaki gelişmelerden ne denli kopuk olduğunun göstergesidir.Kaygımız odur ki, yeni Türk Ticaret Kanunu tasarısı yasalaşsa bile, uluslar arasıgelişmelerin gerisinde kalacak, daha uygulama olanağı bulmadan eskimiş olacaktır.Mesleki etkinliğin sağlanması ve örgütlenmemiz açısından önemli işlevler üstlenenAnkara SMMM Odamızın çalışmalarına daima “geleceğe hazırlıksız yakalanmama” ilkesi9


yön vermiştir. Bu bağlamda; sürecin belirsizliğine karşın, bir yandan ekonomik krizdenolumsuz etkilenen meslektaşların karşılaştıkları güncel sorunlara çözüm ararken, diğeryandan da gelecekte mesleğimizin uluslar arası standartlar çerçevesinde alacağı yenibiçime yönelik hazırlıklarımızı sürdürüyoruz.Mevzuattaki güncel gelişmelere paralel seminer çalışmalarımız yoğun bir biçimdedevam ederken, uluslar arası gelişmeleri yakından takip ediyoruz.Meslektaşlarımızın dünyadaki meslektaşlarla aynı mesleki dili kullanmaları temelhedefimizdir. Bu bağlamda, üyelerimizin ücretsiz yabancı dil eğitimine hız verirken,Uluslar arası Finansal Raporlama Standartları’nı düzenlediğimiz özel seminer programlarıile mercek altına aldık. Mesleğimizin yakın gelecekte yeniden yapılanacağını göz önündebulundurarak, üyelerimizin yönlenecekleri uzmanlık alanları üzerinde yoğunlaşmayadevam edeceğiz.Derinleşen ekonomik krizin, iş alanımızı daha da daraltarak, tahsilat sorunumuzuartıracağı gerçeğinden hareket eden Oda’mız, zor durumda bulunan çeşitli kesimleresağlanan vergi indirimi ve finansal desteklerden üyelerimizin de yararlandırılması içingirişimlerde bulunmaktadır.Bu zor sürecin bize her zaman destek veren üyelerimizin destek ve çabalarıylaaşılacağına inanıyor, Çalışma Raporumuzun hazırlanmasında katkı veren tüm çalışmaarkadaşlarıma teşekkür ediyorum.10


11Genel Başkan’ın Sunuşu


Dünyada yaşanan küresel krizin etkileri, Türkiye ekonomisine de yansımış durumda.Gerek dünya ekonomisinin, gerekse Türkiye ekonomisinin krizden nekadar süre etkileneceğini tahmin etmek zor.Ancak bu konuda yapılanen iyimser tahminler, krizin 2010 yılının sonuna kadar süreceğiyönündedir.Ekonomik kriz, dünya ekonomisinin ve dolayısıyla Türkiyeekonomisinin daralmasına ve küçülmesine neden olurken, diğer yandanartan maliyetler dolayısıyla enflasyon artışı devam edecektir. Türkiye’de küresel krizsürecinde, hem durgunluk, hem de enflasyonist baskı bir arada yaşanacaktır.Krizden etkileneceklerin başında, dargelirliler, ücretliler, muhasebe mesleğindenhizmet talep eden yatırımcılar ve SM-SMMM ile YMM’ler yer almaktadır.Bu nedenle,krizden çıkış sürecinde gerek sorunların saptanması ve çözümünde, gerekse ekonomikdöngüde en etkili olacak kesim muhasebe mesleğiyle uğraşan SM–SMMM, YMM vedenetim firmalarıdır.Gerek finansal tabloların hazırlanması boyutunda, gerek finansal tabloların denetimiboyutunda çalışan muhasebe meslek mensupları, bir taraftan artan iş yoğunluğukarşısında daha fazla emek harcarken, diğer taraftan harcadıkları emeklerin karşılıklarınıbile alamamakta ve ücretlerini tahsil etmekte zorlanmaktadır.Krizin etkilerini ilk hisseden muhasebe meslek mensupları olmuştur. Müşterilerininsatışlarının düştüğünü ve müşterilerinin tahsilat oranlarındaki azalmayı ve kredilerin,12


kreditörler tarafından tekrar kullandırılmadığını ilk fark eden kesim muhasebe meslekmensupları olmuştur.Dünyanın G-7’ler olarak tanınan en zengin ülkeleri, 2007 yılının son baharındaekonomik krizin varlığını kabullenmiş ve önlemler alınmasını kararlaştırmışlar. Bu tarihtenitibaren, gelişmiş ülkeleri yöneten devlet adamları, muhasebe örgütlerini ve yöneticilerini,hem krizin büyüklüğünü ve nedenlerini saptamak hem de çözüm önerileri geliştirmeküzere görevlendirmiş ve yetkilendirmişlerdir.Bu konu ülkemizde kamuoyuna yansıtılmamakla birlikte, muhasebe meslekmensupları, krizin gelmekte olduğunu gerçekten 2007 yılından buyana hissediyor vezaman zaman dillendiriyorlardı. Şu anda krizden çıkışla ilgili hem hukuki anlamda hem deuygulamada önemli değişikliklere gereksinme vardır. Bu değişikliklerin ölçüsü, niteliği vehangi süreyi kapsayacağı konularının belirlenmesinde muhasebe meslek mensuplarınınönemli bir rolü vardır.Muhasebe meslek mensupları, bir taraftan krizin bu ağır yükünü, diğer taraftan artaniş yükünü; artan bu iş yüküne karşılık hizmetinin bedelini alamamanın yanı sıra, mevcutişlerinin hizmet bedelini müşterilerinden tahsil etme sıkıntısı yaşamaktadır.Bu nedenle, 2009 yılı muhasebe meslek mensupları açısından ekonomik sıkıntılarınyoğunlaştığı, iş yükünün arttığı, zorlu bir yıl olacaktır. Özellikle geçtiğimiz yıllarda,muhasebe meslek mensuplarının sırtına binen Ba-Bs gibi karşılığı alınamayan hizmetlerinyanı sıra öteden beri bir tekrar niteliğinde olan, B1-B2 formları ve benzeri hizmetler,13


Türkiye İstatistik Kurumu ve benzeri daha birçok kurumun talepleri, muhasebe meslekmensupları tarafından bedelsiz karşılanmaktadır.Muhasebe meslek mensupları, angarya niteliğinde eklenen bir çok hizmeti, ücretinialmaksızın, müşterisinin memnuniyetini sağlamak için yerine getirirken, esas hizmetininbedelini bile tahsil edememe riskiyle karşı karşıya kalmaktadır.Muhasebe meslek mensuplarının bu zorlu koşullara rağmen, bir taraftan müşterilerinikorumak ve onların işlerinin devamlılığını sağlamak adına büyük bir özveride bulunmayadevam ederken, diğer taraftan da ülke ekonomisine katkıda bulunacak <strong>faaliyet</strong>lerini desürdürmeye devam edeceklerdir. Bütün bunların yanı sıra 2009 yılı bir yandan daralmave küçülme yılı olurken, diğer yandan da önlemlerin daralma ve küçülmeyihızlandırmayacak nitelikte olması gerektiği de kaçınılmaz bir gerçektir. Bu noktadanbakıldığı zaman muhasebe meslek mensuplarının içinde rol alacakları yeni düzenlemeleryapılabilir.Örneğin vergi tahakkuklarındaki düşüşü engellemek için vergi beyanlarınındoğruluğunun muhasebe meslek mensupları tarafından onaylanması halinde, bu beyanlariçin vergi tahsilatı konusunda altı aydan başlamak üzere vadeler tanınabilir. Vergiertelemesi olarak ortaya çıkacak bu durum içinde devletin kendi kaynaklarından özelfonlar oluşturmasına meslek mensupları katkıda bulunabilirler.Muhasebe meslek mensupları bugün Türkiye’de işletmeden çıkar bekleyençalışanların, sermayedarların, yatırımcıların, borç verenlerin ve hatta devletin haklarınıngüvencesini sağlayacak tek tarafsız meslek grubudur.14


TÜRMOB Yönetimi olarak öncelikli hedefimiz, Türkiye’nin çıkarlarını gözeterek,ekonomik krizden çıkış yollarını araştırmak ve öneriler geliştirmektir. Bu amaçla,Birliğimiz bünyesinde krizin en az hasarla atlatılması için önlem ve öneriler <strong>raporu</strong>hazırlanmaktadır.TÜRMOB Yönetimi olarak bugün geldiğimiz noktada geleceğe ilişkin bir yol haritasıhazırlamaktayız.Bunun için; Cumhuriyetimizin 100’üncü yılında (2023 yılı) muhasebe mesleğinin hedeflerive TÜRMOB’un uzun vadeli strateji çerçevesi,2009 – 2015 yılı TÜRMOB stratejisi,2009 – 2010 yılı Eylem Planı,hazırlıkları devam etmektedir.Bu bağlamda meslek mensuplarını savunmak, haklarını koruyarak yeni iş olanaklarıgeliştirmek ve ulusal katma değerden hak ettikleri payı almaları için yapılan çalışmalarartırılarak sürdürülecektir.Bu anlayışla, 2009 yılının Türkiye için ve mesleğimiz için, bütün bu sıkıntılara rağmeniyi geçmesini diliyorum.Dr. Ymm. Masum TÜRKERTÜRMOB Genel Başkanı15


16Misyonumuz ve Vizyonumuz


MİSYONUMUZ• Üyelerimizin görevlerini, yasalar ve etik kurallar çerçevesinde yerine getirmelerinisağlamak,• Meslektaşların bilgi birikimlerini güncelleştirerek arttırmak,• İş alanlarının genişletilmesi amacıyla meslektaşların uzmanlaşmalarına yönelik altyapıları oluşturmak,• Meslektaşlarımızın teknolojik gelişmelerden azami ölçülerde yararlanmalarınısağlayacak eğitim programlarını oluşturmak ve hayata geçirmek,• Meslektaşlarımızın uluslar arası rekabet gücü kazanabilmesi ve dünyadaki diğermeslektaşları ile aynı dili konuşmalarına yönelik gerekli çalışmaları yapmak,• Dünyadaki gelişmeleri yakından takip ederek, uluslar arası denetim ve muhasebestandartlarının ülkemiz koşullarına uygun uygulanmasına yönelik programlaroluşturmak ve üyelerimizin bu yöndeki donanımlarını artırmak,• Toplumsal sorumluluğumuzun bir gereği olarak ekonomik, sosyal ve siyasisorunlara ilişkin karar mekanizmalarına yön verecek politikalar oluşturarak,mesleki örgütümüzün kamuoyundaki güç ve etkinliğini arttırmak,• Mesleki sorunların ülke sorunlarının ayrılmaz parçası olduğu bilinciyle üyelerimiziekonomik, sosyal ve siyasal gelişmelere ilişkin bilgilendirmek,17


• Toplumun refahı ve sürdürülebilir bir kalkınmanın sağlanması için, ülkemizdedemokrasinin bütün kurum ve kurallarıyla yerleşmesine katkıda bulunmak,evrensel insani değerlere sahip çıkmak,• Her zaman vazgeçilmez görevimiz olmuştur.VİZYONUMUZDenetim görevini yerine getirerek ekonominin sağlıklı işleyişinde önemli bir rolüstlenen meslektaşlarımızın, geleceğe hazırlanmasını ilke edinen Ankara SMMM Odası,mesleğimizin ülkemizde ve uluslar arası düzeyde saygınlığının ve etkinliğinin artırılmasınıhedeflemiştir.18


19Yönetim Kurulu


Ali Metin POLAT (Başkan)1958 yılında doğdu.1980 yılında Ankara İktisadi Ticari İlimler Akademisi Bankacılık veSigortacılık Yüksekokulu'ndan mezun oldu.1980-1990 yılları arasında önceözel sektörde, daha sonra da SMMM olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>ine devametti.ASMMMO'nun kuruluşundan bu yana mesleki mücadelenin heraşamasında yer alan Ali Metin POLAT,birçok demokratik kitle örgütündeyöneticilik yaptı.1994-2000 yılları arasında Ankara SMMM Odası’nda Oda Sekreterliğigörevini üstlenen POLAT, 2006-<strong>2008</strong>döneminde Ankara SMMM Odası'nın Yönetim KuruluBaşkanlığı'nı yapmıştır.Evli ve bir çocuk babasıdır.Ahmet AKBABA (Başkan Yardımcısı)1951 yılında Sarıkamış’ta doğdu. Ankara iktisadi Ticari İlimler Akademisi Bankacılık veSigortacılık Yüksekokulu’ndan 1978’demezun oldu.1978 yılında meslekhayatına başlayan AKBABA, SMMM olarak <strong>faaliyet</strong>ine devam etmektedir.1985’ten başlayarak mesleki mücadeleye aktif olarak katıldı. MaliMüşavirler Muhasebeciler Birliği Derneği Ankara şubesi’nin 1997-1998 ve 2003-2005dönemlerinde Başkanlığı'nı yaptı.Halen TÜRMOB Denetleme Kurulu Üyeliğine devam edenAhmet AKBABA evli ve iki çocuk babasıdır.20


Hıdır KÖSE (Oda Sekreteri)1959 yılında Pertek’de doğdu. Anadolu Üniversitesi İşletme Bölümü’nden mezunoldu.1986-1995 yılları arasında özel sektörde daha sonra da Ostim'deSerbest Muhasebeci olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>ine devam eden KÖSE, 2006-<strong>2008</strong> döneminde Ankara SMMM Odası’nda Yönetim Kurulu Üyeliğiyapmıştır.Evli ve bir çocuk babasıdır.Necmettin KELEŞ (Oda Saymanı)1954 yılında Trabzon’da doğdu. 1992-1994 Mali Müşavirler MuhasebecilerBirliği Derneği Genel Merkez Saymanlığı, 1994-1998 ASMMMO Saymanlığı,1998-2000 yılları arasında ise ASMMMO Başkan Yardımcılığı göreviniyapmıştır.Evli ve iki çocukbabasıdır...……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….21


Erkan ARSLAN(Üye)1964 yılında Sorgun’da doğdu. A.Ü. İktisat Fakültesi’nden mezun oldu.Mali MüşavirlerMuhasebeciler Birliği Derneği Genel Merkez yöneticiliği ve Genel BaşkanYardımcılığı, bir dönem de Ankara şube Başkanlığı görevindebulundu.ASMMMO’da iki dönem Staj Komisyonu Başkanlığı ve üyeliği yaptı.1983’den beri önce bağımlı, sonra SM ve SMMM olarak serbestçalışmaktadır.Evli iki çocuk babasıdır.22


23Denetim Kurulu


Salim AYDOĞAN (Başkan)1944 yılında Divriği’de doğdu. 1967 yılında Ankara iktisadi ve Ticari İlimler AkademisiMaliye Bölümü’nden mezun oldu.Maliye Bakanlığı’nda 2 yıl çalıştıktan sonraözel sektörde muhasebe müdürlüğü görevinde bulundu.1992 yılındanitibaren SMMM olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>ine devam eden AYDOĞAN, 2006-<strong>2008</strong> döneminde Ankara SMMM Odası’nda Denetleme Kurulu Başkanlığı’nıyapmıştır.Evli ve üç çocuk babasıdırCumali ÜLGER (Üye)1968 yılında Elbistan’da doğdu.Hacettepe Üniversitesi İİBF Maliye Bölümü’nden mezunoldu.Mesleğe 1994 yılında başladı. Mesleki <strong>faaliyet</strong>ini SMMM olaraksürdürmektedir.ASMMMO’nun çeşitli komisyonlarında görev yapan ÜLGER,halen Mali Müşavirler Muhasebeciler Birliği Derneği Ankara şubesi Sekterliğigörevini yürütmekte olup, evli ve iki çocuk babasıdır.24


Cafer EĞLENEN (Üye)1953 yılında Ankara’da doğdu. 1978 Balıkesir Necati bey Eğitim Enstitüsü’nden mezunoldu. Mesleğe 1973 yılında başlayan EĞLENEN, SM olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>inisürdürmektedir.Halen Mali Müşavirler Muhasebeciler Birliği Derneği GenelBaşkan Yardımcılığı ile 2006-<strong>2008</strong> döneminde TESMER Staj DeğerlendirmeKomisyonu Başkanlığı görevini yapmıştır.Evli ve iki çocuk babasıdır.25


İbrahim DİKTAŞ (Başkan)1962 yılında Divriği’de doğdu. Anadolu Üniversitesi işletme Bölümü 4. Sınıfta olup,Serbest Muhasebeci olarak <strong>faaliyet</strong>ine devam etmektedir.Ankara MuhasebeSpor Kulübü’nün dört yıl Başkan Yardımcılığı görevinde bulunmuştur. MaliMüşavirler Muhasebeciler Birliği Derneği ile çeşitli demokratik kitleörgütlerinde yöneticilik yapan DİKTAŞ, evli ve iki çocuk babasıdır.Yakup Senih DURAN (Üye)1953 yılında Ankara’da doğdu. Ankara iktisadi Ticari ilimler Akademisi’nden 1976 yılındamezun oldu. 1979-1981 tarihlerinde Ankara Belediyesi İmar Müdürlüğü’ndemuhasebe memurluğu görevinde bulundu. SMMM olarak <strong>faaliyet</strong>ine devametmektedir.2002-2004 yılları arasında Ankara SMMM Odası Disiplin KuruluÜyeliği görevini yapan DURAN, 2006-<strong>2008</strong> döneminde Ankara SMMM Odası’nda DisiplinKurulu Üyeliği yapmıştır.Evli ve iki çocuk babasıdır.27


Feyzullah BİNGÖL (Üye)1967 yılında Selim’de doğdu. Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi İktisat Bölümü’ndenmezun oldu.1991 yılından itibaren Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olarakçalışmaktadır. 2004-2006 yılları arasında TESMER Ankara şubesi YönetimKurulu üyeliği yapan BİNGÖL, 2006-<strong>2008</strong> döneminde TESMER Ankaraşubesi Başkan Yardımcılığı görevini yapmıştır.Evli ve iki çocuk babasıdır.Naci ALKAN (Üye)1971 yılında Artvin’de doğdu. 1993 yılında Dumlupınar Üniversitesi İktisadi ve idariBilimler Fakültesi’nden mezun oldu.1999-2005 yılları arasında MaliMüşavirler Muhasebeciler Birliği Derneği Ankara şube yöneticiliği, DenetimKurulu Başkanlığı görevlerinde bulundu. 2003-2005 yıllarında MMM BirliğiDerneği Genel Başkan Yardımcılığı görevini yürüttü. Dernek ve OdaBültenlerinde yayınlanmış makaleleri bulunmaktadır. 1997 yılından itibaren mesleki<strong>faaliyet</strong>ini sürdürmektedir.28


Metin BAŞ (Üye)1960 yılında Bahadın’da doğdu. Ortadoğu Amme idaresi Sevk ve idarecilikYüksekokulu’nu bitirdi. Serbest Muhasebeci olarak <strong>faaliyet</strong>ine devametmektedir. Mali Müşavirler Muhasebeciler Birliği Derneği Genel Merkezi ileçeşitli demokratik kitle örgütlerinde yöneticilik yapan BAŞ, 2006-<strong>2008</strong>döneminde Ankara SMMM Odası Disiplin Kurulu Üyeliği yapmıştır.Evli ve iki çocukbabasıdır.29


Haksız Rekabetle Mücadele Kurulu21/11/2007 tarih 26707 sayılı Resmi Gazete’de ‘’Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik veYeminli Mali Müşavirlik Mesleklerine İlişkin Haksız Rekabet ve Reklam Yasağı Yönetmeliği’’ yayınlanmıştır. BuYönetmeliğin ‘’Haksız Rekabetle Mücadele Kurulu‘’ başlıklı 24.maddesi hükmüne göre oluşturulan AnkaraSerbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Haksız Rekabet Kurulu’nun çalışmaları ile ilgili <strong>raporu</strong>dur. Rapor 23Temmuz <strong>2008</strong> ile 31 Aralık <strong>2008</strong> tarihleri arasındaki 5 aylık döneme ilişkin kurul’un <strong>faaliyet</strong>lerini kapsamaktadır.Başkan:Ahmet ELBAŞIBaşkan Yardımcısı:Müslim YILDIRIMSekreter:Hasan BİRDOĞANÜye:F.Suna ALTINTAŞÜye:Bedrettin ALTUNHaksız Rekabetle Mücadele Kurulu Toplantı Sayısı: 14Yönetim Kurulu kararı ile Haksız Rekabetle Mücadele Kurulu’na sevk edilen toplam dosya sayısı: 2Yaptırım önerisi ile Yönetim Kurulu’na sunulan toplam dosya sayısı : 1Uyarıma Cezası önerisi ile Yönetim Kurulu’na sunulan dosya sayısı: 1Kınama cezası önerisi ile Yönetim Kurulu’na sunulan dosya sayısı: 1Geçici Olarak Mesleki Faaliyetten Alıkoyma cezası önerisi ile Yönetim Kurulu’na sunulan dosya sayısıMeslekten çıkarma cezası önerisi ile Yönetim Kurulu’na sunulan dosya sayısı“Ceza verilmesine yer olmadığı” önerisi ile Yönetim Kurulu’na sunulan dosya sayısı30


“Dosyanın işlemden kaldırılması” önerisi ile Yönetim Kurulu’na sunulan dosya sayısıYaptırım önerisi ile Yönetim Kurulu’na sunulan dosyalardan : (Hangi Konularda kaç adet dosyanın yaptırımönerisi ile Yönetim Kurulu’na sunulduğuna ilişkin bilgiler yer alacaktır)A) Meslek Mensupları Arasında ve İş Sahipleriyle İlişkilerde Haksız Rekabetkonusunda toplam dosya sayısı :a)-Muhasebe ve denetim standartlarına uymamak, mesleki <strong>faaliyet</strong>lerin yürütülmesinde gereken meslekiözeni göstermemek.b)-Bir diğer meslek mensubu ile sözleşmesi bulunan iş sahiplerini sözleşme yapmak amacıylamevcutsözleşmelere aykırı davranmaya veya bu sözleşmeleri feshetmeye yöneltmek.c)-İzinsiz olarak <strong>faaliyet</strong>te bulunmak, yetki belgeleri ve ruhsatları iptal olduğu halde doğrudan veya dolaylıolarak mesleki <strong>faaliyet</strong>e devam etmek veya <strong>faaliyet</strong>leri geçici olarak durdurulduğu halde mesleki <strong>faaliyet</strong>leredoğrudan devam etmek.d)-Yetki belgeleri ve ruhsatları iptal olduğu veya <strong>faaliyet</strong>leri geçici olarak durdurulduğu halde unvanlarında,ilan ve reklamlarında, mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulundukları intibaını yaratacak kelime veya ibareler kullanmak.e)-Meslek ruhsatının kiralanması veya çeşitli menfaatler sağlayarak meslek mensubu olmayan kişilere<strong>faaliyet</strong>te bulunma imkanı sağlamak.f)-Mesleği yapmaları yasaklananları çalıştırmak veya bu kişilerle her ne şekilde olursa olsun doğrudan veyadolaylı olarak mesleki işbirliği yapmak.g)-Üçüncü şahısları yanıltacak şekilde gerçeğe aykırı belge düzenlemek ve onaylamak,h)-Bir diğer meslek mensubunun çalışanlarına ve diğer yardımcı kişilere işlerini yerine getirirkenyükümlülüklerine aykırı davranmaya yöneltebilecek şekilde doğrudan veya dolaylı menfaat sağlamak veyaönermek.I)-Bir diğer meslek mensubunun çalışanlarını ve diğer yardımcı kişileri her türlü vasıtayla meslekmensuplarının veya iş sahiplerinin iş sırlarını ele geçirmeye veya açıklamaya yöneltmek.i)-Bağımlı çalışan meslek mensupları bakımından aynı anda birden çok işletmede mesleki sorumluluküstlenmekj)-Mevzuat hükümlerinin emredici kurallarına aykırı davranmak suretiyle meslek mensupları karşısında haksızşekilde avantaj elde etmek.B)-Ücret ve Diğer Mali Nitelikteki Uygulamalar İle Haksız Rekabet konusunda toplam dosya sayısı :Asgari ücret tarifesinin altında ücret talep etmek veya ücretsiz hizmet vermek.Ücret tarifesindeki düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla, yapılacak hizmet veya iş sonucu elde edilenmenfaat üzerinden iş sahibi ile ortaklık pay anlaşmaları yapmak.Bir meslek mensubuna olan ücret borcunu ödememiş iş sahibine hizmet vermek.31


İş sahiplerinden emanet para toplamak, alınan ücrete karşılık olmak üzere gerçeğe aykırı serbest meslekmakbuzu veya fatura düzenlemek.Sözleşme değerinin altında serbest meslek makbuzu veya fatura düzenlemek veya hiç düzenlememek; maliyükümlülüklerini yerine getirmemek.Üçüncü kişilere ücret ya da herhangi bir menfaat sağlamak veya vaat etmek suretiyle iş almak.İş sahiplerine menfaat sağlamayı vaat etmek veya menfaat sağlamak ve bu suretle iş almak.İş sahiplerine ait veya iş sahiplerinden elde edilen bilgileri kullanmak suretiyle ekonomik çıkar sağlamak.Çalışanlara iş mevzuatında öngörülen ücret ve sosyal hakları vermemek veya maliyetleri düşürmek içinyasal zorunlulukları yerine getirmemek.C)-Reklam Yoluyla Haksız Rekabet konusunda toplam dosya sayısı :Meslek mensuplarının dürüstlüğü, güvenirliği ve tarafsızlığı hakkında yanlış ve asılsız beyanlarda bulunmak.Meslek mensuplarının hizmetlerini ve <strong>faaliyet</strong>lerini yanlış ve yanıltıcı veya yersiz açıklamalarla kötülemek.Meslek mensupları hakkında asılsız ihbar ve şikayette bulunmak.Kendisi, hizmetleri ve <strong>faaliyet</strong>leri hakkında gerçek dışı veya yanıltıcı açıklamalarda bulunmakSahip olmadığı meslek unvanını kullanmak.Bu Yönetmelik ile belirlenen reklam ilke ve kurallarına aykırı davranmak.Mesleki ve akademik unvan dışında sahip olunan başka unvanları kullanmak.32


Yayın KurullarıASMMMO BültenAli Metin POLATAhmet AKBABAHıdır KÖSENecmettin KELEŞErkan ARSLANMUVU(Muhasebe ve Vergi Uygulamaları)Doç.Dr.Ganite KURT33


34Oda Organizasyon Yapısı


35Personel Durumu


Yasemin GAZİOĞLUF.Tülay ERGÜNEŞDerya AKDOĞANGülay TUTUCUGökhan ÇETİNERGülay BABAYİĞİTCanan GEDİKCandan İPEKÇİSerap DEMİRCİElif KÖROĞLUÖzgür SARIOĞLUHacer EGEVeli ALGÜLFaruk ADIGÜZELMiktad DEMİRÖZİbrahim YILDIRIMMetin ÖZGÜRGüngör ONURRuken GÖNÇMüzeyyen EŞMELİSerpil ÖZATHasan ŞAHİNElçin ÖZERAyça AYDINGenel İdare MüdürüY.K. SekreteriY.K.Sekreter Yrd.Muhasebe SorumlusuMuhasebe ElemenıMuhasebe ElemanıBasın SorumlusuMasaüstü Yayıncılık UzmanıYazı İşleri-Özlük SorumlusuYazı İşleri MemuruWeb Sitesi-Bilgi İşlem SorumlusuVeznedarDanışma GörevlisiDanışma GörevlisiŞoförKat GörevlisiKat GörevlisiKat GörevlisiUlus Temsilcilik GörevlisiTESMER Ankara Şubesi GörevlisiTESMER Ankara Şubesi GörevlisiTESMER Ankara Şubesi GörevlisiTESMER Ankara Şubesi GörevlisiTESMER Ankara Şubesi Görevlisi36


Oda’da Görev Yapmış ve Yapmakta Olan Kurul Üyeleri4 Mart 1990 Kurucu Yönetim Kurulu• Turan Veldet VELİDEDEOĞLU (Başkan)• Ali Rıza YURTSEVER ( Başkan Yrd.)• Mehmet ÇELİK (Oda Sekreteri)• Ali Rıza KAYBAKİ (SAYMAN)• Orhan KARAHASANOĞLU (Üye)16-17 Haziran 1990 Tarihinde Yapılan Genel Kurul Seçim Sonuçları ve GörevDağılımıYönetim Kurulu• Ali Rıza YURTSEVER (Başkan)• Orhan KARAHASANOĞLU (Bşk.Yrd.)• Mehmet ÇELİK (Oda Sekreteri)• İlhami AKBIYIK (Oda Saymanı)• Turan Veldet VELİDEDEOĞLU (Üye)Denetleme Kurulu• Şerafettin AKDEMİR (Başkan)• İbrahim USLU (Üye)• Selahattin ÖZER (Üye)Disiplin Kurulu37


• Mustafa KANICI (Başkan)• Yaşar GÖRGÜLÜ (Üye)• Ali Rıza KAYBAKİ (Üye)• Erkan EKİZ (Üye)• Doğan KAYA (Üye)09-10 Haziran 1992 Tarihinde Yapılan Genel Kurul Seçim Sonuçları ve GörevDağılımıYönetim Kurulu• Mehmet ÇELİK (Başkan)• Orhan KARAHASANOĞLU (Bşk Yrd.)• Osman Kuru (Oda Sekreteri)• Veli Özçelik (Oda Saymanı)• Mahir YALÇINKAYA (Üye)Denetleme Kurulu• Şerafettin AKDEMİR (Başkan)• İbrahim USLU (Üye)• Aykut SEVİNÇ (Üye)Disiplin Kurulu38


• Müslüm YILDIRIM (Başkan)• Mustafa KANICI (Üye)• Bektaş AVCI (Üye)• Şahin KURTER (Üye)• Ali GÖZEN (Üye)07-08 Mayıs 1994 Tarihinde Yapılan Genel Kurul Seçim Sonuçları ve GörevDağılımıYönetim Kurulu• Mehmet ÇELİK (Başkan)• Orhan KARAHASANOĞLU(Bşk.Yrd.)• Ali Metin POLAT (Oda Sekreteri)• Necmettin KELEŞ (Oda Saymanı)• Ali GÖZEN (Üye)Denetleme Kurulu• Şerafettin AKDEMİR (Başkan)• Enis ÇAĞLAR (Hasan KILIÇ) (Üye)• Aykut SEVİNÇ (Üye)Disiplin Kurulu• Faruk GÜÇLÜ (Başkan)• Nusret KURDOĞLU (Üye)• Alaattin ARMAN (Üye)39


• Zekeriya BEKAR (Üye)• Ali Rıza ATİK (Üye)11-12 Mayıs 1996 Tarihinde Yapılan Genel Kurul Seçim Sonuçları ve GörevDağılımıYönetim Kurulu• Mehmet ÇELİK (Oda Başkanı)• Veli ÖZÇELİK (Bşk. Yrd.)• Ali Metin POLAT (Oda Sekreter)• Necmettin KELEŞ (Oda Saymanı)• Bahattin SUNAL (Üye)Denetleme Kurulu• Haluk Rıza TABUK (Başkan)• Hasan KILIÇ (Üye)• Ahmet ELBAŞI (Üye)Disiplin Kurulu• Mehmet CAN (Başkan)• Faruk GÜÇLÜ (Nizamettin BOZKURT) (Üye)• Zekeriya BEKAR (Üye)40


• Mustafa ÇİPİL (Üye)• Çetin GÜRER (Üye)09-10 Mayıs 1998 Tarihinde Yapılan Genel Kurul Seçim Sonuçları ve GörevDağılımıYönetim Kurulu• Mehmet ÇELİK (Başkan)• Necmettin KELEŞ (Bşk. Yrd.)• Ali Metin POLAT (Oda Sekreteri)• Hüseyin ZORLU (Sayman)• Ali ÇETİN (Üye)Denetleme Kurulu• Haluk Rıza TABUK (Başkan)• Yılmaz SEZER (Üye)• Erol SÖNMEZOCAK (Üye)Disiplin Kurulu• Mehmet CAN (Başkan)• Hasan KILIÇ (Üye)• Sema OKUMUŞ(Üye)41


• Ahmet Kemal KORKMAZ (Üye)• Çetin GÜRER (Üye)09-07 Mayıs 2000 Tarihinde Yapılan Genel Kurul Seçim Sonuçları ve GörevDağılımıYönetim Kurulu• Ahmet TEKİN (Başkan)• Mehmet OKKALI (Bşk. Yrd.)• Fikret BAŞ (Oda Sekreteri)• Arif ÇAĞLAR (Sayman)• Salim GÖNÇ (Üye)Denetleme Kurulu• M. Naci HARMANCI (Başkan)• Kabil ÇELTEK (Üye)• Namık ÖZYILMAZ-Yılmaz SEZER (Üye)Disiplin Kurulu• Ferhat MENEVŞE (Başkan)• H. Duran GÖKKAYA (Üye)• Recep Recai ÇİFTÇİ (Üye)42


• Musa ÇAKIR (Üye)• Nusret FİLİZ (Üye)11-12 Mayıs 2002 Tarihinde Yapılan Genel Kurul Seçim Sonuçları ve GörevDağılımıYönetim Kurulu• Mehmet KOÇ (Oda başkanı)• Erdal ŞAHİN (Bşk. Yrd.)• Gökhan DEDE (Oda Sekreteri)• Hacı Embiya DÜĞER (Sayman)• Hasan YILDIRIM (Üye)Denetleme Kurulu• Hamza İNKAYA (Başkan)• Yılmaz SEZER (Üye)• Necati AKBABA (Üye)Disiplin Kurulu• Ergin KONUKÇU (Başkan)• Nusret KURDOĞLU (Üye)• Yakup Senih DURAN (Üye)43


• Adem YÜKSEL (Üye)• Turgut BAHADIR (Üye)15-16 Mayıs 2004 Tarihinde Yapılan Genel Kurul Seçim Sonuçları ve GörevDağılımıYönetim Kurulu• Mehmet KOÇ (Oda başkanı)• A.Rıza AKDORA (Bşk. Yrd.)• Selfet BEKTAŞ (Bşk. Yrd.)• Gökhan DEDE (Oda Sekreteri)• Turgut BAHADIR (Oda Saymanı)Denetleme Kurulu• H.Embiya DÜĞER (Başkan)• Aliye ATAÇ (Üye)• Ahmet AĞAR (Üye)Disiplin Kurulu• Ergin KONUKÇU (Başkan)• Adem YÜKSEL (Üye)• Haydar KOÇ (Üye)44


• O.Murat TUNA (Üye)• Erol SÖNMEZOCAK (Üye)03-04 Haziran 2006 Tarihinde Yapılan Genel Kurul Seçim Sonuçları ve GörevDağılımıYönetim Kurulu• Ali Metin POLAT (Oda başkanı)• A.Rıza AKDORA (Bşk. Yrd.)• F.Suna ALTINTAŞ (Oda Sekreteri)• Turgut BAHADIR (Oda Saymanı)• Hıdır Köse (Üye)Denetleme Kurulu• Salim AYDOĞAN (Başkan)• Ramazan ALBAYRAK (Üye)• Kemal ŞENOL (Üye)Disiplin Kurulu• Meral Mut YÜKSEL (Başkan)• Alaattin ARMAN (Üye)• Yakup Senih DURAN (Üye)45


• Metin BAŞ (Üye)• Tekin ERCAN (Üye)24-25 Mayıs <strong>2008</strong> Tarihinde Yapılan Genel Kurul Seçim Sonuçları ve GörevDağılımıYönetim Kurulu• Ali Metin POLAT (Oda başkanı)• Ahmet AKBABA (Bşk. Yrd.)• Hıdır KÖSE (Oda Sekreteri)• Necmettin KELEŞ (Oda Saymanı)• Erkan ARSLAN (Üye)Denetleme Kurulu• Salim AYDOĞAN (Başkan)• Cumali ÜLGER (Üye)• Cafer EĞLENEN (Üye)Disiplin Kurulu• İbrahim DİKTAŞ (Başkan)• Yakup Senih DURAN (Üye)• Feyzullah BİNGÖL (Üye)46


• Naci ALKAN (Üye)• Metin BAŞ (Üye)47


48DÜNYA EKONOMİSİ


Finansal piyasalarda bir yıldan daha uzun süren bir karmaşanın ardından <strong>2008</strong>yılının Eylül ayında patlak veren bankacılık krizi esasen belirtileri bir süre önce ortayaçıkmış olan makroekonomik alandaki aşağı yönlü döngüsel (cyclical) hareketi daha dakeskinleştirmiştir. A.B.D., Avrupa ve gelişmekte olan ülkelerde çok sayıda banka vefinans kurumunun iflas etmesiyle finansal koşullar giderek ağırlaşmış, gelişmekte olanülkelere akmakta olan uluslar arası sermaye hemen tümüyle kurumuş ve menkul vegayrimenkul varlıkların piyasa değerlerinde devasa kayıplar meydana gelmiştir. Gidereketki alanını genişleten küresel mali kriz <strong>2008</strong> yılının Eylül ayında A.B.D.’nin önde gelenyatırım bankalarından Lehman Brothers’ın iflas başvurusunda bulunmasıyla yeni birevreye girmiştir. Krizin erken aşamalarında finansal kuruluşlar arasındaki borçlanmapiyasalarında likidite sorunu olarak ortaya çıkan olumsuz görünüm, giderek finansalkuruluşlara olan güvenin sarsıldığı bir aşamaya gelmiştir. Bu olumsuz gelişme tasarrufsahiplerini ve diğer yatırımcıları başta A.B.D. devlet tahvilleri olmak üzere daha güveniliryatırım araçlarına yönlendirmiştir. A.B.D. Dolarının hızla değer kazanmasına yol açan bueğilim, aynı zamanda finansal varlıkların yeniden fiyatlandırılmasına ve finansalkıymetlerin piyasa değerlerinde büyük düşüşler yaşanmasına yol açmıştır.Bankacılık sistemine olan güvenin sarsılması ile birlikte yatırımcıların daha güvenliyatırım araçlarına yönelmeleri, bankalarca sahip olunan menkul ve gayrimenkulkıymetlerin değerinde meydana gelen büyük kayıplar, başta A.B.D. olmak üzere İngiltere,İsviçre, Fransa, Rusya ve bazı Merkezi ve Doğu Avrupa ülkelerinde bir çok bankayı iflasdurumu ile karşı karşıya getirmiş ve bu ülkelerde hükümetler bankacılık sistemini işlerdurumda koruyabilmek amacıyla yüz milyarlarca Dolar tutarında kaynak aktarmak vebazı bankaları millileştirmek durumunda kalmışlardır.49


Finansal kriz bir taraftan yol açtığı likidite sıkışıklığı yoluyla reel ekonomileriolumsuz yönde ciddi biçimde etkilerken, düşen varlık fiyatlarının yarattığı negatif servetetkisi ve azalan tüketici güven duygusu A.B.D.’nden başlayarak tüm dünyada tüketim veyatırım talebinde önemli daralmaya yol açmış, bu durum azalan üretim düzeyine bağlıolarak gelir düzeyini düşürürken, işsizlik hadlerini ciddi biçimde tırmandırmıştır. Azalangelir ve istihdam düzeyi ve tüketici ve yatırımcı güven duygusu reel ekonomilerdebaşgösteren krizi kendi kendini besleyen bir süreç içine sokmuştur.Gelişmiş ülkelerin finans piyasalarında 2007 yılı ortasında likidite sıkışıklığışeklinde baş gösteren ve <strong>2008</strong> yılı Eylül ayında Amerikan Lehman Brothers yatırımbankasının iflasıyla yeni bir boyut kazanan kriz, etkisini gelişmekte olan ülkeler ile baştaMerkezi ve Doğu Avrupa ülkeleri olmak üzere yeni yükselen piyasa ekonomileri üzerindede göstermiştir. Likidite sıkışıklığı ve artan risk algılamaları sonucu gelişmekte olanülkelerden hızlı bir sermaye çıkışı gözlemlenmiş, düşen dış talep bu ülkelerin ihracathacimlerini ve üretim düzeylerini ciddi biçimde olumsuz yönde etkilemiştir.Diğer taraftan Uluslararası Para Fonunca (IMF) Kasım ayında güncellenerekyayınlanmış olan “Dünya Ekonomik Görünümü” Raporunda, küresel büyümeye ilişkinbeklentilerin, finansal sektörde borçluluk oranı düşürme sürecinin devam ediyor olması veüreticiler ile tüketici kesimde güven duygularının biraz daha kötüleşmesi nedeniyle, dahada olumsuz bir görünüm kazandığı ileri sürülüyor. Bu kapsamda dünya hasılasının 2009yılında sadece yüzde 2.2 oranında büyüme göstereceği, ancak gelişmiş ekonomilerdehasılanın İkinci Dünya Savaşını izleyen dönemde ilk kez daralma sergileyeceği tahminindebulunuluyor. Yeni yükselen piyasa ekonomilerinde ise 2009 yılında ekonomik büyüme50


hızının önemli ölçüde gerileyeceği, bununla beraber bu ülkeler genelinde büyümeninortalama yüzde 5 düzeyinde gerçekleşeceği belirtiliyor.Bu şekilde küresel ekonomik büyüme hızının 2007 yılında gerçekleşen yüzde 5oranından, <strong>2008</strong> yılında yüzde 3 ¾’e, 2009 yılında da yüzde 2’nin biraz üzerinde birdüzeye gerileyeceği tahmininde bulunuluyor.Gelişmiş ülkelerde hasılanın 2009 yılında yıllık bazda yüzde ¼ oranında daralmasıbekleniliyor ki, Savaş sonrası dönemdeki ilk yıllık bazdaki daralmayı oluşturan buküçülme 1975 ve 1982 yılında yaşanan ekonomik küçülmelerle kıyaslanabilir bir niteliktaşıyor. A.B.D.’nde ekonomi, tüketicilerin reel ve finansal varlıklarının uğradığı önemlideğer kaybı ve finansal koşullardaki sıkılaşmaya olan tepkileri nedeniyle daralırken, EuroBölgesinde ekonomik hasıla finansal koşullardaki sıkılaşma ve güven duygularındameydana gelen kötüleşme nedeniyle yavaşlayacak. Japonya’da ise net ihracatınbüyümeye olan olumlu katkısının düşmesi etkili olacak.Yeni yükselen piyasa ekonomileri ile gelişmekte olan ülkelerin büyüme hızlarındabeklenen olası yavaşlamalardan en çok, temel emtia ihracatçısı ülkelerle, dış finansmanve likidite sorunları yaşayan ülkelerin etkilenmesi bekleniliyor. Çin dahil Doğu Asyaülkelerinin küresel ekonomik yavaşlamadan daha hafif biçimde etkilenecekleri tahminediliyor. Bunda bu ülkelerin finansal durumlarının daha güçlü durumda bulunması, düşenemtia fiyatları sonucu ulusal ticaret hadlerinin iyileşme göstermesi ve bu ülkelerin halenmakroekonomik genişletme çabalarına girişmiş olmaları başta gelen nedenler olacak.51


Diğer taraftan güncelleştirilmiş Dünya Ekonomik Görünümü <strong>raporu</strong>nda zayıflayanküresel talebin emtia ve petrol fiyatları üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturduğunadeğiniliyor ve IMF’nin 2009 yılı temel petrol fiyatı projeksiyonunun Ekim ayında verilen100 Dolar/varil düzeyinden 68 Dolar/varil düzeyine çekilmiş olduğu belirtiliyor. Ayrıcaistikrar kazanan emtia fiyatlarının ve güç kazanan ekonomik durgunluğun, 2009 yılındaenflasyon düzeyinin düşük düzeyde gerçekleşmesinde önemli katkıları olacağı hususuvurgulanıyor.Finansal krizin bugün geldiği noktada piyasaların bir varlık borçluluk oranıdüşürme (deleveraging) fasit dairesi içine girdiği, kredi faiz farklarının (spread)dayanılmaz bir şekilde yükseldiği ve belli başlı hisse senedi fiyatlarında sadece Ekimayında yüzde 25 oranında düşüş meydana geldiği hususlarına yer veren rapor, yeniyükselen piyasa ekonomilerinin daha da olumsuz bir baskı altına girmiş olduklarına dikkatçekiyor. Ekim <strong>2008</strong> ayı başından buyana hükümet borçları üzerindeki faiz farklarının ikiyekatlanarak 2002 yılı düzeyine ulaştığı belirtilen raporda, sözkonusu ülkelerin üçte birinineşik EMBIG endeksinde işlem gören dış borçlarının faiz farklarının 1.000 baz puanınüstüne çıktığı ve ulusal paralarının yaygın biçimde değer kaybına uğraması sonucu yeniyükselen piyasa ekonomilerinde menkul kıymet piyasalarının değerlerini, ulusal paracinsinden üçte bir oranında, Dolar cinsinden ise yüzde 40 oranında kaybetmiş olduklarıvurgulanıyor.Tüm bu olumsuz görünüme rağmen IMF, küresel ekonomik görünümün ortayakoyduğu istisnai nitelikteki belirsizliğe dikkat çekerek küresel finansal koşulların ciddiboyutta aşağı yönlü riskler taşıdığı uyarısında bulunuyor. Aşağıda güncelleştirilmiş IMF52


Ekonomik Görünüm <strong>raporu</strong>nda küresel ve önemli ekonomik bölgeler ile ülkelere ilişkinolarak yer verilen makroekonomik büyüme projeksiyonları Tablo halinde gösterilmektedir.IMF Güncelleştirilmiş Dünya Ekonomik Görünümü Projeksiyonları (Kasım <strong>2008</strong>)2006 2007 <strong>2008</strong> 2009Dünya hasılası (% değişim) 5.1 5.0 3.7 2.2Gelişmiş Ekonomiler 3.0 2.6 1.4 -0.3A.B.D 2.8 2.0 1.4 -0.7Euro Bölgesi 2.8 2.6 1.2 -0.5Almanya 3.0 2.5 1.7 -0.8Japonya 2.4 2.1 0.5 -0.2İngiltere 2.8 3.0 0.8 -1.3Yeni yükselen piyasa ve7.9 8.0 6.6 5.1gelişmekteolan ekonomilerAfrika 6.1 6.1 5.2 4.7Merkezi ve Doğu Avrupa 6.7 5.7 4.2 2.5Bağımsız Devletler Topl. 8.2 8.6 6.9 3.2Gelişmekte olan Asya Ülkeleri 9.8 10.0 8.3 7.1Çin 11.6 11.9 9.7 8.5Hindistan 9.8 9.3 7.8 6.3Orta-Doğu 5.7 6.0 6.1 5.3Batı Yarımküresi 5.5 5.6 4.5 2.5Brezilya 3.8 5.4 5.2 3.0Dünya ticaret hacmi (mal vehizmetler)9.4 7.2 4.6 2.1Uluslar arası Para Fonu (IMF) Başkanı Dominique Strauss-Kahn 21 Ocak 2009tarihinde yaptığı bir açıklama ile; gelişmiş ekonomilerde derinleşen ekonomikdurgunluğun Çin, Hindistan ve Brezilya gibi başlıca yeni yükselen ekonomilere yayılmaktaolduğu konusunda uyarıda bulunarak, IMF’nin, Kasım ayında yayınlanmış olan ve yukardaverilen güncelleştirilmiş büyüme rakamlarını önemli ölçüde aşağı çekeceğini açıklamıştır.Kasım ayında yayınlanmış olan Güncelleştirilmiş Dünya Ekonomik Görünüm <strong>raporu</strong>ndahernekadar, önde gelen yeni yükselen ekonomilerde beklenilen büyüme sayesinde dünya53


hasılasının 2009 yılında yüzde 2.2 oranında büyüme kaydedeceği tahmin edilmiş ise de,son birkaç aylık dönemde ekonomik görünümün daha da kötüleştiği, bu nedenleIMF’nin Ocak ayı sonunda yapacağı bir açıklamayla 2009 yılı büyüme rakamlarını aşağıçekeceği bildirilmiştir.Diğer taraftan Ekonomik İşbirliği ve kalkınma Örgütü (OECD) tarafından Kasım<strong>2008</strong> ayı içinde yayınlanmış olan “Başlıca Birleşik Göstergeler”, önde gelen 7 gelişmişekonominin ve başta Çin, Hindistan ve Rusya olmak üzere OECD üyesi olmayan başlıcaekonomilerin derin bir ekonomik durgunluk yaşadığına işaret etmektedir. OECD’nin Kasımayında yayınlanmış olan “Başlıca Birleşik Göstergeler”i 1.3 puan düşürülmüş olup, budeğer Kasım 2007’de yayınlanmış olan değerden 7.3 puan daha düşük bulunmaktadır.54


55TÜRKİYE EKONOMİSİ


Genel Makroekonomik Denge Ülkemizde tasarruf eğilimi düşüktür, kamu kesimi uzunyıllar boyunca önemli boyutlarda tasarruf açığı vermiş ve bu durum finansmankaynaklarının kamu kesimince kullanılmasını zorunlu kılarak, reel faiz hadlerinin yüksekdüzeyde seyretmesine ve özel kesimin yatırım heves ve olanaklarının azalmasına nedenolmuştur. 2001 yılı ekonomik krizini izleyen dönemde ise özellikle 2003 yılındanbaşlayarak, Türk Lirası’nın değer kazanımı süreci ithal malları için satınalma gücü artışısağlayarak özel kesimin tüketim eğilimini kamçılamış, yatırım mallarını göreli olarak dahaucuz hale getirmiş, diğer taraftan küresel likidite bolluğunun olanaklı kıldığı düşük faizhadleri yatırım harcamalarını canlandırmış ve sonuçta sözü edilen dönemde Türkiye’nin,özel kesim ve kamu sektörünün birlikte verdiği önemli boyuttaki tasarruf açığını gösterencari işlemler hesabı açığı 2007 yılı itibariyle GSYH’nın yüzde 5.7’sine ulaşmıştır. Bankacılıkdışı özel kesimin uzun vadeli dış borcu 2002 yılı sonundaki 29.1 milyar Dolar düzeyinden<strong>2008</strong> yılı üçüncü üç aylık dönem sonu itibariyle 144.9 milyar Dolara yükselmiş, ancakfinansal piyasalardaki sıkışıklık sonucu Kasım ayı sonu itibariyle 137.2 milyarDolara gerilemiştir. Bankacılık kesimi dahil özel sektörün kısa vadeli dış borcu ise Kasımayı sonu itibariyle 8.6 milyar Dolardır.Gayrisafi Yurtiçi HasılaEsas itibariyle dış borçlanmaya dayalı iç tüketim ve yatırım artışından güç alan veuzun dönemde sürdürülebilirliği olmayan 2001 yılı sonrası büyüme süreci 2007 yılı II.çeyreğinden itibaren (<strong>2008</strong> yılı I. çeyreğine ilişkin beklentilerin üzerindeki yüzde 6.7 oranıhariç tutulursa) belirgin bir yavaşlama süreci içersine girmiştir.56


2001 yılında yüzde 5.7 oranında küçülmesinin ardından hızlı bir büyüme süreciiçersine giren ve 2002-2006 döneminde sırasıyla yıllık yüzde 6.2, yüzde 5.3, yüzde 9.4,yüzde 8.4 ve yüzde 6.9 oranında (1998 yılı bazlı GSYH serisine göre) büyüme gösterenGSYH’da 2007 ve <strong>2008</strong> yıllarında gerçekleşen büyüme dönemler itibariyle aşağıda Grafikhalinde verilmektedir. GSYH (gayrisafi yurtiçi hasıla) büyümesi 2007 yılının tamamıitibariyle yüzde 4.6 oranında gerçekleşirken, <strong>2008</strong> yılının ilk dokuz aylık dönemi itibariyleyüzde 3.0 olmuştur. Son bir yıllık dönemde ise GSYH büyüme oranı yüzde 3.1 olarakgerçekleşmiştir.Gerçekten düşük düzeyde gerçekleşen <strong>2008</strong> yılı III. Çeyrek dönem büyümesinetalep yönünden göz atıldığında, özellikle not edilmesi gereken bir husus I. çeyrekte yüzde6.5, II. çeyrekte yüzde 3.4 oranında büyüyen özel tüketim harcamalarının sözkonusudönemde sadece yüzde 0.3 oranında büyümüş olması ayrıca, önceki iki dönemde sırasıylayüzde 6.3 ve yüzde 2.8 oranında genişlemiş olan toplam yurtiçi özel tüketim talebininyüzde 0.2 oranında küçülme göstermiş olmasıdır.. Yine bu çeyrekte özel yatırımharcamaları yüzde 10.0 ve özel kesim makine teçhizat yatırımları da yüzde 8.4 oranındaönemli boyutta küçülme sergilemiştir. Kamu kesiminde ise yine yılın üçüncü çeyreğindetüketim harcamalarının yüzde 7.7, yatırım harcamalarının ise yüzde 22.2 oranındagenişlediği gözlemlenmektedir. Yılın üçüncü çeyreğinde kamu tüketim ve yatırımharcamalarında meydana gelen genişlemenin, özel kesim harcamalarında yaşanandaralmayı kısmen telafi ettiği görülmektedir.57


Dönemler İtibariyle GSYH Büyümesi (Yüzde Olarak)<strong>2008</strong> yılı üçüncü çeyreğinde toplam tüketim içinde yüzde 66.7 oranında bir paya sahipolan özel tüketim büyümeye 0.2 puan katkıda bulunurken, toplam yurtiçi özel tüketimtalebi negatif 0.2 puan olumsuz katkıda bulunmuştur. Toplam harcamalar içinde yüzde13.9 oranında bir paya sahip olan özel yatırım harcamaları yüzde 10.0 oranında önemlibir daralma göstererek, büyüme oranını 2.1 puan aşağı çekmiştir. Üçüncü çeyrek toplamharcamaları içinde sırasıyla yüzde 12.1 ve yüzde 4.2 oranında paya sahip olan kamukesimi tüketim ve yatırım harcamaları ise büyümeye 0.7 ve 0.8 puan pozitif katkıdabulunmuştur. Sonuç itibariyle üçüncü çeyrekte yatırımlar ekonomik büyümeye (-) 1.3puan etkide bulunmuştur. Özel yatırımların 2001 yılı ekonomik krizinden buyana ilk kezbüyümeye negatif katkıda bulunduğu gözlemlenmektedir.<strong>2008</strong> yılı üçüncü çeyreğinde talep ve harcama alanında gözlemlenen olumsuzgelişme doğal olarak etkisini ekonominin üretim sektörleri üzerinde icra etmiştir. Üretimgelişmelerine göz atıldığında büyümenin yavaşlamasında en önemli etkenin, bir öncekiyılın aynı dönemine göre, sanayi, inşaat ve ticaret sektörlerindeki katma değerdüşüşlerinin olduğu görülmektedir.58


Yılın üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre, tarım sektörü katmadeğeri yüzde 2.2, madencilik, taşocakçılığı üretimi yüzde 3.9, elektrik, gaz üretimi yüzde4.1, mali aracı kuruluşlar katma değeri yüzde 7.2, ve gayrimenkul kiralama sektörleriyüzde 7.3 oranında büyüme sergilemişlerdir.<strong>2008</strong> yılı üçüncü dönem ekonomik büyümesi en çok, döneme ilişkin GSYH değeriiçinde yüzde 15.1 oranında bir paya sahip olan imalat sanayiindeki yüzde 1.1 oranındaki,yüzde 11.7 oranında bir ağırlığa sahip olan ticaret sektöründeki yüzde 1.8 oranındakidaralmalar ile yüzde 4.4 oranında bir paya sahip olan inşaat sektöründeki yüzde 4.3oranındaki küçülmeden olumsuz yönde etkilenmiştir. Bu şekilde büyümeyi önemlikalemler olarak tarım (0.28 puan) ve mali hizmetler (0.20 puan) yukarı çekerken, imalatsanayii (0.17 puan), inşaat (0.19 puan) ve ticaret (0.21 puan) aşağı çekmiştir.Talep ve büyüme hızındaki yavaşlama etkisini ithalat hacmi üzerinde degösteriyor. Üçüncü çeyrekte ihracat sabit fiyatlarla yüzde 1.5 oranında genişlerken,ithalat yüzde 4.2 oranında daralma göstermiştir. İhracattaki genişleme büyümeye 0.37puan katkıda bulunurken, ithalattaki daralmanın katkısı da 1.13 puan olmuş vedolayısıyla dış talebin ekonomik büyümeye üçüncü dönem toplam katkısı 1.5 puanıbulmuştur. Bu şekilde üçüncü dönemde ihracat hacmindeki büyüme özel toplam yurtiçitalepteki küçülmenin büyüme üzerinde yarattığı olumsuz etkiyi telafi etmiştir.İstihdamKüresel finansal krizin yol açtığı likidite sıkışıklığı ve başta gelişmiş ülkelerde olmaküzere büyüme hızında tanık olunan keskin düşüş ve daralma ülkemiz üzerinde etkisini59


sermaye çıkışı, likidite sıkışıklığı ile dış ve iç talep daralması yoluyla göstermiş ve baştaihracat ağırlıklı sektörler olmak üzere üretim düzeylerinde önemli gerilemeler meydanagelmiştir. Azalan likidite ve risk primi ile faiz farklarının artışı geçmiş yakın dönemdeyoğun biçimde dış borçlanmaya gitmiş olan şirketleri olumsuz biçimde etkilerken,bankaların kredilendirmede daha seçici ve ihtiyatlı bir tutum takınmaları, şirketleri azalantaleple birlikte üretim düzeylerini düşürmeye ve istihdam hacimlerini daraltmayazorlamıştır.Bu gelişmeler sonucu Ağustos <strong>2008</strong> dönemi itibariyle 2 438 bin olan işsiz sayısıEylül döneminde 2 548 bine ve Ekim döneminde de 2 687 bine yükselmiştir. 2007 yılıEkim dönemi itibariyle yüzde 9.7 olan işsizlik haddi, <strong>2008</strong> yılı Ekim ayı dönemi itibariyleyüzde 10.9’a yükselmiştir.Sınai ÜretimKredi sıkışıklığı, iç ve dış talep daralması Ağustos <strong>2008</strong> ayından başlayarak sınaiüretim <strong>faaliyet</strong>ini de giderek ağırlaşan biçimde olumsuz yönde etkilemiştir. Temmuz ayınakadar olan dönemde bir önceki yılın aynı ayına göre daha yüksek gerçekleşen aylıktoplam sanayi üretim endeksi Ağustos ayıyla birlikte düşüşe geçmiş ve önceki yılın aynıayına göre Ağustos ayında yüzde 3.5, Eylül ayında yüzde 4.1, Ekim ayında yüzde 7.2 veKasım ayında da yüzde 13.9 oranında düşüş kaydetmiştir.En keskin üretim düşüşünün yaşandığı Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayınagöre madencilik ve taşocakçılığı üretimi yüzde 0.9 oranında artarken, imalat sanayisektörü endeksi yüzde 15.5 ve elektrik, gaz ve su sektörü üretim endeksi de yüzde 4.760


oranında daralma sergilemiştir. Ana sanayi grubu olarak Kasım ayında en büyük üretimdüşüşü yüzde 29.1 oranı ile sermaye malları grubunda yaşanmıştır. Yine bu kapsamdaaramalı imalatı yüzde 16.9, dayanıklı tüketim malı imalatı yüzde 8.7 oranında daralmagöstermiştir. İmalat sanayii alt grupları içinde Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayınagöre en büyük üretim kaybı yüzde 41.2 ile motorlu kara taşıtı ve römork üretimindeyaşanmıştır.Kamu Maliyesi<strong>2008</strong> yılında Merkezi Yönetim Bütçe giderleri 225 milyar 967 milyon YTL., Bütçegelirleri ise 208 milyar 898 milyon YTL. olarak gerçekleşmiş ve Bütçe açığı, hedeflenendüzeye göre yüzde 5.3 oranında bir daralmayla 17 milyar 69 milyon YTL. düzeyindekalmıştır. <strong>2008</strong> yılında Faiz Dışı Fazla ise 33 milyar 592 milyon YTL. olmuştur.61


Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmeleri(Milyon YTL. Olarak)2007 Yılı <strong>2008</strong> Yılı<strong>2008</strong>/2007Gerçekleşmesi Hedeflenen Gerçekleşme Değişim %’siBütçe Giderleri 204 068 222 553 225 967 10.7Faiz hariç155 315 166 553 17512.9Giderler306Faiz Giderleri 48 753 56 000 50 661 3.9Bütçe Gelirleri 190 360 204 556 208 898 9.7Bütçe dengesi (-)13 708 (-)17 997 (-)17 069 24.5Faiz Dışı Denge 35 045 38 003 33 592 (-) 4.1Kamu Borç Stoku2007 yılında azalma eğilimi içine giren Merkezi Yönetim toplam borç stoku <strong>2008</strong>yılında yeniden önemli bir tırmanma göstererek 2007 yılı sonundaki 333.5 milyon YTL.düzeyinden <strong>2008</strong> yılı Kasım ayı sonu itibariyle 379.5 milyon YTL. düzeyine çıkmıştır..kamu net borç stoku ise 2007 yılı sonundaki 248.3 milyon YTL düzeyinden, <strong>2008</strong> yılı III.Üç aylık dönem sonu itibariyle 241.7 milyon YTL. düzeyine gerilemiştir62


Merkezi Yönetim Toplam Borç Stoku(Milyon YTL. Olarak)2005 2006 2007 <strong>2008</strong> Kasımİç Borç 244 782 251 470 255 419 273 816Dış Borç 86 738 83 580 78 175 105 726Toplam Borç 331 520 345 050 333 485 379 542<strong>2008</strong> yılında dış borç stokunda gözlemlenen önemli artışta YTL.’nin Dolar veEuroya göre olan değerinde meydana gelen düşüş etkili olmuştur.Para PolitikasıGelişmiş ülkelerin finans piyasalarında 2007 yılı ortasında likidite sıkışıklığı şeklindebaş gösteren ve <strong>2008</strong> yılı Ağustos ayında A.B.D. ‘subprime mortgage’ piyasasındayaşanan iflaslarla keskin bir tırmanma içine giren ve Amerikan Lehman Brothers yatırımbankasının iflasıyla yeni bir boyut kazanan kriz, etkisini gelişmekte olan ülkeler üzerindede göstermiştir. Likidite sıkışıklığı ve artan risk algılamaları sonucu gelişmekte olanülkelerden hızlı bir sermaye çıkışı gözlemlenmiş, düşen dış talep bu ülkelerin ihracathacimlerini ve üretim düzeylerini olumsuz biçimde etkilemiştir. Ülkemizde de, likiditeelverişliliği ve dış talep daralmasına bağlı ihracat ve sanayi sektörü üretim düşüşü vebunun işsizlik haddi, gelir düzeyi, tüketici güven duygusu ve beklentiler üzerindekiolumsuz yansımaları ile karşı karşıya kalınmıştır.Finansal koşullarda ortaya çıkan ileri düzeydeki sıkılaşmayı bertaraf etmekamacıyla kısa vadeli faiz oranlarında Merkez Bankasınca 200 baz puanı Ocak 2009 ayında63


olmak üzere Kasım ayından buyana toplam 375 baz puan indirime gidilmiş, çeşitliönlemlerle piyasanın fonlanması suretiyle likidite sağlanmıştırDış Ticaret<strong>2008</strong> yılı Ocak-Eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 38.0oranında çok hızlı bir genişleme gösteren ihracat, dış talepteki keskin daralmanın etkisiyleEkim ayından itibaren belirgin bir gerileme eğilimi içine girmiş ve önceki yılın aynıaylarına göre Ekim ayında yüzde 1.7 ve Kasım ayında da yüzde 17.5 oranında küçülmesergilemiştir. Küresel krizin yansımaları derin etkisini ithalat <strong>faaliyet</strong>i üzerinde degöstermiş ve <strong>2008</strong> yılının Ocak-Ağustos döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre35.8 oranında genişlemiş olan Türkiye ithalatı Eylül ayından itibaren önceki yılın aynıaylarına göre küçülmeye başlamış ve Eylül, Ekim, Kasım aylarında sırasıyla yüzde 6.4,yüzde 9.0 ve yüzde 48.8 oranında daralma sergilemiştir. Ocak-Kasım döneminde öncekiyılın aynı dönemine göre ihracat yüzde 27.4 oranında artarak 124.3 milyar Dolar olarakgerçekleşirken, ithalat aynı dönemler itibariyle yüzde 23.8 oranında bir genişlemeyle190.5 milyar dolar düzeyine yükselmiş ve Ocak-Kasım dönemi dış ticaret açığı yüzde 17.5oranında bir artışla 66.3 milyar Dolar olmuştur.64


Ocak – Kasım Dönemi Türkiye Dış Ticareti(Milyon Dolar Olarak)İhracat İthalat Dış Ticaret Açığı2007 <strong>2008</strong> 2007 <strong>2008</strong> 2007 <strong>2008</strong>97 548 124 253 153 943 190 527 56 395 66 274Ödemeler Dengesi ve Cari İşlemler HesabıEylül ayından itibaren dış ticaret hacminde ve özellikle dış ticaret açığındagözlemlenen daralma etkisini cari işlemler hesabı üzerinde de göstermiş ve <strong>2008</strong> yılıOcak-Ağustos döneminde aylık ortalama 3.8 milyar Dolar düzeyinde gerçekleşen cariişlemler hesabı açığı Eylül ayında 926 milyon Dolara, Ekim ayında 2 milyar 554 milyonDolara ve Kasım ayında da 559 milyon Dolara gerilemiştir. <strong>2008</strong> yılının Ocak-Kasımdöneminde cari açık 2007 yılının aynı dönemine göre yüzde 17.6 oranında bir artışgöstererek 33 056 milyon Dolar olarak gerçekleşmiştir.Ödemeler dengesi hesaplamaları çerçevesinde <strong>2008</strong> yılı Ocak-Kasım döneminde dışticaret açığı 50 385 milyon Dolar olarak gerçekleşirken, hizmetler hesabı 16 660 milyonDolar fazla vermiştir. Ücret ödemeleri ve yatırım geliri kaleminden oluşan gelir hesabı<strong>2008</strong> yılının ilk on bir aylık döneminde net 7 995 milyon Dolar çıkışla sonuçlanmıştır.<strong>2008</strong> yılı Ocak-Kasım döneminde finans hesaplarında gerçekleşen net sermaye girişi2007 yılının aynı dönemine göre yüzde 117.9 oranında bir artışla 36 481 milyon Dolarolarak gerçekleşmiştir. Bu kapsamda doğrudan yatırımlar kaleminde <strong>2008</strong> yılı Ocak-Kasım döneminde gerçekleşen net sermaye girişi önceki yılın aynı dönemine göre yüzde18.7 oranında bir küçülme ile 13 677 milyon Dolar olmuştur. 2007 yılının Ocak-Kasım65


döneminde 110 milyon Dolar net sermaye girişi gerçekleşen portföy yatırımlarında ise<strong>2008</strong> yılının aynı döneminde 4 945 milyon Dolar net çıkış gerçekleşmiştir. Diğer yatırımlarkapsamında ise <strong>2008</strong> yılı ilk on bir Aylık döneminde 30 089 milyon Dolar net girişolmuştur.2007 yılı Ocak-Kasım döneminde 6 779 milyon Dolar tutarında artış gösteren resmirezervlerde <strong>2008</strong> yılının aynı döneminde 2 340 milyon Dolar yükselme gerçekleşmiştir.Fiyat GelişmeleriYakın geçmiş dönemde iç ve dış talepte gözlemlenen daralma ve petrol ve temelemtia fiyatlarında yaşanan gerilemeler, özellikle Ağustos ayından başlayarak üretici vetüketici fiyat gelişmeleri üzerinde etkisini göstermiş ve enflasyon haddinde yavaşlamayaneden olmuştur.Ancak bu gelişmeye rağmen <strong>2008</strong> yılı üretici ve tüketici fiyat endekslerindeki artışoranları 2007 yılı düzeylerinin üzerinde gerçekleşmiştir.Aralık <strong>2008</strong> ayı itibariyle tüketici fiyatları endeksi TÜFE, bir önceki yılın aynı ayınagöre yüzde 8.11 oranında artarken , on iki aylık ortalamalara göre artış yüzde 10.44olmuştur. 2007 yılında TÜFE artışı sırasıyla yüzde 8.39 ve yüzde 8.76 olmuştu.Aralık <strong>2008</strong> ayı itibariyle üretici fiyatları endeksi ÜFE, bir önceki yılın aynı ayına göreyüzde 10.06 oranında artarken , on iki aylık ortalamalara göre artış yüzde 12.72olmuştur. 2007 yılında ÜFE artışı sırasıyla yüzde 5.84 ve yüzde 6.31 olmuştu.66


67ANKARA SMMM ODASI’NIN FAALİYETLERİ


Toplantı – Seminer04-05 Ocak <strong>2008</strong> Odamızın düzenlediği “Bilirkişilik Eğitim” konulu seminer İMO Konferans Salonu’ndayapıldı.04 Ocak <strong>2008</strong>Erdal SANLI(Yargıtay 1.Hukuk Dairesi Üyesi)"Ticari Davalarda Bilirkişilik ve Komşuluk Hukuku"Av.Atila İNAN(Emekli Sayıştay Uzman Denetçisi YMM)"Bilirkişi Etiği,Bilirkişilerin Sosyolojik Gelişimi,BilirkişilerinGüncel Sorunları"Rüknettin KUMKALE(YMM)"Bilirkişilik ve Mali Müşavirlik"Av.Gülsen TOPÇUOĞLU"İş Hukukunda Bilirkişilik"Sedat BAKICI(Yargıtay 11.Ceza Dairesi Üyesi)"Ceza Mahkemelerinin Görevine Giren Sahte Belge Düzenlemek,Kullanmak Suçları"68


05 Ocak <strong>2008</strong>Dr.Mustafa ÖZBEK"Özel Hukukta ve Ceza Hukukunda Uzlaşma"A.Selim SARIKAYA(Ankara Adliyesi Yargıcı)"Kooperatiflerde Bilirkişilik"Prof.Dr.Kudret GÜVEN(Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı)"Bilirkişiliğin Yargılama Hukukunda Yeri ve Önemi"Doç.Dr.Mustafa AKKAYA(A.Ü. Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi)"Vergi Hukukunda Yorum"Mehmet DİLSİZ(SMMM)"Vergi Cezalarıyla İlgili İdari Davalarda Bilirkişilik"Sorular ve CevaplarProf.Dr.Kudret GÜVENAv.Atila İNANRüknettin KUMKALE(YMM)Av.Gülsen TOPÇUOĞLUMehmet DİLSİZ(SMMM)69


YARGININ VAZGEÇİLMEZİ: BİLİRKİŞİ BİLİRKİŞİ SEMİNERİ” YENİ UFUKLARAÇTIAnkara SMMM Odası tarafından düzenlenen “Bilirkişi Eğitim Semineri”,yargıda bilirkişikonusunda uzman öğretim üyeleri, uygulayıcı yargı mensuplarının verdikleribilgilerle,meslektaşların önüne yeni ufuklar açtı. İki gün süren seminerin sonundakatılımcılara sertifika verildi.ASMMMO Başkanı Ali Metin Polat, yargıdaki uyuşmazlıklarınbüyük bölümünün akçeli konularda olduğunu belirterek, “Bu gerçek karşısındamahkemelerin meslektaşlarımıza duyduğu ihtiyaç olmazsa olmaz niteliktedir” dedi.Yargıtay 1. Hukuk Dairesi üyesi Erdal Sanlı, “Ticari defterlerin lehte ve aleyhte delilkabul edilmesi” ile ilgili bilgi verirken, “aile konutlarının satış veya kiralanması” konusunadikkat edilmesi uyarısında bulundu.70


Avukat Atilla İnan, geçmişte “gönüllü” yapılan bir ek iş olarak görülen bilirkişiliğin,şimdi uzmanlık gerektiren ayrı bir iş haline geldiğini belirterek, “Her işte gerekli olanahlakın önemi, bilirkişilikte kat kat artar” dedi.Yargıtay 11. Ceza Dairesi üyesi Sedat Bakıcı, bilirkişiliğin yargının üç ayağından biriolduğunu belirterek,bu üç ayağın yere sağlam basması gerektiğini söyledi.Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Kudret Güven, yargıçların bilirkişilerdışında kimseden yardım alamayacaklarına dikkat çekerek, meslektaşlara, “İçindehesabın olduğu her türü ihtilafta sizlere iş düşmektedir” diye seslendi.Dr. Mustafa Özbek, Avrupa hukukunda “alternatif çözüm yolları” arayışlarının ön planageçtiğini belirterek, zaman ve masraftan tasarruf açısından uyuşmazlıkların mahkemelerdışına taşınmasında yarar olduğunu söyledi.71


16 Ocak <strong>2008</strong> Odamızın düzenlediği “Transfer Fiyatlandırması Yoluyla ÖrtülüKazanç Dağıtımı” konulu seminer İMO Konferans Salonu’nda yapıldıAçılış KonuşmalarıAli Metin POLATASMMMO BaşkanıBülent TAŞGelir İdaresi Başkan YardımcısıOturum Başkanıİ.Hüseyin YILDIZTÜRMOB Genel SaymanıKonuşmacılarFeyyaz YAZARGelir İdaresi Grup BAşkanıMehmet ALTINDAĞYMMBünyamin ÖZTÜRKYMM72


TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMI Gelir İdaresiBaşkan Yardımcısı Taş:“Müşavirler ile İdarenin İşbirliği Sorunları En Aza İndiricekASMMMO’nın 16 Ocak tarihinde düzenlediği, “Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı”konulu seminerin açış konuşmasını yapan, Maliye BakanlığıGelir İdaresi Başkan Yardımcılarından Bülent Taş, Türkekonomisinin 1980’den itibaren önemli değişiklikleryaşadığını, özellikle son 10 yılda ekonominin uluslararasıpiyasalara daha fazla açıldığını anlatarak, “Bu değişimler,vergi kanunlarında önemli değişiklikleri gerekli kılmıştır”dedi.“Geciş Dönemi Yaşıyoruz” Yeni Kurumlar VergisiKanunu ile yurt içinde yatırım yapan yabancı sermaye ileyurt dışında yatırım yapan Türk yatırımcıların kazançlarınınvergilendirilmesi sorununun büyük ölçüde düzenlendiğinibelirten Taş, özetle şunları söyledi:“Yeni Kurumlar Vergisiile önemli mesafeler alınmıştır. Ancak, uygulamada önemli ihtilaşar da ortaya çıkmıştır. Transfer fiyatlandırması,mükelleflere, siz meslek mensuplarına ve vergi idarelerine önemli yükler getirmekte, farklı yöntemlerinkullanılması bazı sıkıntılara yol açmaktadır. Bu anlamda bir geçiş dönemi yaşamaktayız.Müşavirler ile vergiidaresinin ortaya çıkan sorunlara yönelik birlikte adım atmaları, karşılaşılacak sorunları en azaindirecektir.TÜRMOB Genel Saymanı Hüseyin Yıldız’ın yönettiği oturumda, Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi GrupBaşkanı Feyyaz Yazar, YMM Mehmet Altındağ ile YMM Bünyamin Öztürk, Kurumlar Vergisi’nde yapılandüzenlemeler ışığında transfer fiyatlandırmasında ortaya çıkan sorunları anlattılar. Konuşmacılar, verdikleriörneklerle örtülü kazanç dağıtımının yol açtığı vergi kaybının önlenmesi için izlenecek yöntemlere hukukidüzenlemeler ışığında açıklık getirdiler.73


06 Şubat <strong>2008</strong> Odamızın düzenlediği “Katma Değer Uygulamalarında SonDüzenlemeler” konulu seminer İMO Konferans Salonu’nda yapıldı.Açılış KonuşmalarıAli Metin POLATASMMMO BaşkanıMehmet KİLCİGelir İdaresi Başkan YardımcısıMehmet TİMURTÜRMOB Genel BaşkanıOturum BaşkanıSakıp ŞEKERYMMKonuşmacılarKemal OKTARGelir İdaresi Başkanlığı/MüdürAbdullah KÜTÜKÇÜGelir İdaresi Başkanlığı/Müdür74


YENİ SOSYAL GÜVENLİK UYGULAMALARI SEMİNERİ1 Ekim <strong>2008</strong> tarihinde uygulamaya konulan yeni Sosyal Güvenlik Yasası, Ankara SMMM Odası tarafındandüzenlenen 2. seminerde Sosyal Güvenlik Kurumu Başmüfettişlerinden Dr. Özkan Bilgili’nin sunumuyladeğerlendirildi.Dr. Bilgili, sosyal güvenlik sisteminin 4 sac ayağından oluştuğunu belirterek, teşkilatlanmanın tamamlandığını,uygulama kanunu ile genel sağlık sigortası işlemleri ile ilgili kanunun çıkarıldığını, ancak primsiz ödemeler ileilgili düzenlemelerin henüz yasalaşmadığını söyledi.İşe giriş ve işten çıkarılma bildirgeleri ile ilgili cezai işlemlerintüm kurum ve işyerlerini kapsadığına dikkat çeken Bilgili, “Bu konudaki cezaların uygulanmadığı tek yeravukatlık yasası nedeniyle Barolardır. Bu daşüphesiz ki Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı”dedi.TÜRMOB Genel Başkanı Dr. MasumTürker, semineri açış konuşmasında, sosyalgüvenlik yasasına karşı çıkarak,“Bu yasanınson hedefi, Türkiye’de sosyal güvenliksistemini özelleştirmektir. Bu yasanın derhalgözden geçirilmesi gerekmektedir”dedi.Önümüzdeki dönem TÜRMOB’un yapacağıçalışmalar konusunda da bilgi veren Türker,“Muhasebe mesleği stratejisi” hazırlanacağını açıkladı. BA ve BS formlarının ücretlerinin, tarifelerde ayrıca yeralacağı sözünü veren Türker,angaryalara son verileceğini söyledi.Ankara SMMM Odası Başkanı Ali Metin Polatise, yeni yasanın uygulamaya konulması ile birlikte sosyal güvenlik alanında çok karmaşık uygulamalarla karşıkarşıya gelindiğini belirterek, “Geçiş sürecine özgü bazı esneklikler getirilmemiş olmasını ciddi bir eksiklik olarakgörmekte ve yetkililerden bu eksikliğin giderilmesini beklemekteyiz”dedi75


5 Aralık <strong>2008</strong> Odamızın düzenlediği “İş Hukuku ve İş Kurumu İşlemleri”konulu seminer İMO Konferans Salonu’nda yapıldı.Açılış KonuşmalarıAli Metin POLATASMMMO BaşkanıFatih ACARSosyal Güvenlik Kurumu BaşkanıKonuşmacılarAli Şahin AKBULUTİş MüfettişiHaydar Mesut ARSLANİş MüfettişiHamit TİRYAKİİş-Kur Baş Müfettişi76


EKONOMİK KRİZİN KİLİTLENDİĞİ NOKTA:İŞSİZLİKİŞ HUKUKU VE İŞ KURUMU İŞLEMLERİ MASAYA YATIRILDIEkonomik krizin en önemli göstergelerinden olan artan işsizlik ile ilgili işlemler, Ankara SMMM Odasıtarafından düzenlenen “İş Hukuku ve İş Kurumu İşlemleri” seminerinde değerlendirildi.Seminere katılankonuşmacılardan İş Müfettişi Ali Şahin Akbulut, İş Hukuku alanındaki mesleki yükümlülükleri ve buyükümlülüklerin yerine getirilmemesidurumunda uygulanacak yaptırımlarıanlattı.Yeni yasayla iş yeri, iş sözleşmesive iş ilişkisinin tanımlarının yapıldığınadikkat çeken Akbulut, yükümlülüklerinyerine getirilmemesi durumunda hapis vetazminat cezaları ile disiplin ve idariyaptırımlar uygulandığını hatırlattı.İşMüfettişi Haydar Mesut Arslan, işgüvenliği ve işçi sağlığı konusunda genişbilgiler vererek, iş kazaları konusunda yapılması gereken işlemleri anlattı. Arslan, iş güvenliği ile işçilerin sağlıklıve güvenli bir ortamda çalışmalarının amaçlandığını belirterek, “Bu koruma, iş verimini arttırır” dedi.Seminerekatılan diğer konuşmacılardan İş-Kur Başmüfettişi Hamit Tiryaki ise, İş Kurumu’nun meslektaşları ilgilendirenişlemleri ile ilgili bilgi vererek, Kurumun yeni yasayla birlikte yeni görevler üstlendiğine dikkat çekti.Meslektaşların İş-Kur’un internet sayfasından alacakları şifre ile işlem yapabileceklerini belirten Tiryaki, “Kurum,beyan ettiğiniz her bilgiyi doğru kabul ederek işlem yapacak”diye konuştu.Ankara SMMM Odası Başkanı AliMetin Polat, semineri açış konuşmasında ekonomik krizin derinleştiğine dikkat çekerek, “Pek çok işyerininkapandığı, işten çıkarmaların arttığı ya da üretime ara verildiği bir dönemde bu seminer sizlere yol göstericiolacak” dedi.77


Üye/Stajyer İstatistiki BilgilerÜye DağılımıÜye DağılımıA- SM-SMMMSM 3207SMMM 6097TOPLAM 9304B-BAYAN BAY SMMMBayan 1363Bay 4734TOPLAM 6097C-BAYAN BAY SMBayan 465Bay 2742TOPLAM 3207D- ÇALIŞMA BİÇİMİNE GÖRE SMMMSerbest 2326Özel 2002Kamu 814Diğer 955TOPLAM 6097E- ÇALIŞMA BİÇİMİNE GÖRE SMSerbest 1427Özel 1099Kamu 105Diğer 576TOPLAM 3207F- BAYAN-BAYBayan 1828Bay 7474TOPLAM 930278


01.04.<strong>2008</strong> – 31.12.<strong>2008</strong> TARİHLERİ ARASI STAJ BAŞVURULARIDÖNEMİTİCARETLİSESİ3568SAYILIYASANIN5.MADDESİNİN (B)FIKRASIÖNLİSANS3568SAYILIYASANIN5.MADDESİNİN (B)FIKRASILİSANS3568SAYILIYASANIN5.MADDESİNİN(A)FIKRASITİCARETLİSESİ3568SAYILIYASANIN6.MADDESİLİSANS3568SAYILIYASANIN6.MADDESİSMTOPLAMSMMMTOPLAMNİSAN-36 5 194 1 1 42 195<strong>2008</strong>AĞUSTOS- - - 387 - 3 - 390<strong>2008</strong>ARALIK- - - 294 - 1 - 295<strong>2008</strong>TOPLAM 36 5 875 1 5 42 88079


31.01.2009 TARİHİ İTİBARİYLE STAJYER İSTATİSTİKİ BİLGİLERİBAY BAYAN TOPLAMAKTİF STAJYER 761 509 1270STAJ GİRİŞ SINAVINDA BAŞARILI OLUP,42 31 73STAJINI BAŞLATMAYANSTAJA GİRİŞ SINAVINA KATILAN 1313 845 2158SMMM MESLEKİ YETERLİLİK SINAVINA KATILAN 1013 519 1532C TİPİ SINAVINA KATILAN 92 61 153TOPLAM 3221 1965 5186SM SMMM TOPLAMAKTİF STAJYER 268 1002 1270STAJ GİRİŞ SINAVINDA BAŞARILI OLUP,- 73 73STAJINI BAŞLATMAYANSTAJA GİRİŞ SINAVINA KATILAN - 2158 2158SMMM MESLEKİ YETERLİLİK- 1532 1532SINAVINA KATILANC TİPİ SINAVINA KATILAN 153 - 153TOPLAM 421 4765 5186SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK MESLEKİ YETERLİLİK SINAVINAKATILAN ADAYLARIN SINAV BAŞARILARINA AİT İSTATİSTİKLER80


SINAV DÖNEMİ KATILIM SAYISI BAŞARILI OLANLAR BAŞARI ORANI %<strong>2008</strong>/1. DÖNEM 561 158 28<strong>2008</strong>/2. DÖNEM 537 161 30A – B GRUBU STAJ ARA DÖNEM VE C GRUBU STAJ BİTİRMEDEĞERLENDİRMESİ SINAVLARINA KATILAN ADAYLARIN SINAVBAŞARILARINA AİT İSTATİSTİKLERSINAVDÖNEMİ<strong>2008</strong>/1.DÖNEMSINAV TİPİ KATILIM BAŞARILI BAŞARI ORANI %SAYISI OLANLARA GRUBU 38 26 68B GRUBU 69 44 64C GRUBU 71 45 63TOPLAM 178 115 652007/8.DÖNEMA GRUBU 8 5 63B GRUBU 26 16 62C GRUBU 39 26 67TOPLAM 73 47 64<strong>2008</strong>/3.DÖNEMA GRUBU 13 5 38B GRUBU 37 16 43C GRUBU 58 26 45TOPLAM 108 47 4481


ANADOLU ÜNİVERSİTESİ TARAFINDAN YAPILAN STAJA GİRİŞ SINAVINAKATILAN ADAYLARIN SINAV BAŞARILARINA AİT İSTATİSTİKLERSINAVDÖNEMİ<strong>2008</strong>/1.DÖNEMSINAVTARİHİ21 Haziran<strong>2008</strong>SINAVTİPİKATILIMSAYISIBAŞARILIOLANLARBAŞARIORANI %TİCARET 101 15 15LİSESİÖNLİSANS 21 2 9LİSANS 1341 159 12TOPLAM 1463 176 12<strong>2008</strong>/2.DÖNEM8Kasım<strong>2008</strong>LİSANS 1495 190 13STAJA GİRİŞ SINAVINA YÖNELİK KURSLARIMIZA KATILAN ADAY SAYISIDÖNEMİ KURS TARİHLERİ KATILIM SAYISI<strong>2008</strong>/2.DÖNEM 26.04.<strong>2008</strong>-18.06.<strong>2008</strong> 123 kişi<strong>2008</strong>/3.DÖNEM 06.09.<strong>2008</strong>-06.11.<strong>2008</strong> 190 kişiSERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK MESLEKİ YETERLİLİKSINAVLARINA YÖNELİK DÜZENLEMİŞ OLDUĞUMUZ KURSLARIMIZAKATILAN STAJYER SAYISIDÖNEMİ KURS TARİHLERİ KATILIM SAYISI<strong>2008</strong>/2.DÖNEM 26.05.<strong>2008</strong>-11.07.<strong>2008</strong> 180 kişi<strong>2008</strong>/3.DÖNEM 27.09.<strong>2008</strong>-16.16.<strong>2008</strong> 215 kişi82


YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK MESLEKİ YETERLİLİK SINAVLARINA YÖNELİKDÜZENLEMİŞ OLDUĞUMUZ KURSLARIMIZA KATILAN MESLEK MENSUBUSAYISIDÖNEMİ KURS TARİHLERİ KATILIM SAYISI<strong>2008</strong>/2. DÖNEM 21.08.<strong>2008</strong>-28.09.<strong>2008</strong> 45 kişi83


Meslek Mensuplarının Denetim FaaliyetleriMesleki denetim Komisyonumuz, 3568 Sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik veyeminli Mali Müşavirlik Yasası hükümlerine, yönetmeliklere ve Mecburi Meslek Kararlarınagöre; Yönetim Kurulu’nca iletilen konularda inceleme ve denetleme görevleriniyürütmektedir.Komisyonumuz, yeni döneme başlarken, komisyon üyeleri raporlama konusundaseminer düzenlemiştir.Komisyon üyeleri görevlerini yürütürken meslek mensupları arasında ayrımyapmadan, objektif, tarafsız ve eğitici yaklaşıma özen göstererek görüşmelerini rapordüzenleyerek yönetim kurulunun bilgilerine sunulmaktadır. Yeni dönemde, komisyonahavale edilen toplam 7(yedi) inceleme konusu rapor edilmiştir.84


Aday Meslek Mensuplarının(Stajterlerin) Denetim Faaliyetleri01.04.<strong>2008</strong> -31.12.<strong>2008</strong> TARİHLERİ ARASINDA ADAY MESLEK MENSUPLARININ(STAJYERLERİN) DENETİM FAALİYETLERİStajyer Denetim Tutanağı gereği 100 aday meslek mensubuna ait staj dosyasıdeğerlendirilmiş olup;Bunlardan; 71 adayın stajı uygun görülmüştür.29 adaya ait dosya, stajyerlerinde yenidendenetimlerinin yapılması konusunda Stajyerleri İzleme ve Değerlendirme Komisyonunagönderilmiştir.Stajlarına devam eden 105 Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve 4 Serbest Muhasebeciaday meslek mensubunun staj yerlerinde fiilen staj yapıp yapmadıklarının denetimlerininyapılması için dosyaları Ankara Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Odası Stajyerleri İzlemeve Değerlendirme Komisyonuna gönderilmiştir.85


Meslek Yasası ve YönetmeliklerGENEL HÜKÜMLERAmaçMadde 1 - Bu Kanunun amacı, işletmelerde <strong>faaliyet</strong>lerin ve işlemlerin sağlıklı ve güvenilirbir şekilde işleyişini sağlamak, <strong>faaliyet</strong> sonuçlarını ilgili mevzuat çerçevesindedenetlemeye, değerlendirmeye tabi tutarak gerçek durumu ilgililerin ve resmî mercilerinistifadesine tarafsız bir şekilde sunmak ve yüksek meslekî standartları gerçekleştirmeküzere, (*) Serbest Muhasebeci Malî Müşavirlik ve Yeminli Malî Müşavirlik meslekleri vehizmetleri ile Serbest Muhasebeci Malî Müşavirler ve Yeminli Malî Müşavirler Odaları,Serbest Muhasebeci Malî Müşavirler ve Yeminli Malî Müşavirler Odaları Birliğininkurulmasına, teşkilat, <strong>faaliyet</strong> ve denetimlerine, organlarının seçimlerine dair esaslarıdüzenlemektir. (5786 sayılı kanunun 1’inci maddesiyle eklenen cümle) Birliğin kısaadı TÜRMOB’dur.Bu Kanun hükümlerine göre meslek icrasına hak kazananlara (**), Serbest MuhasebeciMalî Müşavir, Yeminli Malî Müşavir denir.(*) Serbest muhasebecilik (5786 sayılı kanunun 19’uncu maddesiyle maddemetninden çıkarılmıştır.)(**) Serbest muhasebeci (5786 sayılı kanunun 19’uncu maddesiyle maddemetninden çıkarılmıştır.)86


Mesleğin konusuMadde 2 - A) Muhasebecilik ve malî müşavirlik mesleğinin konusu :Gerçek ve tüzelkişilere ait teşebbüs ve işletmelerin;a) Genel kabul görmüş muhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince,defterlerini tutmak, bilanço, kâr-zarar tablosu ve beyannameleri ile diğer belgelerinidüzenlemek ve benzeri işleri yapmak.b) Muhasebe sistemlerini kurmak, geliştirmek, işletmecilik, muhasebe, finans, malîmevzuat ve bunların uygulamaları ile ilgili işlerini düzenlemek veya bu konulardamüşavirlik yapmak.c) Yukarıdaki bentte yazılı konularda, belgelerine dayanılarak, inceleme, tahlil, denetimyapmak, malî tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazılı görüş vermek, rapor vebenzerlerini düzenlemek, tahkim, bilirkişilik ve benzeri işleri yapmak.Yukarıda sayılan işleri; bir işyerine bağlı olmaksızın yapanlara serbest muhasebecimalî müşavir denir.B) Yeminli malî müşavirlik mesleğinin konusu :Fıkrasının (b) ve (c) bentlerinde yazılı işleri yapmanın yanında Kanunun 12 nci maddesinegöre çıkartılacak yönetmelik çerçevesinde tasdik işlerini yapmaktır.Yeminli malî müşavirler muhasebe ile ilgili defter tutamazlar, muhasebe bürosuaçamazlar ve muhasebe bürolarına ortak olamazlar.Meslek unvanlarının haksız kullanılmasıMadde 3 - Kanunen kullanmaya yetkisi olmayanlar tarafından (*), serbest muhasebecimalî müşavir, yeminli malî müşavir unvanlarının veya bu unvan veya kavramlarakarışacak veya onlara benzer her türlü unvan, ibare veya remizlerin kullanılması yasaktır.Odalar, yukarıdaki fıkraya aykırı davranışları öğrendiklerinde Cumhuriyet Savcılığınabildirmek mecburiyetindedirler. Cumhuriyet Savcılığınca tahkikatın sonucu, <strong>oda</strong>ya veilgililere bildirilir.(*) serbest muhasebeci (5786 sayılı kanunun 19’uncu maddesiylemadde metninden çıkarılmıştır.)87


Genel şartlarMadde 4 - Meslek mensubu olabilmenin genel şartları şunlardır :a) T.C. vatandaşı olmak (yabancı serbest muhasebeci malî müşavirler hakkındakihüküm saklıdır).b) Medenî hakları kullanma ehliyetine sahip bulunmak.c) Kamu haklarından mahrum bulunmamak.d) (5786 sayılı kanunun 2’nci maddesiyle değişen bent) Türk Ceza Kanununun 53üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı biryıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletingüvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, millisavunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet,hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesatkarıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerleriniaklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak.e) Taksirli suçlar hariç olmak üzere; affa uğramış olsalar dahi ağır hapis veya 5 yıldanfazla hapis yahut zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancıkötüye kullanma, dolaylı iflas gibi yüz kızartıcı suçlar ile istimal ve istihlak kaçakçılığıdışında kalan kaçakçılık suçları, resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma veya Devletsırlarını açığa vurma, vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçlarındandolayı hüküm giymiş bulunmamak.f) Ceza veya disiplin soruşturması sonucunda memuriyetten çıkarılmış olmamak.g) Meslek şeref ve haysiyetine uymayan durumları bulunmamak.Serbest muhasebeci malî müşavir olabilmenin özel şartlarıMadde 5 - A) Serbest muhasebeci malî müşavir olabilmek için aşağıdaki özel şartlararanır.a) Hukuk, iktisat, maliye, işletme, muhasebe, bankacılık, kamu yönetimi ve siyasalbilimler dallarında eğitim veren fakülte ve yüksekokullardan veya denkliği YükseköğretimKurumunca tasdik edilmiş yabancı yükseköğretim kurumlarından en az lisans seviyesinde88


mezun olmak veya diğer öğretim kurumlarından lisans seviyesinde mezun olmaklaberaber bu fıkrada belirtilen bilim dallarından lisansüstü seviyesinde diploma almış olmak.b) (5786 sayılı kanunun 3’üncü maddesiyle değişen bent) En az üç yıl staj yapmışolmak.c) Serbest muhasebeci malî müşavirlik sınavını kazanmış olmak.(5786 sayılı kanunun 3’üncü maddesiyle değişen paragraf) Kanunları uyarıncavergi inceleme yetkisini almış ve mesleki yeterlilik sınavında başarılı olduktan sonrayeminli mali müşavirlik sınavını vermiş olanlarda, serbest muhasebeci mali müşavirliksınavını kazanmış olma şartı aranmaz.d) Serbest muhasebeci malî müşavirlik ruhsatını almış olmak.(*) B) fıkrası (5786 sayılı kanunun 3’üncü maddesiyle madde metnindençıkarılmıştır.)Staj ve staj süresinden sayılan hizmetlerMadde 6 - (5786 sayılı kanunun 4’üncü maddesiyle başlığıyla birlikte değişenşekli) Serbest muhasebeci mali müşavirlik stajı, bağımsız çalışan serbest muhasebecimali müşavir veya yeminli mali müşavir yanında veya şirketlerinde yapılır. Stajabaşlayabilmek için staja giriş sınavını kazanmak ve Birlik tarafından kurulan Temel Eğitimve Staj Merkezinin eğitim programını tamamlayıp başarılı olmak şarttır. Temel Eğitim veStaj Merkezinin kurs ve seminerlerinde geçen ve altı ayı aşmayan süreler, staj süresindensayılır. İkinci fıkranın (a), (b), (c), (d), (e), (f), (g), (h) ve (i) bentlerindeki stajdansayılan hizmetlerde bulunanlar bu fıkra kapsamı dışındadır.Aşağıdaki bentlerde sayılan hizmet süreleri staj süresinden sayılır.89


a) Kanunları uyarınca vergi incelemesine yetkili olanların, bu yetkiyi aldıktan sonra kamuhizmetinde geçen süreleri,b) 4059 sayılı Hazine Müsteşarlığı ile Dış Ticaret Müsteşarlığı Teşkilat ve GörevleriHakkında Kanun uyarınca Hazine Müsteşarlığı Hazine Kontrolörleri Kurulunda denetimyetkisine sahip olarak çalışan denetim elemanlarının bu hizmetlerde geçen süreleri ile5411 sayılı Bankacılık Kanunu uyarınca banka denetimine yetkili olanların bu hizmetlerdegeçen süreleri,c) 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca Sermaye Piyasası Kurulunda denetimeyetkili olarak çalışanların bu hizmetlerde geçen süreleri ile aynı Kanunun ek 1 incimaddesine göre kurulan Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu uzmanlarının bu kuruldageçen hizmet süreleri,d) 3056 sayılı Başbakanlık Teşkilatı Hakkında Kanun Hükmünde KararnameninDeğiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun uyarınca Başbakanlık Teftiş Kurulunda görev yapandenetim yetkisine sahip Başbakanlık müfettişlerinin bu hizmetlerde geçen süreleri,e) 178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun HükmündeKararname uyarınca görev yapan Bütçe Kontrolörleri, Muhasebat Kontrolörleri ve MilliEmlak Kontrolörlerinin bu hizmetlerde geçen süreleri,f) 3143 sayılı Sanayi ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun ile6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre ticaret şirketleri nezdinde denetimyetkisine sahip olan Sanayi ve Ticaret Bakanlığı müfettişleri ve kontrolörlerinin denetimhizmetlerinde geçen süreleri,g) Vergi yargısında görev yapan hakimlerin bu görevlerde geçen süreleri,h) Türkiye genelinde mali denetim yapan banka müfettişlerinden yarışma sınavı ilemesleğe giren ve yeterlilik sınavında başarılı olanların, bu yetkiyi aldıkları tarihtenitibaren bankalarda ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarında geçen süreleri,ı) Kamu kuruluşlarının veya bilanço esasında defter tutan özel kuruluşların muhasebebirimlerinde birinci derece imza yetkisini haiz, muhasebenin fiilen sevk ve idareedilmesinden veya mali denetiminden sorumlu bulunanların bu hizmetlerde geçen süreleriile bu birimlerde görev yapan serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali90


müşavirlerin gözetim ve denetiminde bunların sayısını geçmemek üzere, <strong>oda</strong> nezdindestaj dosyası açtırmış ve staja başlama sınavını kazanmış olan aday meslek mensuplarınınstaja başlama sınavını kazandıkları tarihten itibaren, staj koşullarını yerine getirmelerihalinde bu hizmetlerde geçen süreleri,i) Bu Kanunun 5 inci maddesinin (A) fıkrasının (a) bendinde sayılan konularda öğretimüyesi, öğretim görevlisi veya araştırma görevlisi olarak çalışanların bu görevlerde geçenhizmet süreleri.Serbest muhasebeci malî müşavirlik sınavıMadde 7 - Serbest muhasebeci malî müşavirlik sınavı Birlik tarafından yazılı olarakyapılır.Sınav Komisyonu 7 üyeden oluşur. Üyelerin 2’si (5786 sayılı kanunun 1’incimaddesiyle değişen ibare) Maliye Bakanlığını temsil eder. Diğer 3 üye Yüksek ÖğretimKurulunca teklif edilecek 5 aday arasından diğer 2 üye ise Birlikçe teklif edilecek 4 üyearasından Maliye Bakanı tarafından seçilir.Sınav Komisyon üyeliklerine aday gösterileceklerin; hukuk, iktisat, maliye, muhasebe,işletme, bankacılık, idari bilimler dallarından lisans veya lisansüstü seviyesinde mezunolmaları ve bu konularda onbeş yıl çalışmış veya bu kadar süre öğretim üyeliği veyagörevliliği yapmış bulunmaları şarttır.Yabancı serbest muhasebeci malî müşavirlerMadde 8 - Serbest muhasebeci malî müşavirlik mesleğini resmen düzenlemiş olanyabancı bir devletin tabiyetindeki kişilerin, T.C. tabiyetindeki serbest muhasebeci malîmüşavirliklerde aranan nitelikleri taşımak şartıyla, kendi memleketlerinde elde etmişoldukları haklardan 2 nci madde kapsamına giren hizmetleri, karşılıklılık şartı ile serbestmuhasebeci malî müşavir ünvanı altında Türkiye’de de yapmalarına (5786 sayılıkanunun 1’inci maddesiyle değişen ibare) Maliye Bakanlığının teklifi üzerineBaşbakanın onayı ile izin verilebilir91


Yeminli malî müşavir olabilmenin özel şartlarıMadde 9 - Yeminli malî müşavir olabilmek için :a) En az 10 yıl serbest muhasebeci malî müşavirlik yapmış olmak,b) Yeminli malî müşavirlik sınavını vermiş olmak,c) Yeminli malî müşavir ruhsatını almış olmak,şartları aranır.Şu kadar ki, kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisi almış olanların, bu yetkiyi aldıklarıtarihten itibaren kamu kurum ve kuruluşlarında geçen(5786 sayılı kanunun 5’incimaddesiyle değişen ibare) hizmet süreleri ve bunların bilanço esasında defter tutanözel kuruluşların muhasebe birimlerinde birinci derece imza yetkisini haiz, muhasebeninfiilen sevk ve idare edilmesinden veya mali denetiminden sorumlu olarak geçen hizmetsüreleri, yeminli mali müşavirlik ve serbest muhasebeci mali müşavirlik şirketlerindegeçen hizmet süreleri; serbest muhasebeci mali müşavirlerden bir işyerine bağlı olarakçalışanların bu işyerlerinde geçen hizmet süreleri ile hukuk, iktisat, maliye, işletme,muhasebe, bankacılık, kamu yönetimi ve siyasal bilimler dallarında öğretim üyeliği veyagörevliliği yapmış olanların bu hizmetlerinde geçen süreleri serbest muhasebeci malîmüşavirlikte geçmiş süre olarak kabul edilir. (5786 sayılı kanunun 5’inci maddesiyleeklenen cümle) Ancak, kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisini almış olanlardanyeterlilik sınavında başarılı olamayanların, sınav tarihinden sonra vergi inceleme yetkisinihaiz olmaksızın kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet süreleri dikkate alınmaz.(5786 sayılı kanunun 5’inci maddesiyle değişen fıkra) Kanunları uyarınca vergiinceleme yetkisini almış ve mesleki yeterlilik sınavını vermiş olanlar, yeterlilik sınavınıkazandıkları tarihten itibaren açılacak yeminli mali müşavirlik sınavlarına genel hükümleregöre katılabilirler. Ancak, bunların yeminli mali müşavir ruhsatını alabilmeleri için birincifıkranın (a) bendindeki süreyi tamamlamaları şarttır.Yeminli malî müşavirlik sınavıMadde 10 - (5786 sayılı kanunun 6’ncı maddesiyle değişen şekli) Yeminli malîmüşavirlik sınavı Birlik tarafından yazılı olarak yapılır. Maliye Bakanlığı bu sınavın adil,tarafsız ve mevzuatına uygun bir şekilde yapılması için gerekli tedbirleri almaya yetkilidir.Sınav komisyonu biri başkan olmak üzere yedi üyeden oluşur. Sınav komisyonu başkanve üyeleri; dördü Maliye Bakanlığı vergi denetim elemanları arasından, biri92


Yükseköğretim Kurulunca önerilecek iki aday arasından, ikisi ise Birlikçe önerilecek dörtaday arasından Maliye Bakanı tarafından seçilir.Sınav komisyonu üyeliklerine aday gösterileceklerin; hukuk, iktisat, maliye, işletme,muhasebe, bankacılık veya idarî bilimler dallarının birinden lisans veya lisansüstüseviyesinde mezun olmaları ve bu konularda en az onbeş yıl çalışmış veya bu kadar süreöğretim üyeliği veya görevliliği yapmış bulunmaları şarttır.Sınav komisyonunun çalışma usulleri, sınav konuları ve sınava ilişkin diğer usul ve esaslarMaliye Bakanlığının uygun görüşü alınmak suretiyle Birlikçe çıkarılacak yönetmeliklebelirlenir.Serbest muhasebeci mali müşavirlik ve yeminli mali müşavirlik sınav sonuçlarının yargımercilerine intikal etmesi ve mahkemece bilirkişi incelemesine gerek görülmesi halinde,sınav komisyonunda görev almamış olmaları kaydıyla, biri Maliye Bakanlığı merkezi vergidenetim elemanı, biri alanında uzman meslek mensubu, biri ise dava edilen sınavkonusunda ihtisas sahibi öğretim üyesinden oluşan üç kişilik bir bilirkişi heyeti tayin edilir.YeminMadde 11 - Yeminli malî müşavirlik mesleğine kabul edilenler, görevlerine fiilenbaşlamadan önce, Asliye Ticaret Mahkemesinde aşağıda yazılı şekilde yemin ederler.Yeminli malî müşavirlik mesleğinin, bir kamu hizmeti olduğunu bilerek, TürkiyeCumhuriyeti kanunlarına, meslekî kurallara ve meslek ahlakına uyacağıma, mesleğimitam bir bağımsızlık, tarafsızlık ve dürüstlükle yerine getireceğime, üzerime aldığım işleridikkat ve özenle yapacağıma, namusum ve şerefim üzerine yemin ederim.Tasdik ve tasdikten doğan sorumlulukMadde 12 - Yeminli malî müşavirler gerçek ve tüzelkişilerin veya bunların teşebbüs veişletmelerinin mali tablolarının ve beyannamelerinin mevzuat hükümleri, muhasebeprensipleri ile muhasebe standartlarına uygunluğunu ve hesapların denetimstandartlarına göre incelediğini tasdik ederler.Yeminli malî müşavirlerin tasdik edecekleri belgeler, tasdik konuları ile tasdike ilişkin usulve esaslar; gerçek ve tüzelkişilerin mükellefiyet şekilleri, iş kolları ve ciroları, dövizkazandırıcı işlemleri, ithalat ve ihracatları, yatırımın miktarları ve nevileri ile belgelerinibraz edileceği merciler esas alınmak suretiyle (5786 sayılı kanunun 1’incimaddesiyle değişen ibare) Maliye Bakanlığınca çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.93


Kanunları gereğince, kamu kurum ve kuruluşlarına verilen tasdik edilmiş malî tablolar,kamu idaresinin yetkili memurlarınca, tasdikin kapsamı ölçüsünde incelenmiş bir belgeolarak kabul edilir. Ancak, çeşitli kanunlarla kamu idaresine tanınan teftiş ve incelemeyetkilerinin kullanılmasına ve gerektiğinde tekrarına ait hususlar saklıdır.Yeminli malî müşavirler yaptıkları tasdikin doğruluğundan sorumludurlar. Yaptıklarıtasdikin doğru olmaması halinde, tasdikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere, ziyaa uğratılanvergilerden ve kesilecek ezalardan mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilensorumlu olurlar. Yeminli malî müşavirler yaptıkları tasdikin kapsamını düzenleyecekleriraporda açıkça belirtirler.Bu Kanun hükümlerine göre meslek icra edenlerin vergi kanunları ve diğer kanunlardakisorumlulukları saklıdır.Meslekle ilgili konularda çalıştırılmayacak olanlarMadde 13 - Meslek mensupları, kişisel veya ortak bürolarında mesleği yapmalarıyasaklananları çalıştıramayacakları gibi, bunlarla her ne şekilde olursa olsun meslekleri ileilgili işbirliği yapamazlar.Odalar, nitelikleri ve <strong>faaliyet</strong> sınırıMadde 14 - Serbest muhasebeci malî müşavirler ve yeminli malî müşavirlerin <strong>oda</strong>larıayrı kurulur. Serbest muhasebeci malî müşavirler ve yeminli malî müşavirler <strong>oda</strong>ları, buKanunda yazılı esaslar uyarınca meslek mensuplarının ihtiyaçlarını karşılamak, meslekî<strong>faaliyet</strong>lerini kolaylaştırmak, bu mesleklerin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesinisağlamak, meslek mensuplarının birbirleriyle ve iş sahipleri ile olan ilişkilerindedürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlakını korumakmaksadıyla kurulan, tüzelkişiliğe sahip, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarıdır.Bu Kanunda kullanılan <strong>oda</strong> deyimi, ayrı ayrı kurulacak olan serbest muhasebeci malîmüşavirler, yeminli malî müşavirler <strong>oda</strong>larını ifade eder.Odalar, kuruluş amaçları dışında <strong>faaliyet</strong>te bulunamazlar.Odaların kuruluşuMadde 15 – (5786 sayılı kanunun 7’nci maddesiyle değişen fıkra) Bölgesi içindekendi mesleği konusunda en az 250 meslek mensubu bulunan il merkezlerinde ve bölgesiiçinde 250 meslek mensubu bulunan ilçelerde (Büyükşehir belediyesi sınırları içindeki94


ilçeler hariç) bir <strong>oda</strong> kurulur. Ayrı ayrı kurulan serbest muhasebeci mali müşavirler veyeminli mali müşavirler <strong>oda</strong>ları, bulundukları ilin veya ilçenin adıyla anılır. Ancak, ilçelerde<strong>oda</strong> kurulabilmesi için o ilçedeki en az 100 meslek mensubunun yazılı başvurusu aranır.Yeterli sayıda meslek mensubu bulunmayan ve <strong>oda</strong> kurulamayan yerlerin en yakın <strong>oda</strong>yabağlanmasına veya bölge <strong>oda</strong>ları kurulmasına Birlikçe karar verilir. Bu karar (5786 sayılıkanunun 1 inci maddesiyle değişen ibare)Maliye Bakanlığına bildirilir.Odalar, kuruluşlarını Birlik Yönetim Kurulu aracılığıyla (5786 sayılı kanunun 1 incimaddesiyle değişen ibare) Maliye Bakanlığına bildirmekle tüzelkişilik kazanırlar.Odalara üye olmayan meslek mensupları meslekî <strong>faaliyet</strong>te bulunamazlar.Amaçları dışında <strong>faaliyet</strong> gösteren <strong>oda</strong>ların sorumlu organlarının görevlerine sonverilmesine ve yerlerine yenilerinin seçilmesine, Maliye Bakanlığının veya bulunduklarıyer Cumhuriyet Başsavcılığının istemi üzerine, o yerdeki asliye hukuk mahkemesincebasit usule göre yargılama yapılarak karar verilir ve dava en geç üç ay içindesonuçlandırılır.Mahkemece beşinci fıkrada yazılı organların görevlerine son verilmesi halinde karardaayrıca, görevlerine son verilen organları bu Kanunda yazılı usullere göre seçecek organlarıtoplamak üzere, Oda Yönetim Kurulu için Oda Genel Kurulu üyeleri arasından, BirlikYönetim Kurulu için Birlik Genel Kurulu üyeleri arasından beş kişi görevlendirilir. Seçim,görevlendirilen bu beş kişi tarafından bir ay içinde sonuçlandırılır. Görevlendirilen bu beşkişi bu fıkrada yazılı süre içinde görevlerine son verilen organlar gibi görevli ve yetkiliolup aynı şekilde sorumludurlar. Bu fıkra hükmüne göre seçilecek yeni organlar eskiorganların görev sürelerini tamamlarlar.(5786 sayılı kanunun 1 inci maddesiyle değişen ibare) Maliye Bakanlığının buKanun uyarınca Oda organlarının işlemleri hakkında onay mercii olarak verdiği kararlarıgörevli <strong>oda</strong> organları aynen yerine getirmekle yükümlüdürler. Bakanlık kararını, idarîyargı merciinin yürütmenin durdurulmasına veya esasına ait kararı veya kanunî bir sebepolmaksızın yerine getirmeyen veya eski kararda direnme niteliğinde yeni bir karar verenveya kanunun mecburî kıldığı işlemleri Bakanlığın uyarısına rağmen yerine getirmeyen<strong>oda</strong> organları hakkında da yukarıdaki fıkralar hükümleri uygulanır.Görevlerine son verilen organların yerine en geç bir ay içerisinde yenileri seçilir. Yeniseçilenler eskilerin süresini tamamlarlar.95


Görevlerine son verilen organ üyelerinin kanunda yazılı cezaî sorumlulukları saklıdır. Buorganların yukarıdaki fıkra gereğince görevlerine son verilmesine sebep olan tasarruflarıhükümsüzdür.Ancak, milli güvenliğin, kamu düzeninin, suç işlenmesi veya suçun devamını önlemeninyahut yakalamanın gerektirdiği hallerde gecikmede sakınca varsa, <strong>oda</strong>lar, vali tarafından<strong>faaliyet</strong>ten men edilebilir. Faaliyetten men kararı, yirmidört saat içinde görevli hâkiminonayına sunulur. Hâkim kararını kırksekiz saat içinde açıklar, aksi halde, bu idari kararkendiliğinden yürürlükten kalkar.Göreve son verme ve görevden uzaklaştırma hükümleri <strong>oda</strong> genel kurulu hakkındauygulanmaz.Odaların gelirlerİMadde 16 - Odaların gelirleri aşağıda gösterilmiştir.a) Odaya giriş ücreti,b) Yıllık üye aidatları,c) Yardım ve bağışlar,d) (5786 sayılı kanunun 8’nci maddesiyle değişen bent) Mesleki eğitime yönelikkurs ve staj ücretleri ile diğer çeşitli gelirler.(5786 sayılı kanunun 8’nci maddesiyleeklenen fıkra) Meslek mensuplarından kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlar ilemesleği fiilen icra etmeyenler, <strong>oda</strong>ya giriş ücreti ve yıllık üye aidatlarını yüzde elli indirimliolarak öderler.Odaların organlarıMadde 17 - Odaların organları aşağıda gösterilmiştir.a) Genel Kurul,b) Yönetim Kurulu,c) Disiplin Kurulu,d) Denetleme Kurulu.96


Odaların Genel Kurulunun teşekkülüMadde 18 - Genel Kurul, Odanın en yüksek organı olup <strong>oda</strong>ya kayıtlı bütün meslekmensuplarının katılmasıyla meydana gelir.Odaların Genel Kurulunun görevleriMadde 19 - Genel Kurulun görevleri aşağıda gösterilmiştir.a) Odaların amaçlarının gerçekleştirilmesi için gereken karar ve tedbirleri almak.b) Oda Yönetim Kurulu, Disiplin Kurulu ve Denetleme Kurulu üyeleri ile Birliktemsilcilerini seçmek.c) Oda için gerekli taşınmazların satın alınması veya mevcut taşınmazların satılmasıhususunda Yönetim Kuruluna yetki vermek.d) Yönetim Kurulunca yapılacak teklifleri incelemek ve karara bağlamak.e) Meslek mensuplarınca uyulması zorunlu meslekî kararlar alınması konusundaBirliğe tekliflerde bulunmak.f) Yıllık bütçeyi ve kesin hesapları tasdik etmek.g) Yönetim Kurulunu ibra etmek, gerektiğinde sorumlu görülenler hakkında disiplinsoruşturmasına karar vermek.h) Odaya yazılacak adayların giriş ücretlerini ve <strong>oda</strong>ya yazılı üyelerin yıllık aidatlarınıtespit etmek ve bunların ödeneceği tarihleri belirlemek.i) Oda Yönetim Kurulunun çalışma <strong>raporu</strong>nu incelemek, kabul etmek.j) Odanın görevlerine giren diğer işleri gündeme dayanılarak veya üyelerin teklifiüzerine inceleyip karara bağlamak.k) Kanunlarla verilmiş diğer görevleri yapmak.97


Odaların Genel Kurul toplantısıMadde 20 - Genel Kurul (5786 sayılı kanunun 19’uncu maddesiyle değişen ibare)üç yılda bir Mayıs ayının içinde başkanın daveti üzerine bütçeyi ve gündemdeki diğermaddeleri görüşmek ve gereken seçimleri yapmak üzere toplanır.Oda Yönetim Kurulu Başkanı, Yönetim veya Denetleme Kurulu gerekli gördüğü hallerdeGenel Kurulu toplantıya çağırabilir.Oda Yönetim Kurulu Başkanı, Odaya kayıtlı üyelerin beşte birinin görüşme konularınıbelirten yazılı talebi ile en geç 15 gün içinde Genel Kurulu toplantıya çağırmakzorundadır.Genel Kurul toplantısına, <strong>oda</strong>ya kayıtlı üyeler yazı ile çağırılır. Çağırı mektubunun toplantıgününden en az 10 gün önce taahhütlü olarak postaya verilmiş veya üyeye tevdi edilmişolması gereklidir. Davetiyede toplantının yeri, günü ve saati ile gündemi ve ilk toplantıdayeterli çoğunluk olmadığı takdirde yapılacak ikinci toplantının yeri, günü ve saati ilegündemi yazılır.Oda Genel Kurulu üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. İlk toplantıda yeterliçoğunluk sağlanamazsa ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, ikinci toplantıyakatılan üye sayısı; Yönetim, Disiplin ve DenetlemeKurulları asıl üyelerinin toplamının iki katından aşağı olamaz.Gerek olağan, gerekse olağanüstü Genel Kurul toplantılarında ilk iş olarak toplantıya birbaşkan, bir başkanvekili ile iki kâtip üyeden kurulu bir başkanlık divanı seçilir. Seçim ayrıayrı ve Genel Kurulca aksine karar alınmadıkça işari oyla yapılır ve kullanılan oyların ençoğunu alanlar seçilir.Genel Kurul toplantılarında kararlar hazır bulunanların salt çoğunluğu ile alınır.Oda Yönetim Kurulu Başkanı, yönetim ve denetleme kurulu üyeleri başkanlık divanınaseçilemezler.98


Oda Yönetim Kurulunun teşekkülüMadde 21 - Yönetim Kurulu, Genel Kurulca kendi üyeleri arasından (5786 sayılıkanunun 19’ uncu maddesiyle değişen ibare) iki yıl için seçilen 5 asıl ve 5 yedek"ibaresi "üç yıl için seçilen, üye sayısı binin altında olan <strong>oda</strong>larda beş asıl ve beş yedek,üye sayısı bin ilâ beşbin arasında olan <strong>oda</strong>larda yedi asıl ve yedi yedek, üye sayısı beşbiniaşan <strong>oda</strong>larda ise dokuz asıl ve dokuz yedek üyeden oluşur.Yönetim Kurulu kendi üyeleri arasında gizli oyla bir başkan, bir başkan yardımcısı, birmuhasip ile <strong>oda</strong> sekreterini seçer.Odanın hukukî temsilcisi Yönetim Kurulu Başkanıdır.Yönetim Kurulu asıl üyeleri arasında boşalma olursa yedeklerden sırasıyla en fazla oyalanlar getirilirler. Yeni üye ilk toplantıya çağrılır.Yönetim Kurulunun toplu olarak görevinden ayrılması veya asıl üye sayısının yarıdanaşağıya düşmesi ve yedeklerinin de kalmaması halinde Oda, genel kurulu, <strong>oda</strong> denetçileriveya (5786 sayılı kanunun 1’inci maddesiyle değişen ibare) Maliye Bakanıtarafından olağanüstü toplantıya çağırılır ve düşen kurulların görev süresini tamamlamaküzere seçimler yapılır.Seçilme yeterliğiMadde 22 – (5786 sayılı kanunun 8’inci maddesiyle başlığıyla birlikte değişenşekli) Yönetim Kurulu üyeleri, kayıtlı olduğu meslek <strong>oda</strong>sında en az üç yıl kıdemli olupserbest veya bir işyerine bağlı olarak bu Kanun hükümlerine göre fiilen mesleki <strong>faaliyet</strong>tebulunanlar arasından seçilir. Üye sayısı yüzden az olan <strong>oda</strong>larda üç yıllık süre şartıaranmaz. Odalarda üst üste iki seçim döneminde iki defa Yönetim Kurulu başkanlığınaseçilmiş olanlar, aradan iki seçim dönemi geçmedikçe Yönetim Kurulu üyeliğineseçilemezler.Seçilme yeterliğini kaybeden Yönetim Kurulu üyelerinin görevi kendiliğinden sona erer.Oda Yönetim Kurulunun görevleriMadde 23 - Oda Yönetim Kurulunun görevleri şunlardır:99


a) Odanın bütçe teklifini düzenlemek ve bunu Genel Kurulun onayına sunmak.b) Oda Genel Kuruluna çalışmaları hakkında rapor vermek ve Genel Kurul kararlarınıyerine getirmek.c) Oda adına taşınır ve taşınmaz mal almak, satmak, ipotek etmek ve bunlar üzerindeher türlü ayni hak tesis etmek, aldırmak gibi konularda Yönetim Kurulu Başkanına veyabir Yönetim Kurulu üyesine yetki vermek.d) Kanunlarla verilmiş diğer işleri yapmak.ToplantılarMadde 24 - Yönetim Kurulu normal olarak ayda bir defa toplanabileceği gibi OdaYönetim Kurulu Başkanı tarafından, doğrudan doğruya veya üyelerden en az ikisiningörüşme konusunu taşıyan yazılı isteği üzerine toplantıya çağrılır.Yönetim Kurulu salt çoğunlukla toplanır ve üye tam sayısının salt çoğunluğu ile kararverir. Oylarda eşitlik halinde, Başkanın bulunduğu taraf üstün tutulur. Oda YönetimKurulu Başkanı veya Yönetim Kurulu üyeleri, ilgili oldukları işlerin görüşülmesinekatılamazlar.Yönetim Kurulu kararları hakkında düzenlenen tutanak Başkan ve üyeler tarafındanimzalanır.Yönetim Kurulu Üyeleri mektup ile toplantıya çağrılır. Ardı ardına üç olağan toplantıyaözürsüz olarak katılmamış olan üye, Yönetim Kurulu kararı ile istifa etmiş sayılır.Bu karara karşı, tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Birliğe itiraz olunabilir.Oda Disiplin KuruluMadde 25 - Oda Disiplin Kurulu, üye sayısı 50’ye kadar olan Odalarda üç, 50’den fazlaolan Odalarda beş üyeden (5786 sayılı kanunun 9’ uncu maddesiyle değişen ibare)oluşur. Ayrıca, Disiplin Kurulu üyesi 3 olan Odalarda bir, 5 olan Odalarda 3 yedek üyeseçilir.(5786 sayılı kanunun 9’ uncu maddesiyle değişen fıkra) Disiplin Kuruluüyeleri, kayıtlı olduğu meslek <strong>oda</strong>sında en az üç yıl kıdemli olup serbest veya bir işyerinebağlı olarak bu Kanun hükümlerine göre fiilen mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunanlar arasından üçyıl için seçilir. Üye sayısı yüzden az olan <strong>oda</strong>larda üç yıllık süre şartı aranmaz. Süresidolan üye yeniden seçilebilir.Üyeler kendi aralarından bir başkan seçerler. Üyelerin ayrılmaları halinde yerlerine ençok oy alan yedek üyeler getirilir.100


Disiplin Kurulu en az üç kişinin hazır bulunmasıyla toplanır. Kararlar üye tam sayısınınsalt çoğunluğu ile verilir. Oylarda eşitlik halinde Başkanın bulunduğu taraf üstün tutulur.Başkanın bulunmadığı zamanlarda meslekte en kıdemli üye Kurula başkanlık eder.Oda Disiplin Kurulunun kararlarına karşı tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içindeBirlik Disiplin Kuruluna itiraz edilebilir.Oda Disiplin Kurulunun görevleriMadde 26 - Disiplin kurulunun görevleri, Oda Yönetim Kurulunun disiplin soruşturmasıaçılması kararı üzerine üyeler hakkında disiplin soruşturması yaparak disiplinle ilgilikararları ve cezaları vermek ve Kanunla verilen diğer yetkileri kullanmaktır.Oda Denetleme KurulUMadde 27 - (5786 sayılı kanunun 10’uncu maddesiyle değişen fıkra) DenetlemeKurulu üyeleri, kayıtlı olduğu meslek <strong>oda</strong>sında en az üç yıl kıdemli olup serbest veya birişyerine bağlı olarak bu Kanun hükümlerine göre fiilen mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunanlararasından üç yıl için seçilen üç üyeden oluşur. Ayrıca bir yedek üye seçilir.Üye sayısı yüzden az olan <strong>oda</strong>larda üç yıllık süre şartı aranmaz.Denetleme Kurulu üyeleri ilk toplantılarında kendi aralarından bir başkan seçerler.Denetleme Kurulu, Odanın işlem ve hesaplarını denetlemek ve bu hususta GenelKurula rapor vermekle görevlidir.Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler OdalarıBirliğiMadde 28 - Serbest muhasebeci mali müşavirler ve yeminli mali müşavirlere ait bütünOdaların katılacağı Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali MüşavirlerOdaları Birliği kurulur.101


Bu Kanunda kullanılan Birlik deyimi, Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler veYeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğini ifade eder.Birlik, tüzelkişiliğe sahip kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşudur.Birliğin merkezi Ankara’dadır.Birlik kuruluş amaçları dışında <strong>faaliyet</strong>te bulunamazYukarıdaki fıkrada belirtilen yasaklara uymayan Birlik Sorumlu organları hakkında 15inci maddenin dördüncü ve müteakip fıkraları hükümleri uygulanır.Birliğin görevleriMadde 29 - Birliğin görevleri aşağıda gösterilmiştir.a) Mesleğin geliştirilmesi ile ilgili çalışmalar yapmak.b) Meslek mensuplarının menfaatlerini, mesleki ahlak, düzen ve geleneklerini korumak.c) Odaları ilgilendiren konularda yetkili mercilere görüş bildirmek.d) Odalar arasında çıkacak mesleki anlaşmazlıkları kesin olarak çözümlemek, uyulmasızorunlu meslek kurallarını belirlemek.e) Bu kanuna göre çıkarılacak yönetmelikleri hazırlamak.f) Milli ve milletlerarası mesleki kuruluşlara üye olmak, milletlerarası mesleki toplantılarakatılmak.g) (5786 sayılı kanunun 1’inci maddesiyle değişen ibare) Maliye Bakanlığıncaverilecek görevleri yerine getirmek.102


h) Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak ve mesleki konularda resmi makamlarcaistenen bilgi ve görüşleri vermek.Birliğin gelirleriMadde 30 - Birliğin gelirleri, birliğe dahil <strong>oda</strong>ların gelirlerinden alınacak paylar ile birliğeait mal varlığından sağlanan gelirler, ruhsatname ücretleri ve genel hükümlerçerçevesinde elde edilen bağış ve yardımlardan meydana gelir.Birliğin organlarıMadde 31 - Birliğin organları aşağıda gösterilmiştir.a) Genel Kurul,b) Yönetim Kurulu,c) Disiplin Kurulu,d) Denetleme Kurulu,Birlik Genel KuruluMadde 32 –Birlik Genel Kurulu Odaların üyeleri arasından seçecekleri temsilcilerdenmeydana gelir.(5786 sayılı kanunun 11’inci maddesiyle değişen cümle) Her <strong>oda</strong>,üye sayısına bağlı olmaksızın seçeceği üç temsilciye ilâve olarak, üyelerinin yetmiş beştebiri oranında temsilci ve aynı sayıya kadar yedek temsilci seçer. Bu oranın yarısından azolanlar nazara alınmaz, fazla olanlar ise tüme tamamlanır.Temsilciler, her <strong>oda</strong>nın olağan genel kurul toplantısında (5786 sayılı kanunun11’inci maddesiyle değişen ibare) üç yıl için seçilir. Yeniden seçilmek mümkündür.103


Birlik Genel Kurulunun görevleriMadde 33 - Genel Kurulun görevleri aşağıda gösterilmiştir.a) Birlik Yönetim, Disiplin ve Denetleme Kurulu üyelerini seçmek.b) Birlik Yönetim Kurulunca hazırlanacak yönetmelik ve raporları incelemek veonaylamak.c) Odalar arasında işbirliği kurmak ve bunların gelişmelerini sağlayıcı lüzumlu tedbirve kararları almak.d) Birlik bütçe ve kesin hesabını görüşerek karara bağlamak, <strong>oda</strong>lardan alınacak paymiktarını tespit etmek.e) Birlik için gerekli taşınmazların satın alınması veya mevcut taşınmazların satılmasıhususunda Yönetim Kuruluna yetki vermek.f) Uyulması mecburi mesleki kararları almak.g)Yönetim Kurulunu ibra etmek, sorumlu görülenler hakkında disiplin soruşturmasınakarar vermek.h) Kanunla verilen diğer görevleri yapmak.Birlik Genel Kurul toplantısıMadde 34 - Genel Kurul arasından (5786 sayılı kanunun 19’uncu maddesiyledeğişen ibare) üç yılda bir Eylül ayında Birlik Yönetim Kurulu Başkanının daveti üzerinetoplanır.Birlik Yönetim Kurulu Başkanı, Birlik Yönetim veya Denetleme Kurulunun gerekligördüğü hallerde Genel Kurulu olağanüstü toplantıya çağırabilir. Ayrıca mevcuttemsilcilerin beşte birinin yazılı talebi ile Genel Kurulun olağanüstü toplantıya çağrılmasımecburidir.Toplantıların günü, yeri, saati ve gündemi toplantı tarihinden en az yirmi gün öncetirajı yüzbinin üzerinde olan bir gazete ile ilan edilir ve ayrıca taahhütlü bir mektupladelegelere bildirilir. Bu ilan ve mektupta, çoğunluk sağlanamaması nedeniyle toplantıyapılamazsa, yapılacak ikinci toplantının günü, yeri, saati ve gündemi de belirtilir.Genel Kurul, temsilcilerin tamsayısının salt çoğunluğu ile toplanır. İlk toplantıda yeterliçoğunluk sağlanamazsa ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak ikinci toplantıya104


katılan temsilci sayısı Birlik Yönetim, Disiplin ve Denetleme kurulları asıl üyeleritoplamının iki katından az olamaz.Genel Kurul toplantıları ilanda belirtilen gün, yer ve saatte yapılır. Temsilciler BirlikYönetim Kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerinegirerler. Toplantı, Birlik Yönetim Kurulu Başkanı veya görevlendireceği bir kurul üyesitarafından açıldıktan sonra toplantıyı yönetmek üzere bir Divan Başkanı, bir Başkanvekilive iki kâtip üye seçilir.Genel Kurul toplantılarında önceden bildirilen gündemdeki konular görüşülür. AncakBirlik Genel Kurulu temsilcilerinin beşte ikisinin imzası ile teklif edilen konular dagündeme ilave edilir. Toplantıda hazır bulunan temsilcilerin beşte birinin imzası ile degündeme yeni madde ilavesi teklif edilebilir.Genel Kurul toplantılarında hazır bulunanların salt çoğunluğu ile karar verilir.Toplantıyı Divan Başkanı yönetir, kâtipler toplantı tutanağını düzenler ve Başkanlabirlikte imzalar.Birlik Yönetim KuruluMadde 35 - (5786 sayılı kanunun 12’nci maddesiyle değişen fıkra) Birlik YönetimKurulu, kayıtlı olduğu meslek <strong>oda</strong>sında en az üç yıl kıdemli olup serbest veya bir işyerinebağlı olarak bu Kanun hükümlerine göre fiilen mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunan Birlik GenelKurulu üyeleri arasından üç yıl için seçilen dokuz asıl ve dokuz yedek üyeden oluşur.Yönetim Kurulu üyelerinden beşinin yeminli mali müşavir olması zorunludur. Üst üste ikiseçim döneminde iki defa Birlik Yönetim Kurulu başkanlığına seçilmiş olanlar, aradan ikiseçim dönemi geçmedikçe Yönetim Kurulu üyeliğine seçilemezler.(5786 sayılı kanunun19’uncu maddesiyle değişen ibare) Birlik Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleri,Kanununseçilmeye ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla Genel Kurul toplantılarına katılma ve oykullanma hakkına sahiptirler.Yönetim Kurulu kendi üyeleri arasından bir başkan, bir genelsekreter ile bir muhasip seçer. Yönetim Kurulu Başkanı (5786 sayılı kanunun 19’uncumaddesiyle değişen ibare) en az beş yıl süreyle yeminli mali müşavirlik yapmış olanlar105


arasından seçilir. Başkanın bulunmadığı hallerde Başkanın tevkil edeceği kişi Başkanlıkyapar.Birliğin hukukî temsilcisi Yönetim Kurulu Başkanıdır.Yönetim Kurulu asıl üyeleri arasında boşalma olursa yedeklerden sırasıyla en fazla oyalanlar getirilir. Yeni üye ilk toplantıya çağrılır.Birlik Yönetim Kurulunun görevleriMadde 36 - Birlik Yönetim Kurulunun görevleri aşağıda gösterilmiştir.a) Genel Kurul kararlarını yerine getirmek.b) Birlik adına kanunla tanınan yetkiler dairesinde iktisap ve yüklenmelerde bulunmak.c) Birlik adına taşınır ve taşınmaz mal almak, satmak, ipotek etmek ve bunlar üzerindeher türlü aynî hak tesis etmek, kaldırmak; bu konularda Yönetim Kurulu Başkanı veya birYönetim Kurulu üyesine yetki vermek.d) Bütçeyi yapmak ve uygulamak.e) (5786 sayılı kanunun 13’üncü maddesiyle değişen bent) Odalarca önerilen girişücreti ve yıllık üye aidatları ile mesleki eğitime yönelik kurs ve staj ücretlerini MaliyeBakanlığının tasdikine sunmak.f) Odaların görüşlerini almak suretiyle hazırlayacağı asgarî ücret tarifelerini (5786 sayılıkanunun 1’inci maddesiyle değişen şekli) Maliye Bakanlığının tasdikine sunmak.g) Bu Kanun hükümlerine göre yapılması gereken sınavları yapmak.h) Mesleki ruhsatları vermek.i) Kanunlarla verilen diğer işleri yapmak.ToplantılarMadde 37 - Yönetim Kurulu, birlik başkanı tarafından, doğrudan doğruya veya üyelerdenen az ikisinin görüşme konusunu taşıyan yazılı isteği üzerine toplantıya çağrılır.106


Yönetim Kurulu salt çoğunlukla toplanır ve üye tamsayısının salt çoğunluğu ile kararverir. Oylarda eşitlik halinde, Başkanın bulunduğu taraf üstün tutulur. Birlik başkanı veyaYönetim Kurulu üyeleri, ilgili oldukları işlerin görüşülmesine katılamazlar.Yönetim Kurulu kararları hakkında düzenlenen tutanak Başkan ve üyeler tarafındanimzalanır.Yönetim Kurulu üyeleri mektup ile toplantıya çağrılır. Ardı ardına üç olağan toplantıyaözürsüz olarak katılmamış olan üye, Yönetim Kurulu kararı ile istifa etmiş sayılır.Birlik Disiplin KuruluMadde 38 - (5786 sayılı kanunun 13’üncü maddesiyle değişen fıkra) Birlik DisiplinKurulu üyeleri, kayıtlı olduğu meslek <strong>oda</strong>sında en az üç yıl kıdemli olup serbest veya birişyerine bağlı olarak bu Kanun hükümlerine göre fiilen mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunan BirlikGenel Kurulu üyeleri arasından üç yıl için seçilen beş asıl ve beş yedek üyeden oluşur.Süresi dolan üye yeniden seçilebilir. Asıl üyelerin üçünün yeminli mali müşavir olmasımecburidir. Genel Kurulda bu sayıda yeminli mali müşavir yoksa bulunanlarla yetinilir.Disiplin Kurulu kendi üyeleri arasından bir başkan ve bir başkan yardımcısı seçer.Birlik Disiplin Kurulu, Oda Disiplin kurullarının kararlarına karşı yapılacak itirazlarıincelemek ve bu konularda gerekli kararları vermekle görevlidir.Birlik Disiplin Kurulunun itirazların reddine ait kararları (5786 sayılı kanunun 1’incimaddesiyle değişen ibare) Maliye Bakanlığının tasdiki ile kesinleşir.Birlik Disiplin Kurulu üye tamsayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve tamsayısının saltçoğunluğu ile karar verir. Oylarda eşitlik halinde Başkanın bulunduğu taraf üstün tutulur.(*) 5786 sayılı kanunun 13’üncü maddesiyle (Yönetim Kurulu üyeleri, DisiplinKuruluna seçilemezler.) fıkrası madde metninden çıkarılmıştır.Birlik Denetleme KuruluMadde 39 - (5786 sayılı kanunun 14’üncü maddesiyle değişen fıkra) BirlikDenetleme Kurulu, kayıtlı olduğu meslek <strong>oda</strong>sında en az üç yıl kıdemli olup serbest veyabir işyerine bağlı olarak bu Kanun hükümlerine göre fiilen mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunanBirlik Genel Kurulu üyeleri arasından üç yıl için seçilen üç asıl ve üç yedek üyeden oluşur.Denetleme Kurulu üyelerinden en az birinin yeminli mali müşavir olması zorunludur.Süresi dolan üye yeniden seçilebilir.Denetleme Kurulu, Birliğin işlem ve hesaplarını denetlemek ve bu hususta Genel Kurularapor vermekle görevlidir. Denetçiler Birlik Yönetim Kurulu toplantılarına katılabilirler,ancak oy kullanamazlar.(*) 5786 sayılı kanunun 14’üncü maddesiyle (Yönetim107


Kurulu üyeleri ile Disiplin Kurulu üyeleri Denetleme Kuruluna seçilemezler.) fıkrasımadde metninden çıkarılmıştır.Oda ve birlik organlarının seçim esaslarıMadde 40 - Odaların ve birliğin organ seçimleri gizli oyla yapılır ve seçim işlemleriaşağıdaki esaslara göre yargı gözetimi altında gerçekleştirilir.Seçim yapılacak Genel Kurul toplantısından en az 15 gün önce <strong>oda</strong> ve birlik seçimleriiçin üyeleri belirleyen liste, toplantının gündemi, yeri, günü, saati ile çoğunluk olmadığıtakdirde yapılacak ikinci toplantıya dair hususları belirten bir yazıyla birlikte üç nüshaolarak o yer ilçe seçim kurulu başkanına tevdi edilir. Bir yerde birden fazla ilçe seçimkurulu bulunduğu takdirde görevli ilçe seçim kurulu, Yüksek Seçim Kurulunca belirlenir.Toplantı tarihlerinin, gündemde yer alan diğer konular göz önünde bulundurularak,görüşmelerin, bir cumartesi günü akşamına kadar sonuçlanmasını ve seçimlerin ertesigünü olan pazar gününün dokuz-on yedi saatleri arasında yapılmasını sağlayacak şekildedüzenlenmesi zorunludur.Hakim, gerektiğinde ilgili kayıt ve belgeleri de getirip incelemek suretiyle varsanoksanları tamamlattırdıktan sonra seçime katılacak üyeleri belirleyen liste ile yukarıdakifıkrada belirtilen diğer hususları onaylar. Onaylanan liste ile toplantıya ait diğer hususlar<strong>oda</strong> ve birlik ilan yerlerinde asılmak suretiyle üç gün süre ile ilan edilir.İlan süresi içinde listeye yapılacak itirazlar hakim tarafından incelenir ve en geç ikigün içinde kesin karara bağlanır.Bu suretle kesinleşen listeler ile toplantıya ait diğer hususlar onaylanarak ilgili <strong>oda</strong>veya birliğe gönderilir.Hakim, kamu görevlileri veya aday olmayan üyeler arasından bir başkan ile iki üyedenoluşan bir seçim sandık kurulu tayin eder. Aynı şekilde ayrıca üç yedek üye de belirler.Seçim sandık kurulu başkanının yokluğunda kurula en yaşlı üye başkanlık eder.Seçim sandık kurulu, seçimlerin kanunun öngördüğü esaslara göre yürütülmesi,yönetimi ve oyların tasnifi ile görevli olup bu görevleri seçim ve tasnif işleri bitinceyekadar aralıksız olarak devam eder.Dörtyüz kişiden fazla üye bulunması halinde her dört yüz kişi için bir oy sandığıbulunur ve her seçim sandığı için ayrı bir kurul oluşturulur. Seçimlerde kullanılacak araçve gereçler ilçe seçim kurulundan sağlanır ve sandıkların konacağı yerler hakimtarafından belirlenir.(5786 sayılı kanunun 15’inci maddesiyle eklenen fıkra)Seçimlerde, üyeler bağımsız aday olabilecekleri gibi, aralarında oluşturacakları gruplarınlistelerinden de aday olabilirler. Kurul üyelikleri ve Birlik Genel Kurul temsilcilikleri için108


ayrı oy pusulaları oluşturulur. Oy pusulalarında, grup listelerinden aday olanlar ilgili grupismi altında, bağımsız adaylar ise ayrıca listelenir. Oy pusulaları, hangi kurul üyeliği içinhangi grup ya da bağımsız adaya oy verileceğini gösterecek şekilde hazırlanır, grupisimlerinin ve bağımsız adayların adları yanına işaret konacak kare şeklinde kutulara yerverilmek suretiyle çoğaltılır, ilçe seçim kurulu mührü ile mühürlendikten sonra kullanılır.Oylar pusulada yer alan grup ya da bağımsız adayların ismi yanındaki kutu işaretlenmeksuretiyle kullanılır. Oy verme işlemi, gizli oy açık tasnif esaslarına göre yapılır. Üyelistesinde adı yazılı bulunmayan meslek mensubu oy kullanamaz. Oylar, oy vereninkimliğini resmi kuruluşlarca verilen belgeyle ispat etmesinden ve listedeki ismininkarşısındaki yeri imzalamasından sonra kullanılır. Oylar, üzerinde ilçe seçim kurulu mührübulunan ve oy verme sırasında sandık kurulu başkanı tarafından verilecek zarflarakonulmak suretiyle kullanılır. Mühürsüz oy pusulası ve zarfla kullanılan oylar geçersizsayılır.(5786 sayılı kanunun 15’inci maddesiyle eklenen fıkra) Seçime katılan gruplarınve bağımsız adayların adları alt alta ve aldıkları geçerli oy hizalarına yazılır. Grupların oysayıları, önce bire, sonra ikiye, sonra üçe… şeklinde devam edilmek suretiyle, yedeklerdahil o kurulun çıkaracağı üye ve Birlik Genel Kurul temsilcisi sayısına ulaşıncaya kadarbölünür. Elde edilen paylar ile bağımsız adayların aldıkları oylar ayrım yapılmaksızın enbüyükten en küçüğe doğru sıralanır. Kurul asil ve yedek üyelikleri ile Birlik Genel Kurulasil ve yedek temsilcilikleri, gruplara ve bağımsız adaylara rakamların büyüklük sırasınagöre tahsis olunur. Son kalan üye veya temsilcilik için oyların eşit olması halinde, bunlararasında ad çekilmek suretiyle tahsis yapılır. Kurul üyeliği ve Birlik Genel Kurulutemsilciliklerinin gruplara tahsisi oy pusulasında yer verilen sıralamaya göreyapılır.(5786 sayılı kanunun 15’inci maddesiyle eklenen fıkra) Üyeler, <strong>oda</strong> veyabirlik yönetim, denetleme ve disiplin kurullarından sadece birinde görev alabilirler.Seçim süresinin sonunda seçim sonuçları tutanakla tespit edilip seçim sandık kurulubaşkan ve üyeleri tarafından imzalanır. Birden fazla sandık bulunması halinde tutanaklar,hakim tarafından birleştirilir. Tutanakların birer örneği seçim yerinde asılmak suretiylegeçici seçim sonuçları ilan edilir. Kullanılan oylar ve diğer belgeler tutanağın bir örneği ilebirlikte üç ay süreyle saklanmak üzere ilçe seçim kurulu başkanlığına tevdi edilir.Seçimin devamı sırasında yapılan işlemler ile tutanakların düzenlenmesinden itibareniki gün içinde seçim sonuçlarına yapılacak itirazlar, hakim tarafından aynı gün incelenir vekesin olarak karara bağlanır. İtiraz süresinin geçmesi ve itirazların kararabağlanmasından hemen sonra hakim yukarıdaki hükümlere göre kesin sonuçları ilan ederve ilgili <strong>oda</strong> ile birliğe bildirir.Hakim, seçim sonuçlarını etkileyecek ölçüde bir usulsüzlük veya kanuna aykırıuygulama sebebiyle seçimlerin iptaline karar verdiği takdirde, süresi bir aydan az ve ikiaydan fazla olmamak üzere seçimin yenileneceği pazar gününü tespit ederek <strong>oda</strong> vebirliğe bildirir. Belirlenen günde yalnız seçim yapılır ve seçim işlemleri bu madde ilekanunun öngördüğü diğer hükümlere uygun olarak yürütülür.109


İlçe seçim kurulu başkanı hakime ve seçim sandık kurulu başkanı ile üyelerine,Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunda belirtilen esaslaragöre ücret ödenir. Bu ücret ve diğer seçim giderleri birlik ve ilgili <strong>oda</strong>ların bütçelerindenkarşılanır.Seçimler sırasında sandık kurulu başkan ve üyelerine karşı işlenen suçlar,(5728 sayılı kanunun 463’üncü maddesiyle değişen ibare) kamu görevlilerine karşıişlenmiş gibi cezalandırılır.Seçimlerin düzen içerisinde ve sağlıklı biçimde yürütülmesi amacıyla hakimin vesandık kurulunun aldığı tedbirlere uymayanlara eylemin ağırlığına göre bu Kanunda yazılıdisiplin cezaları verilir.(*) 5786 sayılı kanunun 15’inci maddesiyle (Oy verme işlemi, gizli oy açık tasnifesaslarına göre yapılır. Listede adı yazılı bulunmayan meslek mensubu oy kullanamaz.Oylar oy verenin kimliğini <strong>oda</strong> veya resmi kuruluşça verilen belge ile ispat etmesinden velistedeki isminin karşısındaki yerin imzalanmasından sonra kullanılır. Oylar, üzerinde ilçeseçim kurulu mühürü bulunan ve oy verme sırasında sandık kurulu başkanı tarafındanher seçim için ayrı ayrı verilecek kâğıtlara yazılmak ve mühürlü zarflara konulmaksuretiyle kullanılır. Bunların dışında yazılan veya mühürsüz zarflara konulan oylargeçersiz sayılır.) fıkrası madde metninden çıkarılmıştır.Oda ve birlik organlarının denetimiMadde 41 - (5786 sayılı kanunun 1‘inci maddesiyle değişen ibare) MaliyeBakanlığı <strong>oda</strong> ve birlik organlarının görevlerini kanun hükümlerine uygun olarak yapıpyapmadıklarını ve malî işlemlerini hazırlayacağı yönetmelikte belirlenecek esaslara göredenetlemeye yetkilidir.(5786 sayılı kanunun 16’ncı maddesiyle eklenen fıkra) Odalar, her yıl sonuitibarıyla mevcut üyelerine ilişkin olarak Maliye Bakanlığınca talep edilecek bilgileri, Ocakayı sonuna kadar bildirmekle yükümlüdür.(5786 sayılı kanunun 16’ncı maddesiyle eklenen fıkra) Odalar ve Birlik her yılın<strong>faaliyet</strong> raporlarını ve mali tablolarını izleyen yılın Ocak ayı sonuna kadar internetsitelerinde yıl sonuna kadar kalmak üzere yayımlar.110


Odaların ve birliğin yurt dışında temsiliMadde 42 - Odaları veya birliği temsil etmek üzere milletlerarası toplantı vekongrelere katılmak, (5786 sayılı kanunun 1’inci maddesiyle değişen ibare) MaliyeBakanlığının iznine tabidir.Meslek sırlarıMadde 43 - Meslek mensupları ve bunların yanlarında çalışanlar, işleri dolayısıylaöğrendikleri bilgi ve sırları ifşa edemezler, çeşitli kanunlarla muhbirlere tanınan hak vemenfaatlerden faydalanamazlar.Ancak, suç teşkil eden hallerin yetkili mercilere duyurulması mecburidir.Adlî veya idarî her türlü inceleme veya soruşturma birinci fıkra hükmünün dışındadır.Tanıklık, sırrın ifşası sayılmaz.Yukarıdaki hükümler <strong>oda</strong> ve birlik personeli hakkında da uygulanır.Mesleki geliştirme eğitimiMadde 44 - (5786 sayılı kanunun 17’ncı maddesiyle başlığıyla birliktedeğişen şekli) Meslek mensuplarının, mesleki <strong>faaliyet</strong>lerini fiilen devam ettirmeleri içinBirlik ve <strong>oda</strong>lar tarafından düzenlenecek mesleki geliştirme ve eğitim seminerlerinekatılmaları zorunludur. Meslek içi eğitimle ilgili konular, eğitim programları ve süreleri ilediğer hususlara ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.YasaklarMadde 45 - (*), Serbest muhasebeci malî müşavirler bu ünvanlarla, yeminli malîmüşavirler ise bu ünvan ve tasdik yetkisiyle; 2 nci maddede yazılı işlerin yürütülmesiamacıyla gerçek ve tüzelkişilere tâbi ve onların işyerlerine bağlı olarak hizmet akdi ileçalışamazlar, ticarî <strong>faaliyet</strong>te bulunamazlar, meslekle ve meslek onuru ile bağdaşmayanişlerle uğraşamazlar.Yeminli malî müşavirler, eşi (boşanmış dahi olsa) usul ve füruundan biri ve 3 üncüdereceye kadar (bu derece dahil) kan ve sıhrî hısımlarının veya bunların ortak olduklarıfirmaların işlerine bakamazlar, yukarıda sayılan yakınlıktaki akrabaları olan (**) serbestmuhasebeci malî müşavirlerin baktığı işleri tasdik edemezler.111


Bilirkişilik, tasfiye memuru, hayrî ve ilmî kuruluşların yönetim kurulu üyeliği görevlerimeslekle bağdaşmayan işler sayılmaz.Birden çok meslek mensubu çalışmalarını; (***) serbest muhasebeci malî müşavirlikveya yeminli malî müşavirlik ortaklık bürosu veya şirket şeklinde birleştirebilirler. Bubürolarda yapılan <strong>faaliyet</strong>ler ticarî <strong>faaliyet</strong> sayılmaz. Şirket şeklinde çalışılması halinde,yapılan işlerden doğacak cezaî sorumluluk işi yapan meslek mensubuna aittir.(5786 sayılı kanunun 18’incı maddesiyle eklenen fıkra) Meslek mensupları, işelde etmek için reklâm sayılabilecek <strong>faaliyet</strong>lerde bulunamazlar. Tabela veya basılıkağıtlarında ruhsatname ile belirlenen mesleki unvanları dışında başka sıfatkullanamazlar.(*) Serbest muhasebeciler (5786 sayılı kanunun 19’uncu maddesiyle maddemetninden çıkarılmıştır.)(**) serbest muhasebecilerin ve (5786 sayılı kanunun 19’uncu maddesiylemadde metninden çıkarılmıştır.)(***) serbest muhasebecilik (5786 sayılı kanunun 19’uncu maddesiyle maddemetninden çıkarılmıştır.)ÜcretMadde 46 - Ücret meslek mensuplarının hizmetlerine karşılık olan meblağı ifadeeder. Ücretin asgarî miktarı tarife ile belirlenir.Tarifedeki asgarî miktar altında ücret karşılığında iş kabulü yasak olup, aksine hareketdisiplin cezasını gerektirir.Her <strong>oda</strong>nın yönetim kurulu, her yıl ocak ayından geçerli olmak üzere (*) serbestmuhasebeci malî müşavirler ve yeminli malî müşavirlerin yapacakları iş ve işlemlerkarşılığında alacakları ücretleri gösterir birer tarife hazırlayarak Birliğe gönderir.Birlik yönetim kurulu, <strong>oda</strong> yönetim kurullarının tekliflerini de göz önüne almaksuretiyle çeşitli <strong>oda</strong>ları içine alacak grupları tespit ve gruplarda uygulanacak tarifelerihazırlayarak (5786 sayılı kanunun 1’inci maddesiyle değişen ibare) MaliyeBakanlığına gönderir.(5786 sayılı kanunun 1’inci maddesiyle değişen ibare) Maliye Bakanlığı tarifeyiaynen veya gerekli gördüğü değişikliklerle tasdik eder. Tarifeler Resmî Gazete’deyayımlanarak yürürlüğe girer.Yeni tarifenin tasdikine kadar mevcut tarife hükmü uygulanır.112


(*) serbest muhasebeciler (5786 sayılı kanunun 19’uncu maddesiyle maddemetninden çıkarılmıştır.)Görevle ilgili suçlarMadde 47 - Meslek mensupları, görevleri sırasında veya görevleri sebebiyle işlediklerisuçlardan dolayı, fiillerinin niteliğine göre Türk Ceza Kanununun (5728 sayılı kanunun464’üncü maddesiyle değişen ibare) kamu görevlilerine ait hükümleri uyarıncacezalandırılırlar.Disiplin cezalarıMadde 48 - Mesleğin vakar ve onuruna aykırı fiil ve hareketlerde bulunanlarla,görevlerini yapmayan veya kusurlu olarak yapan yahut da görevinin gerektirdiği güvenisarsıcı hareketlerde bulunan meslek mensupları hakkında, muhasebe ve müşavirlikhizmetlerinin gereği gibi yürütülmesi maksadı ile durumun niteliğine ve ağırlık derecesinegöre aşağıdaki disiplin cezaları verilir.Disiplin cezaları şunlardır :a) Uyarma; meslek mensubuna mesleğinin icrasında daha dikkatli davranmasıgerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.b) Kınama; meslek mensubuna görevinde ve davranışında kusurlu sayıldığının yazı ilebildirilmesidir.c) Geçici olarak meslekî <strong>faaliyet</strong>ten alıkoyma; meslekî sıfatı saklı kalmak şartıyla altıaydan az, bir yıldan çok olmamak üzere meslekî <strong>faaliyet</strong>ten alıkoymadır.d) Yeminli sıfatını kaldırma; yeminli malî müşavirin yeminli sıfatının kaldırılmasıdır.e) Meslekten çıkarma; meslek mensubunun ruhsatnamesinin geri alınarak bir daha bumesleği icra etmesine izin verilmemesidir.Meslekî kurallara, mesleğin vakar ve onuruna aykırı fiil ve harekette bulunanlarla,görevin gerektirdiği güveni sarsıcı harekette bulunan meslek mensupları hakkında, ilkdefasında uyarma, tekrarında ise kınama cezası uygulanır.113


Görevini bağımsızlık, tarafsızlık ve dürüstlükle yapmayan veya kusurlu olarak yapanveyahutta bu Kanunda yer alan mesleğin genel prensiplerine aykırı harekette bulunanmeslek mensupları için geçici olarak meslekî <strong>faaliyet</strong>ten alıkoyma cezası uygulanır.Tasdik yetkisini gerçeğe aykırı olarak kullandığı (5786 sayılı kanunun 1’incimaddesiyle değişen ibare) Maliye Bakanlığınca ilk defa tespit edilen ve raporabağlanan yeminli malî müşavirler hakkında geçici olarak meslekî <strong>faaliyet</strong>ten alıkoyma, buhusus tekerrür edip bunun mahkeme kararıyla kesinleşmesi halinde de yeminli sıfatınıkaldırma cezası verilir.Mükellefle birlikte kasten vergi ziyanına sebebiyet verdikleri mahkeme kararı ilekesinleşen meslek mensuplarına, meslekten çıkarma cezası verilir.Üç yıllık bir dönem içinde iki veya daha fazla disiplin cezasını gerektiren davranıştabulunan meslek mensubuna, her yeni suçu için bir öncekinden daha ağır cezauygulanabilir.Beş yıllık dönem içinde iki defa meslekî <strong>faaliyet</strong>ten alıkoyma cezası ilecezalandırılmasından sonra bu cezayı gerektiren fiili yeniden işleyen meslek mensuplarıhakkında meslekten çıkarma cezası uygulanır.Disiplin kurulları bir derece ağır veya bir derece hafif disiplin cezasının uygulanmasınakarar verebilirler.Takibat ve hüküm tesisi disiplin soruşturması yapılmasına ve disiplin cezasıuygulanmasına engel değildir.Meslek mensubu hakkında savunması alınmadan disiplin cezası verilemez. Yetkilidisiplin kurulunun 10 günden az olmamak üzere verdiği süre içinde savunmayapmayanlar, savunma hakkından vazgeçmiş sayılırlar.Disiplin cezaları kesinleşme tarihinden itibaren uygulanır.Ceza hükmüMadde 49 - (5728 sayılı kanunun 465’üncü maddesiyle değişen fıkra) 3 üncümaddenin birici fıkrasına aykırı davrananlar hakkında altı aydan bir yıla kadar hapis veadli para cezasına hüknolunur.(5786 sayılı kanunun 19’uncu maddesiyle değişenibare) 12/4, 13, 15/4, 41/2, 43/1, 43/2 ve 45 inci maddenin birinci ve beşinci fıkrası114


hükümlerine aykırı davranışta bulunanlar hakkında, fiil daha ağır bir cezayı gerektiren birsuç oluşturmadığı takdirde, yüz güne kadar adli para cezasına hükmolunur.12 nci maddenin dördüncü fıkrasındaki hükme aykırı davranışta bulunan kişihakkında, fiil daha ağır bir cezayı gerektiren bir suç oluşturmadığı takdirde, altı aydan biryılı kadar hapis ve adli para cezasına hükmolunur.YönetmeliklerMadde 50 - Bu Kanunla ilgili olarak aşağıda belirtilen hususlar çıkarılacakyönetmeliklerle düzenlenir.a) Serbest muhasebeci malî müşavirlik ve yeminli malî müşavirliğe ait çalışma usul veesasları.b) 7 nci maddeye göre sınav için teşekkül ettirilecek komisyonun çalışma usulleri,sınav esasları, sınavın konuları, serbest muhasebeci malî müşavir veya yeminli malîmüşavir yanında çalışma şekli, süresi (staj) ile ilgili diğer hususlar.c) Yeminli malî müşavirlerin tasdik işlerine dair işlemler.d) Müracaat usulleri.e) Ruhsat verilmesi ve ünvanın kullanılması.f) Üye kayıt defteri, meslek kütüğü ve meslek sicil numarası.g) Üye aidatları.h) Taşınmaz mallara sahip olma.i) Müşavirlik ve muhasebecilik ücretinin esasları.j) Meslek mensuplarınca tutulacak defter ve kayıtlar ile bunların bildirim mecburiyeti.k) Disiplin kovuşturması yapılması konusunda karar verecek merci, disiplin cezalarınıvermeye yetkili merciler, disiplin cezalarına karşı yapılacak itirazın usul ve şartları vedisiplinle ilgili diğer hususlar.l) Oda ve birlik personelinin istihdamı ve özlük hakları ile ilgili hususlar.m) Kanunun uygulaması ile ilgili diğer hususlar.115


n) Değerlendirme ve (5786 sayılı kanunun 19’uncu maddesiyle değişen ibare)sınav komisyonlarının çalışma usul ve esasları, bunların kimlerden oluşacağı, nerelerde vene zaman çalışmaya başlayacakları ve diğer hususlar.a, b, c, j, k, l, m bentlerinde belirtilen yönetmelikler Odalar Birliğince birliğinkurulmasından itibaren bir yıl içinde hazırlanır. (5786 sayılı kanunun 1’incimaddesiyle değişen ibare) Maliye Bakanlığının uygun görüşü alındıktan sonra ResmîGazete’de yayımlanır.(n) bendinde belirtilen yönetmelik en geç altı ay içinde (5786 sayılı kanunun 1’incimaddesiyle değişen ibare) Maliye Bakanlığınca, diğer yönetmelikler Birlikçe, Birliğinkurulmasından itibaren altı ay içinde çıkarılır.Geçici Madde 1 - 1 Mart 1989 tarihi itibariyle;a) Kanunun 2 nci maddesinin (A) fıkrasında yazılı işleri bir işyerine bağlı olmaksızınyapanlar veya yapmış olanlar,b) Kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisi almış olanlar ile kamu kuruluşlarının veyabilanço usulünde defter tutan özel kuruluşların muhasebe birimlerinde birinciderecede imza yetkisini haiz ve muhasebenin fiilen sevk ve idare edilmesinden veyamalî denetiminden sorumlu olarak çalışmış olanlar,Kanunun 4 üncü maddesinde yazılı nitelikleri taşımaları kaydıyla Kanunun 5 incimaddesinin (A/a) bendinde yer alan öğrenim şartı aranmaksızın serbest muhasebeciolmaya hak kazanırlar. Bunlar malî müşavir olarak <strong>faaliyet</strong>te bulunamazlar ve bu unvanıkullanamazlar.Serbest muhasebeci olmak isteyenler, daha önceki çalışmalarını, bağlı oldukları vergidairelerinden veya çalışmış oldukları kurum ve kuruluşlardan alacakları belgelerle geçicikurulca uygun görülecek mercie ibraz etmek ve Serbest Muhasebecilik İzin Belgesi almakzorundadırlar.Kanunun yayımından itibaren maddenin (a) bendinde belirtilenler 6 ay içinde, (b)bendinde belirtilenler ise 5 yıl içinde Serbest Muhasebecilik İzin Belgesi veya ruhsatıalmak için ilgili mercie belgelerini ibraz etmek zorundadırlar. Bu sürelerden sonramüracaat edilmesi halinde bu haktan yararlanılamaz.Serbest Muhasebecilik İzin Belgesi, Birliğin teşkilinden sonra Serbest MuhasebecilikRuhsatı ile değiştirilir.Geçici Madde 2 - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, Kanunun 4 üncümaddesindeki şartları taşımaları ve hukuk, iktisat, maliye, işletme, muhasebe, bankacılık,kamu yönetimi ve siyasal bilimler dallarından lisans seviyesinde veya diğeryükseköğretim kurumlarından lisans seviyesinde mezun olmakla beraber, sayılan bu bilimdallarından lisansüstü seviyesinde mezun olmaları şartıyla;116


a) Türkiye genelinde malî denetim yapan kamu bankaları müfettişleri ile kanunlarıuyarınca vergi inceleme yetkisi almış olanlardan; bu yetkilerini aldıkları tarihten itibarenen az 3 yıl kamu hizmetinde çalışmış ve kamu hizmetinden ayrılmış olanlar ile hukuk,iktisat, maliye, muhasebe, işletme, bankacılık, kamu yönetimi ve siyasal bilimlerdallarında en az 3 yıl öğretim üyeliği veya görevliliği yapmış olanlar,b) Kanunun 2 nci maddesinin (A) fıkrasında yazılı işleri bir işyerine bağlı olmaksızın enaz 5 yıl yapanlar veya yapmış olanlar,c) Kamu kuruluşlarının veya bilanço usulünde defter tutan özel kuruluşların muhasebebirimlerinde birinci derece imza yetkisini haiz olarak muhasebenin fiilen sevk ve idareedilmesinden veya malî denetiminden sorumlu olarak en az 5 yıl çalışmış olanlar,Serbest muhasebeci malî müşavir olmaya hak kazanırlar.Serbest muhasebeci malî müşavir olmaya hak kazananlardan (a) ve (b) fıkrasındasayılanlar, ilgili vergi dairelerinden veya ilgili kuruluşlardan alacakları çalışma sürelerinitevsik eden belgeleri kanunun yürürlük tarihinden itibaren 6 ay içerisinde, (c) fıkrasındasayılanlar ise 5 yıl içerisinde yetkili mercie ibraz etmek zorundadırlar.Bu maddede yazılı şartları taşıyanlara geçici 4 üncü maddede belirtilen geçici kurultarafından Serbest Muhasebeci Malî Müşavirlik İzin Belgesi düzenlenmek suretiyle,Serbest Muhasebeci Malî Müşavirlik unvanı verilir.İzin belgesi, Birliğin kurulmasından sonra, Serbest Muhasebeci Malî Müşavirlik Ruhsatıile değiştirilir.Geçici Madde 3 - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, Kanunun 4 üncümaddesindeki şartları taşımaları ve 5 inci maddesinde belirtilen konularda lisansseviyesinde veya diğer yükseköğretim kurumlarından lisans seviyesinde mezun olmaklaberaber, sayılan bu bilim dallarından lisansüstü seviyesinde mezun olmaları şartıyla;a) Kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisi almış ve yeterlik sınavı vermiş olanlarda,inceleme yetkisi aldıkları tarihten itibaren kamu hizmetlerinde geçen süreleri ile kamuhizmetinden ayrıldıktan sonra Maliye, Muhasebe ve işletme konularında geçen çalışmasüreleri toplamı 8 yıl olanlar,b) Hukuk, İktisat, Maliye, İşletme, Bankacılık, Kamu Yönetimi ve Siyasal Bilimlerdallarından birinden profesör unvanı almış olanlar,c) En az 12 yıldan beri; Kanunun 2 nci maddesinin (A) fıkrasında yazılı işleri, birişyerine bağlı olmaksızın yapanlardan ve kamu kuruluşlarının veya bilanço esasındadefter tutan özel kuruluşların muhasebe birimlerinde birinci derecede imza yetkisini haizolarak sorumlu bulunanlardan, son üç yıllık dönemde düzenledikleri beyannamelerle ilgilimükelleflerin bilançolarının aktif toplamları yıllık ortalaması 10 milyar lirayı aşmış olanlar,117


Yeminli malî müşavir olmaya hak kazanırlar.Bunlara geçici 4 üncü maddede belirtilen geçici kurul tarafından Yeminli MalîMüşavirlik İzin Belgesi düzenlenmek suretiyle yeminli malî müşavir unvanı verilir. İzinbelgesi Birliğin teşkilinden sonra Yeminli Malî Müşavirlik Ruhsatı ile değiştirilir.Geçici Madde 4 - Odaların ve Birliğin teşkiline kadar bu kuruluşlara verilen görevler(5786 sayılı kanunun 1’inci maddesiyle değişen ibare) Maliye Bakanıncaoluşturulacak Geçici Kurul tarafından yürütülür.Geçici Kurul; (5786 sayılı kanunun 1’inci maddesiyle değişen ibare) MaliyeBakanınca seçilecek on üyeden oluşur. Kurul üyelerine verilecek huzur hakkı(5786 sayılı kanunun 1’inci maddesiyle değişen ibare) Maliye Bakanının onayı ilebelirlenir.Geçici Kurul Odaların ve Odalar Birliğinin organlarının teşekkülüne kadar (5786 sayılıkanunun 1’inci maddesiyle değişen ibare) Maliye Bakanı tarafından uygun görülecekil veya bölgelerde en az üç üyeden oluşacak Değerlendirme Komisyonları kurar.Geçici madde hükümleri gereğince sınavsız Serbest Muhasebeci Malî Müşavir olacaklarile Serbest Muhasebeci Malî Müşavirlik sınavına girmek isteyenler, kurulacakDeğerlendirme Komisyonlarına müracaat ederler. Değerlendirme Komisyonlarının verdiğikarar üzerine sınava girmeye hak kazananların sınavları, Odaların ve Odalar Birliğininkuruluşu tamamlanıncaya kadar (5786 sayılı kanunun 1’inci maddesiyle değişenibare) Maliye Bakanı tarafından kurulacak Sınav Komisyonları tarafından yapılır. SınavKomisyonu, biri (5786 sayılı kanunun 1’inci maddesiyle değişen ibare) MaliyeBakanlığı temsilcisi, ikisi de üniversite öğretim üyesi olmak üzere üç üyeden oluşur.Birden fazla Sınav Komisyonları kurulabilir.Geçici Madde 5 - Geçici 1, 2 ve 3 üncü maddelere göre hak sahibi olup da buKanunun yürürlüğe girdiği tarihte T.B.M.M. Üyesi veya Belediye Başkanı oldukları için bugörevleri nedeniyle ilgili meslek mensubu unvanını alamayanların bu görevlerininbitiminden itibaren 1 yıl içinde ilgili <strong>oda</strong>ya başvurmaları halinde unvanları verilir.Geçici Madde 6 - İlgili Devletlerce karşılıklılık şartı sağlanıncaya kadar 8 inci maddehükmünden faydalanamayan yabancı serbest muhasebeci malî müşavirler, bu Kanununyürürlük tarihini takip eden yılın sonuna kadar işlerine devam edebilirler.Geçici Madde 7 - Birlik kurulup <strong>faaliyet</strong>e geçinceye kadar bu Kanunun uygulanmasıile ilgili giderler (5786 sayılı kanunun 1’ inci maddesiyle değişen ibare) MaliyeBakanlığı bütçesinden karşılanır.Geçici Madde 8 - Bu Kanunun 22 nci maddesine göre seçilecek Yönetim Kuruluüyelerinde <strong>oda</strong>ların kurulmasından itibaren 6 yılı için, 5 yıllık kıdem şartı aranmaz.118


Geçici Madde 9 - (5786 sayılı kanunun 20’nci maddesiyle eklenen geçicimadde) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte;a) Türkiye genelinde mali denetim yapan kamu bankalarının müfettişleri ile kanunlarıuyarınca vergi inceleme yetkisi almış olanlardan, bu yetkilerini aldıkları tarihten itibarenkamu kurum ve kuruluşlarında sekiz yıllık hizmet süresini dolduranlar ile 5 inci maddeninbirinci fıkrasının (a) bendinde sayılan konularda en az sekiz yıl öğretim üyesi veyagörevlisi olarak çalışmış olanlar için serbest muhasebeci mali müşavirlik,b) Kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisini almış ve mesleki yeterlilik sınavınıvermiş olanlardan 9 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen süreyitamamlamış olanlar ile aynı maddenin ikinci fıkrasında sayılan konularda profesörlükunvanını almış olanlar için yeminli mali müşavirlik, sınav şartı aranmaz.Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce kanunları uyarınca vergi incelemeyetkisini almış ve mesleki yeterlilik sınavını vermiş olanlardan 9 uncu maddenin birincifıkrasının (a) bendinde belirtilen 10 yıllık süreyi tamamlamamış bulunanlar, usul veesasları Maliye Bakanlığı tarafından belirlenecek ve Bakanlıkça yapılacak özel yeminli malimüşavirlik sınavında başarılı olmaları kaydıyla, yeminli mali müşavir unvanını almaya hakkazanırlar. Ancak, bunların yeminli mali müşavir ruhsatını alabilmeleri için 9 uncumaddenin birinci fıkrasının (a) bendindeki süreyi tamamlamaları şarttır.Geçici Madde 10 - (5786 sayılı kanunun 20’nci maddesiyle eklenen geçicimadde) 1/4/<strong>2008</strong> tarihinden sonra yapılan seçimlerden itibaren üst üste iki seçimdöneminde iki defa <strong>oda</strong> veya Birlik Yönetim Kurulu başkanlığına seçilmiş olanlar, aradaniki seçim dönemi geçmedikçe Yönetim Kurulu üyesi olarak seçilemezler.31/12/<strong>2008</strong> tarihine kadar <strong>oda</strong> ve Birlik organları ile Birlik Genel Kurulu temsilcilikleriiçin yapılacak seçimlerde; 40 ıncı maddedeki seçim esasları ile 20 nci, 21 inci, 22 nci, 25inci, 27 nci, 32 nci, 34 üncü, 35 inci, 38 inci ve 39 uncu maddelerde yer alan görev veseçim süreleri ile yönetim kurulu ve Birlik genel kurulu temsilcisi üye sayılarına ilişkinhükümler yönünden bu Kanunun değişmeden önceki hükümleri uygulanır.Geçici Madde 11 - (5786 sayılı kanunun 20’nci maddesiyle eklenen geçicimadde) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce; serbest muhasebeci unvanınıalmış olanlar ile serbest muhasebecilik stajına devam edenlerden başarılı olanlar; altı ayıgeçmemek üzere, TÜRMOB tarafından verilen mesleki uyum eğitimine katılarak bu eğitimitamamladıkları tarihten itibaren beş yıl içinde yapılacak özel serbest muhasebeci malimüşavirlik sınavlarına beş defa girebilirler. Bu sınavlarda başarılı olanlar, serbestmuhasebeci mali müşavir unvanını almaya hak kazanırlar. Mesleki uyum eğitimininkonuları ve ücreti ile yapılacak özel sınavın usul ve esasları Maliye Bakanlığı ile TÜRMOBtarafından müştereken belirlenir.Söz konusu sınavlarda başarılı olamayanlar veya sınava katılmayanlar ise sadeceserbest muhasebeci unvanı ile çalışabilirler, "serbest muhasebeci mali müşavir" unvanınıkullanamazlar. Bunlar, 2 nci maddenin (A) fıkrasının (b) ve (c) bentlerinde belirtilen işleri119


yapamazlar, 45 inci maddede belirtilen yasaklara uymak zorunda olup, meslekmensuplarınailişkin düzenlemelere tabi tutulurlar. Ayrıca, bunların yapacakları iş veişlemler karşılığında alacakları ücretler 46 ncı maddeye göre tespit edilmeye devam edilir.Bu madde uyarınca serbest muhasebeci mali müşavir unvanını almaya hakkazananların;a) Yeminli mali müşavirlik sınavına katılabilmeleri için 9 uncu maddede belirtilenşartlara,b) İlgili kanunları uyarınca bağımsız denetçi unvanıyla denetim yapabilmeleri için sözkonusu mevzuatta belirtilen şartlara,ilave olarak 5 inci maddenin (A) fıkrasının (a) bendinde belirtilen eğitim şartınıtaşımaları zorunludur.Geçici Madde 12 - (5786 sayılı kanunun 20’nci maddesiyle eklenen geçicimadde) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce; kanunları uyarınca vergi incelemeyetkisi almış olanlardan bilanço esasında defter tutan özel kuruluşların muhasebebirimlerinde birinci derece imza yetkisini haiz, muhasebenin fiilen sevk ve idareedilmesinden veya mali denetiminden sorumlu bulunanların bu hizmetlerinde geçensüreleri ya da yeminli mali müşavirlik ve serbest muhasebeci mali müşavirlik şirketlerindegeçen hizmet süreleri ile serbest muhasebeci mali müşavirlerden bir işyerine bağlı olarakçalışanların bu süreleri, 9 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen süreninhesabında dikkate alınır.Bu madde kapsamında bulunanlardan 9 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) bendindebelirtilen süreyi tamamlamadığı gerekçesiyle ruhsatı iptal edilmiş olanlara, Birliğebaşvurmaları halinde yeniden sınava girmelerine gerek kalmaksızın yeminli malimüşavirlik ruhsatı verilir.Geçici Madde 13 - (5786 sayılı kanunun 20’nci maddesiyle eklenen geçicimadde) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılacak ilk seçimde, her <strong>oda</strong>,üye sayısına bağlı olmaksızın seçeceği üç temsilciye ilâve olarak, üyelerinin altmışta birioranında Birlik Genel Kurul temsilcisi ve aynı sayıya kadar yedek temsilci seçer.Geçici Madde 14 - (5786 sayılı kanunun 20’nci maddesiyle eklenen geçicimadde) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce <strong>oda</strong> nezdinde staj dosyası açtırmışve staja başlama sınavını kazanmış olanlar hakkında, 5 inci maddenin (A) fıkrasının (b)bendinin bu Kanunla değişmeden önceki hükmü uygulanır.YürürlükMadde 51 - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.120


YürütmeMadde 52 - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.121


YÖNETMELİKLERSerbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odaları YönetmeliğiBİRİNCİ BÖLÜMAMAÇ VE KAVRAMLARAmaçMadde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı; Odanın kuruluşu, <strong>oda</strong> organlarının görev ve yetkileri,seçilme ve çalışma esasları, Birlik'te temsili, Odanın gelirleri, Odaca verilecek veonaylanacak belgeler, meslek mensuplarının Odaya kaydı ile <strong>oda</strong>lar arasındaki işbirliğiesaslarını belirlemektir.Hukuki DayanakMadde 2 - Bu Yönetmelik, 3568 sayılı Kanunun 50'nci maddesi hükmüne dayanılarakhazırlanmıştır.KavramlarMadde 3 - Bu Yönetmelikte geçen;Kanun : 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve YeminliMali Müşavirlik Kanunu’nu,122


Bakan : (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 1 inci maddesiyle değişen şekli.) Maliye Bakanı'nı,Geçici Kurul : Kanunun Geçici 4'üncü maddesi ile ilgili Yönetmelik uyarınca kurulan GeçiciKurul'u,Oda . : Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası'nı,Birlik : Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler veYeminli Mali Müşavirler OdalarıBirliğini,(27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 1 inci maddesiyle eklenen ibare.) TÜRMOB,Meslek Mensubu : Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşaviri,Mesleki Faaliyet : Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavir unvanı ile<strong>faaliyet</strong>te bulunmayı,Serbest Muhasebeci ve S.M.Mali Müşavir : Kanunun 2/Amaddesindeki işleri yapan meslek mensuplarını,Ortaklık Bürosu veya Şirket : Kanunun 45 nci maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilenaynı unvana sahip birden çok meslek mensubunun kurduğu adi ortaklıklar veya şirketleri,Ruhsat : Serbest Muhasebecilik ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Ruhsatlarını veyaİzin Belgelerini, ifade eder.İKİNCİ BÖLÜMODAYA İLİŞKİN ESASLAR123


Odanın AmacıMadde 4 - Odanın başlıca amaçlan şunlardır:a) Mesleki alanda çalışmalar yapmak, mesleğin gelişmesini sağlamak,b) Meslek onurunu ve üye haklarını korumak,c) Mesleğin uygulanmasıyla ilgili normları geliştirmek, eğitim ve kamu kurumlarıylaişbirliği yaparak mesleki eğitimin gelişmesine katkıda bulunmak,d) Üyeler arasında dayanışmayı sağlamak ve haksız rekabeti önlemek.Odanın KuruluşuMadde 5 - Bölgesi içinde en az 25 meslek mensubu bulunan il merkezlerinde bir <strong>oda</strong>kurulur. Kurulan <strong>oda</strong> bulunduğu ilin adıyla anılır.Odalar, kuruluşlarını Birlik Yönetim Kurulu aracılığıyla (27.09.2007 tarih ve 26656sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 2’nci maddesiyle değişen şekli.) MaliyeBakanlığı'na bildirmekle tüzel kişilik kazanırlar.Oda OrganlarıMadde 6 - Oda organları aşağıda gösterilmiştir:a) Genel Kurulb) Yönetim Kurulu124


c) Disiplin Kurulud) Denetleme KuruluOda Genel Kurulunun TeşekkülüMadde 7- Genel Kurul, Odanın en yüksek organı olup <strong>oda</strong>ya kayıtlı bütün meslekmensuplarının katılmasıyla meydana gelir.Oda Genel Kurulunun GörevleriMadde 8 - Genel Kurulun görevleri aşağıda gösterilmiştir.a) Odanın amaçlarının gerçekleşmesi için gereken karar ve tedbirleri almak,b) Oda Yönetim Kurulu, Disiplin Kurulu ve Denetleme Kurulu üyeleriile Birlik temsilcileriniseçmek,c) Oda için gerekli taşınmazların satın alınması veya mevcut taşınmazların satılmasıhususunda Yönetim Kuruluna yetki vermek,d) Yönetim Kurulunca yapılacak teklifleri incelemek ve karara bağlamak,e) Meslek mensuplarınca uyulması zorunlu mesleki kararlar alınması konusunda Birliğetekliflerde bulunmak,f) Yıllık bütçeyi ve kesin hesapları tasdik etmek,125


g) Yönetim Kurulunu ibra etmek, gerektiğinde sorumlu görülenler hakkında disiplinsoruşturmasına karar vermek,h) Oda Yönetim Kurulunun çalışma <strong>raporu</strong>nu incelemek, kabul etmek,i) Odanın görevlerine giren diğer işleri gündeme dayanılarak veya üyelerin teklifi üzerineinceleyip karara bağlamak,j) Kanunlarla verilmiş diğer görevleri yapmak.Oda Genel Kurul ToplantısıMadde 9 - Genel Kurul yılda bir defa Mayıs ayının içinde başkanın daveti üzerinebütçeyi ve gündemdeki diğer maddeleri görüşmek ve gereken seçimleri yapmak üzeretoplanır.Oda Yönetim Kurulu Başkanı, Yönetim veya Denetim Kurulu, gerekli gördüğü hallerdeGenel Kurulu toplantıya çağırabilir.Oda Yönetim Kurulu Başkanı, Odaya kayıtlı üyelerin beşte birinin görüşme konularınıbelirten yazılı talebi ile en geç 15 gün içinde Genel Kurulu toplantıya çağırmakzorundadır.Genel Kurul toplantısına, <strong>oda</strong>ya kayıtlı üyeler yazı ile çağırılır. Çağrı mektubununtoplantı gününden en az 10 gün önce taahhütlü olarak postaya verilmiş veya üyeye tevdiedilmiş olması gereklidir. Davetiyede toplantının yer, gün ve saati ile gündemi ve ilk126


toplantıda yeterli çoğunluk olmadığı takdirde yapılacak ikinci toplantının yeri, günü vesaati ile gündemi yazılır.Oda Genel Kurulu üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. İlk toplantıda yeterliçoğunluk sağlanamazsa ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, ikinci toplantıyakatılan üye sayısı; Yönetim, Disiplin ve Denetleme Kurulları asıl üyelerinin toplamının ikikatından az olamaz.Gerek olağan, gerekse olağanüstü Genel Kurul toplantılarında ilk iş olarak toplantıyabir başkan, bir başkan vekili ile iki katip üyeden kurulu bir başkanlık divanı seçilir. Seçimayrı ayrı ve Genel Kurulca aksine karar alınmadıkça işari oyla yapılır ve kullanılan oylarınen çoğunu alanlar seçilir.Genel Kurul toplantılarında kararlar hazır bulunanların salt çoğunluğu ile alınır.Oda Yönetim Kurulu Başkanı, yönetim ve denetleme kurulu üyeleri başkanlık divanınaseçilemezler.Oda Yönetim Kurulunun TeşekkülüMadde 10 - Yönetim Kurulu, Genel Kurulca kendi üyeleri arasından iki yıl için seçilenve üçü serbest muhasebeci mali müşavir, ikisi serbest muhasebeci olmak üzere 5 asıl ve5 yedek üyeden oluşur.Yönetim kurulu kendi üyeleri arasında gizli oyla bir başkan, bir başkan yardımcısı, birmuhasip ile <strong>oda</strong> sekreterini seçer.127


Odanın hukuki temsilcisi Yönetim Kurulu Başkanıdır.Yönetim Kurulu asıl üyeleri arasında boşalma olursa yedeklerden sırasıyla en fazla oyalanlar getirilirler, yeni üye ilk toplantıya çağrılır.Yönetim Kurulunun toplu olarak görevinden ayrılması veya asıl üye sayısının yarıdanaşağıya düşmesi ve yedeklerinin de kalmaması halinde, <strong>oda</strong> genel kurulu, <strong>oda</strong> denetçileriveya (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 2 nci maddesiyle değişen şekli.)Maliye Bakanı tarafından olağanüstütoplantıya çağrılır ve düşen kurulların görev süresini tamamlamak üzere seçimler yapılır.Seçilme Yeterliği ve Seçimin şekliMadde 11 - Yönetim Kurulu üyeleri, Odaya kayıtlı en az beş yıl kıdemli olan üyelerarasından seçilir. Üye sayısı yüzden az olan <strong>oda</strong>larda beş yıllık kıdem şartı aranmaz.Süresi biten üye yeniden seçilebilir.Oy pusulasına, seçilecek asıl üye tamsayısının yarısından en az bir fazla isim yazılmasızorunludur. Bundan noksan isim yazılmışsa oy pusulaları geçerli değildir. Oy pusulasınaseçilecek asıl üye sayısından fazla ad yazıldığı takdirde sondan başlanarak fazla adlarhesaba katılmaz.Adaylar aldıkları oyların sayısına göre sıralanır ve en çok oy alandan başlanmak üzereönce asıl, sonra yedek üye seçilmiş olanlar bu sıraya göre tespit edilir. Adayların aldıklarıoylarda eşitlik halinde aralarında kur'a çekilir. Yedek üyeler aldıkları oy sayısına görebulundukları sıra gözönünde tutularak göreve çağrılır.128


erer.Seçilme yeterliliğini kaybeden Yönetim Kurulu Üyelerinin görevi kendiliğinden sonaOda Yönetim Kurulunun GörevleriMadde 12 - Oda Yönetim Kurulunun görevleri şunlardır;a) Odanın bütçe teklifini düzenlemek ve bunu Genel Kurul onayına sunmak,b) Oda Genel Kuruluna çalışmaları hakkında rapor vermek ve Genel Kurul kararlarınıyerine getirmek,c) Oda adına taşınır ve taşınmaz mal almak,satmak,ipotek etmek ve bunlar üzerinde hertürlü aynı hak ve tesis etmek, kaldırmak gibi konularda Yönetim kurulu Başkanına veyabir Yönetim kurulu üyesine yetki vermek,d) Üyelerin ortak ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki <strong>faaliyet</strong>lerini kolaylaştırmak, mesleğingenel çıkarlara uygun olarak gelişmesini sağlamak, mensuplarının birbirleriyle ve işsahipleriyle olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere, meslek disiplinini,ahlak ve dayanışmayı korumak, Kanun ve çeşitli mevzuatla verilen görevleri yapmak,e) Kanun,tüzük,yönetmelikler ve Oda Genel Kurulu kararlarına göre Oda işleriniyürütmek, yıllık çalışma programını hazırlamak, üyelerin bilgi, görgü ve deneyimleriniarttırmak için kurslar, seminerler düzenlemek, eğitim <strong>faaliyet</strong>inde bulunmak,f) Oda görevlilerin atamasını, işten ayırma ve el çektirmelerini, terfi ve cezalandırılmasınıyapmak,129


g) Kanun ve yönetmelik hükümlerine aykırı davranmışları görülen meslek mensuplarıhakkında disiplin soruşturması açılması için olayı Disiplin Kuruluna sevk etmek ve Disiplinkurulunca alınan kararları uygulamak,h) Hakem ve Bilirkişi listelerini hazırlamak ve bu listeleri istediğinde ilgili kuruluşlarabildirmek,i) Oda İç Yönetmeliklerini hazırlayarak Genel Kurulun onayına sunmak,j) Odanın kayıt ücreti ve yıllık aidat tarifesini hazırlayarak Genel Kurula sunmak ve Birliğegöndermek,k) Her yıl (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 3 üncü maddesiyle değişen şekli.)serbest muhasebeci ve serbestmuhasebeci mali müşavirlerin iş ve işlemler karşılığında alacakları asgari ücretleri gösterirbir tarife önerisini Birliğe göndermek,l) Mevzuata ve Genel Kurul kararlarına uygun olarak Oda işlerini yürütmek, bütçe veGenel Kurul Kararlarını uygun olarak gerekli harcamaları yapmak,m) İşlerin daha düzenli bir şekilde yapılmasını sağlamak amacıyla talimatlar ile imzayetkisine sahip olanları gösterir imza sirküleri hazırlamak ve ilgili kuruluş ve mercileregöndermek,Yönetim Kurulu Başkanının GörevleriMadde 13 - Yönetim Kurulu Başkanının görev ve yetkileri şunlardır;130


a) Odayı hukuki bakımından temsil etmek,b) Kanun, Tüzük ve bu Yönetmelik ile diğer yönetmeliklerle verilen görevleri yapmak veuygulanmasını sağlamak,c) Yönetim Kurulunu olağan veya olağanüstü toplantıya davet etmek,d) Yönetim Kurulu toplantılarına başkanlık etmek, müzakereleri yönetmek,e) Tutanakların sağlıklı olarak düzenlenmesini sağlamak,f) Yönetim Kurulunca alman kararların yerine getirilip getirilmediğini denetlemek veizlemek,g) Mevzuat hükümleri gereğince verilen görevlerle ilgili diğer yetkileri kullanarak Odanınsevk ve idaresini sağlamak.Yönetim Kurulu ToplantılarıMadde 14 - Yönetim Kurulu, normal olarak ayda bir defa toplanabileceği gibi OdaYönetim Kurulu Başkanı tarafından, doğrudan doğruya veya üyelerden en az ikisiningörüşme konusunu taşıyan yazılı isteği üzerine toplantıya çağrılır.Yönetim Kurulu salt çoğunlukla toplanır ve üye tam sayısının salt çoğunluğu ile kararverir. Oylarda eşitlik halinde, Başkanının bulunduğu taraf üstün tutulur. (27.09.2007tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 4 üncümaddesiyle değişen şekli.) Oda yönetim kurulu başkanı ve yönetim kurulu üyeleri,üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan ve ikinci dereceye kadar (bu derece dahil)131


kayın hısımları, eşleri ve kendileri ile ilgili işlerin görüşülmesine ve soruşturmasınakatılamazlar.Yönetim Kurulu kararları hakkında düzenlenen tutanak Başkan ve üyeler tarafındanimzalanır.Yönetim Kurulu üyeleri (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'deyayımlanan Yönetmeliğin 4 üncü maddesiyle eklenen ibare.)teyitli e-posta, teyitlifaks veya mektup ile toplantıya çağırılır. Ardı ardına üç olağan toplantıya özürsüz olarakkatılmamış olan üye. Yönetim Kurulu kararı ile istifa etmiş sayılır.Bu karara karşı, kararın tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde Birliğe itirazolunabilir.Yönetim Kurulu toplantıları gizlidir. İstisnai ve zorunlu haller dışında evvelcekararlaştırılmış olmadıkça görevli olanların dışında hiçbir kimse Yönetim Kurulutoplantılarına alınmaz.İstisnai ve zorunlu hallerin neler olduğunu Yönetim Kurulu takdir eder.Yönetim Kurulu toplantılarında görüşülecek konuların bir gündemi yapılır. Gündemi,Oda Sekreteri Başkana danışarak hazırlar.Gündemler, toplantıdan bir gün önce veya en geç toplantı sabahı üyelere verilir.Rapor ve tasarılarla ilgili gündemle en az üç gün evvel üyelere gönderilir.132


Yönetim Kurulu üyeleri, olağanüstü haller dışında gündeme alınmasını isteyeceklerimaddeleri üç gün evvel Oda Sekreterine bildirirler.Gündem maddeleri gündemdeki sıraya göre müzakere edilir.Müzakeresi biten bir mesele hakkındaki önerileri Başkan oya koyar. Başkan veBaşkanvekilleri seçimleri dışında, oylama işaret oyu ile yapılır.Yönetim Kurulu herhangi bir konuda oylamanın gizli olarak yapılmasına kararverebilir.Yönetim Kurulu toplantılarında alınan kararlar, görüşme konusu ve alınan kararbelirtilmek suretiyle karar defterine geçirilir. Kararlar Oda Sekreterince incelenip, parafeedildikten sonra Kurulun aynı oturumunda veya bir sonraki oturumunda okunaraküyelerin imzasına sunulur. İmzalanan kararlar düzenli bir şekilde korunur.Alman karara muhalif olan Yönetim Kurulu üyeleri karar metninin altına muhalefetşerhi verebilirler. Bu şerhin gerekçeli olması şarttır.Karara bağlanan hususlar Oda Sekreteri tarafından yerine getirilir. Yönetim KuruluKanun, Tüzük ve Yönetmeliklerde yazılı hükümlere aykırı karar alamaz.BütçeMadde 15- Odanın bir yıllık tahmini gelir ve gider bütçesi; Yönetim KuruluncaKanuna, Tüzük ve Yönetmeliklere uygun olarak Nisan ayı içinde hazırlanır ve gerekçesiylebirlikte Genel Kurula sunulur.133


Genel Kurulca kabul edilen bütçe Haziran ayının birinci gününden itibaren yürürlüğekonulur ve uygulanır.Bütçe zorunlu nedenlerle yapılamaz ve Haziran ayının birinci günü yürürlüğekonulamaz ise bir evvelki yıl bütçesinin 1/12'si esas alınarak 1-2 ve 3 aylık geçici bütçeleryoluyla Odanın mali işleri buna göre yürütülür.Odanın GelirleriMadde 16-(27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 5 inci maddesiyle değişen şekli.)Odanın gelirleri aşağıda gösterilmiştir:a) Odaya giriş (kayıt) ücreti: Odaya kaydolan her üyeden ve Oda çalışanlar listesinekaydedilecek ortaklık büroları ve şirketler ile bunların şubelerinden kayıt anında bir kerealınır. Kayıt ücreti miktarı memur maaşı taban aylığı katsayısının 300 rakamı ile çarpımısonucu bulunacak tutardır.b) (19.12.2007 tarih ve 26735 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 1 inci maddesiyle değişen şekli.) Yıllık üye aidatları: Maktu ve nispiolarak iki şekilde tespit olunur.c) Yardım ve bağışlar: Odaya ihtiyari olarak yardımda ve bağışta bulunulabilir.d) Çeşitli gelirler:1- Oda gayrı menkullerinin kira gelirleri, her türlü faiz ve menkul kıymet gelirleri, Odaaracılığıyla üyelere sağlanan tahkim, bilirkişilik ve benzeri işlerden elde edilen ücretlerin134


%4’ü ve çeşitli gelirlerdir. Mesleki kimlik belgesi bedeli olarak memur maaşı taban aylığıkatsayının 200 rakamı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar; Oda mensuplarına dağıtılacakve bürolarına asmaları zorunlu tasdikli fiyat tarifesi karşılığı olarak, memur maaşı tabanaylığı katsayısının 100 rakamı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar alınır.2- Oda için gerekli taşınmaz mal edinimi için <strong>oda</strong> genel kurulu tarafından belirlenecekkatkı payları ile çalışanlar listesinin şirketler bölümüne kayıtlı şirketlerden alınacak yıllıködentiler.3- Genel Kurulca belirlenecek diğer gelirler.4- Kurs ve mesleki eğitim gelirleri.HarcamalarMadde 17- Oda bütçesinden her türlü harcama, Yönetim Kurulu Başkanı veya BaşkanYardımcısı ile Oda Sekreterinin, Oda Sekreterinin bulunmadığı hallerde muhasip üyeninmüşterek imzalarıyla yapılır.Yönetim Kurulunun önerisi üzerine, Genel Kurulca tespit edilen miktar kadar sarfiyat,ilk toplantıda Yönetim Kurulunun onayına sunulmak şartıyla Oda Sekreteri tarafındanre'sen yapılır.Huzur HakkıMadde 18-(19.12.2007 tarih ve 26735 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 2 nci maddesiyle değişen şekli.) Oda Yönetim, Denetim ve Disiplin135


Kurulu üyeleri ile Oda bünyesinde oluşturulan komite, kurul ve komisyonlarda üye olarakgörev yapanlara katılacakları toplantılar için huzur hakkı verilir.Huzur hakkı miktarları her yıl Oda Genel Kurulunca tespit olunur.Oda Disiplin KuruluMadde 19- Oda Disiplin Kurulu, üye sayısı 50'ye kadar olan <strong>oda</strong>larda ikisi SerbestMuhasebeci Mali Müşavir biri Serbest Muhasebeci olmak üzere üç, üye sayısı 50'den fazlaolan <strong>oda</strong>larda üçü Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ikisi Serbest Muhasebeci olmak üzerebeş üyeden kurulur. Ayrıca, Disiplin Kurulu üyesi 3 olan <strong>oda</strong>larda biri Serbest MuhasebeciMali Müşavir biri Serbest Muhasebeci olmak üzere iki, 5 olan Odalarda ikisi SerbestMuhasebeci Mali Müşavir biri Serbest Muhasebeci olmak üzere üç yedek üye seçilir.Disiplin Kurulu iki yıl için seçilir. Süresi dolan üye yeniden seçilebilir.Üyeler kendi aralarında bir başkan seçerler. Üyelerin ayrılmaları halinde yerlerinekendi gruplarında en çok oy alan yedek üyeler getirilir.Disiplin Kurulu en az üç kişinin hazır bulunmasıyla toplanır. Kararlar üye tam sayısınınsalt çoğunluğu ile verilir. Oylarda eşitlik halinde Başkanın bulunduğu taraf üstün tutulur.Başkanın bulunmadığı zamanlarda meslekte en kıdemli üye Kurula Başkanlık eder.Oda Disiplin Kurulunun kararlarına karşı tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içindeBirlik Disiplin Kuruluna (Geçici Kurula) itiraz edilebilir.Oda Disiplin Kurulunun Görevleri136


Madde 20- Disiplin Kurulunun görevleri, Oda Yönetim Kurulunun disiplin soruşturmasıaçılması kararı üzerine üyeler hakkında disiplin soruşturması yaparak, disiplinle ilgilikararları ve cezaları vermek ve Kanunla verilen diğer yetkileri kullanmaktır.Oda Denetleme KuruluMadde 21- Denetleme Kurulu, Genel Kurul üyeleri arasından iki yıl seçilecek ikisiSerbest Muhasebeci Mali Müşavir, biri Serbest Muhasebeci olmak üzere üç üyeden oluşur.Ayrıca biri Serbest Muhasebeci Mali Müşavir biri Serbest Muhasebeci olmak üzere ikiyedek üye seçilir. Asıl üyelerin ayrılması halinde yerlerine kendi gruplarındaki yedeküyeler getirilir.Yönetim Kurulu üyeleri ile Disiplin Kurulu üyeleri Denetleme Kuruluna seçilemezler.Denetleme Kurulu üyeleri ilk toplantılarında kendi aralarından bir başkan seçerler.Denetleme Kurulu; Odanın işlem ve hesaplarını denetlemek ve bu hususta GenelKurula rapor vermekle görevlidir.Oda Organlarının Seçim EsaslarıMadde 22- Oda organ seçimleri gizli oyla yapılır ve seçim işlemleri aşağıdaki esaslaragöre yargı gözetimi altında gerçekleştirilir.Seçim yapılacak Genel Kurul toplantısından en az 15 gün önce Oda seçimleri içinüyeleri belirleyen liste, üç nüsha olarak toplantının gündeme, yeri, günü, saati ileçoğunluk olmadığı takdirde yapılacak ikinci toplantıya dair hususları belirten yazıyla137


irlikte o yer ilçe seçim kurulu başkanına tevdi edilir. Bir yerde birden fazla ilçe seçimkurulu bulunduğu takdirde görevli ilçe seçim kurulu, Yüksek Seçim Kurulunca belirlenir.Toplantı tarihlerinin, gündemde yer alan diğer konular gözönünde bulundurularak,görüşmelerin, bir Cumartesi günü akşamına kadar sonuçlanmasını ve seçimlerin ertesigün olan Pazar gününün dokuzonyedi saatleri arasında yapılmasını sağlayacak şekildedüzenlenmesi zorunludur.Hakim, gerektiğinde ilgili kayıt ve belgeleri de getirtip incelemek suretiyle varsanoksanları tamamlattırdıktan sonra seçime katılacak üyeleri belirleyen liste ile yukarıdakifıkrada belirtilen diğer hususları onaylar. Onaylanan liste ile toplantıya ait diğer hususlarOda ve Birlik ilan yerlerinde asılmak suretiyle üç gün süre ile ilan edilir.İlan süresi içinde listeye yapılacak itirazlar hakim tarafından incelenir ve en geç ikigün içinde kesin karara bağlanır.Bu suretle kesinleşen listeler ile toplantıya ait diğer hususlar onaylanarak ilgili Odaveya Birliğe gönderilir.Hakim, kamu görevlileri veya aday olmayan üyeler arasında bir başkan ile iki üyedenoluşan bir seçim sandık kurulu tayin eder. Aynı şekilde ayrıca üç yedek üyede belirler.Seçim sandık kurulu başkanının yokluğunda kurula en yaşlı üye başkanlık eder.Seçim sandık kurulu, seçimlerin Kanunun öngördüğü esaslara göre yürütülmesi,yönetimi ve oyların tasnifi ile görevli olup bu görevleri seçim ve tasnif işleri bitinceyekadar aralıksız olarak devam eder.138


Dörtyüz kişiden fazla üye bulunması halinde her dörtyüz kişi için bir oy sandığıbulunur ve her seçim sandığı içim ayrı bir kurul oluşturulur. Seçimlerde kullanılacak araçve gereçler ilçe seçim kurulundan sağlanır ve sandıkların konacağı yerler hakimtarafından belirlenir.Seçim süresinin sonunda seçim sonuçları tutanakla tespit edilip seçim sandık kurulubaşkanı ve üyeleri tarafından imzalanır. Birden fazla sandık bulunması halinde tutanaklar,hakim tarafından birleştirilir. Tutanakların birer örneği seçim yerinde asılmak suretiylegeçici seçim sonuçları ilan edilir. Kullanılan oylar ve diğer belgeler tutanağın bir örneği ilebirlikte üç ay süreyle saklanmak üzere ilçe seçim kurulu başkanlığına tevdi edilir.Seçimin devamı sırasında yapılan işlemler ile tutanakların düzenlenmesinden itibareniki gün içinde seçim sonuçlarına yapılacak itirazlar hakim tarafından aynı gün incelenir vekesin olarak karara bağlanır. İtiraz süresinin geçmesi ve itirazların kararabağlanmasından hemen sonra hakim yukarıdaki hükümlere göre kesin sonuçlan ilan ederve ilgili Oda ile Birliğe bildirir.Oy verme işlemi, gizli oy açık tasnif esaslarına göre yapılır. Listede adı yazılıbulunmayan meslek mensubu oy kullanamaz. Oylar oy verenin kimliğini Oda veya resmikuruluşça verilen belge ile ispat etmesinden ve listedeki isminin karşısındaki yerinimzalanmasından sonra kullanılır. Oylar, üzerinde ilçe seçim kurulu mühürü bulunan veoy verme sırasında sandık kurulu başkanı tarafından her seçim için ayrı ayrı verilecekkağıtlara yazılmak ve mühürlü zarflara konulmak suretiyle kullanılır. Bunların dışındayazılan veya mühürsüz zarflara konulan oylar geçersiz sayılır.139


Hakim, seçim sonuçlarını etkileyecek ölçüde bir usulsüzlük veya Kanuna aykırıuygulama sebebiyle seçimlerin iptaline karar verdiği takdirde, süresi bir aydan az ve ikiaydan fazla olmamak üzere seçimin yenileneceği Pazar gününü tespit ederek Oda veBirliğe bildirir. Belirlenen günde yalnız seçim yapılır ve seçim işlemleri bu madde ileKanunun öngördüğü diğer hükümlere uygun olarak yürütülür.İlçe seçim kurulu başkanı hakime ve seçim sandık kurulu başkanı ile üyelerineSeçimlerin temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunda belirtilen esaslaragöre ücret ödenir. Bu ücret ve diğer seçim giderleri Birlik ve ilgili Odaların bütçelerindenkarşılanır.Seçimler sırasında sandık kurulu başkan ve üyelerine karşı işlenen suçlar, devletmemurlarına karşı işlenmiş gibi cezalandırılır.Seçimlerin düzen içerisinde ve sağlıklı biçimde yürütülmesi amacıyla hakimin vesandık kurulunun aldığı tedbirlere uymayanlara eylemin ağırlığına göre bu Kanunda yazılıdisiplin cezaları verilir.Odaların Yurt Dışında TemsiliMadde 23- Odaları temsil etmek üzere milletlerarası toplantı ve kongrelere katılmak,(27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 2nci maddesiyle değişen şekli.)Maliye Bakanlığı'nın iznine tabidir.Oda Nitelikleri ve Faaliyet Sınırı140


Madde 24- Oda, Kanunda yazılı esaslar uyarınca meslek mensuplarının ihtiyaçlarınıkarşılamak, mesleki <strong>faaliyet</strong>lerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygunolarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbiriyle ve iş sahipleri ile olanilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlakınıkorumak maksadıyla kurulan, tüzel kişiliğe sahip, kamu kurumu niteliğinde meslekkuruluşudur. (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 6 ncı maddesiyle değişen şekli.) Odalar kuruluş amaçları dışında<strong>faaliyet</strong>te bulunamazlar.Odalara üye olmayan meslek mensupları mesleki <strong>faaliyet</strong>tebulunamazlar. (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 6 ncı maddesiyle değişen şekli.)Amaçları dışında <strong>faaliyet</strong> gösteren<strong>oda</strong>ların sorumlu organlarının görevlerine son verilmesine ve yerlerine yenilerininseçilmesine Maliye Bakanlığı’nın veya bulundukları yer cumhuriyet başsavcılığının istemiüzerine, o yerdeki asliye hukuk mahkemesince basit usule göre yargılama yapılarak kararverilir ve dava en geç üç ay içinde sonuçlandırılır.Mahkemece altıncı maddede yazılı organların görevlerine son verilmesi halindekararda ayrıca, görevlerine son verilen organları bu Kanunda yazılı usullere göre seçecekorganları toplamak üzere. Oda Yönetim Kurulu için Oda Genel Kurulu üyeleri arasından,beş kişi görevlendirilir. Seçim, görevlendirilen bu beş kişi tarafından bir ay içindesonuçlandırılır. Görevlendirilen bu beş kişi bu fıkrada yazılı süre içinde görevlerine sonverilen organlar gibi görevli ve yetkili olup aynı şekilde sorumludurlar. Bu fıkra hükmünegöre seçilecek yeni organlar eski organların görev sürelerini tamamlarlar.141


Maliye Bakanlığı'nın bu Kanun uyarınca Oda organlarının işlemleri hakkında onaymercii olarak verdiği kararları görevli Oda organları aynen yerine getirmekleyükümlüdürler. Bakanlık kararını, idari yargı merciinin yürütmenin durdurulmasına veyaesasına ait kararı veya kanuni bir sebep olmaksızın yerine getirmeyen veya eski karardadirenme niteliğinde yeni bir karar veren veya Kanunun mecburi kıldığı işlemleri Bakanlığınuyarısına rağmen yerine getirmeyen Oda organları hakkında da yukarıdaki fıkralarhükümleri uygulanır.Görevlerine son verilen organların yerine en geç bir ay içerisinde yenileri seçilir. Yeniseçilenler eskilerin süresini tamamlarlar.Görevlerine son verilen organ üyelerinin Kanunda yazılı cezai sorumlulukları saklıdır.Bu organların yukarıdaki fıkra gereğince görevlerine son verilmesine sebep olantasarrufları hükümsüzdür. (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'deyayımlanan Yönetmeliğin 6 ncı maddesiyle değişen şekli.) Ancak, milli güvenliğin,kamu düzeninin, suç işlenmesine veya suçun devamını önlemenin yahut yakalamanıngerektirdiği hallerde gecikmede sakınca varsa, <strong>oda</strong>lar, vali tarafından <strong>faaliyet</strong>ten menedilebilir. Faaliyetten men kararı yirmidört saat içinde görevli hakimin onayına sunulur.Hakim, kararını kırksekiz saat içinde açıklar; aksi halde, bu idari karar kendiliğindenyürürlükten kalkar.Göreve son verme ve görevden uzaklaştırma hükümleri Oda Genel Kurulu hakkındauygulanmaz.142


ÜÇÜNCÜ BÖLÜMODANIN İÇ YÖNETİMİOda Hizmetlerinin YürütülmesiMadde 25- Oda hizmetleri mevzuat hükümleri ile Genel Kurul ve Yönetim Kurulukararlarına uygun olarak İç Yönetmelikle belirlenen birimler tarafından yürütülür.Oda Sekreterinin Görevleri ve YetkileriMadde 26-Oda işlerini yürütmekle Oda sekreteri görevlidir. Ancak, Oda sekreterininteklifi ve Yönetim Kurulunun onayı ile Genel İdare Müdürü atanabilir. Oda sekreteri görevve yetkilerini Genel İdare Müdürüne devredebilir.Oda sekreteri, Oda personelinin amiri olup başlıca görevleri ve yetkileri şunlardır:a) Yönetim Kurulu kararlarını uygulamak.b) Odanın işlem ve yazışmalarını yönetmek, müdürlüklere ait görevlerin noksansızolarak yürütülmesini sağlamak ve denetlemek.c) Oda personelinin; atanması, yükselmesi, ödüllendirilmesi, cezalandırılması ve işineson verilmesi konularında Yönetim Kuruluna öneride bulunmak, Oda personelinin özlükişlerine ait sicil kütüklerini düzenlemek ve saklanmasını sağlamak.d) Odaca verilecek belgeleri düzenlemek ve bu belgelerin düzenlenmesine esas olacakbilgilerin toplanması ile ilgili işlem hizmetlerinin yürütülmesini sağlamak.143


e) Odanın bütçe taslağını (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'deyayımlanan Yönetmeliğin 7 nci maddesiyle eklenen ibare.) <strong>oda</strong> saymanı ile birliktehazırlamak ve Yönetim Kuruluna sunmak.f) Demirbaş ve ayniyat kayıtlarının düzenlenmesini, saklanmasını sağlamak.g) Yayın organları ve basınla ilişkileri düzenlemek.h) Yönetim Kurulu tarafından devredilecek yetkileri kullanmak.ı) Genel Kurul ve Yönetim Kurulunca verilecek diğer işleri yapmak.Oda sekreteri, Odaya herhangi bir yükümlülük getirmeyen ve resmi makamlarlayapılacak yazışmaları kapsayan ve Oda kayıtları ile ilgili belgelerin örneklerinin onayınaait bulunan hususlarda re'sen imzaya yetkilidir.Oda saymanının görev ve yetkileriMadde 26/A- (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 8 inci maddesiyle eklenmiştir.) Oda saymanının görev ve yetkilerişunlardır:a) Odanın bütçe taslağını <strong>oda</strong> sekreteri ile birlikte hazırlamak ve Yönetim Kurulunasunmak.b) Odanın muhasebe kayıt ve işlemlerinin, kendi gözetiminde düzgün tutulmasınısağlamak.144


c) Gelir ve giderleri usulüne uygun belgelere istinaden kayda aldırmak.d) Demirbaş ve ayniyat kayıtlarının düzenlenmesini, saklanmasını sağlamak.e) Bütçe ödenekleri arasındaki aktarma tekliflerini hazırlayarak Yönetim Kurulununonayına sunmak.f) Dönem sonu mali tablolarını hazırlayarak Yönetim Kuruluna sunmak.g) 29.11.1991 tarihli ve 21066 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Serbest MuhasebeciMali Müşavirler Odaları ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Üye Aidatları ile Birlik PaylarınınTespitine Ait Yönetmelikte belirtilen süre sonunda maktu ve nispi aidatlarını ödemeyenleribelirleyerek Yönetim Kuruluna sunmak.Kâr amaçsız işletmeler muhasebe standardına uygun olarak finansal tablolarıhazırlamak.Genel İdare Müdürünün NitelikleriMadde 27-Genel idare Müdürlüğüne atanacaklarda aşağıdaki nitelikler aranır:a)Personel Yönetmeliğinde aranan şartları taşımak,b)İktisadi ve idari Bilimler Fakültesi, İktisat Fakültesi, Hukuk Fakültesi, Siyasal BilgilerFakültesi ve benzeri Fakülte veya bölümleri ile bunların yetkili makamlarca onaylanmışyabancı ülkelerdeki eşitlerinden birini bitirmiş olmak.145


c) (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 8inci maddesiyle eklenmiştir.) Kamu haklarından yoksun bulunmamak.(27.09.2007tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 8 incimaddesiyle eklenmiştir.) Affa uğramış olsalar bile yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyetikırıcı suçtan veya kaçakçılık, resmi ihale ve alım ve satımlara fesat karıştırma, devletsırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hüküm giymiş olmamak.MüşavirlerMadde 28- Müşavirler Oda işlerinin yürütülmesinde bilimsel ve teknik yönden görevlimütehassıs elemanlardır.Hangi konular için müşavir çalıştırılacağı ve bunlarda aranacak özel şartlar YönetimKurulunca belli edilir.Personel Disiplin CezalarıMadde 29- Disiplin cezaları; hizmetin gereği gibi yürütülmesini sağlamak amacı ilekanunların, tüzüklerin, yönetmeliklerin, Odanın yetkili makamlarının kanuni talimatlarınınemrettiği ödevleri yurt içinde veya dışında yerine getirmeyenlere, uyulması zorunlukılman hususlara uymayanlara, yasaklanan işleri yapanlara, durumun niteliğine ve ağırlıkderecesine göre verilen cezalardır.Personele verilecek disiplin cezaları ile bu cezaları gerektiren fiil ve haller hakkında657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.146


Disiplin cezası verme yetkisi Genel İdare Müdürü için Yönetim Kurulu'na, diğerpersonel için Oda Sekreterine aittir.MüdürlerMadde 30- Oda sekreterinin teklifi ve Yönetim Kurulu kararıyla müdürlükleroluşturabilir. Bu müdürlüklerin çalışma usul ve esasları ayrı yönetmeliklerle düzenlenir.DefterlerMadde 31-(27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 10 uncu maddesiyle değişen şekli.)Noterden tasdikli genel kurul karardefteri, yönetim kurulu karar defteri ve üye kayıt defteri, çalışanlar listesi defteri ilegerekli sair tasdiksiz yardımcı defterler, yönetim kurulu sorumluluğunda <strong>oda</strong>sekreterliğince; noterden tasdikli yevmiye defteri, defteri kebir ve envanter defteri iseyönetim kurulunun sorumluluğunda ve <strong>oda</strong> saymanın gözetiminde; düzenlenir vesaklanır.Gelir ve giderler usulüne uygun belgelere istinaden kayda alınır. Defterlerin elektronikortamda da tutulması mümkündür.DÖRDÜNCÜ BÖLÜMMESLEK MENSUPLARINA İLİŞKİN ESASLARMesleğin KonusuMadde 32- A) Serbest Muhasebecilik mesleğinin konusu;147


Gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin; genel kabul görmüş muhasebeprensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince, defterlerini tutmak, bilanço kâr/zarartablosu ve beyannameleri ile diğer belgelerini düzenlemek ve benzeri işleri yapmak.B) Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik mesleğinin konusu; Gerçek ve tüzel kişilere aitteşebbüs ve işletmelerin;a) Genel kabul görmüş muhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince,defterini tutmak, (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 11 inci maddesiyle değişen şekli.) mali tablolar ve beyannameleri ilediğer belgelerini düzenlemek ve benzeri işleri yapmak,b) Muhasebe sistemlerini kurmak, geliştirmek, işletmecilik, muhasebe, finans, malimevzuat ve bunların uygulamaları ile ilgili işlerini düzenlemek veya bu konulardamüşavirlik yapmak,c) Yukarıdaki bentte, yazılı konularda, belgelerine dayanılarak, inceleme, tahlil,denetim yapmak, mali tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazılı görüş vermek, raporve benzerlerim düzenlemek, tahkim, bilirkişilik (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılıResmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 11 inci maddesiyle eklenen ibare.)değerleme, derecelendirme ve benzeri işleri yapmak.Meslek Unvanlarının Haksız Kullanılması148


Madde 33- Kanunen kullanılmaya yetkisi olmayanlar tarafından serbest muhasebecive serbest muhasebeci mali müşavir unvanlarının veya bu unvan veya kavramlarakarışacak veya onlara benzer her türlü unvan, ibare veya remizlerin kullanılması yasaktır.Oda, yukarıdaki fıkraya aykırı davranışları öğrendiğinde Cumhuriyet Savcılığınabildirmek mecburiyetindedir. Cumhuriyet Savcılığınca tahkikatın sonucu, Odaya veilgililere bildirilir.ÜyelikMadde 34- Serbest muhasebecilik ve serbest muhasebeci mali müşavirlik ruhsatıalan her meslek mensubu Odaya kaydolmak ve ödevlerini yerine getirmek zorundadır.Odaya kaydını yaptırmayanlardan ruhsatı geri alınır.Üyelik aidatını ödemeyen üyelerin listesi her mali yılın sonunda Oda tarafındançıkartılır. (*) (**) (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 12 nci maddesiyle eklenmiştir.) Oda üyeliğinden istifa edenler, Birliğe iadeedilmek üzere ruhsatlarını ve varsa mesleki kaşelerini <strong>oda</strong>ya teslim etmek zorundadırlar.(*) (Bu kısımlarda yer alan "Zamanında ödenmeyen aidatlar genelhükümlere göre tahsil edilir." şeklindeki cümle; (27.09.2007 tarih ve 26656sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 12 nci maddesiyle maddemetninden çıkarılmıştır.)149


(**) ("Aidat borcu olanlar Genel Kurul'da oy kullanamaz ve <strong>oda</strong> organlarınaseçilemezler." şeklindeki cümle; (Danıştay 8. Dairenin, E: 1996/1525, K:1997/1501 sayılı Kararıyla iptal edilmiştir.)YasaklarMadde 35- Meslek mensupları çalışmalarında Kanunun 43, 44, 45 ve 46'ncımaddelerinde ve Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli MaliMüşavirlerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte belirtilen yasaklara uymakzorundadırlar.Mesleki Faaliyet İçin BaşvurmaMadde 36- Ruhsat almış olan meslek mensupları; bağımsız olarak tek başına veyaortaklık veyahut şirket kurarak mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunmak istedikleri takdirde;"çalışanlar listesine" kayıt olmak üzere <strong>oda</strong>ya başvu^ rurlar.Başvurma dilekçe ile olur. Başvurma dilekçesi 2 nüsha düzenlenir. Kayıt ve tarihnumarasına havi nüshası ilgiliye verilir. Diğer nüsha dosyada saklanır. Dilekçeyeaşağıdaki belgeler eklenir.1- İlgili Yönetmelikte düzenlenmiş bildirim formu,2- Ruhsatın verildiği tarihten, ruhsatın verildiği tarihte kamu görevlisi ise kamugörevinden ayrıldığı tarihten itibaren 12 ay geçtikten sonra yapılacak başvurular içinCumhuriyet Savcılığından alınacak sabıka kaydı belgesi.150


Ortaklık Bürosu veya Şirketin BildirilmesiMadde 37-Meslek Mensupları ortaklık bürosu veya şirket kurdukları takdirde;a) Ortaklık bürolarında; ortaklık sözleşmesinin noterden tasdikli bir örneği,b) (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 13 üncü maddesiyle değişen şekli.) Şirketlerde, şirket sözleşmesininyayınlandığı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi'nin aslı veya ticaret sicilinden alınmış onaylı birörneği veya aslı görülerek ilgili <strong>oda</strong> tarafından onaylanmış bir örneği,(27.09.2007 tarihve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 13 üncü maddesiyleeklenmiştir.) Şirket ortaklarının, ortaklık paylarının ve adresinin değişmesi halinde,konuya ilişkin kararın noterden onaylı nüshası ile kararın yayınlandığı Türkiye TicaretSicili Gazetesinin aslı veya ticaret sicilinden alınmış onaylı bir örneği veya aslı görülerekilgili <strong>oda</strong> tarafından onaylanmış bir örneği,Büro Edinme ZorunluluğuMadde 38-(27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 14 üncü maddesiyle değişen şekli.)Her meslek mensubu mesleki<strong>faaliyet</strong>ine başlamadan önce bağlı olduğu <strong>oda</strong>nın bilgisi dahilinde işyeri açmakzorundadır.Büro standartları ve buna ilişkin usul ve esaslar Birlik genel kurulunda belirlenir.Açılan işyerleri bağımsız büro şeklinde olup, başka bir serbest meslek <strong>faaliyet</strong>i veyaticarethane ile iç içe olamaz. Bir meslek mensubunun birden fazla bürosu olamaz. Mesleki151


<strong>faaliyet</strong>ler aynı zamanda ev olarak kullanılan ikametgahlarda yürütülemez. Birlikte çalışanmeslek mensupları da ayrı büro edinemezler.Ortaklık bürosu veya şirket kurulması halinde de işyeri açılması mecburidir. Mesleki<strong>faaliyet</strong>te bulunmayan meslek mensupları ikametgahlarının bulunduğu bölgenin <strong>oda</strong>sınakaydolurlar.Meslek mensuplarının Türk Ticaret Kanununa göre bir meslek şirketi kurmalarıhalinde, şirket, kayıtlı olduğu <strong>oda</strong>nın bulunduğu ilin sınırları içinde şube ve irtibat bürosuaçamaz. Bir şirketin başka bir ilde şube açabilmesi, o ildeki ilgili meslek <strong>oda</strong>sınınçalışanlar listesine kayıtlı, şirketi temsil ve ilzama yetkili bir ortak görevlendirmesi halindemümkündür. İşyeri açılışına ilişkin gerekli yoklama <strong>oda</strong>lar tarafından yapılır. Vergidairelerince mükellefiyet tesisinde <strong>oda</strong> sicil belgesi aranır. Büro edinen meslekmensupları, <strong>oda</strong>ya kayıt olduktan itibaren üç ay içinde Büro Tescil Belgesi almakzorundadırlar. Büro Tescil Belgeleri iki yılda bir vize ettirilir.Tabela Asılması ZorunluluğuMadde 39- Her meslek mensubu; işyerinin bulunduğu binanın herkesin kolaylıklagörebileceği biçimde bir yerine, sadece adı ve soyadı ile meslek unvanını taşıyan birtabela asmak zorundadır.Birden çok meslek mensubu çalışmalarını ortaklık bürosu veya şirket şeklindebirleştirdikleri takdirde; tabelaya ayrıca ortaklık bürosu veya şirket unvanı yazılır. Ayrıcaortaklar ad ve soyadları ile unvanlarını da tabelaya yazabilirler.152


Kimlik Cüzdanı Alınması ve DeğiştirilmesiMadde 40-(27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 15 inci maddesiyle başlığıyla birlikte değişen şekli.) Meslekmensuplarına bağlı oldukları <strong>oda</strong>lar tarafından kimlik belgesi verilir. İşyerinin başka bir<strong>oda</strong>ya nakli halinde yeni kimlik belgesi verilir ve eskisi iptal edilir.Meslek unvanından başka nüfus hüviyet cüzdanında belirtilen bilgiler ile iş ve ikametadreslerini içeren bu kimlik belgesi <strong>oda</strong> başkanı tarafından imzalanır ve mühürlenir.Kimlik belgeleri, tek tip olarak Birlik tarafından bastırılır.İstifa ve diğer sebeplerle meslekten ayrılanlar, kimliklerini iptal edilmek üzere <strong>oda</strong>yateslim ederler.Müşterilerin Odaya BildirimiMadde 41- Meslek mensupları hizmet verdikleri müşterilerini, kayıtlı olduklarıOdalara 6 ayda bir bildirmek zorundadırlar.İşin Reddi Halinde Meslek Mensubunun BelirlenmesiMadde 42-(27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 16 ncı maddesiyle eklenmiştir.)Meslek mensubu, gerekli gördüğütakdirde kendisine gelen müşterinin kim olduğunu önceki meslek mensubundan sorupöğrenerek, gerekli görüşmeleri de yaptıktan sonra işi kabul eder.153


Meslek mensupları getirilen iş teklifini gerekçe göstermeden reddedebilir. Redkararları meslek mensubunca iş sahibine yazılı olarak bildirilir.İki meslek mensubu tarafından reddedilen iş sahibi ilgili Odaya müracaat eder. Odakendisine meslek mensubu belirler. (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı ResmiGazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 16 ncı maddesiyle eklenmiştir.) İş kabulü vereddi ile ilgili uygulama esasları, Birlik tarafından bir mecburi meslek kararı ile belirlenir.Odalar Arası NakilMadde 43- (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 17 nci maddesiyle değişen şekli.)Mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunan meslekmensupları nakil için yeni iş yeri merkezinin bulunduğu <strong>oda</strong> yönetim kuruluna yazı ilebaşvurur. Mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunmayan meslek mensuplarının ikametgahdeğişikliklerinde nakil suretiyle kayıt yaptırmaları ihtiyaridir.İşyeri ve ikametgah değişikliklerinde başvuru yazısında, istekte bulunan meslekmensubunun kayıtlı olduğu <strong>oda</strong>nın adı, sicil numarası, ruhsatname numarası ve günü,nakletmek istediği <strong>oda</strong> bölgesi içindeki işyeri ve ikamet adresi bildirilir. Adresdeğişikliğinin Odaya bildirilmesi zorunludur.İnceleme ve Nakil Talebinin KabulüMadde 44-Başvurulan Oda yönetim kurulu nakil başvurusu üzerine gerekliincelemeleri yapar. Talebin kabulü halinde meslek mensubunu Odaya kayıt eder. Kayıtgünü (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan154


Yönetmeliğin 18 inci maddesiyle değişen şekli.) Birliğe ve meslek mensubununönceden kayıtlı olduğu Odaya bildirilir. Eski <strong>oda</strong> bu bildiri üzerine meslek mensubununadını kayıtlardan siler ve dosyasını naklettiği <strong>oda</strong>ya gönderir. Varsa, devam eden disiplinsoruşturması eski Odaca sürdürülür. Sonuçları ayrıca (27.09.2007 tarih ve 26656sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 18 inci maddesiyle eklenenibare.) nakil gittiği <strong>oda</strong>ya bildirilir.Başvurulan Oda yönetim kurulu nakil talebinin Odaya varış tarihinden itibaren 1 ayiçinde karar vermezse nakil talebi kabul edilmiş sayılır.Nakil Talebinin ReddiMadde 45-Nakil talebinin başvurulan Odaca reddi halinde, nakil isteğinde bulunanmeslek mensubu bu kararın kendisine tebliğinden itibaren on beş gün içinde(27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 19uncu maddesiyle değişen şekli.) Birliğe itiraz edebilir.(27.09.2007 tarih ve 26656sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 19 uncu maddesiyleeklenmiştir.) Birlik bu itirazı onbeş gün içinde karara bağlar. Birliğin vereceği kararkesindir.Meslek Üye Kütüğü - Çalışanlar Listesine Kaydolma ve SilinmeMadde 46-(27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 20 nci maddesiyle başlığı ile birlikte değişen şekli.) Odada, <strong>oda</strong>yakayıtlı her meslek mensubunun kaydedildiği meslek mensubu üye kütüğü ile fiilen155


mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunacakların yazıldığı çalışanlar listesi tutulur. Çalışanlar listesininayrı bir bölümüne ortaklık büroları ve şirketler kaydolunur.Aşağıdaki hallerde meslek mensubunun adı çalışanlar listesinden Yönetim Kurulukararı ile silinir:a) Meslek mensubunun, mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunmayacağını yazılı olarak bildirmesiveya çalışma bürosunu kapatmış olması.b) Çalışma bürosunu <strong>oda</strong> bölgesi dışına nakletmiş bulunması.c) Kanuna göre meslekten çıkarmayı gerektiren cezalara çarptırılması.d) Meslek mensubu olmak için Kanunun aradığı şartların sonradan kaybedilmişolması.e) Ruhsatnamenin verildiği tarihte, verilmemesini gerekli kılan sebeplerin varlığınınsonradan tespit edilmiş olması.f) Mesleki <strong>faaliyet</strong>ine son verdiğinin <strong>oda</strong>ca tespit ve tevsik edilmiş olması.Yukarıdaki (b), (c), (d), ve (e) bentlerine göre verilen çalışma listesinden silme kararı,gerekçeli olmak zorundadır. Bu karara karşı meslek mensubu <strong>oda</strong>da kayıtlı en sonadresine tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Birliğe itiraz edebilir. İtiraz <strong>oda</strong>kanalıyla yapılır. İtiraz üzerine Birlikçe alınan kararlar, ilgili <strong>oda</strong>ya da bildirilir.Meslek mensubu, silme kararı kesinleşinceye kadar mesleğini yapma hakkına sahiptir.Kesinleştikten sonra mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunamaz. Oda disiplin kurulu, kamu yararı156


akımından gerekli gördüğü hallerde, yönetim kurulunun çalışanlar listesinden silmekararı üzerine, meslek mensubunun geçici olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunmasınıyasaklayabilir. Çalışanlar listesinden silinmeyi gerektiren hallerin sona erdiğini ispat edenmeslek mensubu bu listeye yeniden yazılmaya hak kazanır.Mesleki şirketlerin, tasfiyesine karar verildiği halde, tasfiye işlemlerinin üç yıldatamamlanmaması veya şirketin üç yıl gayri faal durumda olduğunun tespit edilmesihalinde, bu şirketlere ait kayıtlar yönetim kurulu kararıyla şirketler sicilinden silinir. Üyeolmanın hukuki yükümlülüklerini yerine getiren şirketler gayri faal sayılmaz.Hizmet SözleşmesiMadde 47- Meslek mensupları ile müşterileri arasında mesleki konularda yapılacaksözleşmelerle ilgili tip sözleşmeler Odalar tarafından bastırılır ve çalışanlar listesine kayıtlımeslek mensuplarına ihtiyaçları ölçüsünde dağıtılır.Tip sözleşmelerde, en az aşağıdaki hususlara yer verilir.a) Tarafların açık adresleri, vergi daireleri ve vergi daireleri sicil numaraları,b) Yapılacak işlerin amacı ve kapsamı (Ücret tespit soru belgesinde yer alan hususlarda gözönüne alınarak verilecek hizmetler ayrıntılı olarak belirtilir.)c) Tarafların karşılıklı sorumluluk ve yükümlülükleri (Sorumluluk ve yükümlülükler,Kanun ve buna ilişkin yönetmeliklerde düzenlenmiş hususlara ve ilkelere aykırı olarakdeğiştirilemez. Sorumluluk ve yükümlülükleri etkileyecek uyarı ve öneriler yazılı yapılır.157


Sorumluluk ve yükümlülükler madde de ayrı ayrı hukuki sonuçları da belirtilerekdüzenlenir.)d) Ücretin tutarı ve ödeme sekli (Ücretin ödenmesi, çeşitli durumlara göre ücrettutarının ne kadar olduğunu, işle ilgili giderlerin nasıl karşılanacağı hususları düzenlenir.)(27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 21inci maddesiyle eklenen cümle.)Sözleşme ücretinin rakamla ve yazıyla belirtilmesizorunludur.e) Yapılan denetim sözleşmesi ise denetim kapsamı, hazırlanacak tablolar, başlama vebitiş tarihleri, <strong>raporu</strong>n verileceği tarih ve benzeri diğer hususlar dikkate alınır. Sorumlulukve yükümlülükler ayrıntılı olarak belirtilir.f) Sözleşmenin yeri, süresi ve tarihi.Odalar, tip sözleşmelerinin hazırlanmasında, o ilde bulunan ticaret ve sanayi <strong>oda</strong>larıile esnaf ve kefalet kooperatiflerinin tip sözleşme konusundaki görüşlerini de alır. Ücrettespit soru belgesi, tip sözleşmenin ekini oluşturur.ÜcretMadde 48- Ücret meslek mensuplarının hizmetlerine karşılık olan meblağı ifade eder.Ücretin asgari miktarı tarife ile belirlenir.Tarifedeki asgari miktar ücret karşılığında iş kabulü yasak olup, aksine hareket,disiplin cezasını gerektirir.158


Her Oda yönetim kurulu, her yıl Ocak ayından geçerli olmak üzere serbestmuhasebeci ve serbest muhasebeci mali müşavirlerin yapacakları iş ve işlemlerkarşılığında alacakları ücretleri gösterir birer tarife hazırlayarak (27.09.2007 tarih ve26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 22 nci maddesiyledeğişen şekli) Birliğe gönderir.Görevle İlgili SuçlarMadde 49- Meslek mensupları, görevleri sırasında veya görevleri sebebiyle işlediklerisuçlardan dolayı, fiillerinin niteliğine göre Türk Ceza Kanununun Devlet Memurlarına aithükümleri uyarınca cezalandırılırlar.Disiplin CezalarıMadde 50- Mesleğin vakar ve onuruna aykırı fiili hareketlerde bulunanlarla,görevlerini yapmayanı veya kusurlu olarak yapan yahut da görevinin gerektirdiği güvenisarsıcı hareketlerde bulunan meslek mensupları hakkında, muhasebe ve müşavirlikhizmetlerinin gereği gibi yürütülmesi maksadı ile durumun niteliğine ve ağırlık derecesinegöre aşağıdaki disiplin cezaları verilir.Disiplin Cezaları şunlardır:a) Uyarma; meslek mensubuna mesleğinin icrasında daha dikkatli davranmasıgerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.b) Kınama; meslek mensubunun görevinde ve davranışında kusurlu sayıldığının yazıile bildirilmesidir.159


c) Geçici olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>ten alıkoyma; mesleki sıfatı saklı kalmak şartıyla altıaydan az, bir yıldan çok olmamak üzere mesleki <strong>faaliyet</strong>ten alıkoymadır.d) Meslekten çıkarma; meslek mensubunun ruhsatnamesinin geri alınarak bir daha bumesleği icra etmesine izin verilmemesidir.Mesleki kurallara, mesleğin vakar ve onuruna aykırı fiil ve harekette bulunanlarla,görevinin gerektirdiği güveni sarsıcı harekette bulunan meslek mensupları hakkında ilkdefasında uyarma, tekrarında ise kınama cezası uygulanır.Görevini bağımsızlık, tarafsızlık ve dürüstlükle yapmayan veya kusurlu olarak yapanveyahut ta bu Kanunda yer alan mesleğin genel prensiplerine aykırı harekette bulunanmeslek mensupları için geçici olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>ten alıkoyma cezası uygulanır.Mükellefle birlikte kasden vergi ziyama sebebiyet verdikleri mahkeme kararı ilekesinleşen meslek mensuplarının meslekten çıkarma cezası verilir.Üç yıllık bir dönem içinde iki veya daha fazla disiplin cezasını gerektiren davranıştabulunan meslek mensubuna, her yeni suçu için bir öncekinden daha ağır cezauygulanabilir.Beş yıllık dönem içinde iki defa mesleki <strong>faaliyet</strong>ten alıkoyma cezası ilecezalandırılmasından sonra bu cezayı gerektiren fiili yeniden işleyen meslek mensuplarıhakkında meslekten çıkarma cezası uygulanır.Disiplin Kurulları bir derece ağır veya bir derece hafif disiplin cezasının uygulanmasınakarar verebilirler.160


Takibat ve hüküm tesisi disiplin soruşturması yapılmasına ve disiplin cezasıuygulanmasına engel değildir.Meslek mensubu hakkında savunması alınmadan disiplin cezası verilemez. Yetkilidisiplin kurulunun 10 günden az olmamak üzere verdiği süre içinde savunmayapmayanlar, savunma hakkından vazgeçmiş sayılırlar.Disiplin cezaları kesinleşme tarihinden itibaren uygulanır.Geçici Madde 1- Birlik kurulup, Yönetmeliği yayımlanıncaya kadar bu Yönetmelikhükümleri uygulanır.Geçici Madde 2- Oda yönetim kuruluna seçilecek üyelerde Odaların kurulmasındanitibaren 6 yıl içinde 5 yıllık kıdem şartı aranmaz.Yönerge düzenlemeEk Madde 1-(27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 23 üncü maddesiyle eklenmiştir.) Odalarca, bu Yönetmelikhükümlerinin uygulanması ile ilgili olarak aşağıda belirtilen hususlar için yönergelerdüzenlenir.a)Oda birimlerinin oluşumu ile bu birimlerce yürütülecek iş ve işlemler.b)Oda personelinin niteliği, işe alınmaları, görev ve sorumlulukları, ücret ve sairhakları, çalışma koşulları, görevlerine son verilmesi ve sair hususlara ilişkin usul veesaslar.161


c) Oda tarafından yapılacak ihalelere ilişkin usul ve esaslar.d) Disiplin kovuşturmaları ile ilgili ön incelemenin usul ve esasları ile kesinleşendisiplin cezalarının uygulanmasının usulü.e) Geçici olarak yurt içinde ve yurt dışında başka bir yerde görevlendirileceklereödenecek harcırahın miktarı, usul ve esasları.f) Meslek mensupları ile mükellefler arasındaki çeşitli uyuşmazlıkların tahkim usulü ileçözülmesinin usul ve esasları.Odalar, gerekli gördükleri sair hususları da yönergelerle düzenleyebilirler.Yukarıda belirtilen hususlar için düzenlenecek yönergeler, bu Yönetmeliğin yürürlüğegirdiği tarihten itibaren altı ay içinde hazırlanarak, sürenin bitimini izleyen ilk genelkurulun onayına sunulur.Geçici Madde 1- Birlik kurulup, Yönetmeliği yayımlanıncaya kadar bu Yönetmelikhükümleri uygulanır.Geçici Madde 2- Oda yönetim kuruluna seçilecek üyelerde Odaların kurulmasındanitibaren 6 yıl için 5 yıllık kıdem şartı aranmaz.YürürlükMadde 51- Bu Yönetmelik yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe girer.YürütmeMadde 52- Bu Yönetmelik hükümlerini Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler OdalarıYönetim Kurulları yürütür.162


SMMM Odaları ve YMM Odaları Üye Aidatları İle Birlik Paylarının Tespitine AitYönetmelikBİRİNCİ BÖLÜMAMAÇ VE KAVRAMLARAmaç ve KapsamMadde 1- Bu Yönetmelik, serbest muhasebeciler, serbest muhasebeci malimüşavirler ve yeminli mali müşavirlerin bağlı bulundukları <strong>oda</strong>lara Ödeyecekleri üyeaidatları ve diğer ödentiler ile Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odaları ve Yeminli MaliMüşavirler Odaları'nın Birliğe ödeyecekleri Birlik Paylarının tespit yöntemleri ve bunlarıntahsilatlarına ait usul ve esasların düzenlenmesine ilişkindir.Hukuki DayanakMadde 2- Bu Yönetmelik, 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci MaliMüşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu'nun 16 ncı maddesi ile 50 inci maddenin (g)bendi hükmüne dayanılarak hazırlanmıştır.KavramlarMadde 3- Bu Yönetmelikte geçen;Kanun : 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik veYeminli Mali Müşavirlik Kanunu'nu,163


Birlik : (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 1 inci maddesiyle değişen şekli.) Türkiye Serbest Muhasebeci MaliMüşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğini (TÜRMOB),Oda : Serbest Muhasebeci Malî Müşavirler Odaları ile Yeminli Mali MüşavirlerOdaları'nı,Meslek Mensubu : Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve YeminliMali Müşaviri,Mesleki Faaliyet : (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'deyayımlanan Yönetmeliğin 1 inci maddesiyle değişen şekli.) Kanun hükümleriuyarınca, Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirunvanı ile bireysel veya şirket ortağı olarak <strong>faaliyet</strong>te bulunmayı,Üye : Mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunan ruhsat almış meslek mensubu'nu, ifade eder.İKİNCİ BÖLÜMÜYE AİDATLARI ÇEŞİTLERİ VE UYGULAMALARIÜye Giriş (Kayıt) ÜcretiMadde 4-(27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 2 nci maddesiyle başlığı ile birlikte değişen şekli.) Üye giriş (kayıt)ücreti, <strong>oda</strong>ya kaydolan her üyeden veya <strong>oda</strong> çalışanlar listesinin şirketler bölümüne164


kaydedilecek ortaklık büroları, şirketler ile bunların şubelerinden kayıt anında bir kerealınır.Odadan nakilde üye giriş aidatı, %50 indirimli olarak uygulanır.Birlik PayıMadde 5- Odaların Birlik üyelikleri sıfatıyla, gelirleri üzerinden nisbi olarak tesbitedilerek ödenecek paya Birlik Payı denir.Yıllık AidatMadde 6- Yıllık aidat ve her yıl alınan aidat olup, maktu ve nisbi olmak üzere ikiçeşittir.a) Maktu Aidat : Odaya kayıtlı her meslek mensubunun ödemekle zorunlu olduğuaidattır.b) Nisbi Aidat: Çalışanlar listesinde kayıtlı meslek mensubundan alınan aidattır.Diğer ÖdentilerMadde 7- (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 3 üncü maddesiyle değişen şekli.)Odaya kayıtlı üyelerin ortaklıkbüroları ile mesleki şirketlerin bir iş veya hizmet karşılığı olarak ödemekle yükümlüoldukları ödentiler olup nisbi ve maktu olarak iki şekilde tespit edilir.165


ÜÇÜNCÜ BÖLÜMAİDAT TESBİT ŞEKLİ VE ASGARİ AZAMİ NİSBETLERİBirlik Payının TesbitiMadde 8- Birliğe dahil <strong>oda</strong>ların brüt gelirlerinin % 10'unu geçmemek üzere, BirlikGenel Kurulunda tesbit edilecek nisbet üzerinden hesaplanır.Oda AidatlarıMadde 9- Her yıl, Odalarca üyelerinden alınacak maktu ve nisbi aidatlar genelkurullarında belirlenir. Miktarları;a) Oda Giriş Aidatı: 200 rakamının,b) Yıllık Maktu Aidat: 200 rakamının, bütçe memur taban aylığı kat sayısının çarpımısuretiyle bulunacak tutardan az olamaz.Nisbi Aidatın TesbitiMadde 10- Fiilen mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunan üyelerce bağlı bulundukları <strong>oda</strong>laraödenir/30' Mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunan her üye, yıllık gelir vergisi beyannamesindekimesleki kazancının, şirket olarak <strong>faaliyet</strong>te bulunduğu takdirde dağıtılsın veyadağıtılmasın, beyan edilen kurum kazancından payına düşen tutarın % l'ini nisbi aidatolarak Öder. Şirket ortaklarının her birince ödenecek nisbi aidat, gelir vergisi mükellefiolan meslek mensuplarından en az nisbi aidat ödeyenden daha düşük olamaz.166


Tahakkuk ettirilecek miktar maktu aidat miktarlarının 1 katından az ve 20 katındanfazla olamaz.Diğer Nisbi ödentilerMadde 11- Oda aracılığı ile üyelere sağlanan; tahkim, bilirkişilik ve benzeri işlerdenelde edilen gelirler üzerinden <strong>oda</strong>larca alınır. Miktar % l'den az, % 5'den fazla olmamaküzere nisbeti <strong>oda</strong> genel kurulunca tesbit edilir.Diğer Maktu ÖdentilerMadde 12- (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 4 üncü maddesiyle değişen şekli.) Mesleki kimlik belgesi, aday meslekmensubu kimlik belgesi, <strong>oda</strong> üyelik belgesi, bastırılarak dağıtılması halinde asgari ücrettarifesi, <strong>faaliyet</strong> belgesi, <strong>oda</strong> kayıt sureti, sözleşme ve benzeri iş ve işlemler karşılığıalınacak ödentiler olup, tutarları <strong>oda</strong> genel kurulunca tespit edilir ve <strong>oda</strong>larca tahsil edilir.DÖRDÜNCÜ BÖLÜMÖDEME ZAMANLARIBirlik PayıMadde 13- (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 5 inci maddesiyle değişen şekli.) Her <strong>oda</strong>, üç ay içinde tahsil ettiğibütçe gelirlerinden Birliğin payına isabet eden tutarı, izleyen ayın onbeşinci günü167


akşamına kadar Birlik adına açılmış bir banka hesabına yatırır ve ödeme belgeleri Birliğegönderir.Oda Aidatlarının ödeme ZamanlarıMadde 14- Üyeler, yükümlü oldukları aidat ve diğer Ödentileri bağlı <strong>oda</strong>larınaaşağıda belirtildiği şekilde öderler.a) Oda Giriş Aidatı: Odaya kayıt için müracaatında,b) Maktu Yıllık Aidat: Her yıl Ocak ayı içinde,c) Nisbi Aidat: Her yıl Mayıs ve Ekim aylarında,d) Diğer Nisbi Ödentiler : Odaca sağlanan menfaatlerin neticelendirilmesini müteakipbir ay içinde,e) Diğer Maktu Ödentiler : Meslek mensuplarının talepte bulundukları hizmetlerdenyararlanmadan önce.Ödenmeyen Aidatlar ve PaylarMadde 15- Aidatlarını belirtilen sürelerde ödemeyen üyelerden ve Birlik paylarınıödemeyen <strong>oda</strong>lardan, borçları, genel hükümlere göre tahsil edilir.Üye borçlarının silinmesiMadde 15/A- (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 6 ncı maddesiyle eklenmiştir.)Uzun süreli tedaviyi gerektiren hastalık,168


tutukluluk ve hükümlülük ile yangın, yer sarsıntısı, yer kayması ve benzeri olağanüstüdurumlarda, tahakkuk eden aidat ve gecikme faizi borçları, <strong>oda</strong> tarafından yapılacak veyayaptırılacak inceleme sonucuna göre genel kurul kararıyla ertelenebilir, kısmen veyatamamen silinebilir.Bu madde hükmünden faydalanmak isteyen üyelerin, kanıtlayıcı belgeleriyle birliktebağlı bulundukları <strong>oda</strong>ya yazı ile başvurmaları gerekir.Ölüm halinde, tahakkuk etmiş bulunan üye borçları ve faizleri yönetim kurulukararıyla silinir.BEŞİNCİ BÖLÜMSON HÜKÜMLERYürürlükMadde 16- Bu Yönetmelik, yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Geçici Kurulcayayınlanan yönetmeliklerin bu Yönetmelik hükümleriyle ilgili düzenlemeleri yürürlüktenkaldırılmıştır.YürütmeMadde 17- Bu Yönetmelik hükümlerini, Birlik Yönetim Kurulu Başkanı yürütür.169


SM, SMMM ve YMM'lerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında YönetmelikBİRİNCİ BÖLÜMAmaç ve KavramlarAmaçMadde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı, serbest muhasebeci, serbest muhasebeci malimüşavir ve yeminli mali müşavirlerin çalışma usul ve esaslarını belirlemektir.Hukuki DayanakMadde 2 - Bu Yönetmelik, 3568 sayılı Kanunun 50 nci maddesi ve Geçici 4 üncümaddesi hükmüne dayanılarak hazırlanmıştır.KavramlarMadde 3 - Bu Yönetmelikte geçen:Kanun : 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik veYeminli Mali Müşavirlik Kanunu'nu,Bakan : (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 1 inci maddesiyle değişen şekli.) Maliye Bakanını,Geçici Kurul: (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 1 inci maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır.)170


Odalar: Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odaları ile Yeminli Mali MüşavirlerOdalarını,Birlik: (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 1 inci maddesiyle değişen şekli.) Türkiye Serbest Muhasebeci MalîMüşavirler ve Yeminli Malî Müşavirler Odaları Birliğini (TÜRMOB),Meslek Mensubu : Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ile YeminliMali Müşaviri,Mesleki Faaliyet : Kanun hükümleri uyarınca, Serbest Muhasebeci, SerbestMuhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavir ünvanı ile <strong>faaliyet</strong>te bulunmayı,Serbest Muhasebeci : Kanunun 2/A-a maddesinde belirtilen işleri yapan meslekmensuplarını,Serbest Muhasebeci Mali Müşavir: Kanunun 2/A-a-b-c maddesinde belirtilen işleriyapan meslek mensuplarını,Yeminli Mali Müşavir: Kanunun 2/B maddesindeki işleri yapan meslek mensuplarını,Ortaklık Bürosu veya Şirket: Kanunun 45. maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilenaynı ünvana sahip birden çok meslek mensubunun kurduğu adî ortaklıklar veya şirketleri,Ruhsat : Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli MaliMüşavirlik Ruhsatlarını veya İzin Belgelerini, ifade eder.171


İKİNCİ BÖLÜMMeslek Mensuplarının Çalışma Usul ve EsaslarıA - GENEL MESLEKİ STANDARTLARMeslek Ünvanı ile Yeterlilik İlkesiMadde 4 - Mesleki ünvanları alarak, Kanunun belirttiği mesleki yeterliliği kanıtlamışolan meslek mensupları meslek ünvanlarının gerektirdiği saygı ve güvene yakışır birşekilde hareket etmek zorundadırlar.Mesleki Eğitim ve BilgiMadde 5 - Mesleki bilgi, mesleki konularda eğitim yapılarak geliştirilir.Bu eğitim çalışmaları Birlik ve Odalarca yürütülür.Dürüstlük, Güvenilirlik ve TarafsızlıkMadde 6 - Dürüstlük, güvenilirlik ve tarafsız olma şartı mesleğin temelini oluşturur.Meslek mensuplarının, mesleki konulardaki çalışmalarında başarıya ulaşmalarıdürüstlük, güvenilirlik ve tarafsız olmaları ile mümkündür.Meslek mensupları çalışmaları sırasında çıkar çatışmalarından uzak kalırlar vegörevlerini sürdürürken gereken mesleki özen ve titizliği gösterirler.172


Sır SaklamaMadde 7 - Meslek mensupları ve bunların yanlarında çalışanlar mesleki <strong>faaliyet</strong>leridolayısıyla öğrendikleri bilgi ve sırları mesleki <strong>faaliyet</strong>lerine son verseler bile ifşaedemezler, çeşitli kanunlarla muhbirlere tanınan hak ve menfaatlerden faydalanamazlar;ancak adli yargıya göre suç teşkil eden hallerin yetkili mercilere duyurulması mecburidir.Adli veya idari her türlü inceleme veya soruşturma birinci fıkra hükmünün dışındadır.Tanıklık sırrın ifşası sayılmaz.Yukarıdaki hükümler Odalar ve Birlik personeli hakkında da uygulanır.SorumlulukMadde 8 - a) Sosyal Sorumluluk: Meslek mensupları; mesleği ifa ederken toplum veDevlete karşı sorumluluk taşırlar.b) İşletme sahip ve yöneticilerine karşı sorumluluk: Meslek mensupları, işletme sahipve yöneticilerine, isabetli karar alabilmeleri için doğru ve güvenilir bilgiler sağlarlar.c) Meslektaşlara karşı sorumluluk: Meslek mensupları, ilgili yönetmeliklerçerçevesinde ve mesleki eğitimde birbirlerine her türlü bilgiyi vermek ve aktarmaksorumluluğunu taşırlar. Mesleğin gelişmesi ve sağlam temellere oturtulması içinaralarında gerekli dayanışmayı kurarlar.173


BağımsızlıkMadde 9 - Meslek mensupları, çalışmalarını kendi sorumlulukları altında tam birbağımsızlıkla yürütürler.Bağımsızlık mesleğin temeli ve vazgeçilmez bir unsurudur.Meslek mensupları bağımsızlıklarına gölge düşürecek ilişkilerden ve davranışlardankaçınmalıdırlar.Haksız RekabetMadde 10 - Meslek mensupları, mesleki dayanışma sorumluluğunun bilincinde olarakhaksız rekabete neden olacak durum ve davranışlardan kaçınırlar.Meslek mensupları, başka bir meslek mensubu ile mesleki sözleşmesi devam edengerçek ve tüzel kişilere mesleki hizmet vermeye girişemezler.Aynı şekilde ücret ve eleman temini gibi konularda meslek mensupları birbirlerinezarar verecek davranışlarda bulunamazlar.B - BAŞVURMA USUL VE ESASLARIBaşvurma ve Eklenecek BelgelerMadde 11 - Ruhsat almış olan meslek mensupları; bağımsız olarak tek başına veyaortaklık veyahut şirket kurarak mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunmak istedikleri takdirde;"çalışanlar listesine" kayıt olmak üzere işyerlerinin bağlı olduğu ilgili <strong>oda</strong>ya başvururlar.174


Başvurma dilekçe ile olur. Başvuru dilekçesi 2 nüsha düzenlenir. Dilekçenin, kayıt vetarih numarasını havi nüshası ilgiliye verilir, diğer nüsha dosyada saklanır ve dilekçeyeaşağıdaki belgeler eklenir.1- (Örnek 1)'de gösterilen şekilde düzenlenmiş bildirim formu.2 - Ruhsatın verildiği tarihten, ruhsatın verildiği tarihte kamu görevlisi ise kamugörevinden ayrıldığı tarihten itibaren 12 ay geçtikten sonra yapılacak başvurular içinCumhuriyet Savcılığından alınacak sabıka kaydı belgesi.3 - Yeminli mali müşavirlerin yemin ettiklerine dair yemin belgesi.Dosyanın GetirilmesiMadde 12 - Ruhsat aldığı <strong>oda</strong>dan başka bir <strong>oda</strong>ya başvuranların dosyası getirtilerekincelenir. Noksan belge varsa tamamlattırılır.Kurulan Ortaklık Bürosu veya Şirketin BildirilmesiMadde 13 - Meslek Mensupları ortaklık bürosu veya şirket kurdukları takdirde;a) Ortaklık bürolarında; ortaklık sözleşmesinin noterden tasdikli bir örneği,b) (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 2 nci maddesiyle değişen şekli.)Şirketlerde; şirket sözleşmesininyayımlandığı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin aslı veya Ticaret Sicilinden alınmış onaylıbir örneği veya aslı görülerek ilgili <strong>oda</strong>sınca onaylanmış bir sureti,175


c) (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 2 nci maddesiyle eklenmiştir.) Şirket ortaklarının, ortaklık paylarınınveya adresinin değişmesi hâlinde, konuya ilişkin kararın noterden onaylı nüshası ilekararın yayımlandığı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin aslı veya Ticaret Sicilinden alınmışonaylı bir örneği veya aslı görülerek ilgili <strong>oda</strong>sınca onaylanmış bir sureti,Bu ortaklık bürosu veya şirketlerin merkez ve şubelerinin bağlı olduğu <strong>oda</strong>laraortaklar tarafından bir ay içinde bir dilekçe ekinde verilir.Büro Edinme ZorunluluğuMadde 14 - (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 3 üncü maddesiyle değişen şekli.)Her meslek mensubu meslekî<strong>faaliyet</strong>ine başlamadan önce bağlı olduğu <strong>oda</strong> bilgisinde iş yeri açmak zorundadır.Büro standartları ve buna ilişkin usul ve esaslar Birlik Genel Kurulu’nda belirlenir.Açılan işyerleri bağımsız büro şeklinde olup, başka bir serbest meslek <strong>faaliyet</strong>i veyaticarethane ile içiçe olamaz. Meslekî <strong>faaliyet</strong>ler aynı zamanda ev olarak kullanılanikametgâhlarda yürütülemez. Bir meslek mensubunun birden fazla bürosu olamaz.Birlikte çalışan meslek mensupları da ayrı büro edinemezler.Ortaklık bürosu veya şirket kurulması hâlinde de işyeri açılması mecburidir. Meslekî<strong>faaliyet</strong>te bulunmayan meslek mensupları ikametgâhlarının bulunduğu bölgenin <strong>oda</strong>sınakaydolurlar.176


Meslek mensuplarının Türk Ticaret Kanununa göre bir meslek şirketi kurmalarıhâlinde, şirket, kayıtlı olduğu <strong>oda</strong>nın bulunduğu ilin sınırları içinde şube ve irtibat bürosuaçamaz. Bir şirketin bir başka ilde şube açabilmesi, o ildeki ilgili meslek <strong>oda</strong>sınınçalışanlar listesine kayıtlı, şirketi temsil ve ilzama yetkili bir ortak görevlendirmesi hâlindemümkündür.İşyerini veya ikamet adresini değiştiren meslek mensupları ile bunların kurduklarıortaklık büroları ve şirketler, onbeş gün içinde yeni adreslerini bağlı oldukları <strong>oda</strong>larabildirmek zorundadırlar.İşyeri açılışına ilişkin gerekli yoklama <strong>oda</strong>lar tarafından yapılır. Vergi dairelerincemükellefiyet tesisinde <strong>oda</strong> sicil belgesi aranır. Büro edinen meslek mensupları <strong>oda</strong>ya kayıtolduktan itibaren üç ay içinde Büro TescilBelgesi almak zorundadırlar. Büro Tescil Belgeleri iki yılda bir vize ettirilir.Tabela Asılması ZorunluluğuMadde 15 - Her meslek mensubu; işyerinin bulunduğu binanın herkesin kolaylıklagörebileceği biçimde bir yerine, sadece adı ve soyadı ile meslek ünvanını taşıyan birtabela asmak zorundadır.Birden çok meslek mensubu çalışmalarını ortaklık bürosu veya şirket şeklindebirleştirdikleri takdirde; tabelaya ayrıca ortaklık bürosu veya şirket ünvanı yazılır. Ayrıcaortaklar ad ve soyadları ile ünvanlarını da tabelaya yazabilirler.177


Kimlik Cüzdanı Alınması ve DeğiştirilmesiMadde 16 -(21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 4 üncü maddesiyle başlığı ile birlikte değişen şekli.) Meslekmensuplarına, bağlı oldukları <strong>oda</strong>lar tarafından kimlik belgesi verilir. İşyerinin başka bir<strong>oda</strong>ya nakli hâlinde yeni kimlik belgesi verilir ve eskisi iptal edilir.Meslek unvanından başka nüfus cüzdanında belirtilen bilgiler ile iş ve ikametadreslerini içeren bu kimlik belgesi <strong>oda</strong> başkanı tarafından imzalanır ve mühürlenir.Kimlik belgeleri, tek tip olarak Birlik tarafından bastırılır ve <strong>oda</strong>lara dağıtılır.İstifa ve diğer sebeplerle meslekten ayrılanlar, kimlik belgelerini iptal edilmek üzere<strong>oda</strong>ya teslim eder.C - ÇALIŞMA KONULARISerbest Muhasebecilerin Çalışma KonularıMadde 17 -(21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 5 inci maddesiyle değişen şekli.) Serbest muhasebecilerin çalışmakonuları, gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin; genel kabul görmüşmuhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince defterlerini tutmak, malîtablolar ve beyannameleri ile diğer belgelerini düzenlemek ve benzeri işleri yapmaktır.178


Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Çalışma KonularıMadde 18 - Serbest muhasebeci mali müşavirlerin çalışma konuları şunlardır:a) (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 6 ncı maddesiyle değişen şekli.) Gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüsve işletmelerin, genel kabul görmüş muhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümlerigereğince defterlerini tutmak, malî tablolar ve beyannameleri ile diğer belgelerinidüzenlemek ve benzeri işlerini yapmak.b) Gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin, muhasebe sistemlerinikurmak, geliştirmek, işletmecilik, muhasebe, finans, mali mevzuat ve bunlarınuygulamaları ile ilgili işlerini düzenlemek veya bu konularda müşavirliklerini yapmak,c) (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 6 ncı maddesiyle değişen şekli.) Yukarıdaki bentte yazılı konularda,belgelerine dayanılarak, inceleme, tahlil, denetim yapmak, malî tablo ve beyannamelerleilgili konularda yazılı görüş vermek, rapor ve benzerlerini düzenlemek, tahkim, bilirkişilik,değerleme, derecelendirme ve benzeri işleri yapmak.d) (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 6 ncı maddesiyle eklenmiştir.) İlgili mevzuatın öngördüğü işler ileresmî mercilerce belirlenecek işleri yapmak.179


Yeminli Mali Müşavirlerin Çalışma KonularıMadde 19 - Yeminli Mali Müşavirlerin Çalışma Konuları şunlardır:a) Gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin, muhasebe sistemlerinikurmak, geliştirmek, işletmecilik, muhasebe, finans, mali mevzuat ve bunlarınuygulamaları ile ilgili işlerini düzenlemek veya bu konularda müşavirliklerini yapmak,b) (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 7 nci maddesiyle değişen şekli.)Yukarıdaki bentte yazılı konularda,belgelerine dayanılarak inceleme, tahlil, denetim yapmak, malî tablo ve beyannamelerleilgili konularda yazılı görüş vermek, rapor ve benzerlerini düzenlemek, tahkim, bilirkişilik,değerleme, derecelendirme ve benzeri işleri yapmak.c) Mali tabloların ve beyannamelerin mevzuat hükümleri, muhasebe prensipleri ilemuhasebe standartlarına uygunluğunu ve hesapların denetim standartlarına uygunluğunuve hesapların denetim standartlarına göre incelendiğini tasdik etmek,d) (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 7 nci maddesiyle değişen şekli.) İlgili mevzuatın öngördüğü işler ileresmî mercilerce belirlenecek işleri yapmak.180


D - BİLDİRİM MECBURİYETİBildirim ZorunluluğuMadde 20 - Meslek mensupları hizmet verdikleri müşterilerini kayıtlı oldukları <strong>oda</strong>lara6 ayda bir ilişikteki form ile bildirmek zorundadırlar.Serbest muhasebeciler, serbest muhasebeci, mali müşavirler teşebbüs veya işletmesahiplerinin defterlerini kendi bürolarında tutarlar.Serbest muhasebeciler ve serbest muhasebeci mali müşavirler teşebbüs veya işletmesahiplerinin defterlerini kendi bürolarında tutarlar.Serbest muhasebeci mali müşavirler Kanunun 2 nci maddesinin a ve b fıkralarındabelirtilen işleri bürolarında yapabilecekleri gibi teşebbüs veya işletme sahiplerininişyerlerinde de yapabilirler.Serbest muhasebeciler ve serbest Muhasebeci mali müşavirler tuttukları defterleri vebunlarla ilgili belgeleri itinalı şekilde muhafaza altına almak zorundadırlar.Hukuki SorumlulukMadde 21 - Meslek mensupları verdikleri hizmet sırasında Vergi Usul Kanununda yeralan iştirak, teşvik ve yardım hükümlerine uyan fiilleri sebebiyle sorumludurlar. Kanun veyönetmeliklerde belirtilen ceza hükümleri ayrıca uygulanır.181


İşyerlerinde Çalıştırılabilecek KişilerMadde 22 - Meslek mensupları; yalnız mesleki <strong>faaliyet</strong>lerini yapabilmek için gerekliolan yardımcı elemanları çalıştırabilirler. Yetkili mercilerce bu mesleği yapmalarıyasaklananları, yanlarında çalıştıramazlar. 21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı ResmiGazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 8 inci maddesiyle eklenen cümle.)Çalıştırılacak kişilerde öncelik, ruhsatlı meslek mensubu veya stajyer meslekmensubunundur.İş KabulüMadde 23 - (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 9 uncu maddesiyle değişen şekli.)Meslek mensubu, gerek duymasıhâlinde, kendisine gelen müşterinin kim olduğunu önceki meslek mensubundan sorupöğrenerek, gerekli görüşmeleri yaptıktan sonra işi kabul eder.Meslek mensupları getirilen iş teklifini gerekçe göstermeden reddedebilirler, red kararıiş sahibine gecikmeden bildirilir.İki meslek mensubu tarafından reddedilen iş sahibi ilgili <strong>oda</strong>ya müracaat eder. Odakendisine meslek mensubu belirler.Staj ve sınav sürecini tamamlayarak, mesleği yapmaya hak kazanan meslekmensupları, meslek ruhsatlarını aldığı tarihten itibaren iki yıl geçmedikçe, staj yaptıklarımeslek mensuplarının rızası olmadan onların müşterilerine hizmet veremezler.182


İş kabulü ve reddi ile ilgili uygulama esasları, Birlik tarafından bir mecburi meslekkararı ile belirlenir.Sözleşme YapılmasıMadde 24 - Taraflar, mesleki konularda yapılacak işler için sözleşme yapabilirler.Aşağıdaki çalışma konularında sözleşme yapılması zorunludur.a) Defter tutmak,b) Süreklilik arz eden müşavirlik hizmetinde,c) İnceleme, tahlil ve denetim yapmak ve bunlarla ilgili, rapor ve benzerlerinidüzenlemek,d) Yeminli Mali Müşavirlerin tasdik işlemleri.Sözleşmede Bulunması Gereken Asgari BilgilerMadde 25 - Sözleşmelerde, en az aşağıdaki yazılı hususlara yer verilir;a) Tarafların açık adresleri, vergi daireleri ve vergi daireleri sicil numaraları,b) Yapılacak işlerin amacı, kapsamı,c) Tarafların karşılıklı sorumluluk ve yükümlülükleri,d) Ücret tutarı ve ödeme şekli,183


e) Sözleşme yeri, tarihi ve süresi.Sözleşmenin FeshiMadde 26 -(21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 10 uncu maddesiyle değişen şekli.)Taraflar haklı nedenlerle veyakarşılıklı rızaları ile aralarındaki sözleşmeyi her zaman feshedebilirler.Bu takdirde alınmış olan defter ve belgeler bir ay içinde devir teslim tutanağıdüzenlenmek suretiyle sahiplerine geri verilir. Devir teslim gerçekleşmediği takdirdedurum meslek mensubu tarafından <strong>oda</strong>ya bildirilir.Tarafların tazminat hakları genel hukuk kurallarına tabidir.Ücretin ödenmemesi ve meslek mensubuna tevdi edilen belgelerin sağlıklı ve güvenilirolmaması fesihde meslek mensubunun haklı gerekçesidir.Defter ve Belgelerin Saklanması ve İadesiMadde 27 - Meslek mensupları kendilerine tevdi edilen defter ve belgeleri işleriningerektirdiği süre içinde iyi niyetle muhafaza etmek ve işin bitiminde iade etmekzorundadırlar. Şu kadar ki, defter ve belgelerin geri alınması, sahibine yazı ile bildirilmişolduğu hallerde saklama mükellefiyeti bildirme tarihinden itibaren bir ay içinde sona erer.İşin bitiminden itibaren bir ay içinde sahipleri tarafından alınmayan defter ve belgeler biryazı ile ilgililerin bağlı olduğu vergi dairesine teslim edilir.184


Dosya DüzeniMadde 28 - Meslek mensupları işlerini yaptığı gerçek ve tüzel kişiler için düzenlidosya tutmak zorundadırlar. Bu dosyalarda çalışma kâğıtları, yazışmalar ve diğer lüzumlubilgileri kapsayan belgeler saklanır.Meslek Mensuplarının Yapabileceği İşler ve Unvanların KullanılmasıMadde 29 - Kanunun 2 nci maddesindeki mesleğin konusuna giren işleri, serbestmeslek <strong>faaliyet</strong>i olarak yalnız mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunan meslek mensupları yapabilirler.Kanun ve ilgili yönetmelik hükümlerine göre yetkili olmayanlar, meslek mensuplarınınçalışma konularına giren işleri yapamazlar.Kanunen kullanmaya yetkisi olmayanlar tarafından meslek unvanlarının veya buunvan veya kavramlara karışacak veya onlara benzer her türlü unvan, ibare veyaremizlerin kullanılması yasaktır.Ortaklık Bürosu veya Şirket Kurarak Mesleki Faaliyette BulunmaMadde 30 - Birden çok meslek mensubu, ortaklık bürosu veya şirket kurarak mesleki<strong>faaliyet</strong>te bulunabilirler.Bu takdirde;a) Meslek mensuplarının bu büro veya şirketlerde sürdürdükleri <strong>faaliyet</strong>ler ticari<strong>faaliyet</strong> sayılmaz.185


) Ortaklık bürosu veya şirket ancak aynı unvana sahip meslek mensupları arasındakurulabilir.c) Kanunda belirtilen kendi <strong>faaliyet</strong> konuları dışında başka işlerle uğraşamazlar.d) Şirket veya ortaklık bürosu, mesleğin icrasına taalluk eden işlerde ancak ortakveya ortaklar tarafından temsil edilebilir.e) Varislere intikal eden hisselerin en geç bir yıl içinde tasfiye edilmeleri gerekir. Bumüddet içinde mirasçılar meslek mensubu sayılmaz ve mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunamazlar.f) Ortaklık bürosu veya şirketlerde yapılan işlerden doğacak cezai sorumluluk işiyapan meslek mensubuna aittir.g) Ortaklık bürosu veya şirketlerin unvanında meslek unvanının açık şekildekullanılması zorunludur.h) Ortaklık bürosu veya şirketlerin unvanlarında yabancı isim ve unvanlar kullanılmaz.Kanunun 8 inci madde hükmü saklıdır.Görevle İlgili SuçlarMadde 31 - Çalışan meslek mensupları görevleri sırasında veya görevleri sebebiyleişledikleri suçlardan dolayı fiillerin niteliğine göre Türk Ceza Kanununun DevletMemurlarına ait hükümleri uyarınca cezalandırılırlar.186


Başka Odaya NakilMadde 32 - (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 11 inci maddesiyle değişen şekli.) Meslekî <strong>faaliyet</strong>te bulunan meslekmensupları nakil için yeni iş yeri merkezinin bulunduğu <strong>oda</strong> yönetim kuruluna yazı ilebaşvurur. Meslekî <strong>faaliyet</strong>te bulunmayan meslek mensuplarının ikametgâhdeğişikliklerinde nakil suretiyle kayıt yaptırmaları ihtiyaridir.İşyeri ve ikametgâh değişikliklerinde başvuru yazısında, istekte bulunan meslekmensubunun kayıtlı olduğu <strong>oda</strong>nın adı, sicil numarası, ruhsatname numarası ve tarihi,nakletmek istediği <strong>oda</strong> bölgesi içindeki işyeri ve ikamet adresi bildirilir.İnceleme ve Nakil Talebinin KabulüMadde 33 -(1. Fıkranın: 21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'deyayımlanan Yönetmeliğin 12 nci maddesiyle değişen şekli.) Başvurulan <strong>oda</strong>yönetim kurulu, nakil başvurusu üzerine gerekli incelemeleri yapar.Talebin kabulü hâlinde meslek mensubunu <strong>oda</strong>ya kayıt eder. Kayıt günü, Birliğe vemeslek mensubunun önceden kayıtlı olduğu <strong>oda</strong>ya bildirilir. Eski <strong>oda</strong>, bu bildiri üzerinemeslek mensubunun adını kayıtlardan siler ve dosyasını naklettiği <strong>oda</strong>ya gönderir. Varsa,devam eden disiplin soruşturması eski <strong>oda</strong>ca sürdürülür. Sonuçları ayrıca nakil gittiği<strong>oda</strong>ya bildirilir.Varsa, devam eden disiplin soruşturması eski <strong>oda</strong>ca sürdürülür. Sonuçları ayrıcabildirilir.187


Başvurulan <strong>oda</strong> yönetim kurulu nakil talebinin <strong>oda</strong>ya varış tarihinden itibaren 1 ayiçinde bir karar vermezse nakil talebi kabul edilmiş sayılır.Nakil Talebinin ReddiMadde 34 - (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 13 üncü maddesiyle değişen şekli.) Nakil talebinin, başvurulan <strong>oda</strong>careddi hâlinde, meslek mensubu kararın kendisine tebliğinden itibaren onbeş gün içindeBirliğe itiraz edebilir.Birlik bu itirazı onbeş gün içinde karara bağlar. Birliğin vereceği karar nihaidir.Çalışanlar Listesinden Silinmeyi Gerektiren HallerMadde 35 - (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 14 üncü maddesiyle değişen şekli.) Aşağıdaki hâllerde meslekmensubunun adı çalışanlar listesinden yönetim kurulu kararıyla silinir.a) (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 14 üncü maddesiyle değişen şekli.)Meslek mensubunun, meslekî<strong>faaliyet</strong>te bulunmayacağını yazılı olarak bildirmesi veya çalışma bürosunu kapatmışolması ya da bu durumun <strong>oda</strong> tarafından tespit edilmiş olması,b) Çalışma bürosunu <strong>oda</strong> bölgesi dışına nakletmiş bulunması,c) Kanuna göre meslekten çıkarmayı gerektiren cezalara çarptırılması,188


d) Meslek mensubu olmak için Kanunun aradığı şartların sonradan kaybedilmişolması,e) Ruhsatnamenin verildiği tarihte, verilmemesini gerekli kılan sebeplerin varlığınınsonradan tesbit edilmiş olması. (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'deyayımlanan Yönetmeliğin 14 üncü maddesiyle eklenmiştir.) Meslekî şirketlerin,tasfiyesine karar verildiği hâlde tasfiye işlemlerinin üç yılda tamamlanmaması veyaşirketin üç yıl gayri faal durumda olduğunun tespit edilmesi hâlinde, bu şirketlere aitkayıtlar yönetim kurulu kararıyla çalışanlar listesinin şirketler bölümünden silinir. Üyeolmanın hukukî yükümlülüklerini yerine getiren şirketler gayri faal sayılmaz.Çalışanlar Listesinden SilinmeMadde 36 - Çalışanlar listesinden, silinmeyi gerektiren hallerin sona erdiğini ispateden meslek mensubu bu listeye yeniden yazılır. Karar yazılı olarak ilgiliye tebliğedilir.(21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 15 inci maddesiyle değişen şekli.) Bu Yönetmeliğin 35 inci maddesinin(c), (d) ve (e) bentlerine göre verilen çalışma listesinden silme kararı, gerekçeli olmakzorundadır. Meslek mensubu kendi talebi doğrultusunda alınan çalışanlar listesinden silmekararı dışındaki kararlara karşı kararın tebliği tarihinden itibaren onbeş gün içinde Birliğeitirazda bulunabilir. Birlik, bu itirazı onbeş gün içinde karara bağlar. Birliğin kararına karşıitiraz mercii Bakandır. İtiraz süresi, Birlik kararının ilgiliye tebliğ tarihinden itibaren onbeşgündür. Bakanın vereceği karar nihaidir.189


Meslek mensubu, silme kararı kesinleşinceye kadar mesleğini yapma hakkına sahiptir,ancak, karar kesinleştikten sonra mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunamaz. Şu kadar ki; <strong>oda</strong> disiplinkurulu, kamu yararı bakımından gerekli gördüğü hallerde, yönetim kurulunun çalışanlarlistesinden silme kararı üzerine, meslek mensubunun geçici olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>tebulunmasını yasaklayabilir.Çalışanlar Listesine Yeniden YazılmaMadde 37 - Çalışanlar listesinden silinmeyi gerektiren hallerin sona erdiğini ispateden meslek mensubu, bu listeye yeniden yazılmaya hak kazanır.E - YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLERE İLİŞKİN HÜKÜMLERTasdike İlişkin Usul ve EsaslarMadde 38 - (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 16 ncı maddesiyle değişen şekli.)Yeminli malî müşavirlerin tasdikedecekleri belgeler, tasdik konuları ile tasdike ilişkin usul ve esaslar, gerçek ve tüzelkişilerin mükellefiyet şekilleri, iş kolları ve ciroları, döviz kazandırıcı işlemleri, ithalat veihracatları, yatırım miktarları ve nevileri ile belgelerin ibraz edileceği merciler esasalınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.Tasdik Edemeyeceği İşlerMadde 39 - Yeminli mali müşavirler kendisinin, eşinin (boşanmış dahi olsa) usul vefüruundan birinin ve 3 üncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan ve sıhri hısımlarınınveya bunların yönetici oldukları veya yönetimde görev alarak ortak oldukları firmaların190


işlerine bakamazlar. Yukarıda sayılan yakınlıktaki akrabaları olan serbest muhasebecilerinve serbest muhasebeci mali müşavirlerin baktığı işleri tasdik edemezler.Yeminli Mali Müşavirlik Mühürünün Şekil ve TeminiMadde 40 -(21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 17 nci maddesiyle değişen şekli.) Yeminli malî müşavirler tasdikişlerinde mühür kullanırlar. Mühürler çalışma izni olan yeminli malî müşavirlere Birliktarafından verilir. Mühürler içiçe iki daireden müteşekkil olup; en üste "T.C." rumuzu, ayve yıldız ile 1923 tarihini ve Yeminli Malî Müşavir ibaresini ve mühür numarasını taşır.Meslekten ayrılanlar veya herhangi bir nedenle yeminli malî müşavir sıfatınıkaybedenler, mühürlerini ayrılma veya yapılacak tebligat tarihinden itibaren on gün içindeBirliğe iade etmek zorundadırlar.Vefat hâlinde, aynı yükümlülük yasal mirasçıları tarafından yerine getirilir. Bu takdirdeiade süresi, yapılacak tebligat tarihinden itibaren bir aydır.SorumlulukMadde 41 - Yeminli mali müşavirler, ilgili Kanunlar, yönetmelikler ve tebliğlere göreyaptıkları tasdikin doğruluğundan sorumludurlar. Yaptıkları tasdikin doğru olmamasıhalinde, tasdikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere, ziyaa uğratılan vergilerden ve kesilecekcezalardan mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar. Yeminli malimüşavirler yaptıkları tasdikin kapsamını raporda açıkça belirtirler.191


F - YASAK HALLER VE İSTİSNALARIMeslekle ve Meslek Onuru İle Bağdaşmayan HallerMadde 42 - Meslek mensuplarının aşağıda belirtilen davranışlarda bulunmalarımeslekle ve meslek onuruyla bağdaşmayan hallerden sayılır.a) Yanında çalıştırdığı kişilere karşı uygunsuz davranışlarda bulunmak,b) Aşırı içki ve kumar düşkünlüğü ile tanınmak,c) (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 18 inci maddesiyle değişen şekli.) İlgili mevzuat gereğincemeslektaşlarına, müşterilerine ve kanunlara göre bilgi vermek zorunda olduğu kişi vekuruluşlara bilgi vermemek veya kasten yanıltıcı bilgi vermek.d) Kanunlara göre yapılması yasak olan işlerden herhangi birini yapmak. (21.11.2007tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 18 inci maddesiyleeklenmiştir.) Meslekî etik ve meslekî bağımsızlık kurallarını ihlal etmek.Ticari Faaliyette BulunamamaMadde 43 - Meslek mensupları, Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (esnaf)sayılmalarını gerektirecek bir <strong>faaliyet</strong>te bulunmazlar. Meslek mensupları kendi mesleki<strong>faaliyet</strong>leri dışında serbest meslek <strong>faaliyet</strong>inde bulunamazlar. Ticari mümessillik, ticarivekillik ve acentelik yapamazlar. Adi ve kollektif şirketlerde ortak veya komandit192


şirketlerde komandite ortak olamazlar. Limited ve anonim şirketlerin yönetim kuruluüyeliği ve başkanlığı görevinde bulunamazlar.Hizmet Akdi ve ÇalışamamaMadde 44 - Serbest muhasebeciler, serbest muhasebeci mali müşavirler ve yeminlimali müşavirler gerçek ve tüzel kişilere tabi ve onların işyerlerine bağlı olarak hizmet akdiile çalışamazlar.Reklam YasağıMadde 45 - Meslek mensupları; iş elde etmek için, açık ve kapalı dolaylı veyadolaysız yöntemlerle reklamlarını yapamazlar ve yaptıramazlar.(21.11.2007 tarih ve26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 19 uncu maddesiyledeğişen şekli.) Meslek mensuplarının; tabelalarına, kartvizit, rapor ve bunlara benzerdiğer yazışma kâğıtlarına; meslek unvanlarını, akademik unvanlarını, iletişim araçlarınınnumaralarını, açık adreslerini, internet adresi ile elektronik posta adresini yazmalarıreklam sayılmaz.Meslek mensupları, unvanlarını kullanarak mesleki konularda ve bilimsel nitelikte,gazete ve dergilerde devamlılık arz etmemek üzere yazı yazabilirler. Yayıncılıkyapamazlar.Sadece iş tekliflerinde kullanılmak ve yazılı, sözlü ve görüntülü yayın araçları ileyayınlanmamak üzere kendilerinin, ortaklık veya şirket kuruluşlarında görev yapan diğer193


meslek mensuplarının öz geçmişlerini kapsayan tanıtıcı broşür bastırabilirler. Bubroşürlerde evvelce veya halen iş yaptıkları müşteriler açıklanamaz.Kendileri veya mesleki ortaklık veyahut şirketleri adına işin gerektirdiği ciddiyet veboyutta eleman arama ilanı verebilirler.İş ilişkisinde bulunduğu firmalar adına bu ilanları veremezler.En az ücretin Altında İş Kabul EdememeMadde 46 - Meslek mensuplarının hizmetlerine karşılık alacakları ücretin enazmiktarının tesbitine dair usul ve esaslar ayrı bir yönetmelikle belirlenir. Bu miktarınaltında iş kabulü yasak olup, bunun üzerindeki ücret, meslek mensubu ile iş sahipleriarasında serbestçe belirlenebilir.Meslekle Bağdaşan İşlerMadde 47 - Aşağıda belirtilen işler meslekle bağdaşan işlerden olup yapılmasında birsakınca yoktur.a) Bilirkişilik, tasfiye memurluğu, hayri ve ilmi kuruluşların yönetim kurulu üyeliğigörevlerinde bulunmak,b) Limited ve anonim şirketler'de ortak, komandit şirketlerde komanditer ortak olmakveya murakıplık yapmak,194


c) Meslek mensuplarının, üyesi oldukları ve kurumlar vergisinden muaf olan yapı,kalkınma ve tüketim kooperatifleri ve yardım sandıklarının yönetim ve denetim kurullarıüyelikleri görevlerinde bulunmak,d) Kadrolu olarak çalışmamak şartıyla öğretim ve eğitim amacı ile ders vermek,e) Devamlılık arzetmemek kaydı ile gazete ve dergilerde yazı ve makale yazmak,f) Seminer ve konferanslara katılmak.g) (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 20 nci maddesiyle eklenmiştir.)Her türlü yazılı ve görsel sanat veedebiyat <strong>faaliyet</strong>inde bulunmak.ÜÇÜNCÜ BÖLÜMSerbest Muhasebeci Mali Müşavirler ile Yeminli Mali MüşavirlerinYapacakları Denetimlerle İlgili Çalışma Usul ve EsaslarıDenetimin TanımıMadde 48 - Muhasebe; kurum ve kuruluşların ekonomik <strong>faaliyet</strong>lerinin rakamsalkayıtlarını düzenler, bu bilgileri <strong>faaliyet</strong>ler ve sonuçları ile ilgililere doğru ve açık şekildeiletir.Denetim ise; bu bilgilerin ilgili mevzuat ve Genel kabul görmüş muhasebeprensiplerine uygun olarak ekonomik olayların gerçek mahiyetinin kayıtlarda yer alıp195


almadığını tarafsız olarak kanıtları ile araştırarak sonuçlandıran ve onaylayan sistematikçalışmadır.Denetimin AmacıMadde 49 - Firma, kurum ve kuruluşların sahip ve ortaklarına, alacaklıları ile kredikuruluşlarına, işçi ile işveren kuruluşlarına, Devletin ekonomik ve idari birimleri ile ayrıcavergi idaresine bunların mali tablolarında yer alan kayıtların gerçeğe uygun, doğru vegüvenilir olduğunu ortaya koymaktır.Denetim FaaliyetleriMadde 50 - Kurum ve kuruluşların ilgililere sundukları bilgilerin gerçeğe uygun,doğru ve güvenilir olduğu tarafsız meslek mensubunca;a) Kurum ve kuruluşların varlıklarının kurum ve kuruluşların yararına kullanılıpkullanılmadığının,b) Varlıkların adet ve değer olarak kayıtlarda gösterilip gösterilmediğinin,c) Varlıkların ilgili mevzuat ve muhasebe prensiplerine uygun ve doğru olarakdeğerlendirilip, değerlendirilmediğinin,d) Varlıklara giren ve çıkan değerlerin kayıtlarda tam ve doğru olarak yer alıpalmadığının,e) İşletmenin borç ve alacaklarındaki artış ve azalışların tam ve doğru olarakgösterilip gösterilmediğinin,196


f) Kurum ve kuruluşların ekonomik <strong>faaliyet</strong>leri sonucu varlık artış ve azalışlarınınkayıtlar ile mali tablolarda tam ve doğru olarak hesaplanıp hesaplanmadığının,g) Mali tabloların ilgili mevzuat ve genel kabul görmüş muhasebe prensiplerine uygundüzenlenip düzenlenmediğinin,h) (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 21 inci maddesiyle değişen şekli.) Malî tablolara dayalı vergibeyannameleri ile diğer beyanname ve belgelerin ilgili mevzuata uygun olup olmadığınındenetim standartlarına göre, tespiti ile gerçekleşir.Denetim SözleşmesiMadde 51 -(21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 22 nci maddesiyle değişen şekli.) Firma, kurum ve kuruluşlarınserbest muhasebeci malî müşavirler ile yeminli malî müşavirlere yaptıracakları denetim,yazılı sözleşme ile belirlenir. Bu sözleşmenin yapıldığı tarih ile sözleşmede yer alan veBirlikçe lüzum görülen hususlar, bağlı oldukları <strong>oda</strong>lara bilgi formu ile bir ay içindebildirilir.Yeminli mali müşavirlerce sözleşmelerde denetimin tasdik işlemine bağlı olup olmadığıdenetime başlamadan önce tespit edilir ve her husus sözleşmede açık olarak belirtilir.Sözleşmede en az aşağıdaki hususların gösterilmesi mecburidir.Sözleşmeyi yapan ilgililer,197


Denetimin kapsamı,Hazırlanacak tablolar,Hesaplanan insan/saat,Denetimin yapılacağı yerler,Denetim kapsamına alınacak süre ve dönem,Varsa önceki dönem denetim yapan meslek mensubu,Denetimin başlama ve bitiş tarihleri,Raporun teslim edileceği tarih,Denetimde görev alacak elemanlar.Denetim Öncesi Saptanacak HususlarMadde 52 - Meslek mensupları, uzmanlık deneyimlerini ve yeteneklerini gözönündebulundurarak, teklif edilen işi kabul edip etmemekte serbesttirler. Bunun içindenetlenecek kurum ve kuruluş hakkında araştırma yaparak aşağıdaki bilgilerdenyararlanırlar.a) Genel bilgi;aa) Şirketin ünvanı,bb) Hissedarlar ve hisse nispetleri,198


cc) Faaliyet konusu,dd) İşyerlerinin adresleri,ee) Özetlenmiş mali bilgiler (Bir önceki yıl),SermayeİhtiyatlarVergi öncesi kârCirolarff) Organizasyon şeması,b) Personel Durumu;aa) Ödeme metodu,bb) Yan ödemeler,cc) Personel sayısı ve dağılımı,c) Muhasebe departmanı;aa) Çalışan muhasebe personel sayısı,bb) Muhasebe organizasyon şeması,cc) İdari ve muhasebe prosedürleri,199


dd) Hesap planı,ee) Muhasebe uygulama araçlarının tespiti (elle yazım veya bilgisayar),ff) Yönetime verilen raporlar,gg) İç kontrol organizasyonunun durumu.d) Satışlar;aa) Satış cirosunun mamullere göre dağılımı,bb) Satış ve tahsil metodları,cc) Satış sözleşmeleri ile ihracat dosyalarının düzeni,dd) Ortalama müşteri sayısı,ee) Kendi grubuna dahil şirketlere satışlar,e) Satın alma;aa) Yıllık satın almanın parasal değeri,bb) Satıcıların adet olarak miktarı,cc) Satın alma departmanının çalışma usulü,dd) İthalat dosyalarının düzeni,ee) Kendi grubuna dahil şirketlerden satın almalar,200


f) Envanter;aa) Envanter sayımı metodu,bb) Fiziki sayımın süresi,cc) Fiziki sayımın denetimi,g) Üretim <strong>faaliyet</strong>lerinin muhteviyatı.h) Maliyet sisteminin saptanması.i) Sabit kıymetlerin durumu;aa) Yıllara göre dağılımı,bb) Değer kayıpları,cc) Sayımların kontrolü,j) Şirket borç ve alacaklarının durumu.k) Vergi idaresi ve diğer resmi kuruluşlarla ilişkileri.l) Son iki yıl bilanço ve kâr/zarar tablolarının fotokopileri.m) Özel bilgiler.Meslek mensupları yukarıda belirtilen bilgilerin ışığında denetim ücretini, denetimininkapsamı ve planlamasını tespit ederler.201


Denetimin PlanlamasıMadde 53 - 52 nci maddede belirlenen hususlar bu değerlendirmede dikkate alınarakplanlama yapılır. Denetimin zaman sürecini, denetimde görevlendirilecek eleman sayısınıve iş bölümünü, iç kontrol organizasyonundan yararlanıp yararlanılmayacağını,denetimde ağırlık verilecek hususları içeren yazılı bir denetleme programı yetkili meslekmensubu tarafından hazırlanır ve çalışma dosyası açılarak denetime başlanır.Denetim KontrolüMadde 54 - Meslek mensupları denetimin her safhasında planlama ve kontrolü etkinve yeterli şekilde yerine getirmelidirler. Denetim <strong>faaliyet</strong>inde görev alan elemanlarınçalışmaların yönlendirilmesi ve denetimin amacına uygun bitirilmesi, denetimsorumluluğunu üstlenen meslek mensubunun görevidir.Bilgi ve Belgelerin ToplanmasıMadde 55 - Meslek mensubu, kurum ve kuruluşların mali tablolarında yer alan;varlık, kaynak, gelir ve giderlerinin gerçeği yansıtıp yansıtmadığının ve kayıtlara doğrugeçirilip geçirilmediğinin tespiti için gerekli bilgi ve belgeleri toplamak ve değerlendirmekamacı ile aşağıdaki çalışmaları yerine getirmelidir.a) Muhasebe denetimi;aa) Muhasebede kayıt ve matematiksel hataların tespiti,bb) Muhasebe hesaplarında hata ve hilelerin tespiti,202


cc) Muhasebe hesaplarına intikal etmeyen kayıt dışı işlemlerin tespiti,dd) Muhasebe kayıtlarının genel kabul görmüş muhasebe prensipleri ile mevzuatauygunluğunun tespiti,ee) Muhasebe yöntem ve politikalarının geçmiş yıllar ile mukayesesi ve değişikliklerinnedeninin araştırılması.b) Bilanço denetimi;aa) Aktif ve pasif hesapların denetimi,bb) Dönem içi mizanlar ile hesapların bilançoya doğru yansıtılıp yansıtılmadığınınkontrolü,cc) Bilanço gününden önce meydana gelen ve sonradan tespit edilen işlemlere aitkayıtların kontrolü,dd) Envanter işlemlerinin yapılması ve kontrolü,ee) Kapanış kayıtlarının kontrolü.c) Gelir tablosunun denetimi;aa) Hasılat ve maliyet hesapları ile randıman ve firelerin kontrolü,bb) Gelirlerle bu gelirlerin elde edilmesinde yapılan giderlerin karşılaştırılması,cc) Gelir ve gider hesaplarının ilgili mevzuata uygunluğunun kontrolü.203


d) Vergi Denetimi;aa) Muhasebe belgelerinin mevzuata uygunluğu,bb) Muhasebe defterleri ve kayıtlarının mevzuata uygunluğu,cc) Muhasebe kayıtlarına geçmeyen işlemlerin ve belgelerin tespiti,dd) Aktif ve pasif hesapların değerlemelerinin mevzuata uygunluğu,ee) Alış, satış, dış ticaret, gelir ve giderlerde hata ve hilelerin tespiti,ff) Vergi matrahının doğruluğunun tespiti,gg) Vergi beyannamelerinin (yıllık, münferit ve özel) mevzuata uygunluğunun tespiti.e) Tabloların mali analizleri.f) Bilançoların muhasebe kayıtlarına uygunluğunun kontrolü.g) Bilanço kalemlerinin standart şekle uygunluğunun kontrolü.h) Dönem sonuçlarının yıllık beyannameye intikalinin mevzuata uygunluğununkontrolü.Kurum ve kuruluşlarca istenilecek denetim hizmetlerinde yukarıda belirtilen denetimilkelerinden, ilgili olanları uygulanır.204


Denetim Çalışma Kâğıtları ve Çalışma DosyasıMadde 56 - Meslek mensubu, denetimini düzenli bir kayıt sistemi içinde yapmalıdır.Bu kayıt düzeni, çalışma kâğıtları ve bunları toplayan çalışma dosyası ile yerine getirilir.Çalışma kâğıtları; meslek mensuplarının denetleme yöntem ve teknikleri ile toplanankanıt ve değerlendirmeleri sonucu ulaşılan kanaatı ihtiva eden kâğıtlar olup uygulamadakullanılması mecburidir. Ayrıca, yeminli mali müşavirlerin yaptığı tasdik işlemi ile ilgilidenetimlerde, resmi defterler ile gerekli görülen belge ve kayıtlar tarih ve imza atılarakmühürlenir.Çalışma kâğıtlarının formu, en az aşağıdaki bilgileri ihtiva etmesi şartı ile; meslekmensubunca serbestçe düzenlenebilir.a) Denetlenen müşteri, denetimin dönemi, hazırlandığı tarih, hazırlayan meslekmensubunun adı ile sorumlu meslek mensubunun imzası yer almalıdır.b) İleride denetim <strong>faaliyet</strong>i araştırıldığında; meslek mensubunun savunmasını teminedecek şekilde; yapılan denetim çalışmalarının tüm safhalarını ve sorumluluk safhalarınıgöstermelidir. Bir yılı kapsayan denetimlerde denetimin en az her ay yapılması ve çalışmakâğıtlarının aylık denetim <strong>faaliyet</strong>lerini göstermesi zorunludur.c) Hesapların tetkikinde kullanılan özel işaretlerin açıklanması, hesap teyitleri, meslekmensubunun iç kontrol sisteminden yararlanıp yararlanmadığı veya düşünceleri açıkçagösterilmelidir.205


d) Denetim programına göre denetimi yapılan hususlar ile aksayan denetim <strong>faaliyet</strong>ikonuları nedenleri ile belirtilmelidir.Çalışma kâğıtları çalışma dosyası içinde on yıl süre ile yetkililerin isteği ile ibrazedilmek üzere saklanmalıdır.Çalışma dosyası: Çalışma kâğıtlarının, doğruluk testlerinin, yazışmaların, denetlenenkuruluşa ait mukavelelerin, talimatların, yönetim karar suretleri gibi meslek mensubunundenetlenen kurum ve kuruluştan ibrazını istediği belgelerin muhafaza edilmesi amacıylakullanılan denetim dosyasıdır.Kanunsuz İşlemleri Bildirim YükümlülüğüMadde 57 - Meslek mensupları; mesleki sorumluluğunun bilincinde, denetim <strong>faaliyet</strong>isırasında mevzuat hükümlerine aykırı hatalı ve hileli işlemleri tespit ettikleri takdirde,müşterilerine hata ve hilelerin düzeltilmesini teklif ederler. Bu teklife rağmen, hata vehilelerin düzeltilmemesi halinde durum Yönetmeliğin 59. maddesinin (c) bendindebelirtilen olumsuz raporla ilgili mali mercilere aksettirilir. Adli yargıya, intikali gerekli olanve suç teşkil eden hallerin yetkili mercilere duyurulması mecburidir.Denetim RaporuMadde 58 - Denetim Raporu;a) Genel bilgi bölümü; ilgililerin belirtildiği,206


) Denetim kapsam bölümü; dönemi belirtilen mali tabloların genel kabul görmüşdenetim standartlarına göre düzenlenip düzenlenmediğinin belirtildiği,c) Meslek mensubunun açıklama ve görüş bölümü, denetiminin sonucunda meslekmensubunda oluşan kanaatının belirtildiği,d) Rapor tarihi bölümü; denetimin bittiği tarihin gösterildiği,e) Meslek mensubunun imzası; sözleşmeyi imzalayan denetimin sorumluluğunuyüklenen meslek mensubu tarafından <strong>raporu</strong>n imzalandığı bölümleri içerir.Denetim Raporu Çeşitlerigöre;Madde 59 - Denetim raporları meslek mensubunun denetim sonucu oluşan görüşünea) Olumlu rapor; denetim <strong>faaliyet</strong>inin bitiminde meslek mensubunun olumlu görüşünüihtiva eden <strong>raporu</strong>dur.b) Şartlı denetim <strong>raporu</strong>; meslek mensubunun denetim sırasında karşılaştığı denetimkapsamındaki sınırlamalar ile denetlenmesini istediği halleri ihtiva eden rapordur.c) Olumsuz rapor; meslek mensubunun, denetim sırasında incelenen yerlerin vekuruluşların gerçek durumunu yansıtmadığı kanaatına varması sonucu düzenlediğirapordur.207


Denetleme Raporu ile İlgili Diğer HususlarMadde 60 - Serbest muhasebeci mali müşavirlerce düzenlenen raporlar ile yeminlimali müşavirlerce tasdiki ihtiva etmeyen raporlarda "ilgili mevzuata uygundur" ibaresikullanılmaz. Bunun yerine ilgili olan mevzuat hükümlerinin açıkça yazılması zorunludur.Bu ibare ancak yeminli mali müşavirlerce tasdiki ihtiva eden raporlarda kullanılır.Tasdik işlemine bağlı olsun olmasın denetim raporlarının denetimden sorumlu meslekmensubunca bizzat imzalanması esastır. İmzaları yanında meslek unvanı, bağlı olduğu<strong>oda</strong> ve <strong>oda</strong> sicil kayıt numarası belirtilir.DÖRDÜNCÜ BÖLÜMRuhsat Alan Meslek Mensuplarının Hak ve ÖdevleriHaklarMadde 61 - Ruhsat almış olan meslek mensupları bağımlı veya meslek konusudışında başka işlerde çalıştıkları, ya da mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunmadıkları hallerde;a) Meslek kütüğündeki kayıtları, kanunlarında mani bir durum yoksa veya kendiistekleri dışında silinemez.b) Meslek kütüğüne kayıtlı olmaları halinde;aa) Odalar ve birliğin <strong>faaliyet</strong>lerine katılırlar,bb) Üyelikten doğan haklarını kullanırlar.208


ÖdevlerMadde 62 - Ruhsat alan meslek mensupları bağımlı veya meslek dışında çalıştıklarıya da mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunmadıkları takdirde unvanlarını ve tasdik yetkilerinikullanamazlar. (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 23 üncü maddesiyle değişen cümle.) Oda ve Birliğe karşı üyeliktendoğan ödevlerini yerine getirirler.Ruhsat Alan Meslek Mensuplarının Meslek Kütüğünden Silinmesisilinir.Madde 63 - Ruhsat alan meslek mensupları aşağıdaki hallerde meslek kütüğündena) Bu Yönetmeliğin 35. maddesinin b, c, d ve e bentlerinde yazılı hallere göre meslekmensuplarının çalışanlar listesinden silinmesi,b) Ruhsatın herhangi bir sebeple iptal edilmesi,c) Kendi isteği ile kaydını sildirmesi,d) Ölümü,e) Diğer sebepler.Yeniden müracaat edenlerden istenecek belgeler kaydın silinme nedenleri dikkatealınarak ilgili <strong>oda</strong>ca belirlenir.209


BEŞİNCİ BÖLÜMÇeşitli HükümlerTebliğlerle Uygulama Birliğini SağlamakMadde 64 - (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 24 üncü maddesiyle değişen şekli.) Kanunun 2’nci maddesindebelirtilen meslekî konularla ilgili olarak yapılacak çalışmalar hakkında, meslek mensuplarıarasında uygulama birliğini sağlamak için Birlik tebliğler çıkarmak suretiyle düzenlemeleryapabilirMadde 65 - Kanunun 2 nci maddesinin (a), (b) ve (c) fıkralarında sayılan işleri,meslek mensubu unvanını kazanmaksızın birden fazla müessese veya kuruluştayapanların <strong>faaliyet</strong>leri, Kanunun 3 üncü maddesinde hükme bağlanan meslekunvanlarının haksız kullanılması sayılır.Geçici MaddelerGeçici Madde 1 - Çalışmaları Maliye ve Gümrük Bakanlığı dışındaki Bakanlık, kurumve kuruluşlarca düzenlenen bağımsız denetleme kuruluşları ve denetçiler 30/06/1990tarihine kadar Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine göre gerekli düzenlemeleri yapmalarıhalinde mesleki <strong>faaliyet</strong>lerine devam edebilirler.Geçici Madde 2 - Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar, serbestmuhasebeci ve serbest mali müşavir gibi çeşitli sıfatlarla Kanunun 2 nci maddesindebelirtilen mesleki <strong>faaliyet</strong>lerde bulunan kişiler Geçici Kurul'dan izin almadıkça; kuruluşlar210


ise Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine göre ortaklık bürosu veya şirket olarak çalışmaküzere gerekli düzenlemeleri yapmadıkça 01/01/1990 tarihinden itibaren hiçbir mesleki<strong>faaliyet</strong>te bulunamazlar.Geçici Madde 3 - Birlik kurulup, Yönetmeliği yayınlanıncaya kadar, bu Yönetmelikhükümleri uygulanır.Geçici Madde 4 - (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'deyayımlanan Yönetmeliğin 25 inci maddesiyle eklenmiştir.) Bu Yönetmeliğinyayımlandığı tarihte <strong>faaliyet</strong>te bulunan şirketlerden daha önce ortaklık yapısındakideğişiklikleri bildirmeyenler, Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten itibaren üç ay içindedeğişikliğin yapıldığı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin aslını bir dilekçe ekinde bağlıoldukları <strong>oda</strong>lara vermek zorundadırlar.Meslek mensupları, bu Yönetmelikle yapılan düzenlemelere, Yönetmeliğin yayımıtarihinden itibaren bir yıl içinde durumlarını uygun hale getirmek zorundadırlar.YürürlükMadde 66 - Geçici Kurul tarafından hazırlanan bu Yönetmelik yayımı tarihindeyürürlüğe girer.YürütmeMadde 67 - Bu Yönetmelik hükümlerini Maliye ve Gümrük Bakanı yürütür.211


Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali MüşavirlikDisiplin YönetmeliğiBİRİNCİ BÖLÜMGenel HükümlerAmaç ve KapsamMadde 1 — Bu Yönetmeliğin amacı, meslek mensupları ve aday meslek mensuplarıhakkında, disiplin kovuşturması yapılmasına karar verecek yetkili organları, disiplincezalarını vermeye yetkili organları, disiplin cezalarına karşı yapılacak itirazların usul veesasları ve disiplinle ilgili diğer hususları düzenlemektir.Hukuki DayanakMadde 2 — Bu Yönetmelik, 3568 sayılı Kanunun 50’nci maddesi hükmünedayanılarak hazırlanmıştır.TanımlarMadde 3 — Bu Yönetmelikte geçen ;Kanun : 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik veYeminli Mali Müşavirlik Kanununu,Bakanlık : Maliye Bakanlığını,212


Birlik:(27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 1 inci maddesiyle değişen şekli) Türkiye Serbest Muhasebeci MaliMüşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğini (TÜRMOB),Odalar : Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odaları ile Yeminli Mali MüşavirlerOdalarını,Meslek Mensubu : Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve YeminliMali Müşaviri,Aday Meslek Mensubu : Meslek mensubu olmak için staj yapan kimseyi,Müşteri : İş sahibini,ifade eder.İKİNCİ BÖLÜMDisiplin CezalarıDisiplin Cezası TürleriMadde 4 — Meslek mensuplarına ve aday meslek mensuplarına uygulanacak disiplincezaları şunlardır:a) Uyarma : Meslek mensubuna ve aday meslek mensubuna, mesleğinyürütülmesinde daha dikkatli davranması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.b) Kınama : Meslek mensubuna ve aday meslek mensubuna, görevinde vedavranışlarında kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesidir.213


c) Geçici olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>ten alıkoyma : Mesleki sıfatı saklı kalmak koşuluylaaltı aydan az, bir yıldan fazla olmamak üzere, mesleki <strong>faaliyet</strong>ten alıkoymadır.d) Yeminli sıfatını kaldırma : Yeminli Mali Müşavirin yeminli sıfatının kaldırılması vemührünün geri alınmasıdır.e) Meslekten çıkarma : Meslek mensubunun ruhsatnamesinin geri alınarak bir dahamesleği yürütmesine izin verilmemesidir.Uyarma CezasıMadde 5 — Uyarma cezası aşağıdaki durumlarda uygulanır:a) (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 2 nci maddesiyle değişen şekli.) Müşterilerin işlerine karşı, kayıtsız veilgisiz kalınması, müşterilerle mesleki konularda yapılacak sözleşme hükümlerine aykırıdavranılması, sözleşmenin taraflarca fesh edilmesi hâlinde, iş sahibinin defter vebelgelerinin otuz gün içinde devir ve teslim tutanağı düzenleyerek teslim edilmemesi(Devir ve teslim işleminin gerçekleşemediğinin meslek mensubu tarafından Odayabildirilmesi durumu hariç.),b) Birlikçe yayımlanan, genelge ve yönerge hükümlerine aykırı olarak, meslekdisiplinini bozucu hareketlerde bulunulması,c) Aday meslek mensubunun, mesleğin vakar ve onuru ile bağdaşmayan işleryapmasına neden olunması veya bilerek izin verilmesi veya bu eyleme göz yumulması,214


d) (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 2 nci maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır.)e) Yasal düzenlemelere uygun tabela asılmaması,f) (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 2 nci maddesiyle değişen şekli.) Müşteri bildirim listelerinin tam vedoğru olarak Odaya süresinde verilmemesi,g) Kanun ve Yönetmeliklerde öngörülen sosyal sorumluluk hükümlerine uyulmaması,h) En az iki kez yazı ile istenmesine rağmen, <strong>oda</strong> aidat borçlarının haklı gerekçeolmaksızın ödenmemesi,i) Adres değişikliklerinin, Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir veYeminli Mali Müşavirlerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümlerineuygun olarak süresinde bildirilmemesi,j) Mesleğin yürütülmesi esnasında; görevi ile ilgisi olmayan konularda, çıkarçatışmalarına taraf olunması,k) (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 2 nci maddesiyle değişen şekli.) Meslek mensuplarınca, Oda yönetim,denetim, disiplin kurulu tarafından görevleri ile ilgili olarak istenen her türlü belge vebilginin verilmemesi,215


ı) (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 2 nci maddesiyle eklenmiştir.) Bir diğer meslek mensubununçalışanlarına her türlü vasıtayla meslektaşın veya müşterilerinin iş sırlarını ele geçirmeyeveya açıklamaya yöneltmesi, (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'deyayımlanan Yönetmeliğin 2 nci maddesiyle eklenmiştir.) Yukarıda sayılanlardışında, mesleğin vakar ve onuruna aykırı davranışlarla, görevin gerektirdiği güvenisarsıcı hareketlerde bulunulması.Kınama CezasıMadde 6 — Kınama cezası, aşağıdaki durumlarda uygulanır:a) (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 3 üncü maddesiyle değişen şekli.) Üç yıllık bir dönem içinde uyarmacezası gerektiren herhangi bir eylemin yinelenmesi,b) Meslek mensuplarınca, sahip olunmayan unvanların kullanılması,c) Yeminli mali müşavirlerce, kendisinin, eşinin (boşanmış dahi olsa) usul vefüruundan birinin ve üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan ve sıhri hısımlarınınveya bunların ortak veya yönetiminde oldukları firmaların işlerine bakılması veyahut buyakınlıktaki akrabalarından olan Serbest Muhasebecilerin ve Serbest Muhasebeci MaliMüşavirlerin baktığı işlerin, tasdik edilmesi,216


d) Meslek mensuplarınca, Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir veYeminli Mali Müşavirlerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte öngörülen yazılıhizmet sözleşmesi yapmadan iş kabul edilmesi,e) Meslek mensuplarınca, sahte veya içeriği itibariyle yanıltıcı belge düzenlediği resmikurum ve kuruluşlarca saptanan iş sahiplerinin (zorunlu olarak <strong>oda</strong> tarafındangörevlendirmeler hariç), <strong>oda</strong>lar ve Birlik tarafından ilanından sonra defterlerinin tutulmasıve işlerinin görülmesi,f) Meslek mensuplarınca, reklam yasağına uyulmaması,g) (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 3 üncü maddesiyle değişen şekli.) Meslek mensuplarınca, asgari ücrettarifesinde yer alan ücretlerin altında iş kabul edilmesi, ücret yönetmeliğine aykırı olarak,ücretini tahsil etmediği hâlde daha sonraki yıllarda işin sürdürülmesi,h) Ücret Yönetmeliğine aykırı davrandığı için işi geri verilmiş ve <strong>oda</strong> ve Birlikçe ismiilan olunmuş iş sahiplerinin (zorunlu olarak <strong>oda</strong> tarafından görevlendirmeler hariç)işlerinin kabul edilmesi,i) Çalışanlar listesine kaydolmadan ünvan kullanarak, mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunulması,j) Yeminli Mali Müşavirlerce, kendi defterleri hariç, defter tutulması, muhasebe bürosuaçılması veya muhasebe bürosuna ortak olunması,k) Başka bir meslek mensubu ile sözleşmesi bulunan müşterilere, bilerek iş önerilmesive diğer meslek mensubu hakkında olumsuz yorumlarda bulunulması,217


l) Aynı ünvan sahibi meslek mensubunun sorumluluğundaki işlerle ilgili, görev vesorumluluk almadan, bir başka meslek mensubunun görüş bildirmesi, uygulamalarıhakkında iş sahiplerine karşı olumsuz eleştiriler yapması,m) Mesleğin gereği gibi yürütülmesini sağlayacak şekilde; şubenin bağlı bulunduğu<strong>oda</strong>nın çalışanlar kütüğüne kayıtlı sorumlu ortak görevlendirmeden ve bu ortaksayısından fazla şube açılması,n) Meslek mensuplarınca, kasıt olmaksızın gerekli özen ve titizlik yeterincegösterilmeden; yasal düzenlemelere ve ilan olunmuş norm ve standartlara aykırı olarakbeyanname ve bildirimlerin imzalanması, denetlenmesi ve tasdik edilmesi,o) Oda ve birlik kurulları başkan ve üyelerinin; bu görevleri dolayısıyla kanun veyönetmeliklere aykırı davrandıklarının tespit edilmesi,p) Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerce; çalışanlar kütüğünekayıt olmadan birden fazla beyanname imzalanması,q) Bu Yönetmelikte yer almayan; 3568 sayılı Kanuna aykırı diğer eylemlerdebulunulması ve Birlikçe çıkarılmış diğer yönetmelik hükümlerine ve zorunlu meslekkararlarına uyulmaması.r) (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 3 üncü maddesiyle eklenmiştir.)Büro Tescil Belgesi alınmaması,süresinde vize ettirilmemesi,218


s) (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 3 üncü maddesiyle eklenmiştir.)Birlik Genel Kurulunca belirlenen"büro standartları"na uyulmaması, açılan işyerlerinin bağımsız büro şeklinde olmaması,başka bir serbest meslek <strong>faaliyet</strong>i veya ticari <strong>faaliyet</strong> ile iç içe olması, ev olarak kullanılanikametgâhların aynı zamanda büro olarak kullanılması, bir meslek mensubunun (ortaklıkdurumu hariç) birden fazla bürosunun olması,ş) (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 3 üncü maddesiyle eklenmiştir.)Stajını tamamlayarak mesleğiyapmaya hak kazanan meslek mensuplarının, meslek ruhsatlarını aldıkları tarihtenitibaren iki yıl geçmedikçe staj yaptıkları meslek mensuplarının rızası olmadan onlarınmüşterilerine hizmet vermesi,t) (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 3 üncü maddesiyle eklenmiştir.) Meslek mensubunun, kendisi,hizmetleri ve <strong>faaliyet</strong>leri hakkında gerçekdışı veya yanıltıcı açıklamalarda bulunması,u) (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 3 üncü maddesiyle eklenmiştir.) Üçüncü kişilere ücret ya da herhangibir çıkar sağlanması veya vaat edilmesi sureti ile iş alınması,ü) (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 3 üncü maddesiyle eklenmiştir.)Mevzuat hükümlerinin emredicikurallarına aykırı davranmak sureti ile rekabette avantaj yaratılması,219


v) (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 3 üncü maddesiyle eklenmiştir.) Diğer meslek mensubu hakkında,ilgili kuruluşlara asılsız ihbar veya şikâyette bulunulması,y) (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 3 üncü maddesiyle eklenmiştir.) Bir diğer meslek mensubununçalışanlarına ve vekillerine onları işlerini yerine getirirken yükümlülüklerine aykırıdavranmaya yöneltebilecek çıkarlar sağlayarak veya önererek doğrudan veya dolaylıolarak menfaat sağlaması.Geçici Olarak Mesleki Faaliyetten Alıkoyma CezasıMadde 7 -(27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 4 üncü maddesiyle değişen şekli.) Geçici olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>tenalıkoyma cezası, her bir eylem için altı aydan az, bir yıldan çok olmamak üzere aşağıdakihâllerde uygulanır.a) Üç yıllık bir dönem içinde kınama cezası gerektiren herhangi bir hâl ve eyleminyinelenmesi.b) Çalışanlar listesinde kayıtlı bulunan meslek mensuplarınca sahip olunan unvanlaKanunun 2 nci maddesinde yer alan işlerin yürütülmesi amacıyla gerçek veya tüzelkişilere bağlı ve onların işyerlerine bağımlı olarak açık veya gizli hizmet sözleşmesi ileçalışılması.220


c) Meslek mensuplarınca; meslek mensubu olmayan veya mesleği yapmalarıyasaklanmış kişilerle Kanun ve yönetmelik hükümlerine aykırı olarak işbirliği yapılması.d) Müşterilerden makbuz düzenlemek veya her türlü yöntem ile topladıkları para veyapara hükmündeki değerleri kendisine veya bir başkasına mal edilmesi veya emanetininkar edilmesi.e) Ticari <strong>faaliyet</strong> yasağına uyulmaması.f) Meslek mensuplarınca, beyanname ve bildirimlerin imzalanması ve denetimi ile ilgiliyasal düzenlemelerdeki ilke ve kurallarla, ilan olunmuş norm ve standartlara kasten aykırıdavranılması veya beyanname imzalama ve denetim yetkisinin kasten gerçeğe aykırıolarak kullanılması.g)Yeminli mali müşavirlerce, tasdike ilişkin yasal düzenlemelerdeki ilke ve kurallarla,ilan olunmuş norm ve standartlara kasten aykırı davranılması veya tasdik yetkisininkasten gerçeğe aykırı olarak kullanılması.Geçici olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>ten alıkoyma cezası kesinleştiği hâlde, mesleki <strong>faaliyet</strong>edoğrudan devam edilmesi.Yeminli Sıfatını Kaldırma CezasıMadde 8 — Yeminli Mali Müşavirlerin, mükerrer şekilde, tasdike ilişkin yasaldüzenlemelerdeki ilke ve kurallarla, ilan olunmuş norm ve standartlara kasten aykırıdavrandıklarının veya tasdik yetkilerini mükerreren kasten gerçeğe aykırı olarak221


kullandıklarının anlaşılması ve bu durumun mahkeme kararı ile kesinleşmesi halinde,Yeminli sıfatını kaldırma cezası verilir ve mühürü geri alınır.Meslekten Çıkarma CezasıMadde 9 — Meslekten çıkarma cezası aşağıdaki hallerde uygulanır:a) Beş yıllık dönem içinde iki defa mesleki <strong>faaliyet</strong>ten alıkoyma cezası ilecezalandırılmasından sonra bu cezayı gerektiren eylemin yeniden işlenmesi,b) Mesleğin yürütülmesi sırasında, meslek dolayısıyla işlenen suçlardan dolayı ağırhapis cezası ile cezalandırılmış olunması,c) Meslek mensuplarının kasten vergi zıyaına sebebiyet verdiklerinin mahkeme kararıile kesinleşmesi,d) (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 5 inci maddesiyle değişen şekli.) Meslek ruhsatnamesinin birbaşkasına kiraya verilmesi, herhangi bir şekilde bir başkasına kullandırılması veya meslekmensubunun mesleki konulardaki yetkilerini genel vekâletname ve/veya düzenlemeşeklinde vekâletname ile veya muvazaa yoluyla yahut da başka kanunlardakidüzenlemeleri kötüye kullanarak, mesleğini bizzat yapmayıp, yetkilerini devamlı ya dageçici olarak meslek mensubu olmayan kişilere kullandırması, kendi adına müşteri kabuletmesine, resmî belgelerde mühür ya da kaşesinin kullanılmasına izin verilmesie) Başka meslek mensuplarının ad ve unvanları kullanılarak, beyannamedüzenlenmesi ve imzalanması,222


f) Meslek mensuplarının Kanunun 4 üncü maddesindeki koşulları taşımaması veya bukoşulların sonradan kaybedilmesi.(27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı ResmiGazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 5 inci maddesiyle eklenmiştir.) Affa uğramış,ertelenmiş veya paraya çevrilmiş olsa dahi Kanunun 4 üncü maddesinde sayılansuçlardan biri ile hüküm giymiş olunması.Aday Meslek Mensuplarının Disiplin EsaslarıMadde 10 — Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Serbest Muhasebecilik StajYönetmeliği uyarınca, Kanunun ve bu Yönetmeliğin meslek mensupları hakkındadüzenlemiş olduğu disiplin esasları aday meslek mensuplarına da uygulanır.Disiplin Cezalarında Farklı UygulamaMadde 11 — Üç yıllık bir dönem içinde iki veya daha fazla disiplin cezasını gerektirendavranışta bulunan meslek mensubuna her yeni suçu için bir öncekinden daha ağır cezauygulanabilir.Ancak, disiplin cezası kesinleşip ilgiliye bildirildikten sonra, aynı cezayı gerektiren bireylemin yinelenmesi durumunda bir üst ceza uygulanır.Disiplin kurulları, her iki durumda da; yaptıkları incelemeler sonucu bir derece ağırveya bir derece hafif disiplin cezası uygulamasına karar verebilirler.Disiplin Cezalarının Uygulanması223


Madde 12 — Disiplin cezaları kesinleşme tarihinden itibaren ilgili <strong>oda</strong> yönetim kurulubaşkanlığınca uygulanır. Oda disiplin kurulu kararlarının birer onaylı örneği, karartarihinden itibaren 30 gün içerisinde Birlik Disiplin Kurulu Başkanlığınagönderilir. (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 6 ncı maddesiyle değişen şekli.) Uyarma ve kınama cezaları hariçdiğer disiplin cezaları; Maliye Bakanlığı ile diğer ilgili kurum ve kuruluşlara duyurulur.Duyuru yapılan ilgili kurum ve kuruluşlar gerekli önlemleri alırlar. Geçici olarak mesleki<strong>faaliyet</strong>ten alıkoyma, meslekten çıkarma ve yeminli sıfatının kaldırılması cezaları; ResmîGazete’de ve meslek mensubunun bağlı olduğu Oda ve Birlik internet sayfasındayayımlanır ve yöresinde uygun araçlarla ilan olunur. Disiplin cezaları, meslekmensubunun dosyasında saklanır.Resmi Gazete ve yöresinde uygun araçlarla ilan olunur. Disiplin cezaları, meslekmensubunun dosyasında saklanır.(27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin6 ncı maddesiyle değişen şekli.) Geçici olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>ten alıkoyma, yeminlisıfatının kaldırılması ve meslekten çıkarma cezalarının, bu Yönetmeliğin 29 uncumaddesine göre kesinleşmesinden sonra serbest muhasebeci, serbest muhasebeci malimüşavir ve yeminli mali müşavirler iş kabul edemez ve mühür ya da kaşe kullanamazlar.Bu konuda Odalarca, Maliye Bakanlığı ile diğer ilgili kurum ve kuruluşlara bildirimyapıldıktan sonra önlem olarak yeminli mali müşavirin mühürlerinin, serbest muhasebecive serbest muhasebeci mali müşavirlerin ise ruhsatlarının ve kaşelerinin geri alınmasısağlanır.224


Uyarma ve kınama cezaları dışındaki geçici olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>ten alıkoyma,yeminli şifalının kaldırılması ve meslekten çıkarma cezalarının, bu Yönetmeliğin 29 uncumaddesine göre kesinleşmesinden sonra Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci MaliMüşavir ve Yeminli Mali Müşavirler iş kabul edemez ve mühür kullanamazlar. Bu konuda<strong>oda</strong>larca Maliye Bakanlığı ile diğer ilgili kurum ve kuruluşlara bildirim yapıldıktan sonraönlem olarak Yeminli Mali Müşavirin mühürlerinin. Serbest Muhasebeci ve SerbestMuhasebeci Mali Müşavirlerin ise ruhsatlarının geri alınması sağlanır.(27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin6 ncı maddesiyle eklenmiştir.) Mesleki <strong>faaliyet</strong>ten alıkoyma, yeminli sıfatınınkaldırılması ve meslekten çıkarma cezalarının yargı organlarınca iptal edilmesininkesinleşmesi ve ilgilinin istemi hâlinde durum ilgili kurum ve kuruluşlara bildirilerek Odave Birlik internet sayfasında yayımlanır.Disiplin Cezaları İle İlgili Yasaklara UymamaMadde 13 — Meslekten çıkarılanlar, yeminli sıfatı kaldırılanlar ve geçici olarakmesleki <strong>faaliyet</strong>ten alıkonulanlar; bu yasakların gereklerini derhal yerine getirirler. Bugerekleri yerine getirmeyenler hakkında <strong>oda</strong>lar veya Birlik tarafından CumhuriyetSavcılığına suç duyurusunda bulunulur.225


ÜÇÜNCÜ BÖLÜMDisiplin KovuşturmasıGenel HükümlerMadde 14 — (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 7 nci maddesiyle değişen şekli.)Meslek onuruna veya meslekistandartlara aykırı eylem ve davranışlarda bulunanlarla, görevlerini yapmayan veyakusurlu olarak yapan veyahut görevinin gerektirdiği güveni sarsıcı hareketlerde bulunanmeslek mensupları ve aday meslek mensupları hakkında; muhasebe ve müşavirlikhizmetlerinin gereği gibi yürütülmesi amacı ile durumun niteliğine ve ağırlık derecesinegöre Kanunda yazılı disiplin cezaları uygulanır.Meslek mensubunun meslekten ayrılması ve Oda’dan kaydının silinmesi, mesleği ifasırasındaki eylem ve davranışlarından dolayı disiplin kovuşturması yapılmasına engeldeğildir.SoruşturmaMadde 15 — Meslek mensupları hakkında soruşturma:a) İlgilinin ihbar ve şikayeti,b) İlgili <strong>oda</strong> kurullarından herhangi birinin isteği,c) Birlik Kurullarından herhangi birinin isteği,226


d) Sorumlu görülen <strong>oda</strong> veya birlik kurul başkan ve üyeleri hakkında; ilgili <strong>oda</strong> veyaBirlik Genel Kurulunun kararı,üzerine yapılır.Oda ve Birlik Kurulu Üyeleri Hakkında SoruşturmaMadde 16 — Oda kurullarının başkan ve üyeleri hakkında (bu görevleri ile ilgiliolarak), ilgili <strong>oda</strong> genel kurulunun disiplin soruşturmasına karar vermesi halinde; bu<strong>oda</strong>nın disiplin kurulu, Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine göre gerekli inceleme vearaştırmaları yaparak kararını verir.(08.01.2002 tarih ve 24634 sayılı ResmiGazete'de yayımlanan yönetmeliğinin 1 inci maddesiyle değişen şekli.)Birlikkurulları başkan ve üyeleri hakkında yapılacak soruşturma ise, Birlik Genel Kurulu'nunkararı üzerine Birlik Disiplin Kurulu'nca yapılarak karara bağlanır.İhbar ve ŞikayetMadde 17 — İhbar veya şikayet sözlü veya yazılı olmak üzere iki türlü yapılır.a) Sözlü ihbar veya şikayet : Herhangi bir kişinin <strong>oda</strong> veya birlik kurullarınabaşvurarak, hakkında ihbar veya şikayette bulunduğu meslek mensubunu belirtipiddialarını açıklaması ile yapılmış olur.b) Yazılı ihbar veya şikayet : Odalara veya Birliğe verilecek dilekçe ile yapılır.(27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 8inci maddesiyle eklenen cümle.) İhbar veya şikâyette bulunanın kimliği, adresi veimzası bulunmayan ihbar ve şikâyetler işleme konulmaz.227


Her iki durumda da başvuran kişinin açık kimliği ve adresi, ihbar veya şikayet olunanmeslek mensubunun kimliği, ihbar veya şikayet konusu, maddi olaylar ve ihbar günününbelirtilmesi zorunludur. Sözlü ihbar veya şikayette aynı hususlar <strong>oda</strong> veya birlik kurullarıbaşkanları veya kurul üyelerinden biri ile ihbar veya şikayette bulunan kişi tarafındanimzalanacak bir tutanakta gösterilir.Birlik kurullarına yapılan sözlü veya yazılı ihbar ve şikayetler gerekli görülürse 30 güniçinde ilgili <strong>oda</strong>ya gönderilir.İlk İncelemeMadde 18 — (1. Fıkranın: 27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'deyayımlanan Yönetmeliğin 9 uncu maddesiyle değişen şekli.) İlgili Oda yönetimkurulu, ivedi durumlar hariç olmak üzere, ihbar, şikâyet veya istem konusununbildirilmesinden itibaren en geç iki ay içinde ihbar, şikâyet veya istem konusunuincelemek zorundadır.İhbar veya şikayette bulunanın kimliği, adresi ve imzası bulunmayan ihbar veşikayetler işleme konulmaz. Şu kadar ki; Oda yönetim kurulu gerek gördüğü durumlarda,ihbar veya şikayet konusu hakkında kendiliğinden soruşturma yapabilir.Soruşturma YapılmasıMadde 19 — (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 10 uncu maddesiyle değişen şekli.) Şikâyet veya ihbar veyahut istekkonusu olan hususlar; ilgili Oda yönetim kurulunun; üyeleri arasından görevlendireceği228


ir veya birkaç kişi tarafından incelenip soruşturulur. Oda yönetim kurulu, gerekligördüğü hâllerde disiplin soruşturmalarını Oda üyeleri arasından görevlendireceği kişilermarifeti ile de yaptırılabilir.Soruşturma ile görevlendirilenler kanıtları toplar, ihbar veya şikâyette bulunanları vehakkında ihbar veya şikâyet yapılan meslek mensubunu dinlemek üzere süre belirler vebu sürenin ilgililere duyurulmasını sağlar.Görevli kişi veya kişiler, bu süre dolana kadar veya sürenin dolmasından sonra dagerekli göreceği kimselerin ifadelerini alabilir, gerekli gördüğü defter ve belgeleriinceleyebilir.Odaya bildirdiği adreslerine tebligat yapılamayan meslek mensubu hakkında dosyaüzerinden yapılan inceleme üzerine yetinilir.Görevli kişi veya kişiler; yapılan incelemelerle birlikte, hakkında soruşturma yapılanmeslek mensubunu da dinledikten veya dinlemek için verilen süre dolduktan veyahut daOdaya bildirdiği adreslerine tebligat yapılamaması nedeniyle meslek mensubunaulaşılamaması durumunda dosyayı bir raporla; Oda yönetim kuruluna verir.Görevli kişi veya kişiler; Oda yönetimi aracılığı ile soruşturma maksadıyla her türlüadlî ve idarî mercilerden bilgi ve belge isteyebilirler, ilgili dosyaları veya örnekleriniisteyip, inceleyebilirler.229


Oda yönetim kurulu; soruşturma <strong>raporu</strong>nu eksik görürse, <strong>raporu</strong> düzenleyeni veyabaşka kişileri eksikliği tamamlattırmak üzere görevlendirebilir. Tamamlanan soruşturma<strong>raporu</strong> yönetim kurulunca uygun görülmesi hâlinde disiplin kuruluna gönderilir.Ancak, yönetim kurulu bu madde gereğince yapmış olduğu soruşturma vekovuşturmayı ihbar, şikâyet veya istek tarihinden itibaren en geç altı ay içindesonuçlandırır.Genel kurulların istediği soruşturmaları ilgili disiplin kurulu yapar.Disiplin Kovuşturması Başlatılması Yer Olmadığına İlişkin KararMadde 20 — İlgili <strong>oda</strong> yönetim kurulu veya disiplin kurulları dosyayı ve <strong>raporu</strong>inceleyerek, hakkında şikayet veya ihbarda bulunulan meslek mensubu için disiplinkovuşturması başlatılmasına yer olmadığına ilişkin karar verebilir.Bu kararda ihbar veya şikayette bulunanın adı ve adresi, şikayet olunan meslekmensubunun kimliği, atılı olan eylem ve kanıtlar ile gerekçe gösterilir.Disiplin kovuşturmasına yer olmadığına ilişkin <strong>oda</strong> yönetim veya disiplin kurulu kararı;hakkında soruşturma açılmış meslek mensubuna ve varsa ihbar, şikayet veya istemdebulunana, soruşturma tarihinden itibaren en geç 3 ay içerisinde yazılı olarak bildirilir.230


İtirazDisiplin Soruşturmasına ve Kovuşturmaya Yer Olmadığına İlişkin KararlaraMadde 21 — İlgili <strong>oda</strong> yönetim kurulu veya disiplin kurullarının, kovuşturmaya yerolmadığına ilişkin kararlarına karşı; bu kararların bildirim tarihinden itibaren 30 güniçinde şikayetçi tarafından Birlik Disiplin Kuruluna itiraz edilebilir.Oda Yönetim Kurulunca kovuşturma açılması gerekli görülen hallerde Oda DisiplinKurulunca soruşturmaya yer olmadığına karar verildiği takdirde, Yönetim Kurulutarafından bildirim tarihinden itibaren 30 gün içinde Birlik Disiplin Kuruluna itirazedilebilir.Birlik Disiplin Kurulu tarafından dosya üzerinde yapılacak inceleme sonunda şikayet,ihbar veya istem konusu incelemeye değer görülürse, ilgili <strong>oda</strong> yönetim veya disiplinkurulu kararı kaldırılarak, disiplin kovuşturması açılması için dosya tekrar ilgili <strong>oda</strong>yagönderilir. Birlik Disiplin Kurulunun bu kararı kesindir.(08.01.2002 tarih ve 24634sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmeliğinin 2 nci maddesiyleeklenmiştir.) Birlik Disiplin Kurulu tarafından şikayetçinin itirazı red edilirse şikayetçi redkararına karşı idari yargı merciine başvurabilir.Dosyanın Disiplin Kuruluna GönderilmesiMadde 22 — İlgili <strong>oda</strong> yönetim kurulunun disiplin kovuşturması açılmasına kararvermesi halinde, kovuşturma dosyası derhal disiplin kuruluna gönderilir. . (27.09.2007tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 11 inci231


maddesiyle eklenen cümle.)Disiplin kuruluna gönderilen dosya içinde şikâyet edilenmeslek mensubu veya aday meslek mensubunun sicili de bulunur.İlgili disiplin kurulu; hakkında disiplin cezası istenilen meslek mensubununsavunmasını aldıktan veya savunma için verilen süre bittikten sonra incelemesini evraküzerinde yapar. Şu kadar ki, meslek mensubunun istemi veya disiplin kurulunun uygungörmesi halinde inceleme duruşmalı olarak yapılır. Duruşma gün ve saati en az 15 günönce ilgiliye bildirilir. İlgilinin çağrıya uymaması halinde duruşmanın gıyabında yapılacağıbelirtilir. Duruşma gizli olur.(27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'deyayımlanan Yönetmeliğin 11 inci maddesiyle değişen şekli.) Oda disiplin kuruluincelemeyi ivedilikle ve her hâlde kararın kendisine geliş tarihinden itibaren en geç bir yıliçinde sonuçlandırmak zorundadır. Ceza davasının sonucunun beklenmesini gerektirenhâller saklıdır.Meslek Mensubunun Savunmasının Alınması ve Gıyapta DuruşmaMadde 23 — Meslek mensubunun ve aday meslek mensubunun savunmasıalınmadan disiplin cezası verilemez. Yetkili disiplin kurulunun 15 günden az olmamaküzere bildirim hükümlerine göre verdiği süre içinde savunma yapmayanlar; savunmahakkından vazgeçmiş sayılırlar.Savunma hakkından vazgeçmiş sayılan meslek mensupları hakkında gıyabındaduruşma yapılır. Şu kadar ki; duruşmaya gelmediği takdirde duruşmanın gıyabındayapılacağının davetiyeye yazılması şarttır.232


Kanıtların Gösterilmesi ve İncelenmesiMadde 24 — Disiplin kurulu; kanıtların gösterilme ve incelenme şeklini serbestçebelirler.Tanık ve Bilirkişilerin DinlenmesiMadde 25 — Tanık ve bilirkişilerin duruşmaya çağrılması veya yetkilendirme yolu iledinlenmesi veyahut yazılı ifadelerin okunması ile yetinilmesi konularında ilgili disiplinkurulunun takdir hakkı mevcuttur. Ancak bir olayın kanıtı, yalnız bir tanığın şahsibilgisinden ibaret ise; bu tanık her halde dinlenir.Duruşma TutanağıMadde 26 — Duruşma tutanağı disiplin kurulu başkanının görevlendirileceği bir üyeveya yazman tarafından tutulur. Duruşma dışında dinlenenlere ait tutanaklarınduruşmada okunması zorunludur.Mevcut Kanıtlara Göre Karar VerilmesiMadde 27 — Disiplin kurulu; çağrı yaptığı kişilerin çağrıya uymaması veya bilgivermekten kaçınması yahut bilinen adreslerinde bulunmaması nedeniyle bilgi veifadelerini alamadığı hallerde mevcut kanıtlara göre karar verebilir.Oda Disiplin Kurulu Kararlarına İtirazMadde 28 — Oda disiplin kurulunun kararlarına karşı ilgililer bildirim tarihindenitibaren 30 gün içinde ilgili <strong>oda</strong> aracılığı ile veya doğrudan Birlik Disiplin Kuruluna itiraz233


edebilirler. (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 12 nci maddesiyle eklenen cümle.) Posta ile yapılan itirazlarda, itirazdilekçesinin iadeli taahhütlü olarak postaya verildiği tarih esas alınır.Birlik Disiplin Kurulu; itiraza konu olan bu kararları dosya üzerinde inceler. Ancakgeçici olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>ten alıkoyma, yeminli sıfatının kaldırılması ve meslektençıkarma cezalarına ilişkin disiplin kurulu kararlarının incelenmesi sırasında ilgili meslekmensubunun isteği halinde veya gerek gördüğü takdirde duruşma yapılmasına kararverebilir.Birlik Disiplin Kurulu; inceleme konusu kararın onanmasına veya kararın bozularakkovuşturmanın derinleştirilmesi için ilgili <strong>oda</strong>ya dosyanın geri gönderilmesine kararverebilir. Yeniden inceleme gerektirmeyen hallerde Birlik Disiplin Kurulu; uygungörmediği kararı kaldırarak işin esası hakkında karar verebilir veya verilmiş olan kararıdüzelterek onaylayabilir.Kararların KesinleşmesiMadde 29 — (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 13 üncü maddesiyle değişen şekli.) Birlik Disiplin Kuruluna otuz güniçinde itiraz edilmeyen ilgili Oda Disiplin Kurulu kararları, itiraz süresinin geçirilmesi ilekendiliğinden kesinleşir ve gereği ilgili Oda tarafından derhâl yerine getirilir. Süresindeitiraz edilen dosyalarda ise, Birlik Disiplin Kurulunun verdiği kararlar kesindir. Ancak,Birlik Disiplin Kurulunun itirazların reddine ait kararları, Maliye Bakanlığının onayı ile234


kesinleşir. İlgililer bu kararlara karşı, kararların iş veya ikametgâh adreslerine bildirimtarihinden itibaren idarî yargıya başvurabilirler.Şu kadar ki; uyarma ve kınama cezasına ilişkin kararlar kesin olup Maliye Bakanlığınınonayına tabi değildir.Ceza Kovuşturmasının Disiplin Cezalarına Etkisi ve Meslek MensuplarıHakkında Tedbir Kararı VerilmesiMadde 30 — Meslek mensubu hakkında başlamış olan ceza kovuşturması; disiplinişlem ve kararlarının uygulanmasına engel oluşturmaz. Şu kadar ki; disiplin işlem vekararına konu olacak bir eylem ve işlemde bulunmuş olan meslek mensubu hakkında aynıeylemlerden dolayı Ceza Mahkemesinde dava açılmış ise; disiplin soruşturma vekovuşturması bu davanın sonuna kadar bekletilir.Meslek mensubu hakkında açılan ceza davası nedeniyle disiplin kovuşturmasıbekletiliyorsa disiplin kurulunun 22 nci maddedeki karar verme süresi, ceza davasınınsonucu kurula ulaşana kadar kesilir.Fiili, ceza davasına konu olsun veya olmasın hakkında "Geçici Olarak MeslekiFaaliyetten Alıkoyma" veya "Meslekten Çıkarma" cezasını gerektirecek nitelikte bireylemden dolayı kovuşturma yapılan meslek mensubu; ilgili <strong>oda</strong> yönetim kurulunun isteğive bu isteğin disiplin kurulunca uygun görülmesi veya disiplin kurulunun gerekli gördüğühallerde, son karar verilene kadar, tedbir niteliğinde geçici olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>tenalıkonulabilir.235


Oda yönetim kurulu; sonucu kendilerine ulaştırılmış olması koşuluyla hükümlülüklesonuçlanan bir ceza davasının konusunu oluşturan eylemden dolayı ayrıca disiplinsoruşturması açmak zorundadır.Aynı Eylemden Dolayı Yeniden İncelemeMadde 31 — Disiplin kovuşturması açılmasına yer olmadığına ilişkin kararınkonusunu oluşturan eylemlerden dolayı ilgili disiplin kurulunca yeniden incelemeyapılabilmesi için, yeni kanıtların elde edilmesi gereklidir.Disiplin Kurulu Üyelerinin Reddi ve ÇekilmeMadde 32 — Disiplin kurulu üyeleri; Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununda yazılısebeplerle reddedilebilir veya duruşmadan çekilebilirler. Bunların yerine yedek üyelerkurullara katılırlar. Red istemi reddi istenen üyenin dışındaki üyelerin toplanması suretiyleincelenir. Red veya çekilme sebebiyle disiplin kurulunun toplanamaması halinde yetkilidisiplin kurulunu Birlik belirler.Kovuşturma Yetkisi ve ZamanaşımıMadde 33 — Kovuşturmanın dayandığı ihbar veya şikayetin sabit olduğu veyaCumhuriyet Savcısının kovuşturma isteminde bulunduğu yahut kovuşturmayı oluşturaneylem ve davranışın re’sen haber alındığı tarihte meslek mensubu hangi <strong>oda</strong>nın çalışanlarlistesinde veya meslek kütüğünde kayıtlı ise; disiplin kovuşturmasına karar verme vekovuşturmayı yürütme yetkisi ilgili <strong>oda</strong>ya aittir.236


Oda başkanları, yönetim ve disiplin kurulu üyeleri; kendileri hakkında başlatılankovuşturmalarla ilgili görüşme ve kararlara katılamazlar.Disiplin cezasını gerektiren eylemlerin işlenmesinden itibaren beş yıl geçmiş isekovuşturma yapılamaz. (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'deyayımlanan Yönetmeliğin 14 üncü maddesiyle eklenen cümle.)Ancak, şikâyetdilekçesinin Oda kayıtlarına girdiği tarihten itibaren zamanaşımı durur.(27.09.2007tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 14 üncümaddesiyle eklenmiştir.) Disiplin cezasını gerektiren eylem, aynı zamanda suç teşkilediyorsa ve bu suç için Kanun daha uzun bir zamanaşımı süresi öngörmüşse, buzamanaşımı süresi uygulanır.DÖRDÜNCÜ BÖLÜMSon HükümlerBildirim HükümleriMadde 34 — Bu Yönetmelik hükümlerine göre ilgiliye yapılması gereken her türlübildirim yazılı olarak ilgilinin bizzat kendisine veya bilinen en son adresine posta, kurye,memur veya noter aracılığı ile yapılır. İlgilinin bilinen adresinin yanlış ve değişmiş olmasıveya bilinmemesi veyahut başkaca sebeplerden dolayı bildirim yapılma olanağıbulunmaması halinde, bu Yönetmelik hükümlerine göre yapılması gereken bildirimaşağıdaki şekilde yapılır.237


a) Bildirimi yapacak olan <strong>oda</strong>nın bulunduğu ilin belediye sınırları içinde çıkan en az birgazetede yayınlanır.b) İlan yazısı, bildirim yapacak <strong>oda</strong>nın ilan koymaya uygun görülebilecek bir yereasılır. (27.09.2007 tarih ve 26656 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 15 inci maddesiyle eklenen cümle.) Ayrıca, varsa internet sayfasındailan edilir.c) Gazete ilanı üzerine ilgili, ilan tarihinden itibaren 15 gün içerisinde bildirimi almakiçin ilgili <strong>oda</strong>ya bizzat başvurmamış ise bildirim yapılmış sayılır.Bildirimle ilgili bu maddede belirtilmeyen hususlarda Tebligat Kanunu hükümleriuygulanır.Kaldırılan YönetmelikMadde 35 — 22/6/1990 tarihli ve 20556 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan "SerbestMuhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik KanunuDisiplin Yönetmeliği" yürürlükten kaldırılmıştır.YürürlükMadde 36 — Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.YürütmeMadde 37 — Bu Yönetmelik hükümlerini Birlik Yönetim Kurulu Başkanı yürütür.238


SM, SMMM ve YMM Ücretlerinin Esasları Hakkında YönetmelikBİRİNCİ BÖLÜMGenel HükümlerAmaçMadde 1- Bu Yönetmeliğin amacı; 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, SerbestMuhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu'nun 46'ncı maddesindetanımlanan muhasebecilik ve müşavirlik ücretlerini düzenlemektir.KapsamMadde 2-Bu Yönetmelikte; ücretin tanımı, ücret tarifelerinin tespit ve ilanı, ücretindoğrudan ya da takipli olarak tahsili ve bu işlerle ilgili diğer hususlar düzenlenmiştir.Hukuki DayanakMadde 3- Bu Yönetmelik, 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci MaliMüşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununun 50'nci maddesi hükmüne dayanılarakhazırlanmıştır.TanımlarMadde 4- Bu Yönetmelikte geçen;Kanun : Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli MaliMüşavirlik Kanununu,239


Bakanlık : Maliye Bakanlığı'nı,Bakan : Maliye Bakanı'nı,Geçici Kurul : Kanunun Geçici 4'üncü maddesi ile ilgili önetmelik uyarınca kurulanGeçici Kurul'u,Odalar : Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odaları ile Yeminli Müşavirler Odalarını,Meslek Mensubu : Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve YeminliMali Müşaviri,Ücret : Kanunun 46'ncı maddesinde tanımlanmış olan muhasebecilik ve müşavirlikhizmeti karşılığı alınan para ve parayla ifade edilen değerleri;Tarife : Kanunun 46'ncı ve 50/i maddesine göre; çeşitli belge düzenlenmesi işlemyapılması, tasdik, denetim ve danışmanlık hizmetleri dolayısıyla alınacak en az ücretlerigösteren listeyi, ifade eder.İKİNCİ BÖLÜMÜcret TarifesiTarifeMadde 5- Serbest muhasebecilerin, serbest muhasebeci mali müşavirlerin ve yeminlimali müşavirlerin belge düzenlenmesi, işlem yapılması, tasdik, denetim ve danışmanlıkhizmetleri dolayısıyla alacakları en az ücretlerin yer aldığı listedir.240


Tarife, her yıl <strong>oda</strong>larca yeniden düzenlenip Geçici Kurul'a yollanır. Geçici Kurul, takvimyılının son ayında bir sonraki yıl uygulanacak tarifeyi ilan eder. Yeni tarife kesinleşinceyekadar eski tarife uygulanır.Tarifenin YapısıMadde 6- Tarife tespitinde danışmanlık, denetim, tasdik hizmetleri ve belgedüzenlenmesi için ayrı ayrı tarife grupları tespit edilmesi zorunludur.Tarifede, hizmetin bir başka meslek mensubu aracılığıyla yapılması halinde o meslekmensubunun, hizmeti asıl yapan meslek mensubundan alacağı ücretin oranı da belirtilir.Tahkim, bilirkişilik ve tasfiye memurluğu ile yargı mercilerinin vereceği görevler vebenzeri durumlarda tarifedeki ücretler esas alınır.Tarifenin HazırlanmasıMadde 7- Bir yılın tarifesinin hazırlanmasına önceki yılın Eylül ayında <strong>oda</strong>larcabaşlanır.Odalar; hazırladıkları yeni tarifeleri Ekim ayı sonuna kadar Geçici Kurul'a yollarlar.Geçici Kurul, Kasım ayı sonuna kadar tarifeyi bütün ülke için bir tek ya da bölgeleregöre birden çok tarife olarak düzenler ve Bakanlığa gönderir. Bakanlık bu tarifeleri aynenveya gerekli gördüğü değişikliklerle tasdik eder ve Resmi Gazete'de yayımlar.Yeni kurulan <strong>oda</strong>lar, ayrıldıkları <strong>oda</strong>nın tarifesini uygularlar.241


Hazırlama İlkeleriMadde 8- Tarifeler hazırlanırken; <strong>oda</strong>larca ve Geçici Kurul'ca aşağıdaki ilkelereuyulur;a) Serbest muhasebeciler, serbest muhasebeci mali müşavirler ve yeminli malimüşavirler için ayrı ayrı tarife hazırlanır.b) Tarifelerde; danışma, denetim, tasdik ve belge düzenleme hizmetleri için ayrıücretler tespit edilir.c) Tarifeler düzenlenirken Kanunun 2'nci maddesinde sayılmış hizmetler ayrı ayrınazara alınır.d) Tarifelerde denetim ücretleri denetim çeşitlerine göre kademelendirilir.e) Tarifelerde;aa- Münferit ya da şirket şeklinde firmalara göre,bb- Hizmet-imalat ve inşaat <strong>faaliyet</strong>ine göre,cc- İşyeri ve şubeler sayısı, yardımcı defter sayısı, işlem hacmine göredd- Bilgisayarla ya da elle kayıt yapılmasına göre,ee) Hizmetin işyerinde ya da meslek mensubunun bürosunda yapılmasına göre, ücretfarklılaştırılması yapılır.242


Tarifedeki Ücretlerin TespitiMadde 9- Tarifedeki ücretler tespit edilirken, eleman/saat esasına göre hizmetlerinmaliyeti, o bölgedeki genel ücret düzeyi ve yaşama standardı gözönünde tutulur.Tarifelerde genel ilke olarak yüzde oranı biçimde ücret belirlenemez. Ancak, hizmetinözelliğine göre tarifelerdeki ücret, işin yüzdesi olarak belirlenebilir.Tarifenin İlanıMadde 10- Bir yıl sonra uygulanacak ücretlere ait tarife, en geç önceki yılın Aralıkayının 20'sine kadar Resmi Gazete ile ilan olunur.olunur.Kesinleşmiş tarifeler, ilgili <strong>oda</strong>larca da ayrıca ilan tahtalarına asılmak suretiyle ilanTarifeye UymaMadde 11- Ücretin tespitinde tarifeye uyulması zorunludur. Tarifedeki asgari miktaraltında kalan ücretle çalışmak yasak olup; aksine hareket disiplin cezasını gerektirir.Meslek mensupları, ücretsiz işlem yapamazlar.243


ÜÇÜNCÜ BÖLÜMMuhasebecilik ve Müşavirlik ÜcretiÜcretin SerbestliğiMadde 12- Meslek mensubu ücreti, serbest muhasebeciler, serbest muhasebeci malimüşavirler ve yeminli mali müşavirlerce yapılan hizmetler karşılığı alınan meblağları ifadeeder.Meslek mensubu ücretleri; meslek mensupları ile iş sahipleri arasında serbestçekararlaştırılır.Meslek mensubu, tarifedeki belgeleri düzenlemek ve işleri yapmakla, ücretin tümünühak eder.Ücret SözleşmesiMadde 13- Meslek mensubu ücret sözleşmesinin yazılı şekilde yapılması ve belli birmeblağı kapsaması şarttır. Ücret sözleşmesine, yapılan hizmet karşılığı meslekmensubuna ortaklık payı verileceğine dair hüküm konulamaz.Ücret sözleşmesinin sözlü yapıldığının belirlenmesi durumunda, meslek mensubuhakkında disiplin cezası uygulanır.Yabancı firmalarla sözleşmelerin yabancı dilde ve yabancı paralı yapılmasımümkündür. Bu takdirde, sözleşmenin yapıldığı andaki döviz kuruna göre tarifedeki en azücret kontrolü yapılır.244


Ücret Sözleşmesi KapsamıMadde 14- Ücret sözleşmeleri münferit ya da süreli olarak yapılabilir. Sürelisözleşmelerin en az bir yıllık olması şarttır.Sözleşmeler; ait oldukları işlemeleri ve bunlara ait süreleri kapsayıp; diğer işlem vesürelere uygulanamaz. Bu durumda, yeni sözleşme yapılması gerekir.Ücret sözleşmelerine; ücrete mahsuben avans verileceğine iş sahibi adına yapılacakgiderlerin sonradan iş sahibinden tahsil edileceğine ve sair hususlara dair özel hükümlerkonulabilir.Ücretin MahiyetiMadde 15- Ücret sözleşmelerinin, kural olarak belli bir miktarı içermesi gerekir.Ücretin belirlenmesi için; meslek mensupları iş sahiplerine ücret tespit soru belgesiuygulaması yapabilir. Sözleşmelerde hangi iş için, hangi şartlarla, ne miktar ücretalınacağı açıkça belirtilir. .Bürolarda ve Ortaklıklarda ÜcretMadde 16- Bürolarda ücret sözleşmesi, büroyu oluşturan meslek mensuplarındanbirisi ile yapılabilir. Ortaklıklarda ücret sözleşmesi, ortaklık statüsüne göre yetkililerceimzalanır.245


İşin Devri ve ÜcretMadde 17- Üzerine aldığı bir işi, haklı bir sebep olmaksızın bırakan meslek mensubu,hiç bir ücret talep edemez ve peşin aldığı ücreti geri vermek zorundadır. Buna avanslarda dahildir.Sözleşmenin iş sahibince feshi halinde, meslek mensubunun ücretinin tamamınınödenmesi gerekir. Şu kadar ki; meslek mensubu, bu duruma kendi kusur ve ihmali ile yolaçmış ise ücret ödenmez. Anlaşmaya göre peşin verilmesi gereken ücret ya da avansödenmezse, meslek mensubu işe başlamak ya da işi sürdürmek zorunda değildir.Bu durumlarda iş; meslek mensupları arasında devir ve teslim edilir ya da sahibinegeri verilir.Ücretin PaylaşılmasıMadde 18- Meslek mensubu; işyeri merkezi dışındaki işler ve işlemleri, anlaştığı oyerdeki diğer meslek mensuplarına yaptırabilir. Böyle bir durumda; iş sahibindensözleşmeyle belirlemiş ücrete ek bir ödeme talep edilmez.Ücretin paylaşılması, tarifedeki esaslara göre yapılır. Bu esaslara aykırı sözleşme ile;diğer yerdeki meslek mensubunun ücreti azaltılamaz, fakat arttırılabilir.Bu durumda meslek mensupları, işin o kesiminden müşterek ve müteselsilsorumludurlar.246


İşin Sahibince DevirMadde 19- İş sahibi; zorunlu durumlarda, meslek mensubunun <strong>faaliyet</strong>ine başkameslek mensuplarım katmak isterse sözleşme yaptığı meslek mensubunun olurunu almakzorundadır. Ancak; böyle bir durumda, iş sahibi, sözleşmedeki ücretin azaltılmasını ya dayeni meslek mensubu ile paylaşılmasını isteyemez.Muvafakat, bu konudaki yazılı istemden itibaren bir hafta içinde verilmezse ya da busüre cevapsız geçerse, sözleşme sona ermiş sayılır ve iş sahibi, başka bir meslekmensubu ile yeni bir sözleşme yapabilir.Keza, meslek mensubunun sözleşme şartlarına uymaması durumunda, bir haftaönceden yazılı olarak haber verilerek sözleşme fesh edilir ve iş başka bir meslekmensubuna verilir.Ücretin Bir İşe HasredilmesiMadde 20- Sözleşmede aksine hüküm yoksa; kararlaştırılan ücret, yalnızcasözleşmede belirtilmiş iş ya da işlerin karşılığı olup; bu işlerle ilgili olarak sonradan ortayaçıkacak işler ya da işlemler ayrıca ücrete tabidir.Meslek mensubunun işi yaparken ödemesi gerekli, iş sahibine ait bütün vergi, resim,harç ve giderler iş sahibinin sorumluluğundadır.Bu giderler, talep halinde meslek mensubuna derhal ödenir. Bu giderler için, meslekmensubunca istenmesi halinde avans verilmesi zorunludur.247


Meslek mensubunun işle ilgili seyahat giderlerinin de iş sahibince ödenmesizorunludur.Birden çok işe ait ücretlerle ilgili olarak, bir tek sözleşme yapılması mümkündür.Ücretin ÖdenmesiMadde 21- Ücretin peşin olarak ödenmesi esastır. Ancak; sözleşmeye ücretin işyapıldıkça taksit taksit ödeneceğine dair hüküm konulabilir.Ücretin ÖdenmesiMadde 22- Yazılı sözleşmedeki ödeme esaslarına uyulmazsa, meslek mensubu işebaşlamaz ya da başlanmış ise işi sürdürmez. Bu durumda, sorumluluk iş sahibine aittir.Ücreti ödemeyen iş sahipleri Geçici Kurul'a bildirilir ve bunlar borcunu ödemedikçe,diğer meslek mensuplarının bu kişilerin işlerini yapması önlenir.Geçici Kurul, bu durumda olanları derhal <strong>oda</strong>lara ve Bakanlığa bildirir ve meslekmensuplarının haberdar edilmelerini sağlar. Odaların bildirmesine rağmen, bu türdenkişilerin işlerini yapan meslek mensupları hakkında disiplin cezası uygulanır.248


DÖRDÜNCÜ BÖLÜMÇeşitli Hükümlerİş Sahiplerine TebligatMadde 23- İş sahibinin tebligat adresi, sözleşmede belirttiği adres olup; bu adreseyapılan tebligat kendisine yapılmış sayılır.Adres değişiklikleri, en geç üç gün içinde, iş sahibi tarafından taahhütlü mektuplameslek mensubuna bildirilmelidir.Meslek Mensubu GörevlendirmeMadde 24- Meslek mensubunun bulunmadığı illerde veya gerekli hallerde hangimeslek mensuplarının iş yapacağı, bu illerin bağlı olduğu <strong>oda</strong>ca belirtilir.Geçici Madde 1- Birlik kurulup Yönetmeliği yayımlanıncaya kadar, bu Yönetmelikhükümleri uygulanır.YürürlükMadde 25- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.YürütmeMadde 26- Bu Yönetmeliği Maliye Bakanı yürütür.249


SM ve SMMM'lerin Kaşe Kullanma Usul ve Esasları Hakkında YönetmelikAmaçMadde 1— Bu Yönetmeliğin amacı, çalışanlar listesine kayıtlı bulunan meslekmensupları ile çalışanlar listesine kayıtlı olmamakla birlikte çalıştıkları mükelleflerinmuhasebesinin sevk ve idaresinden sorumlu olan ve beyannamelerini imzalayan meslekmensuplarının düzenlemek durumunda bulundukları resmi ve mesleki belgelerde özelkaşe kullanmalarıyla ilgili usul ve esasları düzenlemektir.KapsamMadde 2 — Çalışanlar listesine kayıtlı bulunan meslek mensupları ile çalışanlarlistesine kayıtlı olmamakla birlikte, çalıştıkları mükelleflerin muhasebesinin sevk veidaresinden sorumlu olan ve beyannamelerini imzalayan meslek mensupları,düzenledikleri resmi ve mesleki belgelerde özel kaşe kullanırlar.Hukuki DayanakMadde 3 — Bu Yönetmelik, 3568 sayılı Kanunun 50 nci maddesi hükmünedayanılarak hazırlanmıştır.TanımlarMadde 4 — Bu Yönetmelikte geçen;Kanun: 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik veYeminli MaliMüşavirlik Kanununu,250


Bakan: Maliye Bakanını,Birlik: Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler OdalarıBirliğini,Oda: Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odasını,Meslek Mensubu: Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşaviri,Serbest Muhasebeci: Kanunun 2/A-a maddesinde belirtilen işleri yapan meslekmensuplarını,Serbest Muhasebeci: Kanunun 2/A-a-b-c maddesinde belirtilen işleri yapan meslekMali Müşavir mensuplarını,Mesleki Faaliyet: Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik unvanıile <strong>faaliyet</strong>te bulunmayı,Ruhsat: Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Ruhsatlarını veyaİzin Belgelerini fade eder.Kaşenin TeminiMadde 5 — Çalışanlar listesine kayıtlı bulunan meslek mensupları ile çalışanlarlistesine kayıtlı olmamakla birlikte çalıştıkları mükelleflerin muhasebesinin sevk veidaresinden sorumlu olan ve beyannamelerini imzalayan meslek mensuplarına kaşelerBirlik tarafından, bedel karşılığında verilir. "Kaşe Talep Formları" Serbest Muhasebeci veSerbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin bağlı oldukları Odalar tarafından Birliğe gönderilir.251


Kaşelerin ŞekliMadde 6 — Kaşeler kare şeklinde olup, en üste “TC” rumuzu, altına “TÜRMOB” yazısıve “Mm” amblemi, Serbest Muhasebeci veya “Serbest Muhasebeci Mali Müşavir” ibaresiile kaşe numarasını taşır. Kaşeler; Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğütarafından imal edilir.Kaşe ÜcretiMadde 7 — Kaşe ücretleri Birlik Genel Kurulu tarafından tespit olunur. Kaşe ücretlerikaşelerin verilmesinden önce tahsil edilir.SorumlulukMadde 8 — Meslek mensupları düzenlemek durumunda bulundukları resmi vemesleki evrakta kullanacakları kaşelerin kullanımından ve saklanmasından sorumludurlar.İbraz ve İade MecburiyetiMadde 9 — Meslek mensupları, bağlı oldukları Oda veya Birlik tarafından istendiğindekaşeyi ibraz etmek zorundadırlar.Ruhsatın iptali, meslekten ayrılma, ölüm ve diğer hallerde meslek mensupları veyamirasçıları kaşeyi 15 gün içinde bağlı oldukları Odalara tutanak karşılığında iade ederler.İade edilen kaşeler, Odalar tarafından "Teslim Tutanağı" ile birlikte Birliğe gönderilir.Unvan Değişikliği252


Madde 10 — Unvan değişikliği olduğu takdirde eski kaşe iade edilerek yenisialınır.İade edilen kaşeler, Odalar tarafından “Teslim Tutanağı” ile birlikte Birliğegönderilir.Kaşe KaybıMadde 11 — Kaşelerini kaybeden meslek mensupları; 15 gün içinde gazetedeyayımlanan kayıp ilanıyla birlikte bağlı oldukları Odalarına başvurarak bedeli karşılığındayeni kaşe talep ederler.Meslek KütüğüMadde 12 — Birliğin meslek kütüğündeki Serbest Muhasebeci ve Serbest MuhasebeciMali Müşavirlerin kaydının yanına kaşe numarası da yazılır.Meslek Bilgi FormuMadde 13 — Meslek Mensubunun Odadan alacağı mesleki bilgi formlarında (<strong>faaliyet</strong>belgesi ve benzeri) diğer bilgilerinin yanına kaşe numarası da yazılır.NakilMadde 14 — Odalar arasında nakil yapılması kaşenin değiştirilmesini gerektirmez.Kaşelerin Teslimi ve KullanımıMadde 15 — Kaşelerin şekli, imali, teslimi, kullanımı, yenilenmesi ve bedelikonularında sirküler yayınlamaya Birlik Genel Kurulu yetkilidir.253


Geçici Madde 1 — Kaşe almamış meslek mensupları, bu Yönetmeliğin yayımıtarihinden itibaren altı ay içinde, kaşe almak zorundadır.YürürlükMadde 16 — Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.YürütmeMadde 17 — Bu Yönetmelik hükümlerini Birlik Yönetim Kurulu Başkanı yürütür.SM'ler SMMM'ler ve YMM'lerce Tutulacak Defter ve Kayıtlar İle MeslekMensuplarının Bildirim Mecburiyeti Hakkında YönetmelikBİRİNCİ BÖLÜMGENEL HÜKÜMLERAmaçMadde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, serbest muhasebeciler, serbest muhasebeci malimüşavirler ve yeminli mali müşavirlerin işlemleri dolayısıyla ve görevleri sırasındatutacakları defter ve kayıtlar ilemeslek mensuplarının bildirime tabi işlemlerinibelirlemektedir.KapsamMadde 2- Bu Yönetmelik, meslek mensuplarının mesleki <strong>faaliyet</strong>leri ile ilgili işlemlerihakkında defter ve kayıt düzeni ile bildirim zorunluluğu olan konulan kapsamaktadır.254


Hukuki DayanakMadde 3- Bu Yönetmelik, 3568 sayılı Kanunun 50/j maddesi hükmüne dayanılarakhazırlanmıştır.TanımlarMadde 4- Bu Yönetmelikte geçen;Kanun : 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik veYeminli Mali Müşavirlik Kanununu,Bakanlık : Maliye Bakanlığını,Bakan : Maliye Bakanını,Birlik : Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler OdalarıBirliğini,Odalar : Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odaları ile Yeminli Mali MüşavirlerOdalarını,Meslek Mensubu : Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler veYeminli Mali Müşaviri,Mesleki Faaliyet : Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci MaliMüşavir ve Yeminli Mali Müşavir unvanı ile <strong>faaliyet</strong>te bulunmayı, ifade eder.255


İKİNCİ BÖLÜMKAYIT DÜZENİDefterler ve Kayıt DüzeniMadde 5- Meslek mensupları, ilgili kanunlardaki defter, belge ve kayıt düzenlerineuyarlar.Gelen - Giden EvrakMadde 6- Meslek mensupları, kendilerine gelen ve kendilerinin yolladığı ve mesleki<strong>faaliyet</strong>leri ile ilgili her türlü yazıyı bir gelen - giden evrak defterine kaydederler.Bu defterlere, yazışmaların ilgili olduğu dosya sayıları yazılır veya aslı ya da örnekleriilgili dosyalarda saklanır.Dosya DüzeniMadde 7- Meslek mensupları, gelen ve giden evrak ile mesleki <strong>faaliyet</strong>lerle ilgili,düzenlenmesi gerekli belgelerin örneklerini dosyalarda toplarlar. Dosyalara yıl başındansonuna kadar teselsül eden numaralar verilir.Her mesleki <strong>faaliyet</strong> konusu için ayrı bir çalışma dosyası açılır. Çalışma dosyasınınkapsamı Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli MaliMüşavirlerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte açıklanmıştır.256


Genel konularla ilgili yazılar ayrıca dosyalanır.Başka meslek mensuplarınca istenilen işlemler için de ayrı dosya açılır.Diğer KayıtlarMadde 8- Bu Yönetmelik gereği düzenlenen tutanak ve raporlar da gelen-giden evrakdefterine yazılır.ÜÇÜNCÜ BÖLÜMBELGE DÜZENİYazışmalarMadde 9- Yazışmalar, ihtiyaç duyulan durumlarda hizmet sunulan firmaya, üçüncüşahıslara, diğer resmi olan ve olmayan kuruluşlara gönderilen yazılar ile cevaplardır.Yazışmaların meslek mensubunun imzasını ve varsa mühürünü taşıması gerekir.TutanaklarMadde 10- Yeminli mali müşavirlerin tasdik işlemleri ile ilgili olarak düzenleyecekleritutanaklarda; bilgi verenin kimliği, tutanağın düzenlendiği yer ve tarihin bulunmasızorunludur. Tutanaklar bilgi verenler ve yeminli mali müşavirler tarafından imzalanır vemühürlenir.257


Yazışmaların SayılandırılmasıMadde 11- Meslek mensuplarının yazışmalarına verecekleri sayılarda; meslekmensuplarının kısaltılmış unvanı, sicil numarası ve giden evrak defteri sıra numarası yeralır.DÖRDÜNCÜ BÖLÜMEMANET PARA MAKBUZUEmanet Para MakbuzuMadde 12- (22.08.1997 tarih ve 23088 sayılı Resmi Gazete’de yayımlananyönetmelik ile yürürlükten kaldırılmıştır.)BEŞİNCİ BOLUMRAPORLAMA SİSTEMİRapor TürleriMadde 13- Meslek mensupları, yaptıkları çeşitli hizmetler dolayısıyla özel standart<strong>raporu</strong>, tasdik <strong>raporu</strong>, özel amaçlı rapor ve yardımcı rapor düzenlerler. Özel mevzuatlaistenen diğer raporlar da İlgili hükümlere göre düzenlenir.Raporların özellikleri ile standartları ve raporlara eklenecek cetveller Odalar Birliğincebelirlenir ve ilan edilir.258


Özel Standart Denetim Raporu; ayrıntılı denetim <strong>raporu</strong>ndan yararlanılarakdüzenlenir. Bu rapor incelemenin kapsamını, genel kabul görmüş muhasebe vestandartları ile ilişkisini, mali tabloların gerçekliğini gösterir ve ilgililere verilecek özetbilgiyi içerir. Özel standart denetim <strong>raporu</strong>nda muhasebe denetiminin kapsamı,yorumlama ve görüş bölümleri bulunur.Ayrıntılı Denetim Raporu; denetim kapsamını, yapılışını, gerekli dipnotlarını, malitabloları ve istatistik verileri İçerir ve raporda tarih, dayanaklar, görü§ ve imzabölümlerinin bulunması zorunludur.Tasdik Raporları; ilgili Yönetmelikte belirtilen tasdik işlemleri dolayısıyla Yeminli MaliMüşavirlerin düzenledikleri raporlardır.Tasdik raporlarının kazıntısız, silintisiz ve açık ifadeleri içerir biçimde düzenlenmesigerekir.Tasdik raporlarının en az üç örnek düzenlenmesi zorunludur. Bu üç örneğin birisaklanır, ikisi hizmet sunulan firmaya verilir.Özel Amaçlı Raporlar; meslek mensupları, hizmet verdikleri firmaların ya da resmimercilerin isteğine uyarak yaptıkları denetimler sonunda Özel amaçlı raporlar düzenlerler.Dönemsel raporlar bu tip raporlardan olup, aylık yada üçer aylık bilgileri kümülatif olarakgösterirler.Yardımcı Raporlar; mali analiz, denetleme ve tasdik işlemleri sırasında başka meslekmensuplarınca düzenlenmiş teknik ve malı raporlardır.259


Meslek mensuplarınca denetim ve tasdik raporlarında, yardımcı raporlardaki bilgileresas alınır.Raporlama İlkeleriMadde 14- Raporların kaç örnek düzenleneceği sözleşmelerde belirtilir. Raporlar, enaz üç örnek düzenlenip iki örneği firmaya verilir. Bir örneği de meslek mensubunca ilgilidosyada saklanır. Raporların alınıp verilmesi tutanakla yada rapor örneğine konulanşerhle yapılır. Rapor ekleri, <strong>raporu</strong>n parçası olup tüm örneklerine eklenir.Raporlarla ilgili olarak şu kurallara uyulur;a) Raporlarda düzenleme amacı belirtilmelidir.b) Yardımcı raporlar, ayrıntılı denetim raporları ve özet standart denetim raporlarıbirbirleriyle ilişkili ve uyumlu olmalıdır.c) Raporlar kısa sürede hazırlanmalıdır.d) Raporlar belirli standartlara bağlanmalıdır.e) Raporların dili; maliye ve muhasebe dili olmalı ve raporlarda tablolar, grafikler vebenzeri elemanlar kullanılmalıdır.260


ALTINCI BÖLÜMÇEŞİTLİ HÜKÜMLERGizlilikMadde 15- Meslek mensuplarının yaptıkları mali analiz, denetleme, tasdik işleridolayısıyla düzenledikleri dosyalar gizlidir. Bu dosyalarla İlgili yazışmalar da gizli yapılır.Gerek duyulduğu takdirde ilgili Disiplin Kuralları ile Maliye Bakanlığı, dosyaları incelemeküzere isteyebilir.Örnek ÇıkarmaMadde 16- İş sahibi firmalar, meslek mensuplarından, daha önce yaptıkları malianaliz, denetleme ve tasdik işlerine ait raporlardan örnek isteyebilirler.Söz konusu örnekler ücret tarifesindeki ücretin %1’i karşılığında meslekmensuplarınca onaylanıp verilir.Tasdikli rapor örnekleri, asılları gibi işlem görürler.Yürürlükten KaldırmaMadde 17- 2.1.1990 gün ve 20390 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan SerbestMuhasebeciler, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali MüşavirlerceTutulacak Defter ve Kayıtlar ile Meslek Mensuplarının Bildirim Mecburiyeti HakkındaYönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.261


YürürlükMadde 18- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.YürütmeMadde 19- Bu Yönetmelik hükümlerini Birlik Yönetim Kurulu Başkanı yürütür.262


SM'ler, SMMM'ler ve YMM'lerin Mesleki Faaliyetlerinde Uyacakları Etik İlkelerHakkında YönetmelikBİRİNCİ BÖLÜMAmaç, Kapsam, Dayanak ve TanımlarAmaçMADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; tüm üyeleri en üst derecede meslekî bilgiyesahip, sosyal sorumluluk bilinci olan, etik değerlere bağlı, rekabet anlayışı daha kalitelihizmet sunumu biçiminde oluşmuş, güvenilir ve saygın bir meslek mensupları kitlesioluşturmak hedefine ulaşmak için muhasebe meslek mensuplarının meslekî ilişkilerindeuymaları gereken asgari etik ilkeleri belirlemektir.KapsamMADDE 2 – (1) 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, SerbestMuhasebeci Malî Müşavirlik ve Yeminli Malî Müşavirlik Kanununa göre bir meslekunvanına sahip olan, bağımsız veya bağımlı olarak çalışan tüm meslek mensupları ilebunların oluşturduğu şirketlerin <strong>faaliyet</strong>leri bu Yönetmelik kapsamındadır. Kapsama dâhilmeslek mensupları ile bunların oluşturduğu şirketlerin <strong>faaliyet</strong>lerinde uyacakları etikilkeler bu Yönetmeliğin "Serbest Muhasebeciler, Serbest Muhasebeci Malî Müşavirler veYeminli Malî Müşavirlerin Meslekî Faaliyetlerinde Uyacakları Etik İlkeler" başlıklı ekindeyer almaktadır.Dayanak263


MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik,Serbest Muhasebeci Malî Müşavirlik ve Yeminli Malî Müşavirlik Kanununun 50 nci maddesihükmüne dayanılarak hazırlanmıştır.TanımlarMADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;a) Bağımlı Çalışan Meslek Mensubu: Bir iş sahibine ücret karşılığı hizmet veren meslekmensubunu,b) Bağımsız Çalışan Meslek Mensubu: Çalışanlar listesine kayıtlı meslek mensubu ilebunların kurdukları ortaklık bürolarını ve şirketleri,c) Denetim Müşterisi: Finansal tabloları denetlenen müşteriyi,ç) Denetim Sözleşmesi: Bağımsız çalışan meslek mensubunun finansal tabloların,finansal raporlama standartlarına uygun olarak hazırlanıp hazırlanmadığı ile ilgili görüşbildirdiği güvence sağlama amaçlı sözleşmeyi,d) Finansal Çıkar: Bir işletmenin alacaklılık veya ortaklık hakkı temsil eden menkulkıymetleri ile ilgili bir çıkar ve böyle bir çıkarı elde etme hak ve yükümlülüğünü,e) Firma: Meslek mensupları veya bunların kurduğu şirketleri,f) Güvence Sağlama Sözleşmesi: Bağımsız çalışan meslek mensubunun, denetim vediğer konularda güvence sağlamak isteyen müşterisinin sorumluluğunda olan bir konu264


hakkında, belirlenmiş uygun bir kritere göre değerlendirme yapması ve hedef kullanıcılaragüvence sunması amacıyla düzenlenen sözleşmeyi,g) Güvence Sağlama Sözleşmesi Ekibi:1) Denetim ve diğer konularda güvence sağlama amaçlı sözleşmelerde, sözleşmeekibinin tüm üyelerini,2) Güvence sağlama sözleşmesinin sonucunu doğrudan etkileyebilecek firma içindekidiğer kişileri,h) Güvence Sağlama Sözleşmesi Müşterisi (Sorumlu taraf): Sözleşmeye konu olanolaydan sorumlu olan kişi ya da kişiler veya temsilcileri,ı) Kanun: 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest MuhasebeciMalî Müşavirlik ve Yeminli Malî Müşavirlik Kanununu,i) Meslek Mensubu: Bağımlı veya bağımsız olarak çalışan Serbest Muhasebeci, SerbestMuhasebeci Malî Müşavir ve Yeminli Malî Müşaviri,j) Meslekî Hizmet: Muhasebe, denetim, vergi, yönetim danışmanlığı, finansal yönetimhizmetleri gibi muhasebe mesleği ile ilgili yetenek gerektiren hizmetleri,k) Mevcut Meslek Mensubu: Bir müşterinin denetim işini veya muhasebe, vergi,danışmanlık ya da benzeri meslekî hizmetlerini yürütmekte olan bağımsız meslekmensubunu,265


l) Sözleşme Ekibi: Bir sözleşme ile ilgili görev alan tüm firma personelini (sözleşme ileilgili olarak bağlantı kurulan tüm uzmanlar da bu ekibe dâhildir),m) Sözleşme Ortağı: Firma içinde belli bir sözleşme ve hazırlanan rapor ile ilgili olaraksorumlu olan ortak ya da kişileri,n) Şarta Bağlı Ücret: Sunulan bir hizmetin veya bir işlemin sonucuna göre sonradanhesaplanan ücreti,ifade eder.İKİNCİ BÖLÜMEtik Komitesi ve Son HükümlerEtik Komitesinin teşekkülüMADDE 5 – (1) Etik Komitesi, meslek mensupları arasından Türkiye SerbestMuhasebeci Malî Müşavirler ve Yeminli Malî Müşavirler Odaları Birliği Yönetim Kurulutarafından atanacak biri Başkan, biri Başkan Yardımcısı olmak üzere en az yedi en fazla11 üyeden oluşur. Üyelerin görev süresi iki yıldır. Herhangi bir nedenle üyeliğin boşalmasıhalinde aynı usulle yeni üye ataması yapılır. Yeni atanan üye kalan süreyi tamamlamaküzere göreve başlar.Etik Komitesinin toplantısıMADDE 6 – (1) Etik Komitesi düzenli olarak yılda altı kez toplanır. Komite başkanıveya Türkiye Serbest Muhasebeci Malî Müşavirler ve Yeminli Malî Müşavirler Odaları BirliğiYönetim Kurulu gerekli gördüğü takdirde Etik Komitesini toplantıyla çağırabilir.266


Etik Komitesinin görevleriMADDE 7 – (1) Etik Komitesinin görevi; bu Yönetmelikle ilgili değişiklik önerileri ileyorum, sirküler ve benzeri konularda çalışmalar yaparak Yönetim Kuruluna sunmaktır.YürürlükMADDE 8 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.YürütmeMADDE 9 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Türkiye Serbest Muhasebeci MalîMüşavirler Odaları ve Yeminli Malî Müşavirler Odaları Birliği Yönetim Kurulu yürütür.Ek-1SERBEST MUHASEBECİLER, SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLERVE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLERİN MESLEKİ FAALİYETLERİNDEUYACAKLARI ETİK İLKELERGİRİŞ(1) Meslek mensubunun belirleyici özelliklerinden biri kamu yararına uygun hareketetme sorumluluğudur. Bu sorumluluğun yerine getirilebilmesi için meslek mensubunun buYönetmelikle getirilen etik ilkelerine uyması gerekmektedir.267


(2) Etik ilkeler üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm tüm meslek mensuplarınınuyması gereken temel etik ilkelerini ve bu ilkelerin uygulanması için gereken kavramsalçerçeveyi sunmaktadır. Kavramsal çerçeve; meslek mensuplarının temel ilkelere uyum ileilgili tehditleri belirlemeleri, bu tehditleri ortadan kaldırmak veya kabul edilebilir birdüzeye indirgemek için koruyucu önlemleri almaları için gerekli bir rehberdir.(3) İkinci ve üçüncü bölümler kavramsal çerçevenin belirli özel durumlarda nasıluygulanacağını ortaya koymaktadır. İkinci bölüm bağımsız çalışan meslek mensupları,üçüncü bölüm ise bağımlı çalışanlar için geçerli ilke ve durumları içermektedir.BİRİNCİ KISIMTüm Meslek Mensuplarının Uyacakları Temel Etik İlkeleriBİRİNCİ BÖLÜMİlkelerin Genel Uygulanış BiçimiTemel etik ilkeleriMADDE 1 – (1) Tüm meslek mensuplarının uyması gereken zorunlu temel etik ilkeleriaşağıda sunulmuştur.a) Dürüstlük: Meslek mensuplarının tüm meslekî ve iş ilişkilerinde doğru sözlü vedürüst davranmalarıdır.268


) Tarafsızlık: Yanlı veya önyargılı davranarak; üçüncü kişilerin haksız ve uygunsuzbiçimde yaptıkları baskıların meslek mensuplarının meslekî kararlarını etkilememesi veyaengellememesidir.c) Meslekî Yeterlilik ve Özen: Meslek mensubunun meslekî <strong>faaliyet</strong>lerini yerinegetirirken teknik ve meslekî standartlara uygun olarak, özen ve gayret içindedavranmasıdır.ç) Gizlilik: Meslek mensubunun meslekî ilişkileri sonucunda elde ettiği bilgileriaçıklamasını gerektirecek bir hak veya görevi olmadıkça üçüncü kişi veya gruplaraaçıklamaması ve bu bilgilerin meslek mensubunun veya üçüncü kişilerin çıkarları içinkullanılmamasıdır.d) Meslekî Davranış: Meslek mensubunun mevcut yasa ve yönetmeliklere uymasını vemesleğin itibarını zedeleyecek her türlü davranıştan kaçınmasını ifade etmektedir.Kavramsal çerçeveMADDE 2 – (1) Meslek mensuplarının içinde bulunduğu koşullar temel etik ilkelerineuymakla ilgili birtakım tehditlerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu tür davranış, durumveya ilişki tehdit olarak adlandırılır. Tehdit oluşturacak bütün durumları tanımlamak vetehdidi hafifletecek uygun davranışı belirleyebilmek mümkün değildir. Ayrıca, işilişkilerinin yapısının sürekli olarak değişmesi sonucu yeni tehditler ortaya çıkabilir. Bunedenle meslek mensubunun temel etik ilkelere uymaya yönelik tehditleri belirlemesi vedeğerlendirmesini gerektiren bir kavramsal çerçevenin hazırlanması kamu yararınaolacaktır. Bu düzenleme, etik ilkelere uymaya yönelik tehditlerin belirlenmesi,269


değerlendirilmesi ve yanıtlanmasında meslek mensubuna yardımcı olacak bir çerçevesunmaktadır. Saptanan tehditlerin önemsiz olmadığı durumlarda, meslek mensububunları ortadan kaldıracak veya kabul edilebilir bir düzeye indirecek önlemleriuygulamalıdır.(2) Herhangi bir tehdit söz konusu olduğunda meslek mensubu, bu tehdidi ortadankaldıracak koşul veya ilişkileri biliyor veya bilmesi bekleniyorsa, tehdidi ortadan kaldırmayükümlülüğü vardır.(3) Meslek mensubu bir tehdidin önemini değerlendirirken hem niteliksel hem deniceliksel faktörleri dikkate almalıdır. Bağımsız çalışan meslek mensubu uygun önlemlerialamıyorsa, belirli bir hizmetin ifasını azaltmalı veya sona erdirmeli, bağımlı çalışanmeslek mensubu işveren işletmedeki görevinden istifa etmelidir.(4) Meslek mensubu bu etik ilkelerden birisini istemeyerek ihlal edebilir. Bu tür birihlal tespit edildiğinde kısa sürede düzeltilmeli ve gerekli önlemler alınmalıdır.(5) Etik ilkelerin ikinci ve üçüncü bölümlerinde kavramsal çerçevenin uygulamabiçimini açıklayıcı örnekler yer almaktadır. Bu örnekler temel etik ilkelerine uymakonusunda tehdit yaratabilecek tüm şartların tam listesi değildir. Kavramsal çerçeveyi herbir meslek mensubunun karşılaştığı özel durumlara uygulanması gerekir.TehditlerMADDE 3 – (1) Temel etik ilkelerine yönelik çok sayıda tehdit oluşabilir. Butehditlerin çoğu aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir.270


a) Kişisel Çıkar Tehditleri: Meslek mensubunun kendisinin veya yakın ailesinden birüyenin finansal veya diğer çıkarları sonucu ortaya çıkabilecek tehditlerdir.b) Yeniden Değerlendirme Tehditleri: Daha önceden alınmış bir kararın o karardansorumlu meslek mensubu tarafından yeniden değerlendirilmesi nedeniyle oluşantehditlerdir.c) Taraf Tutma Tehditleri: Meslek mensubunun bir durum ya da fikri, tarafsızlığınıtehlikeye düşürecek bir noktaya taşıması sonucu oluşan tehditlerdir.ç) Yakınlık Tehditleri: Üçüncü kişilerle kurulan yakın ilişkiler sonucu, meslekmensubunun bu kişilerin çıkarlarına uygun olacak şekilde davranması sonucu ortayaçıkabilecek tehditlerdir.d) Yıldırma Amaçlı Tehditler: Meslek mensubunun gerçek veya hissedilen tehditlernedeniyle tarafsız davranmaktan kaçınmaya zorlanması (yıldırılması) sonucu ortayaçıkabilecek tehditlerdir.Tehditlere karşı önlemlerMADDE 4 – (1) Tehditleri ortadan kaldıran veya kabul edilebilir bir düzeye indirenönlemler iki büyük gruba ayrılmaktadır.a) Mevzuat ile oluşturulabilecek önlemler: Bu önlemlere verilebilecek örnekler aşağıdabelirtilmiştir:1) Mesleğe giriş için gerekli eğitim, meslekî eğitim (staj) ve tecrübe gereksinimleri,271


2) Sürekli meslekî gelişim gereksinimleri,3) Kurumsal yönetim gereksinimleri,4) Meslekî standartlar,5) Meslekî veya düzenleyici izleme ve disiplin prosedürleri,6) Meslek mensubu tarafından üretilen rapor, sonuç, iletişim ve bilgilerin yasal yetkiliüçüncü bir kurum tarafından dış kontrolden geçirilmesi.b) İş çevresinden sağlanacak önlemler.Etik Çatışmanın ÇözümlenmesiMADDE 5 – (1) Meslek mensupları, temel etik ilkelerinin uygulanması sırasındaortaya çıkabilecek uyuşmazlıklardan kaynaklanan çatışmaları bu düzenlemede yer alantemel etik ilkeleri esas alarak çözüme kavuşturmalıdır. Bu etik çatışmaların çözümlenmesiiçin oluşturulan formel ya da enformel çözüm sürecinde, meslek mensubunun ilgiliverileri, çatışma konusu ile ilgili etik sorunları ve etik ilkeleri, yerleşik iç süreçleri vealternatif hareket biçimlerini dikkate alarak temel etik ilkelerle uygun hareket biçiminibelirlemesi gerekecektir. Eğer sorun hala çözümlenemez ise, meslek mensubu firmaiçindeki veya işveren işletmedeki diğer uygun kişilerden yardım isteyebilir. Herhangi birkonu işletme ile veya işletme içinde bir etik çatışma içeriyorsa, meslek mensubu YönetimKurulu veya Denetim Komitesi gibi işletmenin yönetiminden sorumlu organlarlagörüşmeler yapmalıdır. Bir etik çatışma sorunu çözümlenemez ise, meslek mensubu bağlıolduğu meslek <strong>oda</strong>sından meslekî öneriler alabilir. İlgili tüm seçenekleri değerlendirdikten272


sonra, etik çatışma hala çözümlenemiyorsa, meslek mensubu çatışmayı yaratan konu ileilgisini sürdürmeyi reddedebilir. Meslek mensubu, şartlar çerçevesinde, sözleşmeekibinden ya da belirli bir görevden çekilmeye karar verebilir veya sözleşmeyle, firmasıylaveya işverenle ilişkisini tümüyle kesebilir.İKİNCİ BÖLÜMDürüstlükMADDE 6 – (1) Dürüstlük ilkesi, tüm meslek mensuplarına meslekî ilişkilerinde doğruve güvenilir olma yükümlülüğü getirmektedir. Dürüstlük ilkesi ayrıca adil davranmayı veaçık sözlülüğü ifade etmektedir.MADDE 7 – (1) Meslek mensubu, herhangi bir bilginin önemli bir hata ya da yanıltıcıbiçimde hazırlanmış veya gizlenmiş ifadeler içerdiğini düşünüyorsa, bu tür bilgiyi veya bubilgiyle hazırlanmış bir rapor, haber veya sonucu dikkate almamalıdır.ÜÇÜNCÜ BÖLÜMTarafsızlıkMADDE 8 – (1) Tarafsızlık ilkesi, tüm meslek mensuplarına, yanlı olma, çıkarçatışması veya üçüncü kişilerin uygunsuz biçimdeki baskı ve etkileri nedeniyle meslekîkararlarından ödün vermeme sorumluluğunu yüklemektedir.MADDE 9 – (1) Meslek mensupları tarafsızlıklarını olumsuz yönde etkileyebilecekdurumlara maruz kalabilir. Bu tür durum ve baskıları tanımlamak veya öngörmek her273


zaman olası değildir. Dolayısıyla, meslek mensuplarının tarafsızlıklarını etkileyebilecekortam ve ilişkilerden kaçınmaları gereklidir.DÖRDÜNCÜ BÖLÜMMeslekî Yeterlilik ve ÖzenMADDE 10 – (1) Meslekî yeterlilik ve özen ilkesi, meslek mensubuna müşteriler veyaişverenlere etkin bir hizmet sunmak için gerekli meslekî bilgi ve beceri düzeyine sahipolmak ve hizmet sunarken teknik ve meslekî standartlara uygun olarak özenli davranmaksorumluluğunu getirmektedir.MADDE 11 – (1) Meslekî yeterlilik iki aşamada ele alınabilir:a) Meslekî yeterliliğin elde edilmesi: Meslekî yeterliliğin elde edilmesi, Kanun’dabelirtilen mesleğe giriş şartlarının sağlanmasını gerektirmektedir.b) Meslekî yeterliliğin korunması: meslekî konuların, meslek hayatıyla ilgili ulusal veuluslararası gelişmelerin sürekli olarak izlenmesini ve anlaşılmasını gerekli kılar. Bubağlamda, meslek içi eğitim programları meslek mensubunun, meslekî çevrede etkinolarak <strong>faaliyet</strong>te bulunmasına elverişli olanakları sağlar.(2) Meslekî özen, meslekî hizmetlerin yerine getirilmesinde dikkatli, derinlemesine vezaman esasına göre hareket edilmesini öngörür.(3) Meslek mensubu, kendi otoritesi altında çalışanların da uygun meslekî eğitimalmalarını ve gözetim altında tutulmalarını sağlamalıdır.274


BEŞİNCİ BÖLÜMGizlilikMADDE 12 – (1) Gizlilik ilkesi, meslek mensubuna müşterisi ya da işveren ile ilgiliedindiği bilgilerin gizliliğini koruma sorumluluğu yüklemektedir. Bu ilke uyarınca meslekmensubunun;a) Yasal veya meslekî bir açıklama zorunluluğu ya da yetkisi olmadıkça veya yetkilimakam bilgiyi açıklama yetkisi vermedikçe meslekî ilişkisi sonucu elde edilmiş bilgiyimüşteri veya işveren dışındaki kişilere açıklamaması,b) Meslekî ilişkisi sonucu elde edilen gizli bilgiyi kişisel çıkar uğruna ya da üçüncükişilerin yararına kullanmaması ya da kullanıyor izlenimi bırakmaması gerekmektedir.MADDE 13 – (1) Meslek mensubunun gizlilik sorumluluğu müşteri ya da işveren ileilişkisi sona erdiği zaman bile devam eder.(2) Meslek mensubu, kendi kontrolü altında çalışan elemanların ve danışmanlık veyatavsiye hizmeti aldığı diğer meslek mensuplarının veya üçüncü kişilerin gizlilik ilkesiningereklerine saygı göstermelerini sağlamakla yükümlüdür.MADDE 14 – (1) Meslek mensubunun aşağıda belirtilen koşulların varlığı durumunda,sahip olduğu gizli bilgileri açıklaması gerekli veya uygun olabilir:a) Kanun veya müşteri ya da işveren izni ile yapılan açıklama,275


) Kanun gereği açıklama istenilmesi. Kanun gereği yapılacak açıklamalarverilebilecek örnekler şunlar olabilir:1) Yasal süreç esnasında belge veya diğer kanıtları sağlamak amacıyla açıklamayapmak,2) Kanuna aykırı bir durumu ortaya çıkarmak için ilgili kamu otoritesine açıklamayapmak,c) Kanunun yasaklanmadığı hallerde, meslekî bir görev ya da hak dâhilinde açıklamayapmak.1) Bir meslek <strong>oda</strong>sının veya meslek örgütünün kalite <strong>raporu</strong>na veri sağlamak.2) Bir meslek <strong>oda</strong>sının, meslek örgütünün veya düzenleyici bir organın yürüttüğüaraştırma veya soruşturmaya veri sağlamak.3) Yasal bir süreçte meslek mensubunun meslekî çıkarlarını korumak amacıylaaçıklama yapması.4) Muhasebe ve/veya denetim standartlarını ve etik gerekliliklerini karşılamakamacıyla açıklama yapmak.MADDE 15 – (1) Gizli bir bilgiyi açıklama kararı verecek bir meslek mensubununaşağıdaki noktaları dikkate alması gereklidir:276


a) Bir bilginin müşterinin veya işverenin onayı dâhilinde açıklanması durumunda ilgilitüm tarafların (üçüncü kişi ve gruplar da dâhil olmak üzere) çıkarlarının zarar görüpgörmeyeceği,b) Açıklanacak bilgilerin tamamının uygun ve doğrulanmış bilgiler olup olmadığı(koşullar gereği meslek mensubu tamamlanmamış veya doğrulanmamış bilgilere sahipise açıklamanın kapsamı hakkında meslekî yargısını kullanmalıdır).c) Bilginin kime ve hangi yöntemle verileceği (meslek mensubunun, bilginin verileceğigrubun ya da kişinin doğru grup veya kişi olduğu konusunda tatmin olması gereklidir).ALTINCI BÖLÜMMeslekî DavranışMADDE 16 – (1) Meslekî davranış ilkesi, meslek mensuplarına, mesleğin itibarınızedeleyecek davranışlardan kaçınma ve ilgili kanun ve düzenlemelere uymayükümlülüğünü getirmektedir. Mesleğin itibarını zedeleyecek davranışlar tüm gereklibilgilere sahip üçüncü kişi ya da grup tarafından da, mesleğin adını olumsuz etkileyeceğidüşünülen davranışları kapsar.MADDE 17 – (1) Meslek mensubu kendisinin ve işinin tanıtımını yaparken mesleğezarar vermemelidir. Meslek mensubu;a) Dürüst ve güvenilir olmalı;277


) Sunduğu hizmetler, sahip olduğu özellik ve iş tecrübeleri ile ilgili abartılı iddialardabulunmamalı;c) Diğer meslek mensuplarına yönelik doğrulanmamış karşılaştırmalar ve küçültücügöndermeler (atıflar) yapmamalıdır.İKİNCİ KISIMBağımsız Çalışan Meslek Mensuplarının Uyacakları Etik İlkelerBİRİNCİ BÖLÜMGirişMADDE 18 – (1) Etik ilkelerin bu bölümünde birinci kısımda sunulan kavramsalçerçevenin bağımsız çalışan meslek mensuplarına uygulanış biçimi açıklanacaktır. İzleyenkısımlarda bağımsız çalışan meslek mensupları için etik ilkelerine uyum konusunda tehdityaratabilecek koşullara ait örnekler sunulmaktadır. Ancak, sunulan örnekler olasıdurumların tamamını temsil etmemektedir. Bu nedenle meslek mensubundan beklenen,birinci kısımda açıklanan kavramsal çerçevenin, karşılaşılan özel durum veya koşullarauygulanması olacaktır.MADDE 19 – (1) Bağımsız çalışan meslek mensubu dürüstlüğe, tarafsızlığa vemesleğin adına zarar verebilecek ve sonucunda meslekî hizmetlerin yerine getirilmesi ilebağdaşmayacak herhangi bir iş ya da <strong>faaliyet</strong>e katılmamalıdır.278


MADDE 20 – (1) Bağımsız çalışan meslek mensubunun karşılaşabileceği potansiyeltehditler birinci kısımda açıklanmıştır. Bu tehditlerin özellikleri ve önem dereceleri meslekmensubunun sunduğu hizmetlerin yöneltildiği müşteri gruplarına göre farklılaşabilir(Örneğin finansal tablo denetimi müşterisi, finansal tablo denetimi dışında güvencesağlama sözleşme müşterisi veya güvence amaçlı olmayan müşteri gibi).MADDE 21 – (1) Bağımsız çalışan meslek mensubu için kişisel çıkar tehdidiyaratabilecek durumlara verilebilecek bazı örnekler şunlar olabilir:a) Müşterisinden finansal çıkarı olması veya müşteri ile ortak bir finansal çıkarıpaylaşması,b) Tek bir müşteriden alınacak toplam ücrete aşırı bağlılık.c) Müşteri ile yakın iş ilişkisi kurmak.ç) Müşteriyi kaybetme olasılığını dikkate alma.d) Müşteri tarafından istihdam edilme olasılığı.e) Güvence sağlama sözleşmesi ile ilgili şarta bağlı ücretler.f) Güvence sağlama müşterisinden veya yöneticilerden borç alınması ya da güvencesağlama müşterisine/yöneticilerine borç verilmesi.MADDE 22 – (1) Bağımsız çalışan meslek mensubu için tekrar değerlendirme tehdidiyaratabilecek durumlara verilebilecek bazı örnekler şunlar olabilir:279


a) Bağımsız çalışan meslek mensubunun yaptığı bir işin tekrar değerlendirilmesisırasında önemli bir hatanın tespit edilmesi.b) Bir finansal sistemin tasarım ve uygulamasına katıldıktan sonra sistemin işleyişihakkında rapor verilmesi,c) Bir sözleşmenin esas konusu olan kayıtların üretilmesinde kullanılan ilk verilerinbağımsız çalışan meslek mensubu tarafından hazırlamış olması.ç) Güvence sağlama sözleşmesi ekibinin bir üyesinin daha önceden o müşterininçalışanı olması.d) Güvence sağlama sözleşmesi ekibinin bir üyesinin halen veya yakın geçmiştemüşteri tarafından sözleşmenin esas konusu üzerinde doğrudan ve önemli bir etkiyaratabilecek bir pozisyonda istihdam edilmiş olması.e) Bir müşteriye güvence sağlama sözleşmesinin esas konusunu doğrudan etkileyenbir hizmet sunulması.MADDE 23 – (1) Bağımsız çalışan meslek mensubu için taraf tutma tehdidiyaratabilecek durumlara verilebilecek bazı örnekler şunlar olabilir:almak.a) Borsaya kote olan finansal tablo denetimi müşterisinin kurucu hisse senedinib) Üçüncü taraflarla ilgili hukuki itilaf ve anlaşmazlıklarda güvence sağlama sözleşmemüşterisi adına taraf olmak.280


MADDE 24 – (1) Bağımsız çalışan meslek mensubu için yakınlık tehdidi yaratabilecekdurumlara verilebilecek bazı örnekler şunlar olabilir:a) Sözleşme ekibinin bir üyesinin, müşteri işletmenin bir yöneticisi veya memuru ileyakın veya birinci derece ailevi ilişkiye sahip olması.b) Sözleşme ekibinin bir üyesinin, müşteri işletme ile yapılan sözleşmenin esaskonusu üzerinde doğrudan ve önemli etki yapabilecek bir çalışanı ile yakın ya da birinciderece ailevi ilişkisinin olması.c) Firmanın eski bir ortağının, müşterinin yöneticisi veya sözleşme konusu üzerindedirekt ve önemli bir etki yapabilecek çalışanı olması.ç) Değeri önemsiz olanlar hariç, bir müşteriden hediye veya ayrıcalıklı hizmetalınması,d) Üst düzey personel ile güvence sağlama müşterisi arasında uzun süreli arkadaşlıkilişkisinin olması.MADDE 25 – (1) Bağımsız çalışan meslek mensubu için yıldırma tehdidi yaratabilecekdurumlara verilebilecek bazı örnekler şunlar olabilir:a) Müşteri sözleşmesi ile ilgili olarak azledilme veya görevi başkasına verme ile tehditedilmek.b) Daha düşük ücret ödenmesi için sunulan hizmetin kapsamının uygunsuz birbiçimde azaltılması yönünde baskıya maruz kalmak.281


MADDE 26 – (1) Bağımsız çalışan meslek mensubunun maruz kalabileceği temelilkelere uyumla ilgili bazı özel tehditler sınıflandırılamayabilir. Ancak meslek mensubu işilişkilerinde bu tür tehditlere karşı her zaman dikkatli ve uyanık olmalıdır.MADDE 27 – (1) Tehditlerin ortadan kaldırılması veya kabul edilebilir bir düzeyeindirilmesi için alınabilecek önlemler genel olarak iki gruba ayrılabilir.a) Meslek, mevzuat veya düzenlemeler ile oluşturulabilecek önlemler.b) İş çevresinden sağlanacak önlemler.(2) Meslek mevzuatı veya düzenlemeleri ile oluşturulan önlemler, temel etik ilkelerineilişkin bu düzenlemenin Birinci Kısım Birinci Bölüm 4 üncü maddesinde açıklanmıştır.MADDE 28 – (1) İş çevresinden sağlanabilecek önlemler farklı koşul veya durumlaragöre çeşitlilik gösterir. Bu tür önlemler firmaya veya sözleşmeye bağlı olarakoluşturulabilir. Meslek mensubu belirli bir tehditle nasıl başa çıkacağına karar vermelidir.Bu kararın verilmesinde meslek mensubu ortaya çıkabilecek tehdit hakkında gerekli tümbilgilere sahip olan üçüncü kişi ya da grupların, verilen kararları nasıl değerlendireceğinide dikkate almalıdır. Bu değerlendirme; tehdidin önem derecesi, sözleşmenin niteliği vefirmanın yapısı gibi faktörlerden etkilenecektir.MADDE 29 – İş çevresinde firma çapında alınabilecek önlemler şunlar olabilir:a) Firmanın temel etik ilkelere uyumun önemini vurgulamak.282


) Güvence sağlama sözleşmesi ekibinin kamu çıkarına uygun hareket edeceğiyönünde bir beklentinin oluşmasını sağlamak.c) Sözleşmelerde kalite kontrolü uygulanması ve izlenmesini sağlayacak politika vesüreçler.ç) Tehditlerin belirlenmesi, bu tehditlerin önem derecesinin değerlendirilmesi, önemsizolanlar dışındaki tehditleri ortadan kaldıracak veya kabul edilebilir düzeye indirecekönlemlerin belirlenmesi ve uygulanmasına ilişkin belgeye dayalı politikalar.d) Güvence sağlama sözleşmelerini kullanan firmalar için bağımsızlığa yöneliktehditlerin ve bu tehditlerin önem derecesinin belirlenmesi, tehditleri (önemsiz olanlardışındaki) yok edecek veya kabul edilebilir düzeye indirecek önlemlerin değerlendirilmesive uygulanmasına yönelik belgeye dayalı bağımsızlık politikaları.e) Temel etik ilkelere uyum gerektiren belgeye dayalı iç politika ve süreçler.f) Firma veya sözleşme ekibi üyeleri ve müşteriler arasındaki çıkar ilişkilerininbelirlenmesini sağlayacak politika ve süreçler.g) Tek bir müşteriden elde edilen gelirin izlenmesi ve gerektiğinde bu gelire olanbağımlılığın yönetilmesini sağlayacak politika ve süreçler.ğ) Sözleşme ekibinin üyesi olmayan kişilerin sözleşmenin sonucunu uygunsuz birbiçimde etkilemesini engelleyecek politika ve süreçler üretmek.283


h) Tüm ortaklar ve meslekî kadroya firmanın uyguladığı politika ve süreçlerle ile ilgilidüzenli bilgi sağlamak ve eğitim vermek.ı) Firmanın kalite güvence sisteminin yeterliliğinin denetlenmesinden sorumlu olacaküst yönetimden bir kişiyi görevlendirilmek.i) Politika ve süreçlere uyumun sağlanabilmesi için gerekli disiplin mekanizmasınıkurmak.j) Firma personelinin temel etik ilkelere uyum hakkında kendilerini ilgilendirenherhangi bir konuyla ilgili olarak üst yönetimle iletişim kurmalarını teşvik edici ve yetkiverici yayımlanmış politika ve süreçler yaratmak.k) Güvence sağlama sözleşmesi müşterisine aynı zamanda güvence sağlamayayönelik olmayan başka bir hizmet sunulmasında farklı ortakların ve sözleşme ekiplerininve ayrı raporlama zincirlerinin kullanılmasını sağlamak.l) Güvence sağlama sözleşmesi müşterisine hizmet veren ortakları ve meslekî kadroyubağımsız olmalarının zorunlu olduğu konusunda bilgilendirmek ve yönlendirmek.MADDE 30 – (1) İş çevresindeki sözleşmeye özgü önlemler ise şunlar olabilir.a) Başka bir meslek mensubunun yapılan işi gözden geçirmesi veya gerekiyorsatavsiyelerde bulunmasını sağlamak.b) Bağımsız bir üçüncü gruba danışmak (örneğin, bağımsız yöneticilerden oluşan birkomite, mesleği düzenleyici bir organ veya başka bir meslek mensubu).284


c) Etik konuların, müşterinin yönteminden sorumlu kişilerle tartışmak.ç) Müşteri yönetimine sunulan hizmetlerin özellikleri ve talep edilen ücretle ilgiliaçıklama yapmak.d) Sözleşme konusu hizmetin bir kısmının başka bir firma tarafından ifa edilmesi veyayeniden yerine getirilmesini sağlamak.e) Üst düzey güvence sağlama sözleşmesi ekibini rotasyona tabi tutmak.MADDE 31 – (1) Sözleşmenin özelliğine bağlı olarak, bağımsız çalışan meslekmensubu, müşterisinin aldığı önlemlere de güvenebilir. Ancak, tehditlerin kabul edilebilirdüzeye indirilmesinde sadece bu tür önlemlere güvenilmesi mümkün değildir.MADDE 32 – (1) Müşterinin sistem ve süreçlerindeki önlemler şunlar olabilir:a) Müşterinin yönetim kararlarını alacak personelinin deneyimli ve işinin ehli, kıdemliçalışanlar olması,b) Müşterinin firmanın hizmetleri ile ilgili olarak uygun gözetim ve iletişimi sağlayacakkurumsal yönetişim yapısının mevcut olması.285


İKİNCİ BÖLÜMMeslekî AtamalarMüşteri kabulüMADDE 33 – (1) Bağımsız çalışan meslek mensubu yeni bir müşteriyi kabul etmedenönce, bu tür bir iş kabulünün temel etik ilkelere yönelik bir tehdit yaratmayacağındanemin olmalıdır. Müşteri ile ilgili (sahipleri, yönetimi ve <strong>faaliyet</strong>leri) bazı kuşkulu noktalardürüstlük veya meslekî davranış ilkelerine yönelik tehdit oluşturabilir.(2) Müşterinin yasadışı <strong>faaliyet</strong>ler içinde bulunması (para aklama gibi), dürüstolmaması veya tartışmalı finansal raporlama uygulamaları temel etik ilkeleri tehdit edenmüşteri ile ilgili konulardır.(3) Bu tür tehditlerin önemi değerlendirilmeli ve önemsiz olanlar dışındaki tehditleriortadan kaldırmaya veya azaltmaya yönelik önlemler alınmalıdır.(4) Alınabilecek uygun önlemler; müşterinin kendisi, sahipleri, yöneticileri ve<strong>faaliyet</strong>leri ile ilgili bilginin ve anlayışın geliştirilmesi, iç kontrolün veya kurumsalyönetimin geliştirilmesi yönünde müşteri taahhüdü sağlanmalıdır.(5) Tehditlerin kabul edilebilir bir düzeye indirilememesi durumunda meslek mensubumüşteriyi kabul etmekten kaçınmalıdır.(6) Müşteri kabulü ile ilgili kararlarda yenilenen sözleşmeler periyodik olarak gözdengeçirilmelidir.286


Sözleşme kabulüMADDE 34 – (1) Bağımsız çalışan bir meslek mensubu sadece bağımsız meslekmensuplarının yapabileceği hizmetleri vermeyi kabul etmelidir. Meslek mensubu, belirlibir müşteri sözleşmesini kabul etmeden önce, kabulün temel etik ilkelere yönelik birtehdit yaratıp yaratmayacağını dikkate almalıdır. Örneğin; sözleşme ekibinin sözleşmeşartlarını yerine getirecek gerekli yeterliliğe sahip olmaması, meslekî yeterlilik ve özenilkesine yönelik kişisel çıkar tehdidi yaratacaktır.(2) Meslek mensubunun söz konusu tehditleri ortadan kaldırmak veya kabul edilebilirbir düzeye indirmek için alabileceği önlemler şunlar olabilir:a) Müşterinin yaptığı işin özelliği, <strong>faaliyet</strong>lerinin karmaşıklığı, sözleşmenin özelşartları, sunulacak hizmetin özelliği, amacı ve yapısı ile ilgili yeterli bir bilgiye sahipolmak,b) Kullanılacak düzenleme veya raporlama usulleri ile ilgili deneyim sahibi olmak,c) Gerekli yeterliliğe sahip personeli atamak,ç) Gerekli olduğunda uzman kullanmak,d) Sözleşmeyi gerçekçi bir zaman diliminde yerine getirmek,e) Sözleşmeleri, sadece yerine getirilebilirse kabul edilmesini sağlamaya yönelik kalitegüvence sistemi geliştirmek.287


Meslekî atamalardaki değişikliklerMADDE 35 – (1) Başka bir meslek mensubunun yerine geçmesi istenen veya o andabaşka bir meslek mensubu tarafından yerine getirilen bir sözleşme için teklif vermeyidüşünen bir meslek mensubu, sözleşmeyi kabul etmemesini gerektiren, temel etikilkelere yönelik tehditler gibi, nedenler olup olmadığını belirlemelidir. Örneğin; bir meslekmensubunun, bir sözleşmeyi kabul etmeden önce, konuyla ilgili tüm gerçekleri bilmemesimeslekî yeterlilik ve özen ilkesini tehdit edebilir.(2) Söz konusu tehditlerin önemi değerlendirilmelidir. Bu amaçla mevcut meslekmensubu ile doğrudan iletişim kurularak, önerilen değişim ile ilgili tüm gerçeklerin ortayakonulması ve böylece meslek mensubunun sözleşmenin kabul edilmesinin uygun olupolmayacağına karar vermesi sağlanır.(3) Mevcut meslek mensubu gizlilik ilkesine uymakla yükümlüdür. Dolayısıyla mevcutmeslek mensubunun işi alması önerilen meslek mensubuyla müşterisi konusundayapabileceği görüşmenin kapsamı müşterisinin izin vermesine ya da bu tür bir iletişimeizin veren yasal ya da etik gerekliliklere bağlı olacaktır (Bu gereklilikler Kısım 1 Bölüm5’de yer almaktadır).(4) Belirlenen tehditlerden açıkça önemsiz olanlar dışındakiler için önlem alınmasıgereklidir. Alınabilecek önlemler şunlar olabilir.a) Mevcut meslek mensubuyla müşterinin işleri hakkında tümüyle ve özgürcekonuşmak,288


) İş teklif edilen meslek mensubunun karar vermeden önce, mevcut meslekmensubundan, bilmesi gereken gerçeklerle ilgili bilgi istemek.(5) Önlemlerin uygulanmasına rağmen, mevcut tehditler ortadan kaldırılamıyor veyakabul edilebilir bir düzeye indirilemiyorsa, meslek mensubu, mevcut verilerden tatminolmadıkça, sözleşmenin kabulünden kaçınmalıdır.ÜÇÜNCÜ BÖLÜMÇıkar ÇatışmalarıMADDE 36 – (1) Bağımsız çalışan meslek mensubu çıkar çatışmasına nedenolabilecek durumları belirlemeye çalışmalıdır. Bu tür durumlar temel etik ilkelere uyulmasıkonusunda sakıncalara neden olabilir. Örneğin, bir meslek mensubunun müşterisininrakibiyle ortak bir yatırım veya bir anlaşma yapması tarafsızlık ilkesini tehdit edebilir.Aynı zamanda, meslek mensubunun çıkar çatışması içinde olan müşterilere hizmetsunması tarafsızlık veya gizlilik ilkesine yönelik tehdit yaratabilir.(2) Bağımsız çalışan meslek mensubu her türlü tehdidin önemini değerlendirmelidir.Değerlendirme; meslek mensubunun bir müşteriyi kabul etmeden önce, potansiyelmüşterisiyle arasında herhangi bir tehdit yaratabilecek çıkar ilişkisinin olup olmadığınıntespit edilmesine dayanır. Önemsiz olanlar dışındaki tehditleri yok etmek veya kabuledilebilir düzeye indirmek için gerekli önlemler alınmalıdır.MADDE 37 – (1) Çatışmaya neden olan koşullara bağlı olarak, meslek mensubutarafından alınması gereken önlemler şunlardır:289


a) Firmanın çıkar çatışması yaratabilecek <strong>faaliyet</strong>leri ile ilgili olarak müşteriye bilgiverilmesi ve onayının alınması,b) Meslek mensubunun çıkar çatışması içinde olan iki ya da daha fazla müşteri içinhizmet vermesi durumunda, durum hakkında ilgili tüm taraflara bilgi verilmesi veonaylarının alınması,c) Bağımsız çalışan meslek mensubunun hiçbir müşteriye özel hizmet sunmadığıkonusunda müşteriye bilgi verilmesi ve onayının alınması,ç) Farklı sözleşme ekiplerinin kullanılması,d) Bilgiye ulaşımı engelleyen süreçler oluşturulması,e) Güvenlik ve gizlilikle ilgili konularda sözleşme ekipleri için rehberler hazırlanması,f) Firma ortakları ve çalışanları tarafından imzalanan gizlilik anlaşmaları yapılması.MADDE 38 – (1) Bir çıkar çatışması tarafsızlık, gizlilik ve meslekî davranış da dâhilolmak üzere temel ilkelerden bir veya birkaçını tehdit ediyorsa ve bu tehditler sayılanönlemlerin uygulanmasıyla yok edilemiyor veya kabul edilebilir bir düzeye indirilemiyorsa,meslek mensubu belirli bir sözleşmenin kabul edilmesinin uygun olmayacağı veya çatışmayaratan sözleşmelerden vazgeçilmesi gerektiği sonucunu çıkarmalıdır.290


DÖRDÜNCÜ BÖLÜMİkincil GörüşlerMADDE 39 – (1) Bağımsız çalışan meslek mensubundan müşterisi olmayan birişletme adına, muhasebe, denetim, raporlama veya diğer standartların uygulanmasıkonusunda ikincil görüş sağlaması istendiği durumlar, temel etik ilkelere uyumla ilgilitehditlere neden olabilir. Örneğin, meslek mensubunun ikincil görüşü mevcut meslekmensubuna sunulan aynı veri setine dayanmaz ise veya yetersiz kanıta dayanırsa,meslekî yeterlilik ve özen ilkesine yönelik tehdit oluşturabilir.(2) Bu türde bir görüş istenen meslek mensubu, tehdidin önemini değerlendirmeli,bunu ortadan kaldıracak veya kabul edilebilir düzeye indirecek önlemleri almalıdır. Bu türönlemler, müşteriden izin alınarak mevcut meslek mensubu ile görüşülmesi, herhangi birgörüşle ilgili sınırlamaların müşteri ile görüşülmesi ve mevcut meslek mensubuna bugörüşün bir kopyasının sunulması şeklinde gerçekleştirilebilir.(3) İkincil görüş isteyen müşteri mevcut meslek mensubu ile iletişim kurmasına izinvermiyorsa, bağımsız çalışan meslek mensubunun tüm koşulları dikkate alarak görüşbildirmenin uygun olup olmayacağına karar vermesi gereklidir.BEŞİNCİ BÖLÜMÜcretler ve Diğer GelirlerMADDE 40 – (1) Meslek mensubu, sunduğu hizmete göre uygun gördüğü bir ücretitalep edebilir. Bir meslek mensubunun diğerine göre daha düşük ücret talep etmesi kendi291


içinde etik olmayan bir davranış değildir. Bununla birlikte, talep edilen ücret düzeyinedeniyle temel etik ilkelere uymaya yönelik tehditler ortaya çıkabilir. Örneğin, belirli birhizmetin yerine getirilmesi için talep edilen ücret düzeyinin çok düşük olması meslekmensubunun hizmeti uygun teknik ve meslekî standartlara göre yerine getirmesinigüçleştirecekse, meslekî yeterlilik ve özen ilkesine yönelik kişisel çıkar tehditleri ortayaçıkabilir. Bu nedenle; meslek mensupları sundukları hizmetler için uygun ücret düzeyinibelirlemede serbest olmakla birlikte bu ücret, Birlik tarafından belirlenmiş ve ilan edilmişasgari ücret düzeyinin altında olamaz.MADDE 41 – (1) Bu tür tehditlerin önemi, talep edilen ücretin düzeyine vekarşılığında sunulan hizmet gibi faktörlere bağlı olacaktır. Bu tür tehditler için alınabilecekönlemler şunlar olabilir:a) Müşterinin sunulacak hizmetlerin kapsamı karşılığında talep edilen ücretin hangitemele göre belirlendiği hususunda bilgilendirilmesi,b) Görev için uygun süre ve kalifiye personel tahsis edilmesi.MADDE 42 – (1) Güvence sağlamaya yönelik sözleşmelerin bazı türlerinde şarta bağlıücret geniş ölçüde kullanılmaktadır. Ancak, bu tür ücretler temel etik ilkelere yöneliktehditlere, örneğin tarafsızlık ilkesine yönelik kişisel çıkar tehdidine neden olabilir. Bu türtehditlerin önem derecesi sözleşmenin özelliğine, olası ücret aralığına ve hizmetinsonucunun bağımsız bir üçüncü grup tarafından incelenip incelenmeyeceğine bağlıolacaktır.292


(2) Bu tür tehditler değerlendirilmeli ve önemli kabul edilenler için önlemleralınmalıdır. Alınabilecek önlemlerden bazıları şöyle sıralanabilir:a) Müşteriyle ücret esaslarını gösteren ön anlaşma yapılması,b) Bağımsız çalışan meslek mensubunun sunduğu işin ve ücretlendirme esaslarınınhedeflenen kullanıcılara açıklanması,c) Kalite kontrol politika ve süreçleri,ç) Meslek mensubunun sunduğu hizmetin, tarafsız üçüncü bir grup tarafındanincelenmesi.MADDE 43 – (1) Belirli durumlarda meslek mensubu bir müşteri ile ilgili olarakmüşteri gönderme bedeli veya komisyon alabilir. Örneğin, meslek mensubunun belirli birhizmeti sağlayamaması ve müşterisini başka bir meslek mensubuna göndermesi sonucuücret alması veya bir malın ya da hizmetin bir müşteriye satılması ile ilgili olarak (örneğinyazılım paketi) üçüncü bir gruptan komisyon alması bu durumlara örnek olarak verilebilir.(2) Bu tür ücret veya komisyonların kabul edilmesi tarafsızlık ve meslekî yeterlilik veözen ilkelerine yönelik kişisel çıkar tehditleri yaratabilecektir ve meslek mensubunun butür ücretleri ya da komisyonları alması veya ödemesi uygun değildir.293


ALTINCI BÖLÜMMeslekî Hizmetlerin PazarlanmasıMADDE 44 – (1) Bağımsız çalışan meslek mensubu reklam yapma veya diğerpazarlama yöntemleri ile yeni iş veya müşteri aradığında, temel etik ilkelere uyumkonusunda potansiyel tehditler ortaya çıkabilir. Örneğin, meslek mensubunun başarılarınıveya sunduğu hizmetlerin pazarlaması, meslekî davranış ilkesinin prensipleriyle tersdüşecek biçimde yapılırsa, bu ilkeye yönelik kişisel çıkar tehditleri ortaya çıkabilir.MADDE 45 – (1) Bağımsız çalışan meslek mensubu meslekî hizmetlerinpazarlamasında mesleğin itibarını zedelememelidir. Bağımsız çalışan meslek mensubudoğru ve dürüst olmalı vea) Sunduğu hizmetler, sahip olduğu özellikler ve iş tecrübesiyle ilgili abartılı iddialardabulunmamalı veyab) Diğer meslek mensuplarının hizmetleri ile ilgili asılsız karşılaştırmalar ve küçültücüatıflar yapmamalıdır.(2) Bağımsız meslek mensupları, meslekî hizmetlerinin tanıtımı konusunda HaksızRekabet ve Reklam Yasağı Hakkında Yönetmelik hükümlerine uyar.294


YEDİNCİ BÖLÜMHediyeler ve AğırlamaMADDE 46 – (1) Bağımsız çalışan meslek mensubuna veya bir yakın aile üyesine birmüşteri tarafından hediye teklif edilebilir. Bu tür bir hediye temel etik ilkelerine yöneliktehditlere yol açabilir. Örneğin, müşteriden bir hediye kabul edilmesi objektiflik ilkesineyönelik kişisel çıkar tehdidi oluştururken, bu tür tekliflerin kamu tarafından bilinmesidurumunda tarafsızlık ilkesine yönelik yıldırma tehdidi oluşacaktır.(2) Bu tür tehditlerin önem düzeyi hediye teklifinin özelliğine, değerine ve teklifinarkasındaki amaca bağlı olacaktır. Yapılan hediye teklifi bu teklifi bilen ve gerekli tümbilgilere sahip üçüncü bir grup tarafından önemsiz olarak kabul ediliyorsa, bu durumdameslek mensubu teklifin bilgi edinme veya karar alıcıyı etkileme gibi bir niyetleyapılmadığı, iş hayatına özgü normal bir hareket olduğu ve temel etik ilkelerine yönelikbir tehdit oluşturmadığı sonucuna varılabilir.(3) Oluşan tehditlerin önemli olarak görüldüğü durumlarda bu tehditleri ortadankaldırmak veya kabul edilebilir bir düzeye indirmek için gerekli önlemler alınmalı veuygulanmalıdır. Alınan önlemlere rağmen tehdit yok edilemiyor veya kabul edilebilir birdüzeye indirilemiyorsa, meslek mensubu bu tür bir hediye teklifini kabul etmemelidir.295


SEKİZİNCİ BÖLÜMMüşteri Varlıklarının MuhafazasıMADDE 47 – (1) Yasal olarak izin verilmediği sürece bağımsız çalışan meslekmensubu, müşterisine ait para veya diğer varlıkları, emanet olarak alamaz.(2) Müşteri varlıklarının muhafazası, temel etik ilkelere yönelik tehditler yaratır.Örneğin, meslekî davranış ve objektiflik ilkelerine yönelik kişisel çıkar tehdidi oluşturur.(3) Bağımsız çalışan meslek mensupları, müşterilerine ait para ve diğer varlıklarınemanet olarak alınmasını yasaklayan 26/10/1996 tarih ve 22535 sayılı Resmî Gazete’deyayımlanan Mecburi Meslek Kararına uymak zorundadır.DOKUZUNCU BÖLÜMTüm Hizmetlerde TarafsızlıkMADDE 48 – (1) Bağımsız çalışan meslek mensubu, herhangi bir hizmet sunarken,müşteri, yönetici veya çalışanları ile olan ilişkilerinin tarafsızlık temel ilkesine yöneliktehdit oluşturmamasına dikkat etmelidir. Örneğin; ailevi veya kişisel bir ilişki ya da yakınbir iş ilişkisi tarafsızlık ilkesine yönelik yakınlık tehdidi oluşturabilir.MADDE 49 – (1) Güvence sağlamaya yönelik bir hizmet sunan meslek mensubugüvence sağlama sözleşmesi müşterisinden bağımsız olmalıdır. Meslek mensubununfikren ve görünüş itibarıyla bağımsız olması; yanlılık, çıkar çatışması yaşamadan veyabaşkalarının uygunsuz etkilerine maruz kalmadan görüş açıklayabilmesine olanak sağlar.296


Kısım 10, bağımsız çalışan meslek mensubunun güvence sağlama sözleşmesi hizmetisunarken ihtiyaç duyacağı bağımsızlık gereksinimlerine yönelik özel bir rehbersunmaktadır.MADDE 50 – (1) Meslek mensubunun sunduğu herhangi bir hizmette tarafsızlığayönelik tehditlerin varlığı, sözleşmenin belirli şartlarına ve yapılan işin özelliğine bağlıolacaktır.(2) Bağımsız çalışan meslek mensubu belirlenen tehditleri değerlendirmeli ve önemsizolanlar dışındaki tehditleri yok edecek veya kabul edilebilir bir düzeye indirecek önlemleralmalıdır. Bu önlemlerden bazıları aşağıda sunulmuştur:a) Sözleşme ekibinden çekilme,b) Gözetim süreçleri,c) Tehdide neden olan finansal veya iş ilişkisinin ortadan kaldırılması,ç) Konunun, firma içindeki daha üst yönetim düzeylerinde tartışılması,d) Konunun, müşterinin yönetiminden sorumlu kişilerle tartışılması.ONUNCU BÖLÜMGüvence Sağlama Amaçlı Sözleşmeler, Bağımsızlık ve Sözleşme DönemiMADDE 51 – (1) Güvence sağlama amaçlı sözleşmeler kamu çıkarını ilgilendirdiği içingüvence sağlama sözleşmesini yürüten ekibin, firmaların kararlarından ve güvence297


sağlama müşterisinden (sorumlu taraf) bağımsız olmaları, bu Yönetmeliğin temelgerekliliklerinden bir tanesidir.(2) Güvence sağlama amaçlı sözleşmeler, hedef kullanıcıların sözleşmenin esaskonusunun belli bir kritere göre değerlendirilmesi yoluyla ulaşılan sonuca duyduklarıgüvenin arttırılması amacıyla tasarlanır.(3) Güvence sağlama sözleşmeleri, Türkiye Denetim Standartları Kurulu tarafındanyayımlanan standartlara göre, yoksa Uluslararası Güvence ve Denetim StandartlarıKurulu tarafından yayınlanan Güvence Sağlama Amaçlı Sözleşmeler UluslararasıÇerçevesine göre düzenlenecektir. Bu çerçeve güvence sağlama amaçlı sözleşmelerinamaç ve unsurlarını açıklamaktadır.MADDE 52 – (1) Güvence sağlama sözleşmeleri aşağıdaki bileşenlerden herhangibirisini içerebilir:a) Malî ya da malî olmayan hususları içeren birçok konuda yapılan raporlamalar,b) Yüksek ya da orta düzeyde güvence sağlaması öngörülen sözleşmeler,c) Doğrudan raporlama ve tasdik işleri,ç) İç ve dış raporlama sözleşmeleri,d) Özel sektör ve kamu sektöründeki sözleşmeler.MADDE 53 – (1) Bağımsızlık ilkesi; fikren bağımsızlık ve görünümde bağımsızlıkolarak ikiye ayrılır. Fikren bağımsızlık, meslekî kararın dış etkilerden bağımsız olarak298


verilmesi, meslek mensubunun dürüstlük, tarafsızlık ve meslekî şüphecilik içindedavranmasıdır. Görünümde bağımsızlık ise, gerekli tüm bilgilere sahip, uygulananönlemleri bilen üçüncü bir grup tarafından da firmanın ve sözleşme ekibinin dürüstlük,tarafsızlık ve meslekî şüpheciliğinin onaylanmasını ifade etmektedir.MADDE 54 – (1) Güvence sağlama sözleşmesi ekipleri ve firmalar birinci kısımdaaçıklanan kavramsal çerçeve yaklaşımını, bağımsızlıkla ilgili belirli durumlarauygulamalıdır. Firma, güvence sağlama sözleşmesi ekibiyle, güvence sağlama müşterisiarasındaki ilişkilerin belirlenmesinin yanı sıra sözleşme ekibi ya da müşteriler dışındakikişilerin de bağımsızlığa tehdit oluşturup oluşturmadığını dikkate almalıdır.MADDE 55 – (1) Güvence sağlama sözleşmeleri beyana dayalı ya da doğrudanraporlama biçiminde olabilir. Her iki durumda da üç farklı grubun varlığı söz konusudur.Bağımsız çalışan meslek mensubu, güvence sağlama sözleşmesi müşterisi (sorumlu taraf)ve hedef kullanıcılar.(2) Meslek mensubu hedef kullanıcıya, sorumlu tarafın sorumluluğunda olan konuylailgili güvence sağlar. Sorumlu taraf, sözleşmeye konusundan sorumlu olan kişiler veyatemsilciler olabilir. Örneğin yönetim; malî tabloların hazırlanmasından ve iç kontrolünkurulmasından sorumludur. Hedef kullanıcı ise; meslek mensubu tarafından kendisinebelirli bir kullanım ve amaç için rapor hazırlanan kişi veya kişilerdir.MADDE 56 – (1) Bağımsızlığa yönelik tehditler ve alınabilecek önlemler her birgüvence sağlama sözleşmesinin özelliğine göre (finansal tablo denetimi sözleşmesi veyabaşka bir çeşit güvence sağlama amaçlı sözleşme olması) değişir.299


(2) Finansal tablo denetimi sözleşmelerinde hem fikren hem de görünümdebağımsızlık oldukça önemlidir. Bu tür sözleşmelerde, sözleşme ekibinin ve firmanınfinansal tabloları denetlenen müşteriden bağımsız olması gerekmektedir. Bu tür birbağımsızlık, sözleşme ekibinin üyeleri ve müşteri işletmenin malî tablolar üzerindedoğrudan ve önemli etki yapabilecek yönetici ve çalışanları arasındaki belirli ilişkileresınırlama getirilmesini gerektirir.(3) Finansal tablo denetimi dışındaki diğer beyana dayalı güvence sağlamasözleşmelerinde sözleşme ekibi üyelerinin ve firmanın, güvence sağlama müşterisindenbağımsız olması gerekmektedir. Bu tür bir bağımsızlık, sözleşme ekibi üyeleri ilemüşterinin sözleşme konusu ile ilgili bilgisi üzerinde doğrudan etki yapabilecek müşterininyönetici ve çalışanları arasındaki belirli ilişkilere sınırlama getirilmesini gerektirir.MADDE 57 – (1) Bu bölümün amacı;a) Bağımsızlığa yönelik tehditlerin tespiti,b) Bu tehditlerden önemsiz olanlarının belirlenmesi vec) Önemsiz olmayan tehditler için uygun önlemlerin neler olduğunun saptanması veuygulanmasıdır.(2) Bir tehdidin kabul edilebilir bir düzeye indirilmesi için alınabilecek bir önleminolmadığı durumlarda tehdidi oluşturan <strong>faaliyet</strong>lere son verilmesi ya da güven sağlamasözleşmesinin kabul edilmemesi gerekmektedir.300


MADDE 58 – (1) Bağımsızlığa yönelik tehditlerin ortadan kaldırılması veya kabuledilebilir düzeye indirilmesinde kullanılacak önlemlerin belirlenmesinde meslekmensubunun meslekî yargısı kullanılmaktadır. Bağımsızlığa yönelik tehditlerin çok yoğunve önemli olduğu bazı örneklerde alınabilecek tek önlem tehdidi doğuran <strong>faaliyet</strong>inortadan kaldırılması veya sözleşmenin kabul edilmemesidir.(2) Bağımsızlığa yönelik tehditlerin mevcut olduğu durumlarda, firma güvencesağlama amaçlı sözleşmeyi kabul etme kararı verirse, bu kararın belgelenmesi gereklidir.Bu belgelemede saptanan tehdit ve uygulanan önlemler tanımlanmalıdır.(3) Bağımsızlığa yönelik tehditlerin ve alınacak önlemlerin değerlendirilmesi, kamuçıkarını dikkate almaktadır. Bazı işletmeler, <strong>faaliyet</strong>leri, büyüklükleri ve şirket statülerigereği çok sayıda hissedara sahip olmaları nedeniyle kamu çıkarı için çok önemliolabilirler. Bu tür işletmelere verilebilecek örnekler borsaya kota işletmeler, kredikuruluşları, sigorta işletmeleri ve emeklilik fonları olabilir.MADDE 59 – (1) Sözleşme dönemi süresince, güvence sağlama sözleşmesi ekibi vefirma, güvence sağlama sözleşmesi müşterisinden bağımsız olmalıdır. Sözleşme dönemi,sözleşme ekibinin güvence hizmetlerini yerine getirmeye başlamasıyla başlar ve güvence<strong>raporu</strong>nun yayınlanmasıyla son bulur.MADDE 60 – (1) Finansal tablo denetimi sözleşmelerinde, sözleşme döneminefinansal tabloların kapsadığı dönem de dâhil edilmektedir. Bir işletme, finansaltablolarının kapsadığı dönem sırasında veya sonrasında finansal tablo denetimi müşterisi301


olursa, firma aşağıdaki koşulların mevcudiyeti halinde bağımsızlığa yönelik bir tehdityaratıp yaratmayacağını dikkate almalıdır:a) Finansal tabloların kapsadığı dönem sırasında veya sonrasında, ancak finansal tablodenetimi sözleşmesinin kabulünden önce firma ile denetim müşterisi arasındaki finansalilişkiler veya iş ilişkileri,b) Denetim müşterisine daha önceden sunulan hizmetler. Benzer biçimde, finansaltablo denetim sözleşmesi olmayan güvence sağlama amaçlı sözleşmelerde firma; müşteriile olan önceki ilişki veya hizmetlerinin, bağımsızlığa tehdit yaratıp yaratmayacağınıdikkate almalıdır.MADDE 61 – (1) Finansal tablo denetimi müşterisine finansal tabloların kapsadığısüre esnasında veya sonrasında ancak finansal tablo denetimi ile ilgili hizmetinbaşlamasından önce güvence sağlama amaçlı olmayan bir hizmet sunulmuş ise, buhizmetin ifası denetim sözleşmesi süresince yasaklanmalı ve bağımsızlığa yöneliktehditler göz önüne alınmalıdır. Önemli olarak değerlendirilen tehditler için alınabilecekönlemler şunlar olabilir:a) Güvence sağlama amaçlı olmayan hizmetlerin sağlanması ile ilgili bağımsızlıkkonularının, müşterinin yönetişimden sorumlu gruplarla (denetim komitesi gibi)tartışılması,b) Güvence sağlama amaçlı olmayan hizmetlerin sonuçları için müşterinin sorumlulukonayının alınması,302


c) Güvence sağlama amaçlı olmayan hizmet sunumunda görev alan firma personelininfinansal tablo denetimi hizmetinde görev almaması.ÜÇÜNCÜ KISIMBağımlı Çalışan Meslek Mensuplarının Uyacakları Etik İlkelerBİRİNCİ BÖLÜMGiriş, Tehdit ve ÖnlemlerMADDE 62 – (1) Yönetmeliğin bu Kısmında, Birinci Kısmında açıklanan kavramsalçerçevenin bağımlı çalışan meslek mensupları tarafından nasıl uygulanacağınıaçıklamaktadır.(2) Kamunun yanı sıra yatırımcılar, kredi verenler, işverenler ve iş dünyasının diğerkesimleri bağımlı çalışan meslek mensuplarının hizmetlerine ihtiyaç duyarlar. Bağımlıçalışan meslek mensupları hem çalıştıkları işletmelerin hem de üçüncü kişilerin ihtiyaçduyduğu finansal ve diğer tür bilgilerin hazırlanması ve raporlanmasından tek başlarınave ortak biçimde sorumlu olabilirler. Meslek mensupları ayrıca, etkin bir finans yönetimive mesleğe yönelik farklı konularda uzman tavsiyesi sağlamaktan da sorumlu olabilirler.(3) Bağımlı çalışan meslek mensubu maaşlı bir işgören, bir ortak, yönetici, işletmeninsahibi ve aynı zamanda yöneticisi veya bir gönüllü olabilir. Meslek mensubunun işverenişletme ile ilişkisinin yasal biçimi, uyması gereken etik sorumlulukları üzerinde bir etkiyapmamaktadır.303


(4) Bağımlı çalışan meslek mensubunun işveren işletmenin yasal amaçlarını ileriyegötürmek gibi bir sorumluluğu bulunmaktadır. Bu Yönetmelik bağımlı çalışan meslekmensubunun bu sorumluluğunu yerine getirmesini engellemeyi hedeflememekte, bununyerine, temel etik ilkelere uyum konusunda çatışma yaratabilecek durum ve koşullarıdikkate almaktadır.(5) Bağımlı çalışan meslek mensubu genelde bir işletmede üst düzey bir pozisyonasahiptir. İşletme içinde pozisyonu ne kadar üst düzeyde ise, uygulama ve davranışlarıetkileyebilme fırsatı da o kadar fazla olacaktır. Bu nedenle, bağımlı çalışan meslekmensubunun işveren işletme içinde üst yönetimin etik konulardaki hassasiyetinivurgulayan etik temelli bir kültürün oluşmasını desteklemesi beklenmektedir.(6) İlerleyen kısımlarda sunulan örnekler bağımlı çalışan meslek mensubunun temeletik ilkelerine uyum konusunda karşılaşabileceği durumlarla ilgilidir. Ancak, meslekmensubunun sadece bu örneklere uyması yeterli değildir. Bunun yanı sıra kavramsalçerçevenin karşılaşılan özel durumlara uygulanması gerekmektedir.MADDE 63 – (1) Temel etik ilkelere yönelik tehditler Yönetmeliğin birinci kısmındaaçıklanmıştır.(2) Bağımlı çalışan meslek mensubu için kişisel çıkar tehdidi yaratabilecek durumlaraverilebilecek örneklerden bazıları şunlar olabilir:a) Finansal çıkar, krediler ve garantiler,b) Şirket varlıklarının uygunsuz biçimde kişisel amaçlar için kullanımı,304


c) İstihdam güvenliği ile ilgili endişeler,ç) İşveren dışından gelen ticari baskılar.MADDE 64 – (1) Yeniden değerlendirme tehdidi yaratabilecek durumlaraverilebilecek örneklerden bazıları işletme kararlarının ve verilerinin, bu kararları verenveya verileri hazırlayan meslek mensupları tarafından incelenmesi ve değerlendirilmesiolabilir.MADDE 65 – (1) Bağımlı çalışan meslek mensupları, işverenin hedef ve amaçlarınıgerçekleştirmek için çalışırken, hatalı ya da yanıltıcı olmaması kaydıyla çalıştıklarıişletmelerin durumlarını daha iyi gösterecek ifadeler kullanabilirler. Bu tür hareketlergenellikle taraf tutma tehdidi yaratmamaktadır.MADDE 66 – (1) Bağımlı çalışan meslek mensubu için yakınlık tehdidi yaratabilecekdurumlara verilebilecek örneklerden bazıları şunlar olabilir:a) Bağımlı çalışan meslek mensubunun finansal ya da finansal olmayan raporlama,işlemlerini veya iş kararlarını etkileyecek bir pozisyonda olması veya bu meslekmensubunun birinci derece veya yakın aile üyelerinin bu etkiden fayda sağlayabilecek birkonumda bulunması,b) Meslekî kararlarını etkileyen taraflarla uzun süreli ilişki,c) Değeri açıkça önemsiz olmadıkça, bir hediye veya ayrıcalıklı hizmet kabul edilmesi.305


MADDE 67 – (1) Bağımlı çalışan meslek mensubu için yıldırma tehdidi yaratabilecekdurumlara verilebilecek örneklerden bazıları şunlar olabilir:a) Bir muhasebe politikasının uygulanması veya finansal bilgilerin raporlanma biçimiile ilgili bir anlaşmazlık sebebiyle bağımlı çalışan meslek mensubunun veya birinciderece/yakın bir aile üyesinin işten çıkarılması veya işinin değiştirilmesi ile tehditedilmesi,b) Karar verme sürecini etkilemeye yönelik baskın kişilikli bireyler.MADDE 68 – (1) Sayılan tehditlerin ortadan kaldırılması veya kabul edilebilir birdüzeye indirilmesine yönelik önlemlerden meslek, mevzuat ve düzenlemelerle ilgiliönlemler, Birinci Kısımda açıklanmıştır.MADDE 69 – (1) İş çevresinde alınabilecek önlemlere verilebilecek örnekler şunlarolabilir:a) İşverenin şirket gözetim ve kontrol yapıları,b) İşverenin etik ve davranış programları,c) İşverenin işe alma sürecinde kalifiye eleman istihdamının öneminin vurgulanması,ç) Güçlü iç kontrol uygulamaları,d) Uygun disiplin süreçleri,306


e) Etik davranışın önemini vurgulayan ve çalışanların da aynı şekilde davranmasınıbekleyen liderlik biçimi,f) İşgören performans kalitesinin izlenmesi veya uygulanmasına yönelik politika vesüreçler,g) İşverenin politika ve süreçleri konusunda tüm çalışanlarla zamanlı iletişimsağlanması ve eğitim verilmesi,ğ) İşletmedeki işgörenlerin herhangi bir cezalandırılma korkusu duymadan, etikkonular ile ilgili herhangi bir soru veya sorunlarını üst yönetimle paylaşmalarınıdestekleyen politika veya süreçler,h) Bağımlı çalışan meslek mensubu, işletme içinde etik olmayan davranışların sürekliolarak devam edeceğine inanıyorsa, yasal tavsiye almayı düşünebilir. Tüm önlemlerinfaydasız olduğu ve tehditlerin ortadan kaldırılamadığı bu tür olağanüstü durumlarda,bağımlı çalışan meslek mensubu işveren işletmeden istifa etmesinin uygun olacağınakarar verebilir.İKİNCİ BÖLÜMPotansiyel ÇıkarlarMADDE 70 – (1) Bağımlı çalışan meslek mensubunun işverene karşısorumluluklarının temel etik ilkelere uymakla ilgili meslekî yükümlülükleriyle çatıştığıdurumlar olabilir. Normal koşullarda, bağımlı çalışan meslek mensubu işverenin koyduğuyasal ve etik amaçları ve bu amaçlar ışığında belirlenen kural ve süreçleri desteklemelidir.307


Bununla birlikte, temel etik ilkelere yönelik tehditler belirlendiğinde, meslek mensubu buduruma yönelik bir tepki verebilmelidir.MADDE 71 – (1) İşverene karşı sorumlulukları nedeniyle, meslek mensubu temel etikilkelerini doğrudan veya dolaylı olarak tehdit edecek biçimde hareket etme baskısı altındakalabilir. Bu tür baskılar açık veya örtülü biçimde olabilir. Baskı bir gözetmenden, biryöneticiden veya işletme içindeki başka bir kişiden gelebilir. Meslek mensubununkarşılaşabileceği baskılar aşağıdaki konularla ilgili olacaktır:a) Kanun veya düzenlemelere karşı gelecek biçimde hareket etmek,b) Teknik ve meslekî standartlara karşı gelecek biçimde hareket etmek,c) Yasal ve etik olmayan kazanç yönetimi stratejileri oluşturmak,ç) İşverenin denetçilerine veya düzenleyici kuruluşlara yalan söylemek veya kasıtlıolarak yanlış yöne sevk etmek,d) Finansal veya finansal olmayan raporlama <strong>faaliyet</strong>lerinde gerçekleri önemli ölçüdeyanlış sunan işlemler yapmak veya bunlarla ilgili olmak,e) Finansal tablolar, vergi beyannameleri veya diğer yasal yükümlülüklerde sermayepiyasasını düzenleyici kuruluşların istediği raporlarla ilişkili olarak yapılan ve gerçeklerinönemli ölçüde yanlış olduğu, finansal veya finansal olmayan raporlama işlemleri yapmakve bu tür raporlarla ilgili olmak.308


MADDE 72 – (1) Bu tür baskılar nedeniyle ortaya çıkacak tehditleri (yıldırmatehditleri gibi) değerlendirilmeli ve önemli kabul edilen tehditleri ortadan kaldırmaya veyakabul edilebilir bir düzeye indirmeye yönelik önlemler belirlenmeli ve uygulanmalıdır.Alınabilecek önlemlerden bazıları şunlar olabilir:a) İşletme içinden, bağımsız bir meslekî danışmandan veya meslek örgütündentavsiye almak,b) Yasal tavsiyeler almak,c) İşletmede formel bir anlaşmazlık çözüm sürecinin mevcut olması.ÜÇÜNCÜ BÖLÜMBilginin Hazırlanması ve RaporlanmasıMADDE 73 – (1) Bağımlı çalışan meslek mensupları, kamuya açıklanan veya işvereniçindeki veya dışındaki gruplar tarafından kullanılacak bilgilerin hazırlanması veraporlanmasında sıklıkla görev alırlar. Bu tür raporlar tahminler ve bütçeler, finansaltablolar, yönetim analizleri ile finansal tablo denetiminin bir parçası olarak denetçiyesunulan yönetim temsil mektubu gibi finansal veya yönetim bilgileri içeren raporlarolabilir. Meslek mensubu bu tür bilginin hazırlanmasında ve sunulmasında dürüst olmalıve geçerli meslekî standartlara ve finansal raporlama standartlarına uygun olarak hareketetmelidir.MADDE 74 – (1) Bağımlı çalışan meslek mensubu dışarıdan gelen veya kendisinekişisel kazanç sağlama amaçlı baskılar sonucu yanıltıcı bilgi üretmek durumunda kalırsa309


temel etik ilkelerine yönelik tehditler (örneğin, tarafsızlık ilkesi veya meslekî yeterlilik veözen ilkesine yönelik kişisel çıkar veya yıldırma tehdidi) ortaya çıkabilir.(2) Söz konusu tehditlerin önemi, baskının kaynağı ve bilginin hatalı olma derecesinebağlı olacaktır. Tehditleri değerlendirilmeli ve açıkça önemsiz olanlar dışındaki tehditlerinortadan kaldırılması veya kabul edilebilir bir düzeye indirilmesi için gerekli önlemleralınmalıdır. Alınabilecek önlemlerden bir tanesi işletme içinde üst düzey yetkililere(örneğin denetim komitesi veya meslek örgütüne) danışmak olabilir.(3) Tehdidin makul bir düzeye indirilmesi mümkün olmadığında, meslek mensubuyanıltıcı olan bilgilerle ilişkisini sürdürmeyi reddedebilir. Yanıltıcı bilgi sunumunun önemliderecede ve sürekli olduğu durumlarda bağımlı çalışan meslek mensubunun Birinci Kısımve Birinci Bölümünde yer alan Önlemler başlığındaki ilkeler ışığında ilgili otoritelere,durumu bildirme yükümlülüğü bulunmaktadır. Bağımlı çalışan meslek mensubu aynızamanda yasal tavsiye alabilir veya istifa edebilir.DÖRDÜNCÜ BÖLÜMYeterli Uzmanlık Bilgisi ile Hareket EtmeMADDE 75 – (1) Temel etik ilkelerden meslekî yeterlilik ve özen ilkesi, bağımlıçalışan meslek mensubunun sadece yeterli eğitim ve deneyimi olan konularla ilgiligörevler üstlenmesi gerektiğini belirtmektedir. Meslek mensubu sahip olduğu deneyimveya uzmanlık düzeyi ile ilgili işverenine yanıltıcı bilgi vermemeli ve gerektiğinde uzmantavsiye ve desteğine başvurmaktan kaçınmamalıdır.310


MADDE 76 – (1) Bağımlı çalışan meslek mensubunun görevlerini uygun meslekîyeterlilik ve özen içinde yerine getirmesini tehdit eden durumlara verilebilecek örneklerşunlar olabilir:a) Görevlerin uygun şekilde yerine getirilmesi için yeterli zaman verilmemesi,b) Görevlerin uygun şekilde yerine getirilmesi için gerekli bilgilerin eksik, yetersizveya sınırlı olması,c) Yetersiz deneyim ve eğitim,ç) Görevlerin yerine getirilmesinde kullanılacak kaynakların yetersizliği.MADDE 77 – (1) Bu tehditlerin önemi; bağımlı çalışan meslek mensubunun başkalarıile birlikte çalışma derecesi, işletme içindeki kıdem durumu ve işe uygulanan gözetim veinceleme düzeyi gibi faktörlere bağlı olacaktır. Söz konusu tehditlerden önemli kabuledilenleri için uygun önlemler alınmalıdır. Alınabilecek önlemlerden bazıları şunlar olabilir:a) İlave danışmanlık veya eğitim sağlanması,b) Görevlerin yerine getirilmesi için yeterli zamanın garanti edilmesi,c) Konuyla ilgili uzmanlığa sahip bir kişiden destek alınması,ç) Uygun olduğunda işletme içindeki üstlerden, bağımsız uzmanlardan veya meslekörgütünden danışmanlık sağlanması.311


MADDE 78 – (1) Tehditler ortadan kaldırılamıyor veya kabul edilebilir bir düzeyeindirilemiyorsa bağımlı meslek mensubu kuşku duyduğu bu görevleri yerine getirmeyikabul etmeyebilir. Böyle bir durumda bu kararına ilişkin nedenleri açıklamalıdır.BEŞİNCİ BÖLÜMFinansal ÇıkarlarMADDE 79 – (1) Bağımlı çalışan meslek mensubunun kendisi veya yakını ya dabirinci dereceden bir aile üyesinin temel etik ilkeleri tehdit eden finansal çıkarlarıbulunabilir. Örneğin, finansal kazanç elde etmek amacı ile fiyata duyarlı bilgilerinmanipüle edilme isteği, tarafsızlık veya gizliliğe yönelik kişisel çıkar tehdidi yaratabilir.Kişisel çıkar tehdidi yaratabilecek durumlara verilebilecek önlemlerden bazıları şunlarolabilir:a) Meslek mensubunun veya birinci dereceden yakın aile üyesinin işveren işletmededoğrudan veya dolaylı bir finansal çıkarı olması ve bu çıkarın değerinin bağımlı meslekmensubunun verdiği kararlardan doğrudan etkilenebilmesi,b) Meslek mensubunun kâr üzerinden prim alması ve bu primin değerinin meslekmensubunun verdiği kararlardan doğrudan etkilenmesi,c) İşverenin ana sözleşmesinde bağımlı çalışan meslek mensubunun kârdan payalmasına hak sağlayan maddeler olması.312


MADDE 80 – (1) Bağımlı çalışan meslek mensubu bir tehdidin öneminideğerlendirirken finansal çıkarın önem düzeyine ve doğrudan veya dolaylı bir çıkaroluşuna göre bir değerlendirme yapmalıdır.MADDE 81 – (1) Saptanan tehditlerin, açıkça önemsiz olanlarının dışındakiler içinalınabilecek önlemlerden bazıları şunlar olabilir:a) Üst yönetimin alacağı ücreti belirlemek üzere yönetimden bağımsız bir komiteoluşturulmak,b) Gerekli olduğunda işletmedeki üstlere danışmak,c) Gerekli olduğunda işletmenin yönetişimden sorumlu taraflara veya meslekörgütüne danışmak,ç) İç ve dış denetim süreçleri,d) Etik konularla ilgili güncel eğitimler verilmesi ve içeriden öğrenenlerin ticaretiniönleyen yasal sınırlamalar.MADDE 82 – (1) Bağımsız çalışan bir meslek mensubu bilgileri manipüle edemez vegizli bilgileri kişisel çıkarı için kullanamaz.313


ALTINCI BÖLÜMTeşviklerMADDE 83 – (1) Bağımlı çalışan bir meslek mensubuna veya birinci derece ya dayakın aile üyesine teşvik teklif edilebilir. Teşvikler; hediyeler, ağırlama, ayrıcalıklıdavranış gibi çeşitli biçimlerde ortaya çıkabilir.MADDE 84 – (1) Bağımlı çalışan meslek mensubuna teşvik teklif edilmesi temel etikilkelere yönelik tehdit yaratabilir. Meslek mensuba ya da yakın bir aile üyesine bir teşviksunulduğunda, durum çok dikkatli biçimde ele alınmalıdır. Bir teşvik, meslek mensubunun<strong>faaliyet</strong> veya kararlarını etkileme, yasal veya dürüst olmayan davranışları teşvik etmeveya gizli bilgileri ele geçirme gibi amaçlarla yapılmış ise tarafsızlık ve gizlilik ilkelerineyönelik kişisel çıkar tehdidi oluşacaktır. Bu tür bir teşvik teklifinin kabul edilmesi isetarafsızlık veya gizlilik tehdidi yaratacaktır. Teşvikin kabul edilmesinin ardından, teşvikininkamuya açıklanması ve meslek mensubunun veya ailesinin adına leke düşürülmesineyönelik ilave tehditler de gelebilecektir.(2) Bu tür tehditlerin önemi teşvikin özelliğine, değerine ve arkasındaki niyete bağlıolacaktır. Konuyla ilgili tüm bilgilere sahip üçüncü bir kişi sunulan teşviki önemsiz olarakdeğerlendirmekteyse, bu durumda bağımlı çalışan meslek mensubu temel etik ilkelereyönelik önemli bir tehdit oluşmadığına karar verebilir.MADDE 85 – (1) Değerlendirilen tehditlerden önemli kabul edilenler için önlemalınmalıdır. Tehditler ortadan kaldırılamıyor veya kabul edilebilir bir düzeye indirilemiyorise meslek mensubu teşviki kabul etmemelidir. Temel etik ilkelerine yönelik gerçek314


tehditler sadece teşvikin kabul edilmesinden kaynaklanmamaktadır. Bazen sadece teşvikteklifinin yapılmış olması bile ilave önlemlerin alınmasını gerektirebilir. Bağımlı çalışanmeslek mensubu bu tür tekliflerin taşıdığı riski değerlendirmeli ve aşağıdaki önlemlerinalınıp alınmaması gerektiğine karar vermelidir:a) Bu tür teklifler yapıldığında, hemen üst yönetime veya işverenin yönetişimdensorumlu olanlara bilgi verilmesi,b) Meslek örgütüne veya teklifi yapan kişinin işverenine teklifle ilgili bilgi verilmesiancak böyle bir adım atılmadan önce yasal tavsiye alınması,c) Bu tür teklifleri alabilecek pozisyonda bulunan birinci derece veya yakın aileüyelerine tehditler ve önlemler hakkında bilgi verilmesi,ç) Meslek mensubunun birinci derece veya yakın aile üyelerinin işveren işletmeninrakipleri ya da potansiyel tedarikçileri tarafından istihdam edilmeleri ile ilgili üst yönetimebilgi verilmesi.MADDE 86 – (1) Bağımlı çalışan meslek mensubu başka bir bireyin ya da işletmeninhaklarını geri plana itmek, karar alma sürecini etkilemek veya gizli bilgileri ele geçirmekgibi amaçlarla teşvik teklifi yapma baskısı altında kalabilir.(2) Bu tür baskılar işletme içinden bir üst ya da meslektaştan veya işletme dışındangelebilir.(3) Bu tür durumlara karşı dikkatli olunmalıdır.315


MADDE 87 – (1) Bağımlı çalışan meslek mensubu üçüncü bir grubun meslekî kararınıuygunsuz biçimde etkileyecek bir teşvik vermeyi teklif edemez.MADDE 88 – (1) Etik olmayan bir teşvik verilmesi yönündeki baskılar işveren işletmeiçinden geliyorsa, bağımlı çalışan meslek mensubu, Yönetmeliğin birinci kısmındaki etikçatışmanın çözümlenmesiyle ilgili kısma uygun davranmalıdır.Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Serbest Muhasebecilik Staj YönetmeliğiBİRİNCİ BÖLÜMGenel HükümlerAmaçMadde 1- Bu Yönetmelik; Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve SerbestMuhasebecilerin, aday meslek mensubu olarak yetiştirilmeleri ve mesleğe hazırlanmalarıiçin staj programlarını, staj sürelerini, stajlarda uygulanacak değerlendirme yöntemlerinive ilgili diğer hususları belirtmek amacıyla düzenlenmiştir.KapsamMadde 2- Bu Yönetmelik hükümleri; Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin ve SerbestMuhasebecilerin tabi olacakları stajın başlaması, uygulaması, sonuçlanması, denetlenmesive 3568 sayılı Kanunun 6'ncı maddesine ilişkin uygulamaların düzenlenmesine yönelikdiğer hususları kapsar.316


Hukuki DayanakMadde 3- Bu Yönetmelik, 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci MaliMüşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu'nun 50/b maddesi gereğince düzenlenmiştir.TanımlarMadde 4- Bu Yönetmelikte geçen,Kanun : 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik,Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik veYeminli Mali Müşavirlik Kanunu'nuBirlik : Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler veYeminli Mali Müşavirler OdalarBirliğini,Odalar : Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odalarını,Temel Eğitim ve Staj Merkezi (TESMER) : Eğitim ve staj programlarının hazırlanmasıve denetlenmesi ile görevli BİRLİK bünyesinde oluşturulan merkezi,Yeminli Mali Müşavir : Kanunun 2/B maddesi ile 12. maddesinde belirtilen işleri yapanve 4 üncü maddesindeki genel şartlar ile 9 uncu maddesindeki özel şartları taşıyanmeslek mensuplarını,Serbest Muhasebeci Mali Müşavir : Kanunun 2/A maddesinde belirtilen işleri yapan ve4 üncü maddesindeki genel şartlar ile 5/A maddesindeki özel şartları taşıyan meslekmensuplarını,317


Serbest Muhasebeci : Kanunun 2/A-a maddelerinde belirtilen işleri yapan ve 4'üncümaddesindeki genel şartlar ile 5/B maddesindeki özel şartları taşıyan meslekmensuplarını,Meslek Mensubu :Yeminli Mali Müşavir, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ile SerbestMuhasebecileri,Aday Meslek Mensubu : Kanunun öngördüğü şartları taşıyan ve Serbest MuhasebeciMali Müşavirlik veyaSerbest Muhasebecilik mesleğini ifa için mesleğe hazırlayıcı temel bilgileri edinmeküzere bir meslek mensubu yanında veya denetim ve gözetiminde mesleki çalışmalaryapan kimseyi,Staja Başlama Değerlendirmesi : Odalarca kurulan Komisyonlarca yapılandeğerlendirmeleri,Staj Ara Dönem Değerlendirmeleri : TESMER tarafından yapılan ve bu Yönetmeliğin26. maddesinde belirtilen A ve B grubu staj ara değerlendirmeleri,Staj Bitirme Değerlendirmesi : TESMER tarafından yapılan C Grubu staj bitirmedeğerlendirmelerini, ifade eder.318


İKİNCİ BÖLÜMStaja İlişkin EsaslarİlkelerMadde 5- Aday meslek mensuplarının stajıyla ilgili ilkeler aşağıda belirtilmiştir :a) Stajın amacı, mesleki disiplin, bilgi, deneyim ve yeterliliğe sahip meslek mensubuyetiştirmektir.b) Aday meslek mensuplarının kendilerini yetiştirmelerine imkan sağlayacak veyanında veya gözetim ve denetiminde staj yapılan meslek mensubunun mesleki<strong>faaliyet</strong>lerini aksatmayacak bir staj uygulaması esastır.c) Aday meslek mensuplarının kendilerini yetiştirmelerine imkan sağlayacak veyanında veya gözetim ve denetiminde staj yapılan meslek mensubunun mesleki<strong>faaliyet</strong>lerini aksatmayacak bir staj uygulaması esastır.d) Stajın tamamlanan bilmesi için aday meslek mensubunun ara dönem ve stajbitirme değerlendirmeleri ile yanında staj yapılan meslek mensubunun tezkiyesininolumlu olması gerekir.e) Stajlar; Serbest Muhasebeci Mali müşavirler ve Serbest Muhasebeciler için ayrıdüzenlenir ve yürütülür.f) Staj TESMER tarafından hazırlanan program çerçevesinde fiilen tamamlanır.319


Stajın HedefleriMadde 6- Stajın hedefleri :a) Mesleğin gerektirdiği ahlaki nitelikler ve meslek bilincini yerleştirmek,Aday Meslek Mensubu Olma ŞartlarıMadde 7- Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Serbest Muhasebecilik Stajı'nabaşlamak için Kanunun 4'ncü maddesindeki genel şartlar ile 5/A-a ve 5/B maddesindekiöğrenim şartlarına haiz, staja başlama değerlendirmesinden en az 60 puan almış olmakve Birlik tarafından belirlenen staj giderlerini yatırmış olmak gerekir.Staj SüresiMadde 8- Serbest Muhasebeci Mali Müşavir adayları için staj süresi 2 yıldır. SerbestMuhasebeci adayları için staj süresi ise ön lisans seviyesinde mezun olanlar için 4yıl,Ticaret Liseleri ile Maliye Meslek Liseleri mezunları için 6 yıldır.Mücbir sebepler, stajın fiilen yapılmasına engel olacak derecede ağır kaza, ağırhastalık ve tutukluluk hali ile yangın, yer sarsıntısı, su basması gibi afetler ve kişininiradesi dışında meydana gelen gaygubetler (askerlik v.b.) gibi hallerdir. Staj mücbirsebepler dışında kesintisiz olarak yapılır. Ancak, mücbir sebeplerden dolayı eksik kalanstaj süresi Oda Yönetim Kurulu Kararı ile tamamlatılır.320


Stajdan Sayılan SürelerMadde 9- Kanunun 6. maddesinde belirtilen süreler staj süresinden sayılır ve süre bukadar kısalır.Buna göre;a) Kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisine sahip olanların bu yetkiyi aldıktansonra kamu hizmetlerinde geçen süreleri staj süresinden sayılır.Bu kapsamda Maliye Müfettişlerinin, Hesap Uzmanlarının, Gelirler Kontrolörlerinin,Bankalar Yeminli Murakıplarının ve bunların yardımcılarının veya stajyerlerinin, İIDefterdarlarının, Vergi Dairesi Müdürlerinin, Vergi Denetmenlerinin, Bağımsız VergiDairesi bulunmayan ilçelerde Mal Müdürlerinin, kamu hizmetlerinde geçen sürelerikurumlarınca düzenlenen hizmet cetveli ile belgelendirilmek kaydıyla dikkate alınır.b) Kamu kuruluşlarının veya bilanço esasında defter tutan kuruluşların muhasebebirimlerinde birinci derece imza yetkisini haiz, muhasebenin fiilen sevk ve idareedilmesinden veya mali denetiminden sorumlu bulunanların bu hizmetlerinde geçensüreleri staj süresinden sayılır.Kamu kuruluşlarının muhasebe birimlerinde birinci derece imza yetkisini haiz,muhasebenin sevk ve idare edilmesinden veya mali denetiminden sorumlu bulunanlar buhizmet sürelerini kurumlarından alacakları hizmet cetveli, imza sirküleri ve yazı ilebelgelendirirler.321


Bilanço esasında defter tutan özel kuruluşların muhasebe birimlerinde birinci dereceimza yetkisini haiz, muhasebenin fiilen sevk ve idare edilmesinden veya malidenetiminden sorumlu bulunanlar ise çalıştıkları müessesede bu şartlarla sorumlu olarakyeterli süreyi kapsayacak şekilde çalıştıklarını, Ticaret Sicili Gazetesi, imza sirküleri, SSK,işe giriş bildirgesi ve 4 aylık dönem bordrosu ile mali denetimden sorumlu olunduğunailişkin belge ile belgelendirirler. Birlik'çe gerekli görülen hallerde başkaca belgelerdeistenebilir.c) Hukuk, İktisat, Maliye, İşletme, Muhasebe, Bankacılık, Kamu Yönetimi ve SiyasalBilgiler dallarında eğitim veren fakülte ve yüksekokulların bu alanlarında öğretim üyesiveya görevlisi olarak çalışanların çalışma süreleri staj sürelerinden sayılır. Bu hizmetlerilgili kurumlardan alınacak belgelerle tevsik edilir.d) Resmi tatil ve izinlerle, Birlik ve TESMER 'ce yapılan eğitim veyadeğerlendirmelerde geçen süreler stajdan sayılır. Ayrıca, bilgisayar, yabancı dil kursları ilelisansüstü ve doktora eğitiminde geçen süreler aşağıdaki şartlarla stajdan sayılır.1- Birlik tarafından uygun görülen programlara göre 6 ayı aşmamak üzere yabancı dilveya 3 ayı aşmamak üzere bilgisayar eğitiminde geçen süreler (Her iki programın stajdansayılan süreleri toplamı 6 ayı geçemez.),2- Lisansüstü diploma ve tezinin ibraz edilmesi şartıyla İktisat, Maliye, İşletme,Muhasebe, Finansman, Denetim ve Vergi ile ilgili alanlarda lisansüstü eğitim görenlerinbu eğitimde geçen sürelerinin 1 yılı (bu bentteki haktan yararlananlar 1. bentteki haktanyararlanamazlar.),322


3- Doktora diploması ve tezinin ibraz edilmesi şartı ile İktisat, Muhasebe, Denetim,Finansman, Maliye, Vergi ve İşletmecilik ile ilgili alanlarda doktora yapanların (18) ayı.(Bu bentteki haktan yararlananlar yukarıdaki 1 ve 2. bentteki haklardanyararlanamazlar.)Staj ProgramıMadde 10- Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Serbest Muhasebeci adaylarının stajkonuları, çalışma programları ve staja ilişkin "Zorunlu Eğitim Programları" TESMERtarafından standart olarak hazırlanır.TESMER Şubeleri ve Odalar staj konuları, çalışma programları ve Zorunlu EğitimProgramlarını mensuplarına duyurur ve uygulanmasını denetler.Zorunlu Eğitim Programları; teorik ve uygulamalı olarak her staj yılı hazırlanır veuygulanır.ÜÇÜNCÜ BÖLÜMStajla İlgili İşlemlerBaşvurmaMadde 11- Aday Meslek Mensupları; staj yapacakları ilin ya da bölgenin ilgili MeslekOdasına başvuruda bulunurlar. Başvuru dilekçesine aşağıdaki bilgi ve belgelerineklenmesi gereklidir.a) Kanunun aradığı şartlara uygunluğu gösterir Birlik tarafından belirlenen belgeler,323


) Adayın Kanunun 4'üncü maddesinde belirtilen suçları işlemediğine dair savcılıktanalınacak adli sicil beIgesi,c) Yanında staj yapacağı meslek mensubunun muvafakat yazısı veya meslekmensubunun ilgili Odaca belirlenmesine ilişkin yazılı talebi,d) Aday hakkında bilgi alınabilecek iki kişinin adresi (Bu kişiler adayın 1. ve 2.derecede yakın hısmı olamaz).e) Staj giderlerinin ödendiğini gösteren belge.Her başvuru için ilgili Odaca bir dosya açılır ve aday meslek mensubunun tüm stajsüresince yapılacak işlemlerine ait belge ve yazışmaları bu dosyada saklanır. Bu dosyalar,mesleğin ifası sırasında, her türlü işlem ve yazışmanın saklanması için kullanılmayadevam edilir.İlgili Oda staja başlayanlar için, aday meslek mensubu kütüğü tutar. Aday meslekmensubu kütüğü; Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Serbest Muhasebeciler için ayrıayrı düzenlenir. Meslek mensubu olanların bu kayıtları kapatılır ve meslek kütüğüne kaydıyapılır.Staj başvuruları; Nisan, Ağustos ve Aralık aylarında yapılır.324


Aday Meslek Mensuplarının İlanıMadde 12- Staja başlama değerlendirmelerine katılacaklar, başvuru tarihlerindenitibaren iki ay içinde, staja başlama hakkını elde edenler ise staja başlamadeğerlendirmelerinden itibaren 1 ay içinde ilan edilir.İtirazMadde 13- Aday Meslek Mensubu; aleyhine verilmiş Oda kararının tebliğ tarihindenitibaren onbeş gün içinde Birliğe itiraz edebilir.İtiraz üzerine otuzgün içinde Birliğin vereceği karar kesindir.Başvuruların İncelenmesiMadde 14- İlgili Oda Yönetim Kurulu adayın gerekli nitelikleri taşıyıp taşımadığını vemeslekle bağdaşmayan işlerle uğraşıp uğraşmadığını araştırarak bir rapor düzenlemeküzere Yönetim Kurulu üyeIerinden birini görevlendirir.Ancak, aday başvuru sayısı bir yılda bini aşan Oda'larda bu araştırma meslekmensuplarından oluşan 5 kişilik bir inceleme komisyonu tarafından yapılır. Bu komisyonüyelerine çalışmaları karşılığı, ödenecek ücret Yönetim Kurulunca belirlenir. İlgili OdaYönetim Kurulu başvuruları iki ay içinde inceler ve varsa eksiklikleri tamamlatır.325


Yanında Staj Yapılacak Meslek MensuplarıMadde 15-1-Serbest Muhasebeci adayları stajlarını Yeminli Mali Müşavir, Serbest MuhasebeciMali Müşavir veya Serbest Muhasebecilerin yanında ve/veya onların denetim vegözetiminde yapabilirler.2 - Serbest Muhasebeci Mali Müşavir adayları ise stajlarını Yeminli Mali Müşavir veyaSerbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin yanında ve/veya onların denetim ve gözetimindeyapabilirler.Stajın Yapılması ve YöntemiMadde 16- Staja her yılın Mayıs, Eylül ve Ocak aylarında başlanır. Staj kesintisizyapılır. Yapılan denetlemelerde 1 yılda 3 defa mücbir sebep olmaksızın staj mahallindebulunmayanların stajı iptal edilir.Staj sırasında mesleğin icrasına ait tüm konuların staj mahallinde, aday meslekmensubuna gösterilmesi ve öğretilmesi esastır.Staja Devam ZorunluluğuMadde 17- Staja devam zorunludur. Staj süresi hiçbir şekilde kısaltılamaz. Adaymeslek mensubu yanında veya gözetim ve denetiminde staj yaptığı meslek mensubunungösterdiği işleri zamanında yapmaya mecburdur.326


Staj programına uyulmadığı ya da yanında veya gözetim ve denetiminde staj yapılanmeslek mensubunun uygun olmayan davranışlarda bulunduğu kanaatine varan adaymeslek mensubu kendiliğinde stajı kesemez. Aday bu durumu, bir dilekçe ile OdaYönetim Kuruluna bildirerek tedbir alınmasını isteyebilir.Yanında veya gözetim ve denetiminde staj yapılan meslek mensubunun ölümü, işiterki, disiplin ya da ceza uygulaması dolayısıyla meslekten ayrılması durumunda; kalanstaj süresinin yanında geçirileceği meslek mensubunu ilgili Serbest Muhasebeci MaliMüşavirler Odası belirler.Temel Eğitim ve Staj MerkeziMadde 18- Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali MüşavirlerOdaları Birliği staj programlarının hazırlanması, uygulanması ve denetlenmesi ile görevlibir " Temel Eğitim ve Staj Merkezi" kurar. Bu merkez; staj programlarının her yılyenilenmesine, stajların düzenli ve disiplinli yapılmasına ve stajların denetlenmesineyönelik tedbirleri hazırlar ve <strong>oda</strong>lara bildirir.Odalar, bu merkezin taleplerine uygun staj uygulamalarının yapılmasını sağlamaklayükümlüdürler.Temel Eğitim ve Staj Merkezi aday meslek mensuplarının mesleki yayınlardanyararlanabilmesi için gerekli tedbirleri alır.327


Temel Eğitim ve Staj Merkezi; Birlik Yönetim Kurulunca meslek mensupları arasındanseçilen beş üye tarafından yönetilir. ÜyeIerin ücret veya huzur hakları Birlik YönetimKurulu tarafından belirlenir.TESMER Yönetim Kurulunca gerekli görülen illerde Temel Eğitim ve Staj MerkeziŞubeleri açılır. Temel Eğitim ve Staj Merkezi Şubelerinin çalışma usul ve esaslarına ilişkinYönerge TESMER Yönetim Kurulunca yürürlüğe konulur. TESMER, stajyerlerle ilgili stajkütüğünü oluşturur.DÖRDÜNCÜ BÖLÜMAday Meslek Mensupları ile İlgili İşlemlerStaja BaşlamaMadde 19- Staja başlama değerlendirmesini başaran aday meslek mensubunun,hangi meslek mensubunun yanında veya gözetim ve denetiminde staja başlayacağıSerbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası'nca ilan edilir ve yanında staj yapılan meslekmensubuna bildirilir.Aday meslek mensubu, ilgili staj döneminin ilk on günü içinde stajına başlamakzorundadır. Yanında staja başlanan meslek mensubu; durumu bir yazıyla ilgili Odayabildirir ve bu yazı aday meslek mensubunun dosyasında saklanır.Aday meslek mensubunun herhangi bir nedenle başka bir Oda <strong>faaliyet</strong> alanına naklihalinde, kalan süre için staja başlama ile ilgili hükümler uygulanır.328


İzin DurumuMadde 20- Aday Meslek Mensubu'na 1475 sayılı İş Kanunu'na göre izin kullandırılır.Staj değerlendirmeleri ve Odalar arasında nakil için ayrıca yedişer gün izin verilir.DisiplinMadde 21- Kanunun ve ilgili yönetmeliğin meslek mensupları hakkında düzenlenmişolduğu disiplin esasları aday meslek mensuplarına da uygulanır.Özlük HaklarıMadde 22- Aday meslek mensupları staja illerindeki TESMER Şubeleri bünyesindebaşlarlar.Aday meslek mensubuna staj süresince bu Yönetmeliğin 15'inci maddesinde belirtilenmeslek mensubu tarafından ücret ödenir.Aday meslek mensubu ile TESMER arasında yapılacak sözleşme gereği aday meslekmensubunun sigorta primleri TESMER tarafından ödenir. Meslek mensubu söz konususigorta primlerini ilgili ayın 10'una kadar TESMER'e ödemek zorundadır.Meslek mensubunca primi ödenmeyen aday meslek mensubunun staj yeri değiştirilir.Bu maddeye ilişkin uygulama TESMER Merkez Yönetim Kurulunca onaylanacak StajyerSözleşmesi ile düzenlenir.Aday meslek mensuplarının TESMER tarafından düzenlenen eğitim programlarınakatılmaları durumunda, giderleri kendileri tarafından karşılanır.329


Bağdaşmayan İşlerMadde 23- Kanunda belirtilen meslek ve meslek onuru ile bağdaşmayacak işler;aday meslek mensupları için de geçerlidir. Ayrıca; aday meslek mensupları, yanında stajyaptıkları kişilerin dışındaki meslek mensupları nam ve hesabına çalışamazlar; kendi namve hesaplarına da, meslek mensuplarının yapabilecekleri işleri yapamazlar.Staj Sırasında İlişik KesmeMadde 24- Aşağıdaki hallerde; aday meslek mensuplarının stajı tamamlamalarınaizin verilmez ve Oda Yönetim Kurulu kararı ile meslekle ilişikleri kesilir.a) Bu yönetmeliğin 7. maddesindeki şartları taşımadıkları sonradan anlaşılanlar,b) Yönetmeliğin 10'uncu maddesindeki eğitim programlarına katılmayanlar,c) Yönetmeliğin 11'nci maddesine göre verilen belgeleri doğru olmayanlar veya bubelgelerinde tahrifat yapıldığı anlaşılanlar,d) Yönetmeliğin 16'ncı maddesine göre stajı iptal edilmiş olanlar,e) Yönetmeliğin 22'nci maddesinde belirtilen sözleşme hükümlerine aykırıdavrananlar,f) Yönetmeliğin 23'üncü maddesine aykırı davrandığı tesbit edilenler, g) Yönetmeliğin26'ncı maddesindeki şartları sağlayamayanlar.330


Oda Yönetim Kurullarının bu konulardaki kararları 7 gün içinde aday meslekmensubuna ve yanında son olarak staj yapılan meslek mensubuna tebliğ edilir. Bukararlara tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde Birlik nezdinde itiraz edilebilir. Birliğin60 gün içinde vereceği karar kesindir.Staj Sonunda İlişik KesmeMadde 25- Staj bitirme değerlendirmesinde başarılı olamayan aday meslek mensubuile yanında staj yaptığı meslek mensubuna Oda Yönetim Kurulu tarafından 7 gün içindeilgilinin adaylıkla ilişkisinin kesildiği yazılı olarak bildirilir.BEŞİNCİ BÖLÜMÇeşitli HükümlerSerbest Muhasebecilik Staj Ara ve Bitirme DeğerlendirmeleriMadde 26- Serbest Muhasebeci adayları iki yılda bir yazılı Staj Ara DönemDeğerlendirmeleri ve staj sonunda Staj Bitirme Değerlendirmesine tabi tutulurlar. StajAra Dönem Değerlendirmesi ve Staj Bitirme Değerlendirmesi üç grup halinde yapılır.A ve B grubu, staj ara dönem değerlendirmeleri, C grubu ise staj bitirmedeğerlendirmesidir.331


A GrubuStaj Ara Dönem Değerlendirmesi : Ticaret Lisesi veya Maliye Meslek Lisesi mezunuolup, Serbest Muhasebecilik stajını yapan aday meslek mensuplarının 2 yıllık staj süresisonundaki değerlendirmesidir.B GrubuStaj Ara Dönem Değerlendirme : Önlisans seviyesinde mezun olup, SerbestMuhasebecilik stajını tamamlayanlar ile A Grubunda belirtilen okullarda eğitim görüp, AGrubu değerlendirmesini başaran ve 4 yıllık staj süresini tamamlayanlara uygulanan aradönem değerlendirmesidir.C GrubuStaj Bitirme Değerlendirme : Ticaret Lisesi veya Maliye Meslek Lisesi mezunu olup,6 yıllık veya önlisans seviyesinde mezun olup, 4 yıllık serbest muhasebecilik stajınıtamamlayan ve B grubu staj ara dönem değerlendirmesini başaranlar ile lisans veya dahaüstü eğitim programlarından mezun olup, 2 yıllık stajını tamamladıktan sonra SerbestMuhasebeci Mali Müşavirlik sınavlarının tüm haklarında başarı gösterememiş aday meslekmensuplarına uygulanan staj bitirme değerlendirmesidir.Serbest Muhasebeci adayları katılmak zorunda oldukları staj ara dönemdeğerlendirmelerine katılmadıkları ya da başarısız oldukları takdirde staj bitirmedeğerlendirmesine alınmazlar ve başarısız bulundukları grup seviyesinde stajları kesilir.332


Serbest muhasebeci adaylarının, stajlarının bitimindeki ilk staj bitirmedeğerlendirmelerine katılmaları esastır. Ancak geçerli mazeretlerinin bulunması halindebu mazeretlerinin ortadan kalktığı tarihten itibaren 1 yıl içinde yapılacak staj bitirmedeğerlendirmelerini başarmak zorundadırlar.Adayların staj ara dönem ve bitirme değerlendirmelerinde başarılı sayılmaları için 100üzerinden en az 60 puan almaları gerekir. İlk değerlendirme başarısız olan adaylaraizleyen bir yılda 3 staj ara dönem ve bitirme değerlendirmesine katılma hakkı tanınır. Budeğerlendirmelerde de başarısız olanlar ile bu haktan yararlanmayanlar staj şartını yerinegetirmemiş sayılır.Staj ara dönem ve bitirme değerlendirmeleri TESMER tarafından yapılır.TezkiyelerMadde 27- Yanında veya gözetim ve denetiminde staj yapılan meslek mensuplarıadaylar için 100 puan üzerinden not vermek suretiyle her yıl gizli tezkiye düzenlerler veaday meslek mensubunun dosyasına konulmak üzere ilgili Odaya gönderirler yanındaveya gözetim ve denetiminde 3 aydan az staj yapan adaylar için tezkiye düzenlenmez.Tezkiye formunun şekli ve içeriği TESMER tarafından belirlenir.DenetimMadde 28- Birlik, Odalar ile TESMER staj işlemlerinin yürütülmesini mahallindedenetleyebilir.333


TESMER Şubeleri, Oda Yönetim Kurulları; her yıl staj programları ile ilgili uygulamalarıgösterir bir <strong>raporu</strong> TESMER'e gönderirler.Madde 29- TESMER, staj programlarının uygulanmasında, üniversiteler, diğer meslekkuruluşları ve benzeri yabancı meslek kuruluşları ile işbirliği yapabilir.Yürürlükten KaldırmaMadde 30- 01.08.1992 gün ve 21302 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan "SerbestMuhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Staj Yönetmeliği" yürürlüktenkaldırılmıştır.Geçici Madde 1- Bu yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce staja başlayan meslekmensupları hakkında yürürlükten kaldırılan yönetmelik ile bu yönetmeliğin lehe olanhükümleri birlikte uygulanır.YürürlükMadde 31- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.YürütmeMadde 32- Bu Yönetmelik hükümlerini, Birlik Yönetim Kurulu Başkanı yürütür.Yeminli Mali Müşavirlik ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Sınav Yönetmeliği334


BİRİNCİ BÖLÜMGenel HükümlerAmaçMadde 1 — Bu Yönetmeliğin amacı, Yeminli Mali Müşavirlik ve Serbest MuhasebeciMali Müşavirlik sınavlarına ilişkin esaslar ile sınav konuları ve sınav komisyonununçalışma usullerini düzenlemektir.KapsamMadde 2 — Bu Yönetmelikle; yeminli mali müşavirlik ve serbest muhasebeci malimüşavirlik sınavları ile ilgili sınav komisyonunun çalışma, sınavların hazırlanma, yapılmave değerlendirme usûl ve esasları ile sınavlara ilişkin diğer hususlar düzenlenmiştir.DayanakMadde 3 — Bu Yönetmelik; 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik,Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununun 50 ncimaddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince hazırlanmıştır.TanımlarMadde 4 — Bu Yönetmelikte geçen;Kanun: 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest MuhasebeciMali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununu,335


Birlik: Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler OdalarıBirliğini,Odalar: Yeminli Mali Müşavirler Odaları ile Serbest Muhasebeci Mali MüşavirlerOdalarını,Yeminli Mali Müşavir: Kanunun 2 nci maddesinin (B) bendi ile 12 nci maddesindebelirtilen işleri yapan ve 4 üncü maddesindeki genel şartları ile 9 uncu maddesindeki özelşartlarını taşıyan meslek mensuplarını,Serbest Muhasebeci Mali Müşavir: Kanunun 2 nci maddesinin (A) bendinde belirtilenişleri yapan ve 4 üncü maddesindeki genel şartlar ile 5 inci maddesinin (A) bendindekiözel şartları taşıyan meslek mensuplarını,Serbest Muhasebeci: Kanunun 2 nci maddesinin (A) bendinin (a) alt bendindebelirtilen işleri yapan ve 4 üncü maddesindeki genel şartlar ile 5 inci maddesinin (B)bendindeki özel şartları taşıyan meslek mensuplarını,Sınav Komisyonu: Kanunun 7 nci ve 10 uncu maddelerinde belirtilen komisyonu,Sınav: Mesleki yeterliliğin ölçülmesi amacıyla, yeminli mali müşavir ve serbestmuhasebeci mali müşavir adayları için sınav komisyonunca yapılan sınavları ifade eder.336


İKİNCİ BÖLÜMSınavlara İlişkin EsaslarTemel EsaslarMadde 5 — Sınavlarla ilgili temel esaslar şunlardır:a) Yeminli Mali Müşavir ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavir adaylarının yeterliliğininölçülmesinde sınava tabi tutulmaları ve sınavlarda başarılı olmaları esastır.b) Sınavlar; Yeminli Mali Müşavir ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavir adayları içingenel ve özel şartlar ile mesleklerin gerektirdiği diğer nitelikler gözönüne alınarak yapılır.c) Yazılı olarak yapılacak sınavlarda gizlilik esastır.d) Sınavlarla ilgili diğer hususlar Birlikçe belirlenir.Sınava Tabi OlmayanlarMadde 6 — Kanunun;a) 5 inci maddesinin (A) bendinin (c) alt bendinde belirtilen Serbest Muhasebeci MaliMüşavir adayları,b) 8 inci maddesindeki yabancı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler,c) 9 uncu maddesinin son fıkrasındaki Yeminli Mali Müşavir adayları sınava tabiolmazlar.337


Sınav TürleriMadde 7 — Sınavlar aşağıdaki şekilde olur;a) Yeminli Mali Müşavirlik sınavı; en az 10 yıllık Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlikdönemi sonunda, bu Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin (a) bendinde belirtilen konulardanayrı ayrı olmak üzere yapılan sınavdır.b) Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınavı; Serbest Muhasebeci Mali Müşaviradayları için staj sonunda, bu Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin (b) bendinde belirtilenkonulardan ayrı ayrı olmak üzere yapılan sınavdır.Sınav ZamanlarıMadde 8 — Birlik; Yeminli Mali Müşavirlik sınavlarını yılda iki kez, SerbestMuhasebeci Mali Müşavirlik sınavlarını ise staj dönemlerini gözeterek yılda üç kez yapar.Sınav günleri ve yerleri, sınav gününden en az bir ay önce Resmî Gazete'de yayımlanmakve Odaların ilan tahtalarına asılmak suretiyle ilan edilir.Sınava Kabul ŞartlarıMadde 9 — Sınavlara girecek adaylarda; Kanunun 4 üncü maddesindeki genel ve 5,8, 9 uncu maddelerindeki özel şartları taşımaları yanında 45 inci madde ve 48 incimaddenin ikinci fıkrasının (c), (d), (e) bentleri ile 49 uncu maddesinde belirtilendurumların bulunmaması gerekir.338


Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınavına girebilmek için, aday meslekmensubunun stajı tamamlamış ve yanında veya denetim ve gözetiminde staj yaptığımeslek mensubundan staj değerlendirme notu olarak en az 100 üzerinden 60 almışolması gerekir.Aranacak BelgelerMadde 10 — Sınav komisyonunca oluşturulacak sınav dosyalarına konulmak üzere;sınava girecek adaylardan müracaat formuna ek olarak aşağıdaki belgeler istenir.a) İlgili vergi dairelerinden alınacak mükellefiyet tesis tarihi ile affa uğramış olsalardahi vergi kaçakçılığı ve kaçakçılığa teşebbüs suçlarından dolayı hüküm giymişolunmadığını gösterir belge,b) Cumhuriyet Savcılığından alınacak adli sicil belgesi,c) Serbest Muhasebeci Mali Müşavir adaylarının stajı tamamladığına dair belge,d) Yeminli Mali Müşavir adayları için Kanunda belirtilen 10 yıllık çalışma süresinikanıtlayan belgeler,e) Birlik Yönetim Kurulunca gerekli görülen diğer belgeler.Sınav BaşvurusuMadde 11 — Sınava ilişkin başvurular, sınav ilanında belirtilen sürelerde Birliğedilekçe ile bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinde sayılan belgeler eklenmek suretiyledoğrudan, taahhütlü mektupla veya Odalar aracılığı ile yapılır. Postadaki gecikmeler339


dikkate alınmaz. Odalar aracılığıyla yapılacak başvurularda belgelerin Birliğe ulaşma tarihiesastır.Başvuruların İncelenmesiMadde 12 — Başvurular, Birlik tarafından sınava girebilmek için gerekli şartlarınmevcut olup olmadığı bakımından incelenir ve sınava girmeye hak kazananlar Odalarınilan tahtası yolu ile ilan edilir.Sınava girecek adaylara Birlikçe sınava giriş belgesi verilir.Sınav KomisyonuMadde 13 — Sınav Komisyonu, Kanunun 7 ve 10 uncu maddelerine göre oluşturulur.Sınavların hangi illerde yapılacağı Birlikçe belirlenir. Bu illerde sınav, Birlik tarafındanbelirlenecek yetkililerin denetim ve gözetiminde yapılır.Sınav komisyonu üyeleri, sınavdan önce bir araya gelerek sınav sorularını hazırlar vesoru kağıtlarını imzalar.Sınav soruları üyelerin gözetiminde yeterince çoğaltılıp, her bir konuya ait mühürlüzarflara konularak saklanır ve mahalline yollanır.Sınav komisyonu üyelerinin ücretleri Birlik Yönetim Kurulu tarafından her yıl Ocakayında belirlenir.Birlik, sınavların güvenlik içinde yapılması için gerekli önlemleri alır ve uygular.340


Sınav KonularıMadde 14 — Sınavlar, meslek mensubunun teorik ve uygulama bilgisini ölçmeküzere meslek unvanları itibariyle, aşağıda belirtilen konulardan ayrı ayrı yapılır.a) Yeminli Mali Müşavirlik sınav konuları:1) İleri Düzeyde Finansal Muhasebe,2) Finansal Yönetim,3) Yönetim Muhasebesi,4) Denetim, Raporlama ve Meslek Hukuku,5) Revizyon,6) Vergi Tekniği,7) Gelir Üzerinden Alınan Vergiler,8) Harcama ve Servet Üzerinden Alınan Vergiler,9) Dış Ticaret ve Kambiyo Mevzuatı,10) Sermaye Piyasası Mevzuatı.b) Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınav konuları:1) Finansal Muhasebe,341


2) Finansal Tablolar ve Analizi,3) Maliyet Muhasebesi,4) Muhasebe Denetimi,5) Vergi Mevzuatı ve Uygulaması,6) Hukuk; Ticaret Hukuku, Borçlar Hukuku, İş Hukuku, SSK ve Bağ-Kur Mevzuatı,İdari Yargılama Hukuku,7) Muhasebecilik ve Mali Müşavirlik Meslek Hukuku.Sınavların YapılmasıMadde 15 — Sınav listelerinde yer almayanlar ve sınav giriş belgesi olmayanlarsınava giremezler.Sınavlar, duyurulan saatlerde başlar ve biter.Sınav soruları, adayların huzurunda yetkililerce sınav mahallinde mühürlü zarflardançıkarılır ve adaylara okunur veya dağıtılır. Durum bir "Sınav Başlama Tutanağı" ile tespit edilir.Sınavlarda, köşesi kapanabilir ve mühürlenmiş özel kağıtlar kullanılır. Sınavlardakopya çekenler ve verenler hakkında tutanak düzenlenerek ilgilinin sınavı geçersiz sayılırve bu kişiler sınav mahallinden çıkarılır. Bunlar, sınavlara bir yıl süreyle alınmazlar.342


Sınav bitiminde, bitiş saatini, sınava girenlerin sayısını, kaç kağıt kullanıldığınıgösteren bir tutanak düzenlenir ve sınav yetkilileri ile sınavı son terk eden iki adaytarafından imzalanır.Sınav NotlarıMadde 16 — a) Yeminli Mali Müşavirlik sınavında başarılı sayılmak için sınavkonularının her birinden 100 üzerinden en az 50 alınması şartıyla, alınan notlarınaritmetik ortalamasının en az 65 olması gerekir.b) Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınavında başarılı olmak için her konudan 100üzerinden en az 50 almak şartıyla, sınavın tüm konularının notları toplanır ve aritmetikortalaması alınır. Başarılı sayılmak için bu ortalamanın en az 60 olması gerekir.Yanında staj yapılan meslek mensubu tarafından verilen tezkiye not ortalaması ayrıbir ders gibi ortalamaya dahil edilir.Sınavların DeğerlendirilmesiMadde 17 — Sınav Komisyonu, bu Yönetmeliğin 16 ncı maddesinde belirtilennotlama yöntemine göre cevap kağıtlarını ve sonucunu notlandırır ve değerlendirir.Sınav kağıtlarında her sorunun notunun ayrı ayrı verilmesi esastır. Bunlarıntoplamından o konudaki yazılı sınav notu ortaya çıkar.Sınav komisyonu, adayların her sorudan aldıkları notları ve toplam sınav notunu listehalinde tutanakla tespit eder ve bu tutanaklar sınav evrakı ile birlikte saklanır. Serbest343


Muhasebeci Mali Müşavirlik sınavlarında staj sırasındaki tezkiye not ortalaması ayrı birders gibi tutanakta gösterilir.Sınav sonuçları, sınavın bitiminden itibaren iki ay içinde Odalarda ilan tahtasınaasılmak suretiyle ilan edilir.Sınav Sonu İşlemleriMadde 18 — Birlik, sınav sonuçlarını Odalara ilan edilmek üzere gönderir.Birlik, sınavda başarılı olanlara sonucu yazı ile bildirir ve ilgilinin özlük dosyasınakonulmak üzere bağlı olduğu Odaya ayrıca gönderir.ÜÇÜNCÜ BÖLÜMÇeşitli HükümlerSınavların Geçersiz SayılmasıMadde 19 — Sınava katılanlardan genel ve özel şartları taşımadıkları sonradananlaşılanların sınavları geçersiz sayılarak, haklarında sınava dayalı olarak yapılmışişlemler iptal edilir. Bu durumda olanlar hiç bir hak talebinde bulunamazlar.Gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu tespit edilenler hakkında ayrıca, Türk Ceza Kanunununilgili hükümlerinin uygulanması için Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur.Sınavlarda sorulacak soruların önceden bilindiğinin tespiti halinde, katılanların tümüiçin geçerli olmak üzere sınav iptal edilir.344


Sınav Sonuçlarına İtirazMadde 20 — Sınava katılanlar, sınav sonuçlarına yazılı olarak itiraz edebilirler.İtirazlar, sonuçların Odalarda ilan tarihinden itibaren 15 gün içinde bir dilekçe ileBirliğe yapılır. Bu itirazlar, Birlikçe en geç 30 gün içinde incelenip karara bağlanır vesonuç itiraz edene yazılı olarak bildirilir.Tekrar Sınava GirebilmeMadde 21 — Yeminli Mali Müşavirlik sınavında başarılı olamayanlar, sınavsonuçlarının ilanı tarihinden itibaren en çok 2 yıl içinde 3 sınava daha girebilirler. Busınavlar 100 üzerinden 65 puandan az not alınan konuları kapsar.Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınavında başarılı olamayanlar sınav sonuçlarınınilanı tarihinden itibaren en çok 2 yıl içinde 4 sınava daha girebilirler. Bu sınavlar 100üzerinden 60 puandan az not alınan konuları kapsar.Bu sınav haklarını süresi içinde kullanmayanlar veya başarılı olamayanlar 2 yıl süreylemeslek sınavlarına alınmazlar.İki yıllık süreyi dolduranlardan dileyenler yeniden tüm konuları kapsamak üzere buyönetmelik hükümlerine göre sınavlara katılabilirler.Sınav Belgelerinin SaklanmasıMadde 22 — Başarılı olanların belgeleri, ilgililerin Birlik meslek kütüğündekidosyasında saklanır.345


Başarısız olanlarla ilgili sınav belgeleri ise Birlikçe 3 yıl süre ile saklanır.Sınav GiderleriMadde 23 — Sınava gireceklerden miktarı her yıl Birlikçe belirlenecek bir meblağsınav gider karşılığı olarak alınır.DÖRDÜNCÜ BÖLÜMSon HükümlerYürürlükten Kaldırılan MevzuatMadde 24 — 20/9/1989 tarihli ve 20288 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "SerbestMuhasebeciler, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler SınavKomisyonlarının Çalışma Usulleri, Sınav Esasları ve Sınav Konuları Hakkında Yönetmelik"yürürlükten kaldırılmıştır.YürürlükMadde 25 — Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.YürütmeMadde 26 — Bu Yönetmelik hükümlerini Birlik Yönetim Kurulu Başkanı yürütür.346


SM'lik SMMM'lik ve YMM'lik Mesleklerine İlişkin Haksız Rekabet ve ReklamYasağı YönetmeliğiBİRİNCİ KISIMHaksız RekabetBİRİNCİ BÖLÜMAmaç, Kapsam, Dayanak ve TanımlarAmaçMADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, 3568 sayılı Kanuna göre ruhsat almış,serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirlerin kendiaralarında ve müşterileri ile olan ilişkilerinde haksız rekabetin önlenmesi, bu suretledürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanması ve meslek mensuplarının iş elde etmek içinreklam sayılabilecek eylem ve işlemlerinin kapsam, sınır ve esaslarının belirlenmesidir.KapsamMADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 3568 sayılı Kanuna göre ruhsat almış, serbestmuhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirleri ve meslekmensuplarının her türlü ortaklıklarını kapsar.347


DayanakMADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik,Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununun 29, 33, 44 ve50 nci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.TanımlarMADDE 4 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;a) Birlik: Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali MüşavirlerOdaları Birliğini,b) Denetim Standartları: Muhasebe kayıtları ve finansal tabloların denetimi sırasındaesas alınması zorunlu olan ve Türkiye Denetim Standartları Kurulu tarafından belirlenenilke, kural ve kavramları,c) Kanun: 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest MuhasebeciMali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununu,ç) Haksız Rekabet: Meslek mensuplarının birbirleriyle ve iş sahibi ile olan ilişkilerinietkileyen aldatıcı veya diğer şekillerdeki dürüstlük kurallarına aykırı davranışları veyamesleki uygulamaları,d) Haksız Rekabetle Mücadele Kurulu: Birlik ve <strong>oda</strong>lar bünyesinde kurulan ve buYönetmelikte belirtilen görevleri yapan kurulu,348


e) İş Sahibi: Meslek mensubu ile yazılı sözleşme yapmış gerçek kişiler ile her türlüortaklık ve kuruluşu,f) Mesleki Faaliyet: Serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminlimali müşavir unvanı ile Kanun hükümleri uyarınca gerçekleştirilen <strong>faaliyet</strong>leri,g) Meslek Mensubu: Kanuna göre ruhsat almış serbest muhasebeci, serbestmuhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşaviri,ğ) Muhasebe Standartları: Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu tarafından belirlenenmuhasebe işlem ve kayıtları ile finansal tabloların hazırlanmasında işletmeler tarafındanuyulması zorunlu olan ilke, kural ve kavramları,h) Oda: Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odaları ile Yeminli Mali MüşavirlerOdalarını,ı) Ruhsat: Serbest muhasebecilik, serbest muhasebeci mali müşavirlik ve yeminli malimüşavirlik ruhsatlarını, ifade eder.İKİNCİ BÖLÜMHaksız Rekabet Sayılan HallerHaksız rekabet yapmama yükümlülüğüMADDE 5 – (1) Meslek mensupları, mesleki <strong>faaliyet</strong>leri kapsamında işin kabulü,reddi, yürütülmesi ve sona ermesi ile reklam yasağı kapsamına giren her türlü349


<strong>faaliyet</strong>lerine ilişkin olarak haksız rekabete neden olacak eylem ve davranışlardabulunamazlar.Meslek mensupları arasında ve iş sahipleriyle ilişkilerde haksız rekabetMADDE 6 – (1) Meslek mensupları, mesleki dayanışma sorumluluğunun bilincindeolarak, kendi aralarında ve iş sahipleriyle olan ilişkilerinde haksız rekabete neden olacakeylem ve davranışlarda bulunamazlar. Aşağıda sayılı haller özellikle haksız rekabet teşkileder:a) Muhasebe ve denetim standartlarına uymamak, mesleki <strong>faaliyet</strong>lerinyürütülmesinde gereken mesleki özeni göstermemek.b) Bir diğer meslek mensubu ile sözleşmesi bulunan iş sahiplerini sözleşme yapmakamacıyla mevcut sözleşmelere aykırı davranmaya veya bu sözleşmeleri feshetmeyeyöneltmek.c) İzinsiz olarak <strong>faaliyet</strong>te bulunmak, yetki belgeleri ve ruhsatları iptal olduğu haldedoğrudan veya dolaylı olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>e devam etmek veya <strong>faaliyet</strong>leri geçiciolarak durdurulduğu halde mesleki <strong>faaliyet</strong>lere doğrudan devam etmek.ç) Yetki belgeleri ve ruhsatları iptal olduğu veya <strong>faaliyet</strong>leri geçici olarak durdurulduğuhalde unvanlarında, ilan ve reklamlarında, mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulundukları intibaınıyaratacak kelime veya ibareler kullanmak.d) Meslek ruhsatının kiralanması veya çeşitli menfaatler sağlayarak meslek mensubuolmayan kişilere <strong>faaliyet</strong>te bulunma imkanı sağlamak.350


e) Mesleği yapmaları yasaklananları çalıştırmak veya bu kişilerle her ne şekilde olursaolsun doğrudan veya dolaylı olarak mesleki işbirliği yapmak.f) Üçüncü şahısları yanıltacak şekilde gerçeğe aykırı belge düzenlemek ve onaylamak,g) Bir diğer meslek mensubunun çalışanlarına ve diğer yardımcı kişilere işlerini yerinegetirirken yükümlülüklerine aykırı davranmaya yöneltebilecek şekilde doğrudan veyadolaylı menfaat sağlamak veya önermek.ğ) Bir diğer meslek mensubunun çalışanlarını ve diğer yardımcı kişileri her türlüvasıtayla meslek mensuplarının veya iş sahiplerinin iş sırlarını ele geçirmeye veyaaçıklamaya yöneltmek.h) Bağımlı çalışan meslek mensupları bakımından aynı anda birden çok işletmedemesleki sorumluluk üstlenmek.ı) Mevzuat hükümlerinin emredici kurallarına aykırı davranmak suretiyle meslekmensupları karşısında haksız şekilde avantaj elde etmek.Ücret ve diğer mali nitelikteki uygulamalar ile haksız rekabetMADDE 7 – (1) Meslek mensupları, mesleki dayanışma sorumluluğunun bilincindeolarak, ücret ve mali nitelikteki uygulamalarda haksız rekabete neden olacak eylem vedavranışlarda bulunamazlar. Aşağıda sayılı haller özellikle haksız rekabet teşkil eder:a) Asgari ücret tarifesinin altında ücret talep etmek veya ücretsiz hizmet vermek.351


) Ücret tarifesindeki düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla, yapılacak hizmet veya işsonucu elde edilen menfaat üzerinden iş sahibi ile ortaklık pay anlaşmaları yapmak.c) Bir meslek mensubuna olan ücret borcunu ödememiş iş sahibine hizmet vermek.ç) İş sahiplerinden emanet para toplamak, alınan ücrete karşılık olmak üzere gerçeğeaykırı serbest meslek makbuzu veya fatura düzenlemek.d) Sözleşme değerinin altında serbest meslek makbuzu veya fatura düzenlemek veyahiç düzenlememek; mali yükümlülüklerini yerine getirmemek.e) Üçüncü kişilere ücret ya da herhangi bir menfaat sağlamak veya vaat etmeksuretiyle iş almak.f) İş sahiplerine menfaat sağlamayı vaat etmek veya menfaat sağlamak ve bu suretleiş almak.g) İş sahiplerine ait veya iş sahiplerinden elde edilen bilgileri kullanmak suretiyleekonomik çıkar sağlamak.ğ) Çalışanlara iş mevzuatında öngörülen ücret ve sosyal hakları vermemek veyamaliyetleri düşürmek için yasal zorunlulukları yerine getirmemek.Reklam yoluyla haksız rekabetMADDE 8 – (1) Meslek mensupları, mesleki dayanışma sorumluluğunun bilincindeolarak, reklam yoluyla haksız rekabete neden olacak eylem ve davranışlardabulunamazlar. Aşağıda sayılı haller özellikle haksız rekabet teşkil eder.352


a) Meslek mensuplarının dürüstlüğü, güvenirliği ve tarafsızlığı hakkında yanlış veasılsız beyanlarda bulunmak.b) Meslek mensuplarının hizmetlerini ve <strong>faaliyet</strong>lerini yanlış ve yanıltıcı veya yersizaçıklamalarla kötülemek.c) Meslek mensupları hakkında asılsız ihbar ve şikayette bulunmak.ç) Kendisi, hizmetleri ve <strong>faaliyet</strong>leri hakkında gerçek dışı veya yanıltıcı açıklamalardabulunmak.d)Sahip olmadığı meslek unvanını kullanmak.e) Bu Yönetmelik ile belirlenen reklam ilke ve kurallarına aykırı davranmak.f) Mesleki ve akademik unvan dışında sahip olunan başka unvanları kullanmak.ÜÇÜNCÜ BÖLÜMHak, Yetki ve SorumluluklarOdaların hak ve yetkileriMADDE 9 – (1) Odalar, meslek mensuplarının iktisadi menfaatlerini korumakamacıyla, haksız rekabetin varlığı halinde Kanunun 14 üncü maddesi ile 29/6/1956 tarihlive 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 58 inci maddesi hükümlerine göre;(a) Fiilin haksız olup olmadığının tespiti,353


(b) Haksız rekabetin men’i,(c) Haksız rekabetin neticesi olan maddi durumun ortadan kaldırılması ile haksızrekabet yanlış veya yanıltıcı beyanlarla yapılmışsa bu beyanların düzeltilmesi,davalarınıaçmaya yetkilidir.Meslek mensubunun haklarıMADDE 10 – (1) Haksız rekabet nedeniyle, müşterileri, güvenirliği, mesleki itibarı,mesleki <strong>faaliyet</strong>leri veya diğer iktisadi menfaatleri zarar gören veya zarar görme tehlikesiolan meslek mensubu; ilgili <strong>oda</strong>lara şikayette bulunabilir ve/veya 6762 sayılı Türk TicaretKanununda düzenlenen dava haklarını kullanabilir.İstihdam edenin sorumluluğuMADDE 11 – (1) Meslek mensubu, istihdam ettiği personel tarafından gerçekleştirilenhaksız rekabet eylemleri ve uygulamaları sebebiyle de bağlı bulunduğu <strong>oda</strong>ya ve zarargörenlere karşı sorumludur.İKİNCİ KISIMReklam KurallarıReklam yasağıMADDE 12 – (1) Meslek mensupları, Kanunun 44 üncü maddesinde düzenlenen veusul ve esasları bu Yönetmelikle belirlenen reklam yasağına uymakla yükümlüdürler.354


İlkelerMADDE 13 – (1) Meslek mensubu, nesnel ve mesleğine ilişkin olduğu sürece işi veşahsı hakkında açıklama yapabilir.(2) Bir meslek mensubu bilimsel, düşünsel tartışmalar, seminerler ve eğitimprogramları organize edebilir. Ancak, bu <strong>faaliyet</strong>leri basın ve yayın yoluyla üçüncü kişilereduyuramaz.(3) Toplumun ilgilendiği konularda meslek mensubunun yaptığı yayınlara vedemeçlere haber programlarında yer verilmesi veya bunlar hakkında meslek mensubuncaveya diğer kişilerce yazı ve haber yazılması reklam sayılmaz.(4) Meslek mensubu, bürosunun tanıtımı için broşür bastırabilir. Meslek mensubuveya mesleki şirketin yayınladığı, sirküler, bülten ve işe alma broşürlerinin meslekiilişkilerin sürdürüldüğü kimselere gönderilmesi reklam sayılmaz.(5) Meslek mensubunun mesleki <strong>faaliyet</strong> ve meslek alanı dışında yerel, ulusal veyauluslararası düzeydeki herhangi bir <strong>faaliyet</strong>inin tanıtılması veya aldığı bir ödülün kamuyaduyurulması veya üyesi olduğu bir kurumdaki üyeliğini açıklaması reklam sayılmaz.TabelaMADDE 14 – (1) Meslek mensupları kullanacakları tabelalarda; <strong>oda</strong> ve Birlikamblemi, meslek unvanı ile ad ve soyadı, ortaklık bürosu unvanı, şirket ise şirket unvanıvarsa akademik unvanı, büronun adresi, telefon numarası, internet adresi ile elektronikposta adresi yer alabilir. Tabelada bu Yönetmelikte belirlenenlerin dışında unvan, deyim,355


yabancı dillerde yazılmış ifadeler ile sair şekiller, işaret, resim, fotoğraf ve benzerlerineyer verilemez.(2) Aynı bür<strong>oda</strong> birlikte çalışma halinde, birlikte çalışan meslek mensuplarının ad vesoyadlarının, ortaklık şeklinde çalışılması durumunda ise ortaklık unvanının tabelada yeralması zorunludur.(3) Tabela, büronun bulunduğu binanın giriş kapısının yanına, giriş holü veyakoridoruna ya da büro giriş kapılarının yanına asılabilir. Bina cephelerine, büro balkonu vepencerelerine birden fazla tabela asılamaz, benzeri yazılar yazılamaz.Basılı evrakMADDE 15 – (1) Başlıklı kağıtlar, kartvizitler ve diğer basılı evrak, reklam niteliğitaşıyacak şekilde düzenlenemez.(2) Başlıklı kağıtlarda, kartvizitlerde ve diğer basılı evrakta, sadece mesleki unvan,varsa akademik unvan, ad ve soyad, adres, telefon ve faks numaraları, internet veelektronik posta adresleri ile bağlı bulunulan <strong>oda</strong>yla ilgili sicil numarası, büro sicilnumarası, ruhsat numarası, vergi dairesi ve vergi sicil numarası yer alabilir.(3) Ortaklık şeklinde çalışılması halinde ortaklığın unvanının yazılması zorunlu olup,ortakların ad ve soyadlarına da yer verilebilir.(4) Ortak sıfatı taşıyan meslek mensuplarının, başlıklı kağıtlarında, kartvizitlerinde vediğer basılı kağıtlarında, ortaklığın adı yanında, kendi ad ve soyadlarını da kullanmalarızorunludur.356


(5) Başlıklı kağıtlarda, kartvizitlerde ve diğer basılı evrakta mesleki ve akademikunvan dışında unvan kullanılamayacağı gibi kamu ve özel kurum ve kuruluşlar ile siyasipartilerdeki geçmiş ve mevcut görevler belirtilemez. Odalar ve Birlik organlarındageçmişte görev alan meslek mensupları bu unvanlarını kullanamazlar. Halen görevliolanlar bu unvanlarını ancak bu görevin ifasında ve bu görevleri ile sınırlı olmak kaydıylakullanabilirler.(6) Başlıklı kağıtlarda, kartvizitlerde ve diğer basılı evrakta, meslek mensubu veyaortaklığın ad ve unvanını belirtme amacını aşan hiç bir yazı ve deyim yer alamaz.Marka tescil yasağıMADDE 16 – (1) Serbest muhasebecilik, serbest muhasebeci mali müşavirlik veyeminli mali müşavirlik hizmeti, hiçbir sıfat altında marka olarak tescil ettirilemez.Telefon rehberiMADDE 17 – (1) Meslek mensupları, alfabetik sırada dizilmiş olmak ve diğer meslekmensuplarından, meslek <strong>faaliyet</strong>lerini yürüten ortaklıklarından ayırt edici her hangi birifade, sembol, işaret ve saire kullanmamak koşulu ile telefon rehberinin mesleklerkısmında, ad, soyad, büro adresi, telefon ve faks numaraları, internet adresi ve elektronikposta adreslerini yayınlatabilirler.Sirküler, kitapçık ve tanıtım broşürleri basımıMADDE 18 – (1) Meslek mensubu, mesleki bilgi içeren sirküler, kitapçık, tanıtımbroşürü ve benzeri dokümanları, mevcut müşterilerine ve diğer meslek mensuplarına357


posta ve elektronik posta gibi yöntemlerle dağıtabilir; bu yayınları, müşterisi olmayan kişive kurumlara ancak bunların yazılı talepleri halinde verebilir.(2) Meslek mensubu sunduğu mesleki <strong>faaliyet</strong>lerin tanıtımı için hazırlayacağı kitapçıkve broşürlerde, mevcut ve geçmiş müşterilerinin isim ve unvanlarını açıklayamaz,gerçeğe dayanmayan, haksız ve reklam sayılabilecek ifadeler kullanamaz.Kitap ve makale yayınıMADDE 19 – (1) Meslek mensupları, mesleki konularda hazırlayacağı kitap, makaleve benzeri bilimsel çalışmalarda mesleki ve akademik unvanlarını kullanabilir ancak,çalıştığı büro, şirket veya kurumun ad veya unvanını kullanamaz. Bağlı bulunulan büro,şirket veya kurumun <strong>faaliyet</strong>leri hakkında reklam sayılacak açıklama yapılamaz.(2) Meslek mensupları yayıncılık yapamaz. Meslek mensuplarının tek başına veyadiğer bir meslek mensubu ile birlikte yazdıkları kitapları bastırıp satmaları yayıncılık<strong>faaliyet</strong>i sayılmaz. Meslek mensupları mesleki <strong>faaliyet</strong>lerini icra ettikleri şirket veyaortaklığın unvanını yayınevlerine kullandıramaz.Personel istihdamıyla ilgili duyurularMADDE 20 – (1) Meslek mensupları büroları veya ortağı olduğu şirketlerin veyamüşterilerinin mesleki personel ihtiyacı için ilan verebilir. Meslekle ilgili eğitimkurumlarında öğrencileri veya mezunları haberdar etmek amacıyla mesleği ve büro veyaşirketini tanıtıcı bilgiler verebilir.358


Medya ilişkileriMADDE 21 – (1) Meslek mensupları;a).Büro açılışlarını basın ve yayın yoluyla duyuramaz.b) Yaşamları, kazançları, mesleki <strong>faaliyet</strong>i hakkında reklam niteliğinde yayınlardabulunamaz; işlerine baktıkları veya eskiden hizmet verdikleri müşterileri hakkında tekzipyayınlayamaz; zorunlu haller dışında gazete, radyo ve televizyonlara ve internetegörüntü, bilgi, demeç veremez, açıklama yapamaz.c).Gazete, radyo, televizyon ve internette röportaj, sohbet, konuşma, tartışma vebenzeri programlara katıldıklarında; reklam sayılabilecek her türlü davranıştan veaçıklamadan kaçınmak zorundadır.ç) Mesleğini icra ederken ya da gazete, radyo ve televizyonda veya internettekendisinin veya yapmakta olduğu işin ya da iş sahibinin adını reklam olabilecek niteliktekullanamaz.Internet uygulamalarıMADDE 22 – (1) Meslek mensupları, bağlı oldukları <strong>oda</strong>ya bilgi vererek internetdahil, teknolojinin ve bilimin olanak tanıdığı her tür ortamda serbest muhasebecilik,serbest muhasebeci mali müşavirlik ve yeminli mali müşavirlik mesleğinin ilke vekurallarına, meslek unvanının gerektirdiği saygı ve güvene, Kanun, yönetmelik vemecburi meslek kararlarına aykırı olmayacak şekilde kendisini ifade etme hakkınasahiptir.359


(2) Meslek mensupları, mesleki <strong>faaliyet</strong>lerini internet üzerinden sürdürmek, işsahiplerini bilgilendirmek, mesleki makalelerini ve bilimsel çalışmalarını yayınlamakamacıyla yalnızca meslekiunvanı.tr uzantılı internet sitesi kurabilir. İnternet sitesiüzerinden mesleki <strong>faaliyet</strong>ini yürütürken, mesleğin ilke ve kurallarına, meslekunvanlarının gerektirdiği saygı ve güvene aykırı olmamak şartı ve gerekli güvenliktedbirlerini alarak sır saklama yükümlülüğüne uygun davranmak kaydı ile internetinkendine özgü araçlarını ve sadece ilgili kişinin ulaşabileceği, şifrealgoritma ile korunaninternet sitesinin geri planında kişiselleştirilmiş sanal ofis benzeri uygulamalarıkullanabilir. Bu uygulamalar ilgilisinin dışındakilerin kullanımına açılamaz.(3) Meslek mensupları, internet sitelerinde;a) Site sahibi ya da sahiplerinin adı, soyadı, varsa akademik unvanı, büro unvanı,mesleki şirket ise tescil edilmiş unvanı, bağlı olduğu <strong>oda</strong>, büro ve sicil numaraları,mesleğe başlama tarihi, mezun oldukları üniversite, bildikleri yabancı dil, mesleki<strong>faaliyet</strong>in yürütüldüğü büro adresi, telefon ve faks numaraları, elektronik posta adresi gibibilgilerin bulunmasını sağlar.b) İş sağlama amacına yönelik olmamak ve meslektaşlarıyla haksız rekabete yolaçmamak kaydıyla internet sitelerini arama motorlarına kayıt ederken anahtar kelimeolarak; adı, soyadı, büro unvanı, ortaklık büro unvanı, mesleki şirket unvanı, bulunduğuşehir ve kayıtlı oldukları <strong>oda</strong> dışında bir sözcük ya da tanıtım amaçlı herhangi bir ibarekullanamaz.360


c) İş sağlama amacına yönelik ve meslektaşlarıyla haksız rekabete yol açacak şekilde,internet kullanıcılarını kendi sitesine veya kendi sitesinden bir başka siteye yönlendirecekinternet kısa yolları kullanamaz, kullanılmasına izin veremez, reklam veremez ve alamaz.YükümlülüklerMADDE 23 – (1) Meslek mensupları, iş elde etmek için reklam sayılabilecek eylem vedavranışlarda bulunmamak; üçüncü kişilerin kendileri için reklam sayılabilecek eylem vedavranışlarına izin vermemek ve bunlara engel olmak için gerekli önlemleri almaklayükümlüdür.ÜÇÜNCÜ KISIMHaksız Rekabetle Mücadele KuruluHaksız rekabet mücadele kuruluMADDE 24 – (1) Odalar ve Birlik kendi bünyelerinde mesleki <strong>faaliyet</strong>lerin haksızrekabet teşkil etmeyecek şekilde ve reklam ilke ve kurallarına uygun olarakyürütülmesinin temini ile bu Yönetmeliğin uygulanmasını gözetmek üzere, HaksızRekabetle Mücadele Kurulu teşkil eder.(2) Kurul, <strong>oda</strong> ve Birlik yönetim kurullarının yetkilendirmesi ile ilgili yönetim kurulunabağlı olarak <strong>faaliyet</strong>lerini yürütür.361


Oda haksız rekabetle mücadele kurulunun teşekkülüMADDE 25 – (1) Kurul, biri Başkan olmak üzere en az üç üyeden oluşur. Üye sayısıbinden fazla olan <strong>oda</strong>larda kurul üye sayısı <strong>oda</strong> yönetim kurulu tarafından belirlenir.(2) Kurul üyeleri en az beş yıl kıdemli meslek mensupları arasından <strong>oda</strong> yönetimkurulu tarafından görevlendirilir.Oda haksız rekabetle mücadele kurulunun görev ve yetkileriMADDE 26 – (1) Kurulun görev ve yetkileri aşağıda belirtilmiştir:a) Oda yönetim kurulu tarafından görevlendirilmek kaydıyla, meslek mensuplarınınhaksız rekabete ve reklam ilkelerine ilişkin meslek kurallarını ihlâl edip etmediklerikonusunda denetim ve soruşturma yapmak.b) Meslek mensuplarının haksız rekabet veya reklam ilke ve kurallarına aykırılık teşkileden davranış ve uygulamalarının tespiti halinde, bundan sorumlu olanlar için uygungörülen yaptırım önerisi ile birlikte durumu ilgili <strong>oda</strong> yönetim kuruluna sunmak.c) Kurul tarafından meslek mensubundan talep edilen ve kendisine veya müşterisineait defter, evrak, dosya, kayıt ve diğer belgelerin meslek mensubu tarafından ibraz veyateslim edilmemesi halinde, gerektiğinde mahkemeye başvurulmasını, bunların ibraz veyatesliminin sağlanmasını <strong>oda</strong> yönetim kuruluna teklif etmek.ç) Yıllık çalışma <strong>faaliyet</strong> <strong>raporu</strong>nu, genel kuruldan önce <strong>oda</strong> yönetim kurulunasunmak.362


d) Mesleki <strong>faaliyet</strong>lerin haksız rekabet teşkil etmeyecek şekilde yürütülmesi ve haksızrekabete ilişkin her türlü yasal düzenlemenin uygulanması ile ilgili görüş, bülten vesirküler yayınlanması konusunda <strong>oda</strong> yönetim kuruluna önerilerde bulunmak.Oda haksız rekabetle mücadele kurulunun görev süresiMADDE 27 – (1) Kurul üyelerinin görev süresi <strong>oda</strong> yönetim kurulunun görev süresikadardır.(2) Görev süresi biten üye yeniden görevlendirilebilir.Birlik haksız rekabetle mücadele kurulunun teşekkülüMADDE 28 – (1) Kurul, biri başkan olmak üzere en az beş üyeden oluşur.(2) Kurul üyeleri, en az beş yıl kıdemli meslek mensupları arasından Birlik YönetimKurulu tarafından görevlendirilir.Birlik haksız rekabetle mücadele kurulunun görev ve yetkileriMADDE 29 – (1) Birlik Haksız Rekabetle Mücadele Kurulu,a) Odalarda kurulan haksız rekabetle mücadele kurulları arasında işbirliği vekoordinasyonu sağlar, uygulamada yeknesaklığı gözetir.b) Yıl sonu itibariyle, <strong>oda</strong> haksız rekabetle mücadele kurulları tarafından hazırlanan<strong>faaliyet</strong> raporları ile görüş ve tavsiyeleri değerlendirir ve bunları Birlik Yönetim Kurulunasunar.363


c) Birlik Yönetim Kurulu bu konularda sirküler, bülten ve tebliğler yayınlayabilir.Birlik haksız rekabetle mücadele kurulunun görev süresiMADDE 30 – (1) Kurul üyelerinin görev süreleri Birlik Yönetim Kurulunun görevsüresi kadardır.(2) Görev süresi biten üye yeniden görevlendirilebilir.Haksız rekabetle mücadele kurullarının çalışma esaslarıMADDE 31 – (1) Kurulların çalışma usul ve esasları Birlik Yönetim Kurulu tarafındanbir yönerge ile belirlenir.DÖRDÜNCÜ KISIMÇeşitli ve Son HükümlerDisiplin soruşturmasıMADDE 32 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırılık tespit edilmesi halinde, <strong>oda</strong>lartarafından resen veya şikayet üzerine disiplin soruşturması başlatılır.YürürlükMADDE 33 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.YürütmeMADDE 34 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Birlik Yönetim Kurulu yürütür.364


SERBEST MUHASEBECİ, SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE YEMİNLİMALİ MÜŞAVİRLİK KANUNU GEREĞİNCE YAPILACAK BAŞVURULAR HAKKINDAYÖNETMELİKAmaç ve KapsamMadde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, Kanun hükümlerine göre serbest muhasebeci,serbest muhasebeci mali müşavir, yeminli mali müşavir olmak isteyenlerinmüracaatlarına, ruhsat verilmesine ve meslek unvanlarının kullanılmasına ilişkin usul veesasları belirtmektir.Hukuki DayanakMadde 2- Bu Yönetmelik, 3568 sayılı Kanununun 50 nci maddesi hükmünedayanılarak hazırlanmıştır.TanımlarMadde 3- Bu Yönetmelikte geçen;Kanun : 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik veYeminli Mali Müşavirlik Kanununu,Bakan : Maliye Bakanını,Birlik : Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler OdalarıBirliğini,365


Odalar : Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odaları ile Yeminli Mali MüşavirlerOdalarını,Meslek Mensubu : Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ile YeminliMali Müşaviri,Mesleki Faaliyet : Kanun hükümleri uyarınca Serbest Muhasebeci, Serbest MuhasebeciMali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavir unvanı ile <strong>faaliyet</strong>te bulunmayı, ifade eder.Serbest Muhasebecilik İçin BaşvuruMadde 4- Serbest muhasebeci olmak için yapılan başvuruların usul ve esasları;1- Başvuru, ilgilinin ikametgahının bulunduğu ildeki <strong>oda</strong>ya, <strong>oda</strong>sı bulunmuyorsa builin bağlı olduğu <strong>oda</strong>ya yapılır.2- Başvuru, dilekçe ve dilekçeye eklenecek "Başvuru formu" ile yapılır. Başvuruformunun şekli ve içeriği Birlikçe belirlenir.3- Başvuru formuna aşağıdaki belgeler eklenir.a) Onaylı nüfus cüzdanı örneği,b) İkametgah ilmühaberi,c) Sınav başarı belgesi (Kanunun 5/A Maddesinin (c) bendinin son fıkrası kapsamınagirenlerde bu belge aranmaz) ve staj bitirme belgesi,ç) 6 adet (4.5. x 6) ebadında renkli fotoğraf,366


d) Diploma veya çıkış belgesinin aslı veya onaylı örneği,e) Savcılıktan alınan sabıka kaydı belgesi,f) Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamına girenlerinçalıştıkları kurum ve kuruluşlardan alacakları çalışma sürelerini gösterir belge, Kanunun 6ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde sözü edilen kamu kuruluşlarında çalışanlarınilgili kuruluşlardan; özel kuruluşlarda Çalışanların ise bu Yönetmeliğin 8 inci maddesindebelirtildiği şekilde birinci derecede imza yetkisine haiz olduğunu ve muhasebe birimindemuhasebeyi fiilen sevk ve İdare ettiği veya mali denetimden sorumlu olduklarınıgösteren, çalışmış oldukları kurum ve kuruluşların yetkili organlarından alacakları belgelerİle sosyal güvenlik kuruluşlarından alacakları staj süresini kapsayacak kadar kuruma tabiiolduğunu gösterir belge,ğ) Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilenlerin ilgili yükseköğrenim kurumlarından alacakları belge.Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik İçin BaşvuruMadde 5- Serbest muhasebeci maii müşavir olmak için yapılan başvuruların usul veesasları:1- Başvuru, ilgilinin ikametgahının bulunduğu ildeki <strong>oda</strong>ya, ilde <strong>oda</strong> bulunmuyorsa, builin bağlı olduğu <strong>oda</strong>ya yapılır.2- Başvuru, dilekçe ve dilekçeye eklenecek "Başvuru Formu" ile yapılır. Başvuruformunun şekli ve içeriği Birlikçe belirlenir.367


3- Başvuru formuna aşağıdaki belgeler eklenir;a) Onaylı nüfuz cüzdanı örneği,b) İkametgah ilmühaberi,c) Sınav başarı belgesi (Kanunun 5/A Maddesinin (c) bendinin son fıkrası kapsamınagirenlerde bu belge aranmaz.) ve staj bitirme belgesi,ç) 6 adet (4.5. x 6) ebadında renkli fotoğraf,d) Diploma veya çıkış belgesinin aslı veya onaylı örneği,e) Savcılıktan alınacak sabıka kaydı belgesi,f) Kanunun 6'ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamına girenlerinçalıştıkları kurum ve kuruluşlardan alacakları çalışma sürelerini gösterir belge,g) Kanunun 6'ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde sözü edilen kamukuruluşlarında çalışanların ilgili kuruluşlardan, özel kuruluşlarda çalışanların ise buYönetmeliğin 8'İnci maddesinde belirtildiği şekilde birinci derecede imza yetkisine haizolduğunu ve muhasebe biriminde muhasebeyi fiilen sevk ve idare ettiği veya malidenetimden sorumlu olduklarını gösteren, çalışmış oldukları kurum ve kuruluşların yetkiliorganlarından alacakları belgeler ile sosyal güvenlik kuruluşlarından alacakları stajsüresini kapsayacak kadar kuruma tabii olduğunu gösterir belge,ğ) Kanunun 6'ncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilenlerin ilgili yükseköğrenim kurumlarından alacakları belge.368


Yeminli Mali Müşavirlik İçin BaşvuruMadde 6- Yeminli Mali Müşavirlik için yapılacak başvuruların usul ve esasları:1- Başvuru İlgilinin ikametgahının bulunduğu ildeki <strong>oda</strong>ya, <strong>oda</strong>sı bulunmuyorsa builin bağlı bulunduğu <strong>oda</strong>ya yapılır.2- 2- Başvuru dilekçe ve dilekçeye eklenecek "Başvuru formu" ile yapılır. Başvuruformunun şekli ve içeriği Birlikçe belirlenir.3- Başvuru formuna aşağıdaki belgeler eklenir:a) Onaylı nüfus cüzdanı örneği,b) İkametgah ilmühaberi,c) Staj bitirme ve sınav başarı belgesi,ç) Son üç yıl içinde düzenlendiği vergi dairesince onaylı bilançolar,d) Diploma veya çıkış belgesinin aslı veya onaylı örneği,e) 6 adet (4.5 x 6) ebadında renkli fotoğraf,f) En az on yıl serbest muhasebeci mali müşavirlik yaptığım gösterir belge.g) Kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisi almış ve mesleki yeterlilik sınavlarınıvermiş olanlar ile Kanunun 9 uncu maddesinin ikinci fıkrasında sayılan konulardaprofesörlük unvanı almış olanların ilgili kuruluşlardan alacakları belge.369


Başvurunun İncelenmesi ve Ruhsatların VerilmesiMadde 7- Başvurular, Birliğe gönderilmek üzere İlgili il <strong>oda</strong>sına yapılır. Başvurudosyalarındaki bilgi ve belgelerin tam ve doğru olarak düzenlenip düzenlenmediği ilgili<strong>oda</strong> tarafından incelenir. Tam ve doğru olduğu anlaşılanların başvuruları başvurugününden en geç altmış gün içinde Birliğe gönderilir. Eksik yada yanlış bilgi ve belgeolduğu görülürse bu durum aynı süre içinde gerekçesi ile birlikte Birliğe ve tamamlatılmakveya düzeltilmek üzere de ilgiliye gönderilir.İlgili <strong>oda</strong>lar tarafından Birliğe gönderilen dosyalar, Birlik tarafından değerlendirilir.Olumlu karara varılanların ruhsatları düzenlenir ve meslek mensubu olmaya hakkazananlara verilmek üzere ilgili <strong>oda</strong>ya gönderilir.Ruhsatnamenin muhatabı tarafından alınması için <strong>oda</strong>ca iadeli taahhütlü tebligatyapılır. Tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde ruhsatlarını almayanlara on günden azolmamak üzere ikinci bir süre verilir. Bu süre içinde ruhsatlarını almayan meslekmensubunun ruhsatı Birliğe iade olunur.İkinci tebligatta verilen sürede alınmaması halinde ruhsatnamenin Birliğe iadeedileceği açıkça belirtilir.Staj Süresinden Sayılan Hizmetlerdeki Yetkili İmzaMadde 8- Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde sözü edilen,a) Kamu kuruluşlarında, noterce tasdik edilmiş ticaret sicili gazetesinde ve imzasirkülerinde birinci derecede imza yetkilisi olduğu ilan edilenler,370


) Özel Kuruluşlarda, bilanço esasına göre defter tutan muhasebe birimlerinin sevk veidaresinden veya mali denetiminden sorumlu olanlar, imza sirkülerinin olmadığı haldebağlı oldukları kuruluşları temsil ve ilzamaveya kambiyo senetleri düzenlemeye veya vergi daireleri ve diğer mali mercilernezdinde gerekli vesaiki imzalamaya, bunlardan bir veya birkaçını müştereken vemünferiden icra etmeye yetkili olduklarını gösterir vekaletnameyi haiz olanlar, birinciderecede imzaya yetkili sayılırlar.İtirazMadde 9- Birlikçe ruhsatnamenin verilemeyeceğine dair karar alınmışsa, bu kararilgili <strong>oda</strong>ya ve müracaat sahibine en geç altmış gün içinde tebliğ edilir.Birlik kararına karşı itiraz merci Bakandır. İtiraz süresi, Birlik kararının tebliğtarihinden itibaren otuz gündür. İtiraz dilekçesi Bakanlığa iletilmek üzere Birliğe verilir.Birlik itiraz dilekçesini, ilgilinin dosyası ve kendi görüşü ile birlikte en geç on beş güniçinde Bakanlığa gönderir.Bakanın vereceği karar nihaidir.Mesleki Faaliyete BaşlamaMadde 10- Ruhsatını alan meslek mensupları ilgili <strong>oda</strong>nın çalışanlar listesine kayıtolduktan sonra, mesleki <strong>faaliyet</strong>lerine başlayabilirler. Ruhsatını almayanlar ile <strong>oda</strong>nınçalışanlar listesine kayıt olmayanlar mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunamazlar. Bulunanlar hakkındaKanunun cezai hükümleri uygulanır.371


Yürürlükten Kaldırılan MevzuatMadde 11- Geçici kurulca çıkartılmış bulunan 28.7.1989 gün ve 20235 sayılı ResmiGazete'de yayınlanan "Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik veYeminli Mali Müşavirlik Kanununun Geçici Maddelerinin Uygulama Usul ve Esasları İleBaşvurular Hakkında Yönetmelik" yürürlükten kaldırılmıştır.Geçici Madde 1-1 Mart 1989 tarihi itibariyle, kanunları uyarınca vergi incelemeyetkisi almış olanlar ile kamu kuruluşlarının veya bilanço usulünde defter tutankuruluşların muhasebe birimlerinde birinci derecede imza yetkisine haiz ve muhasebeninfiilen sevk ve idaresinden veya mali denetiminden sorumlu olarak çalışmış olanlar,kanunun 4 üncü maddesinde yazılı nitelikleri taşımaları kaydıyla, Kanunun 5 incimaddesinin (A/a) bendinde yeralan öğrenim şartı aranmaksızın 13.6.1989 tarihindenitibaren beş yıl içinde serbest muhasebecilik ruhsatı almak için bu Yönetmelikhükümlerine göre başvuruda bulunabilirler.Geçici Madde 2- 13.6.1989 tarihinde Kanunun 4 üncü maddesinde yazılı şartlantaşımaları ve hukuk, iktisat, maliye, işletme, muhasebe, bankacılık, kamu yönetimi vesiyasal bilimler dallarında lisans seviyesinde veya diğer yüksek öğrenim kurumlarındanlisans seviyesinde mezun olmakla birlikte, sayılan bu bilim dallarında lisans üstü seviyedemezun olmaları şartıyla; Kamu kuruluşlarında veya bilanço usulünde defter tutan özelkuruluşların muhasebe birimlerinde birinci derecede imza yetkisine haiz olarak,muhasebenin fiilen sevk ve idare edilmesinden ya da mali denetiminden sorumlu olaraken az beş yıl çalışmış olanlar serbest muhasebeci mali müşavir olmaya hak kazanırlar. Bukişiler 13.6.1989 tarihinden itibaren beş yıl içinde ilgili vergi dairelerinden veya ilgili372


kuruluşlardan alacakları çalışma sürelerini tevsik eden belgeleri ile <strong>oda</strong>ya ibraz etmeksuretiyle serbest muhasebeci mali müşavirlik ruhsatı almak için bu Yönetmelikhükümlerine göre müracaatta bulunabilirler.Geçici Madde 3-13.6.1989 tarihinde, Kanunun 4 üncü maddesinde yazılı şartlarıtaşımaları, 5 İnci maddesinde belirtilen konularda lisans seviyesinde veya diğer yükseköğrenim kurumlarından lisans seviyesinde mezun olmakla beraber, sayılan bu bilimdallarından lisans üstü seviyesinde mezun olmaları şartıyla;a) Kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisini almış ve yeterlilik sınavını vermişolanlar da, inceleme yetkisini aldıkları tarihten itibaren, kamu hizmetlerinde geçensüreleri ile kamu hizmetlerinden ayrıldıktan sonra maliye, muhasebe ve işletmekonularında geçen süreleri toplamı 8 yıl olanlar ile hukuk, iktisat, maliye, muhasebe,işletme, bankacılık, kamu yönetimi ve siyasal bilimler dallarından birinden profesörunvanı almış olanlar,b) En az 12 yıldan beri; Kanunun 2 nci maddesinin (A) fıkrasında yazılı işleri, birişyerine bağlı olmaksızın yapanlardan ve kamu kuruluşlarının veya bilanço esasındadefter tutan özel kuruluşların muhasebe birimlerinde birinci derecede imza yetkisine haizolarak sorumlu bulunanlardan, son üç yıllık dönemde düzenledikleri beyannamelerle ilgilimükelleflerin bilançolarının aktif toplamları yıllık ortalaması on milyar lirayı aşmış olanlar,Yeminli mali müşavir olmaya hak kazanırlar ve bu Yönetmelik hükümlerine göre yeminlimali müşavirlik ruhsatı almak için başvurabilirler.373


Geçici Madde 4- Kanunun Geçici 1, 2 ve 3 üncü maddelerine göre hak sahibi olup ta,13.6.1989 tarihinde T.B.M.M. üyesi veya belediye başkanı oldukları için bu görevlerinedeniyle ilgili meslek mensubu unvanını alamayanların bu görevlerinin bitimindenitibaren 1 yıl içinde ilgili <strong>oda</strong>ya başvurmaları halinde unvanları verilir.Geçici Madde 5- Bu Yönetmeliğin yayınlandığı tarihte Odalar ve Birliğin elindebulunan başvuru dosyaları ilgili maddede yazılı süreler içinde sonuçlandırılır.Geçici Madde 6- Kanunun Geçici maddeleri hükümleri uyarınca yapılacakbaşvurularda 1.3.1989 tarihinden Önceki tarihlerde düzenlenmiş olmaları kaydı ile buYönetmeliğin 8 inci maddesinde belirtilen belgeler veya Maliye Bakanlığı, Sanayi veTicaret Bakanlığı ve bu bakanlıklara bağlı birimler nezdinde düzenlenmiş bulunan bilançousulüne göre tutulan defterlere ait inceleme tutanakları ile, çalışma süreleri belgelenebilir.Bu belgelerin tanzim tarihinden önceki dönemlerin de çalışma sürelerindensayılabilmesi için; belgenin alındığı kurum ve kuruluşlarda başvuru sahibinin çalıştığınıgösterir sosyal güvenlik kuruluşlarından belge alınması zorunludur. Yönetmeliğin 8 incimaddesinde sayılan belgelerin veya bu maddede yazılı inceleme tutanağına ilave olaraksosyal güvenlik kuruluşlarından alınacak belgelerin başvuruya eklenmesi gerekir. Budurumda çalışma süresinin hesabında belgelerin tanzim tarihleri yerine sosyal güvenlikkuruluşlarının düzenledikleri başlangıç tarihi göz önüne alınır.374


YürürlükMadde 12- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.YürütmeMadde 13- Bu Yönetmelik hükümlerini Birlik Yönetim Kurulu Başkanı yürütür.Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları BirliğiYönetmeliğiBİRİNCİ KISIMAmaç ve KavramlarAmaçMadde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, Serbest Muhasebeciler, Serbest Muhasebeci MaliMüşavirler ve Yeminli Mali Müşavirlerin mesleki <strong>faaliyet</strong>lerini Kanunun amacına uygunolarak gerçekleştirmelerini sağlamak, bu mesleklerin genel menfaatlere uygun olarakgelişmesine yarayan tedbirleri almak, meslek mensuplarının birbirleri ile ve iş sahipleri ileolan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlakınıkorumak, mesleki <strong>faaliyet</strong> konusunda uygulama birliğini sağlamak amacıyla ilke vestandartlar belirlemek üzere Birliğin ve organlarının görev ve yetkilerini, çalışmaesaslarını, gelirlerini belirlemektir.375


Hukuki DayanakMadde 2- Bu Yönetmelik 3568 sayılı Kanunun 33, 50 ve geçici 4'üncü maddelerihükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.KavramlarMadde 3- Bu Yönetmelikte geçen;Kanun : 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Malî Müşavirlik ve Yeminli Mali MüşavirlikKanununu,Bakan : Maliye Bakanı'nı,Geçici Kurul : (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 1 inci maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır.)Birlik : (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 1 inci maddesiyle değişen şekli.) Türkiye Serbest Muhasebeci MalîMüşavirler ve Yeminli Malî Müşavirler Odaları Birliğini (TÜRMOB),Yönetim Kurulu : Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli MaliMüşavirler Odaları Birliği Yönetim Kurulu'nu,Odalar : Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odaları ileYeminli Mali Müşavirler Odalarım,Yönetmelik : Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve376


Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği Yönetmeliği'ni,İfade eder.İKİNCİ KISIMBirliğe İlişkin EsaslarBirliğin AmacıMadde 4- Birliğin amaçlan şunlardır:a) Kanunda ve yönetmeliklerde Birlik tarafından yapılması öngörülen işleri yapmak,b) Mesleki alanda çalışmalar yapmak ve mesleğin gelişmesini sağlamak,c) Meslek onurunu, üye ve <strong>oda</strong>ların haklarını korumak,d) Mesleğin uygulanması ile ilgili normları geliştirmek, eğitim ve kamu kurumlarıylaişbirliği yaparak mesleki eğitimin gelişmesine katkıda bulunmak,e) Üyeler ve <strong>oda</strong>lar arasında dayanışmayı sağlamak ve haksız rekabeti Önlemek.Amaç Dışı FaaliyetlerMadde 5- (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 2 nci maddesiyle değişen şekli.) Birlik, kuruluş amaçları dışında<strong>faaliyet</strong>te bulunamaz. Amaç dışında <strong>faaliyet</strong>te bulunan Birlik sorumlu organları hakkındaKanunun 15 inci maddesinin dördüncü ve müteakip fıkraları hükümleri uygulanır.377


Birliğin Kuruluşu, Niteliği ve MerkeziMadde 6- Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ile Yeminli Mali Müşavirler Odalarınınkatılacağı Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler OdalarıBirliği kurulur.Birlik tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşudur.Birliğin merkezi Ankara'dadır.Birliğin GörevleriMadde 7- Birliğin görevleri aşağıda gösterilmiştir.a) Mesleğin geliştirilmesi ile ilgili çalışmalar yapmak,b) Meslek mensuplarının menfaatlerini, mesleki ahlak, düzen ve geleneklerinikorumak,c) Odaları ilgilendiren konularda yetkili mercilere görüş bildirmek,d) Odalar arasında çıkacak mesleki anlaşmazlıkları kesin olarak çözümlemek,e) (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 3 üncü maddesiyle değişen şekli.)Uyulması zorunlu meslek kurallarıve meslekî standartları belirlemek, bu kapsamda, uluslararası standartlarla uyumlumeslekî etik standartları, denetim standartları, meslekî eğitim standartları ve kalitegüvence standartları oluşturmak ve geliştirmek,f) Kanun'a göre çıkarılacak yönetmelikleri hazırlamak,378


g) Milli ve Milletlerarası mesleki kuruluşlara üye olmak, milletlerarası meslekitoplantılara katılmak,h) Maliye ve Gümrük Bakanlığınca verilecek görevleri yerine getirmek,i) Kanunlarla ve yönetmeliklerle verilen diğer görevleri yapmak,j) Mesleki konularda resmi makamlarca istenen bilgi ve görüşleri vermekk) (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 3 üncü maddesiyle eklenmiştir.)Denetim mesleğinin performansının vekalitesinin yükselmesine, muhasebe mesleğinin bağımsızlığının ve tarafsızlığınınkorunmasına katkı sağlamak, ulusal ve uluslararası düzeyde, muhasebe denetimine vemeslek mensuplarına olan güveni sürdürülebilir kılmak,l) (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 3 üncü maddesiyle eklenmiştir.)Meslek mensuplarının veoluşturdukları ortaklık büroları ve şirketlerinin, onaylanmasını, tescilini, sicilinin takibinive kamuya duyurulmasını sağlamak,m) (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 3 üncü maddesiyle eklenmiştir.) Meslek mensuplarının süreklieğitimini sağlamak,n) (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 3 üncü maddesiyle eklenmiştir.) Üyeler ve <strong>oda</strong>lar arasındadayanışmayı sağlamak ve haksız rekabeti önleyici önlemler almak,379


Birliğin GelirleriMadde 8- Birliğin gelirleri şunlardır:a)(21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 4 üncü maddesiyle değişen şekli.)Birliğe dâhil <strong>oda</strong>ların gelirbütçelerinin %10'unu geçmemek üzere, alınacak paylar,b) Birliğe ait mal gelirleri,c) Ruhsatname ücretleri,d) Yeminli Mali Müşavirlik mühür ücretleri,e) Genel hükümler çerçevesinde elde edilen bağış ve yardımlar,f) Diğer gelirler.(21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 4 üncü maddesiyle eklenmiştir.)Kurs ve eğitim gelirleri.Mühür ve Ruhsatname Ücretleri ile Payların Ödenme Usul ve ZamanıMadde 9- Mühür ve ruhsatname ücretleri; mühür ve ruhsatnamelerin hak sahiplerineverilmesinden önce tahsil edilir.Her <strong>oda</strong> üç ay içinde tahsil ettiği bütçe gelirlerinden,Birliğin payına isabet eden tutarı, izleyen ayın 15'incİ günü akşamına kadar Birliğeödemek zorundadır.Birlik Yönetim Kurulu, ödemelerin usulünü bir yönerge ile belirler.380


Birlik OrganlarıMadde 10- Birliğin organları aşağıda gösterilmiştir:a) Genel Kurul,b) Yönetim Kurulu,c) Disiplin Kurulu,d) Denetleme Kurulu.ÜÇÜNCÜ KISIMBİRİNCİ BÖLÜMBirlik Genel KuruluBirlik Genel Kurulu ÜyeleriMadde 11- Birlik Genel Kurulu üyeleri, <strong>oda</strong>ların kendi üyeleri arasından seçecekleridelegelerden ve Birlik Yönetim Kurulu üyelerinden oluşur. Her <strong>oda</strong> üyelerinin yirmi beştebiri oranında delege ile aynı oranda yedek delege seçer. Bu oranın yarısından az olanlarnazara alınmaz. Fazla olanlar ise, tüme tamamlanır. Serbest Muhasebeci Mali MüşavirlerOdalarının delegelerinin en az yarısının serbest muhasebeci mali müşavir olmasızorunludur.381


Delegeler, her <strong>oda</strong>nın olağan genel kurul toplantısında iki yıl için seçilir. Yenidenseçilmek mümkündür.Genel Kurulun GörevlenMadde 12- Birlik Genel Kurulunun görevleri aşağıda gösterilmiştir:a) Birlik yönetim, disiplin ve denetleme kurulu üyelerini seçmek,b) Birlik yönetim kurulunca hazırlanacak yönetmelik ve raporları incelemek veonaylamak,almak,c) Odalar arasında işbirliği kurmak ve bunların gelişmesini sağlayıcı tedbir ve kararlard) Birlik bütçe ve kesin hesabını görüşerek karara bağlamak, <strong>oda</strong>lardan alınacak paymiktarını, ruhsat ve mühür ücretlerini tesbit etmek,e) Birlik İçin gerekli taşınmazların satın alınması veya mevcut taşınmazların satılmasıhususunda yönetim kuruluna yetki vermek,f) Uyulması mecburi meslekî kararları almak,(26)g) Yönetim Kuruluna ibra etmek, sorumlu görülenler hakkında disiplin soruşturmasıaçılmasına karar vermek,h) Kanunlar ve yönetmeliklerle verilen diğer görevleri yapmak.382


Genel Kurulun Toplantıya ÇağırılmasıMadde 13- Genel Kurul her yıl Eylül ayında Birlik Yönetim Kurulu Başkanının davetiüzerine toplanır.Birlik Yönetim Kurulu Başkam, Birlik Yönetim veya Denetleme Kurulunun gerekligördüğü hallerde Genel Kurulu olağanüstü toplantıya çağırabilir. Ayrıca mevcut üyelerinbeşte birinin yazılı talebi ile Genel Kurulun olağanüstü toplantıya çağırılması zorunludur.Toplantının İlanıMadde 14- Toplantıların günü, yeri, saati ve gündemi toplantı tarihinden en az yirmigün Önce tüm Türkiye'de yayınlanan ve tirajı yüzbinin üzerinde olan en az bir gazete ileilan edilir. Ayrıca taahhütlü bir mektupla üyelere bildirilir. Bu ilan ve mektupla çoğunluksağlanamaması nedeniyle toplantı yapılmazsa, yapılacak ikinci toplantının günü, yeri,saati ayrıca belirtilir.Toplantı Yeter Sayısı ve KararlarMadde 15- GeneJ Kurul, üyelerin, tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. İlktoplantıda yeterli çoğunluk sağlanamazsa ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancaktoplantıya katılan üye sayısı Birlik Yönetim ve Denetleme Kurulları asıl üyeleri toplamınıniki katından az olamaz.Genel Kurul toplantılarında, kararlar hazır bulunanların salt çoğunluğu ile alınır.383


Toplantının AçılmasıMadde 16- Genel Kurul toplantıları ilanda belirtilen gün, yer ve saatte yapılır. ÜyelerBirlik Yönetim Kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısında imza koyarak toplantıyerine girerler. Toplantı Birlik Yönetim Kurulu Başkanı veya görevlendireceği bir kurulüyesi tarafından açıldıktan sonra toplantıyı yönetmek üzere bir divan başkanı, bir başkanvekili ve iki katip üye seçilir.Seçim ayrı ayrı işari oyla yapılır ve kullanılan oyların en çoğunu alanlar seçilir.Birlik yönetim, disiplin ve denetleme kurulu üyeleri Başkanlık Divanına seçilemezler.Gündemdeki Konuların GörüşülmesiMadde 17- Genel Kurul toplantılarında önceden belirtilen konular gündemdeki sırayagöre görüşülür. Ancak, Birlik Genel Kurulu üyelerinin beşte ikisinin imzası ile teklif edilenkonular gündeme ilave edilir. Toplantıda hazır bulunan üyelerin beşte birinin imzası ilegündeme yeni madde ilavesi teklif edilebilir.Birlik Üyelerinin KonuşmasıMadde 18- Hiçbir üye toplantı esnasında ismini kaydettirmeden veya başkandanmüsaade almadan konuşamaz. Konuşmak isteyenlerin isimleri Divan Başkanı tarafındanüyelere duyurulur.Konuşma kural olarak, kürsüden Genel Kurula hitaben yapılır.384


Konuşmalar kayıt sırasına göre yapılır. Üyeler söz sıralarını karşılıklı olarak birbirlerinebırakabilirler.Yönetim, Denetleme ve Disiplin Kurulu üyeleri her zaman söz isteyebilirler. Bunlarasıra kaydına tabi olmaksızın her zaman söz verilir.Başkan konuşma sırasında politika veya şahsiyete müteallik sözler söyleyen, yahutmüzakere konusunun dışına çıkan üyenin derhal dikkatini çeker, üyenin ısrarı halindebaşkan konuşmayı keser.Başkan ayrıca hatibin konuşmasını engelleyici gürültü yapanları ve hatibe yerindenmüdahale edenleri sükunete davet eder. Gerekirse salondan çıkartabilir.Başkanın Oyu ve KonuşmacıMadde 19- Başkan, mevzular konuşulur veya oya sunulurken görüş, beyan edemezve oyunu ihsas edemez. Yalnız oylamada oyunu kullanır.TutanaklarMadde 20- Katipler toplantı tutanağını düzenler ve Divan Başkam ile birlikte imzalar.385


İKİNCİ BOLUMYönetim KuruluYönetim Kurulunun TeşekkülüMadde 21- Yönetim Kurulu beş yeminli mali müşavir, İki serbest muhasebeci malimüşavir ve iki serbest muhasebeciden teşekkül eder. Yedek üyeler de aynı şekildeteşekkül eder.Genel Kurul üyeleri arasında yeterli sayıda yeminli mali müşavir bulunamadığıtakdirde bu boşluk serbest muhasebeci mali müşavirlerden tamamlanır.Yönetim kurulu asil ve yedek üyeleri Genel Kurul tarafından Genel Kurul üyeleriarasından iki yıllık süre için seçilir.Yönetim Kurulu asil üyeleri arasında bir boşalma olursa en fazla oy almış olan aynıunvandaki yedek üye boşalan yeri alır. Yeni asil üye ilk toplantıya çağrılır.Yönetim Kurulu Başkanı, Genel Sekreter ve Muhasip ÜyeMadde 22- Yönetim Kurulu ilk toplantısında kendi üyeleri arasından bir Başkan, birBaşkan Yardımcısı, bir Genel Sekreter ile bir Muhasip Üye seçer. Yönetim Kurulu Başkanı,yeminli mali müşavirler arasından seçilir. Başkanın bulunmadığı hallerde BaşkanYardımcısı Yönetim Kurulu'na başkanlık eder.386


Yönetim Kurulunun GörevleriMadde 23- Birlik Yönetim Kurulu'nun görevleri şunlardır:a) Genel Kurul kararlarını yerine getirmek,b) Birlik adına kanun ve yönetmeliklerle tanınan yetkiler dairesinde iktisap veyüklenmelerde bulunmak,c) Birlik adına taşınır ve taşınmaz mal almak, satmak, ipotek etmek ve bunlarüzerinde her türlü ayni hak tesis etmek, kaldırmak; bu konularda Yönetim Kurulu Başkanveya üyesine yetki vermek,d) Bütçeyi yapmak ve uygulamak,e) Odalarca tesbit edilen giriş ve yıllık aidatların listesini Maliye Bakanlığının tasdikinesunmak,f) Odaların görüşlerini almak suretiyle hazırlayacağı asgari ücret tarifelerini MaliyeBakanlığının tasdikine sunmak,g) Bu Kanun ve yönetmelik hükümlerine göre yapılması gereken sınavları yapmak,h) Mesleki ruhsatlan ve Yeminli Mali Müşavirlik mührünü vermek,i) Kanun ve bu kanuna göre çıkarılan yönetmeliklerle verilen diğer işleri yapmak,j) Mesleki standartları geliştirmek, meslek mensuplarının eğitimini sağlamak içinseminerler düzenlemek, kurslar açmak,387


k) Mesleki <strong>faaliyet</strong> alanına giren konularda çalışmalar yapmak üzere mesleki çalışmakomiteleri oluşturmak ve bunların çalışma sonuçlarını <strong>oda</strong>lar kanalıyla meslekmensuplarına duyurmak,1) Meslek mensuplarının mesleki <strong>faaliyet</strong>lerini yürütmelerinde yardımcı olmak,mesleki konularda bilgi alışverişlerinde iletişim kurmak amacıyla merkezi Birlikte bulunanbilgisayar ağını oluşturmak.Yönetim Kurulu Başkanının GörevleriMadde 24- Birliğin hukuki temsilcisi Yönetim Kurulu Başkanı olup görev ve yetkilerişunlardır:a) Birliği hukuki bakımından temsil etmek,b) Yönetim Kurulunu olağan ve olağanüstü toplantıya çağırmak,c) Yönetim Kurulu toplantılarına başkanlık etmek, müzakereleri yönetmek,d) Tutanakların sağlıklı bir biçimde düzenlenmesini sağlamak,e) Birlik Genel Kurulunca ve Yönetim Kurulunca alman kararların yerine getirilmesinisağlamak, denetlemek ve izlemek,f) Kanun, tüzük ve yönetmeliklerle verilen diğer görevleri yapmak ve yetkilerinikullanmak.388


Yetki DevriMadde 25- Yönetim Kurulu işlerin süratle yürütülmesini temin amacı ile mevzuatınkendisine verdiği bir kısım icrai yetkileri Başkan'a, Genel Sekreter'e, Muhasip üyeye veyadiğer Yönetim Kurulu üyelerine devredebilir.Yetki devri halinde, bu yetkinin sınırları alınan kararlarda açıkça belirlenir.Yönetim Kurulunun SorumluluğuMadde 26- Yönetim Kurulu kendisine tevdi edilen görevlerin ifa edilmemesinden veyaeksik, yanlış veya geç ifa edilmesinden ve sarfiyatın usulüne uygun yapılmamasındansorumludur.Siyasi Faaliyet YasağıMadde 27- Yönetim Kurulu Başkanı ve üyeleri siyasi <strong>faaliyet</strong>te bulunamazlar.Yetkili Olmaksızın Beyanatta BulunamamakMadde 28- Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı, Genel Sekreteri, Muhasip Üye ve diğerüyeler, Yönetim Kurulunca yetkili kılınmaksızın Birlik adına beyanatta bulunamazlar.GündemMadde 29- Yönetim Kurulu toplantılarında görüşülecek konuların gündemi yapılır.Gündemi Genel Sekreter, Başkanla görüşerek hazırlar. Gündemdeki konular önem389


derecelerine göre sıralanır. Gündem yazılı hale getirilerek, toplantıdan en az bir gün önceüyelere gönderilir.Yönetim Kurulu üyeleri, gündeme alınmasını isteyecekleri maddeleri en az üç günevvel Genel Sekreterliğe bildirirler.Müzakerelere başlamadan önce bir konunun gündeme alınmasını üyelerden birisi teklifedebilir.Toplantının Açılması ve Toplantı NisabıMadde 30- Yönetim Kurulu en az beş üyenin katılması ile toplanır. Toplantıya katılanüye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar verir. Oylarda eşitlik halinde Başkanınbulunduğu taraf üstün tutulur.Yönetim Kurulu üyeleri, ilgili oldukları işlerin görüşülmesine katılamazlar.Yönetim Kurulu toplantılarında alınan karar metinleri, toplantıda bulunan üyelertarafından imza edilir.edilir.Karar suretleri dosyalarına bağlanarak gereğinin yapılması için Genel Sekretere tevdiÜzerinde paraf ve imza bulunan karar metinleri (maddi hatalar hariç) hiçbir şekildedüzeltilemez. Maddi hatanın düzeltildiği metinler toplantıda hazır bulunan üyelere imzaettirilir.390


Kararların oylanmasından sonra karar değiştirilemez. Ancak bir sonraki oturumunbaşında, bir önceki oturumda alman karar için başkan ve üyelerden biri yenidenmüzakere talebinde bulunabilir. Yeniden müzakere talebinin izahından sonra talepoylanır. Lehte karar verildiği takdirde konu gündemin başına alınır.ToplantılarMadde 31- Yönetim Kurulunca aksine karar alınmadıkça olağan toplantılar ayda birgün yapılır. Bu günler Yönetim Kurulu tarafından tesbit olunur.Yönetim Kurulu acele ve zaruri hallerde Başkan tarafından doğrudan doğruya veyaüyelerden en az ikisinin görüşme konusunu taşıyan yazılı isteği üzerine olağanüstütoplantıya çağrılır.Yönetim Kurulu üyeleri mektup İle toplantıya çağrılır. Ardı ardına üç olağan toplantıyakatılmayan üye, Yönetim Kurulu kararı ile istifa etmiş sayılır.Toplantılarda UsulMadde 32- Yönetim Kurulu toplantıları gizlidir.Yönetim kurulu toplantılarına katılacak <strong>oda</strong> personeli ve diğer kişiler Yönetim Kurulutarafından belirlenir.Yönetim Kurulu Üyelerinin KonuşmalarıMadde 33- Hiçbir üye Başkandan izin almadan konuşamaz.391


Konuşmalar talep sırasına göre yapılır. Üyeler söz sıralarını karşılıklı olarak birbirlerinebırakabilirler.ÜÇÜNCÜ BÖLÜMBİRLİK DİSİPLİN KURULUDisiplin Kurulunun TeşekkülüMadde 34- Birlik Disiplin Kurulu, Genel Kurul üyeleri arasından seçilecek beş asil vebeş yedek üyeden teşekkül eder. Disiplin Kurulunun asil ve yedek üyelerinin üçününyeminli mali müşavir olması zorunludur.Disiplin Kurulu üyeleri iki yıl İçin seçilir. Süresi dolan üye yeniden seçilebilir.Yönetim Kurulu üyeleri Disiplin Kuruluna seçilemezler. Disiplin Kurulu, kendi üyeleriarasından bir başkan ve bir başkan yardımcısı seçer.Disiplin Kurulunun GörevleriMadde 35- Disiplin Kurulunun görevleri şunlardır:a) Birlik Genel Kurulunun kararı üzerine veya re'sen, sorumlu görülen Birlik YönetimKurulu üyeleri hakkında soruşturma yapmak,b) Oda disiplin kurullarının kararlarına karşı yapılacak itirazları incelemek,c) Yukarıda belirtilen konularda gerekli kararlan vermek.392


Disiplin Kurulu Toplantısı ve Karar NisabıMadde 36- Birlik Disiplin Kurulu, Disiplin Kurulu Başkanı tarafından mektuplatoplantıya çağrılır.Birlik Disiplin Kurulu üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve üye tam sayısınınsalt çoğunluğu ile karar verir. Oylarda eşitlik halinde Başkanın bulunduğu taraf üstüntutulur.Birlik Disiplin Kurulunun Kararlarının KesinleşmesiMadde 37- (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 7 nci maddesiyle değişen şekli.) Birlik Disiplin Kurulunun, itirazlarınreddine ilişkin kararları Maliye Bakanlığının onayıyla kesinleşir.DÖRDÜNCÜ BÖLÜMBİRLİK DENETLEME KURULUDenetleme Kurulunun TeşekkülüDenetleme Kurulu üyeleri iki yıl için seçilir. Süresi dolan üye yeniden seçilebilir.Üyeler arasında yeminli mali müşavir yoksa eksiklik serbest muhasebeci malimüşavirden tamamlanır.Yönetim Kurulu üyeleri ile Disiplin Kurulu üyeleri Denetleme Kuruluna seçilemezler.393


Denetleme Kuruluna seçilen yeminli mali müşavir, Denetleme Kurulunun Başkanıdır.Denetleme Kurulunda yeminli mali müşavir yoksa, Denetleme Kurulu üyeleri gizli oylakendilerine bir başkan seçerler.Denetleme Kurulunun ToplantısıMadde 39- Denetleme Kurulu, Denetleme Kurulu Başkanı tarafından mektuplatoplantıya çağrılır.Toplantılar salt çoğunlukla yapılır.Denetleme Kurulu üyeleri, Birlik Yönetim Kurulu toplantılarına katılabilirler. Ancak oykullanamazlar.Denetleme Kurulunun GörevleriMadde 40- Denetleme Kurulu Birliğin işlem ve hesaplarını denetler ve bu husustaGenel Kurul'a rapor verir.DÖRDÜNCÜ KISIMBİRLİK ORGANLARININ SEÇİM ESASLARIYargı Denetimi ve Gizli OyMadde 41- Birlik organlarının seçimleri gizli oyla ve yargı gözetimi altındagerçekleştirilir.394


Listenin İlçe Seçim Kuruluna VerilmesiMadde 42- Seçim yapılacak Genel Kurul toplantısından en az 15 gün önce Birlikorganlarının seçimleri için üyeleri belirleyen listeler, toplantının gündemi, yeri, günü, saatiile çoğunluk olmadığı takdirde yapılacak İkinci toplantıya dair hususları belirten bir yazıylabirlikte üç nüsha olarak o yer ilçe seçim kurulu başkanına tevdi edilir.Bir yerde birden fazla ilçe seçim kurulu bulunduğu takdirde, görevli ilçe seçim kuruluYüksek Seçim Kurulunca belirlenir.Görüşmelerin ve Seçimlerin DüzenlenmesiMadde 43- Toplantı tarihlerinin, gündemde yer alan diğer konular gözönündebulundurularak görüşmelerin bir Cumartesi günü akşamına kadar sonuçlanmasını veseçimlerin ertesi günü Pazar gününün 0917 saatleri arasında yapılmasını sağlayacakşekilde düzenlenmesi zorunludur.Hakimin Onayladığı Listenin İlanıMadde 44- Hakim, gerektiğinde ilgili kayıt ve belgeleri de getirtip incelemek suretiylevarsa noksanları tamamlattırdıktan sonra seçime katılacak üyeleri belirleyen listeler ile buYönetmeliğin yukarıdaki maddede belirtilen diğer hususları onaylar. Onaylanan listeler iletoplantıya ait diğer hususlar Birlik ilan yerlerinde asılmak suretiyle üç gün süre ile ilanedilir.395


Listelerin KesinleşmesiMadde 45- İlan süresi içinde listelere yapılacak itirazlar hakim tarafından incelenir veen geç iki gün içinde kesin karara bağlanır.Bu suretle kesinleşen listeler ile toplantıya ait diğer hususlar onaylanarak Birliğegönderilir.Hakimin Sandık Kurulunu Tayin EtmesiMadde 46- Hakim kamu görevlileri veya aday olmayan üyeler arasından bir başkanile iki üyeden oluşan bir seçim sandık kurulu tayin eder. Aynı şekilde ayrıca üç yedek üyede belirler. Seçim Sandık Kurulu Başkanının yokluğunda kurula en yaşlı üye başkanlıkeder.Sandık Sayısı Araç ve Gereç TeminiMadde 47- Dörtyüz kişiden fazla üye bulunması halinde her dörtyüz kişi için bir oysandığı bulunur ve her seçim sandığı için ayrı bir seçim sandık kurulu oluşturulur.Seçimlerde kullanılacak araç ve gereçler ilçe seçim kurulundan sağlanır ve sandıklarınkonacağı yerler hakim tarafından belirlenir.Seçim Sandık Kurulunun Görev ve YetkileriMadde 48- Seçim Sandık Kurulu, seçimlerin Kanunun Öngördüğü esaslara göreyürütülmesi, yönetimi ve oyların tasnifi ile görevli olup bu görevleri seçim ve tasnif işleribitinceye kadar aralıksız olarak devam eder.396


Seçim süresinin sonunda seçim sonuçlan tutanakla tespit edilip Seçim Sandık KuruluBaşkan ve üyeler tarafından imzalanır.Birden Fazla Sandık BulunmasıMadde 49- Birden fazla sandık bulunması halinde tutanaklar, hakim tarafındanbirleştirilir.Seçim Sonuçlarının İlanı ve İtirazMadde 50- Tutanakların birer örneği seçim yerinde asılmak suretiyle geçici seçimsonuçları ilan edilir.Seçimin devamı sırasında yapılan işlemler ile tutanakların düzenlenmesinden itibareniki gün İçinde seçim sonuçlarına yapılacak itirazlar, hakim tarafından aynı gün incelenirve kesin olarak karara bağlanır. İtiraz süresinin geçmesi ve itirazların kararabağlanmasından hemen sonra hakim kesin sonuçları ilan eder ve Birliğe bildirir.Oy Verme İşlemiMadde 51- Oy verme işlemi gizli oy açık tasnif esaslarına göre yapılır. Listede adıyazılı bulunmayan meslek mensubu oy kullanamaz. Oylar, oy verenin kimliğini <strong>oda</strong> veyaresmi kuruluşça verilen belge ile İspat etmesinden ve listedeki isminin karşısındaki yerinimzalanmasından sonra kullanılır. Oylar üzerinde ilçe seçim kurulu mührü bulunan ve oyverme sırasında sandık kurulu başkanı tarafından her seçim için ayrı ayrı verilecekkağıtlara yazılmak ve mühürlü zarflara konulmak suretiyle kullanılır. Sadece adaylarınisimlerinin yazıldığı maktu ve mühürlü listeler oy olarak kullanılabilir.397


Bunların dışında yazılan veya mühürsüz zarflara konulan oylar geçersiz sayılır.Oy pusulasına seçilecek asıl üye sayısının üçte ikisi oranında isim yazılmasızorunludur. Bundan noksan isim yazılmışsa oy pusulaları geçerli değildir. Oy pusulasınaseçilecek asıl üye sayısından fazla isim yazıldığı takdirde sondan başlanarak fazla isimlerhesaba katılmaz.Adaylar, aldıkları oyların sayısına göre sıralanır ve en çok oy alandan başlanmak üzereönce asıl, sonra yedek üye seçilmiş olanlar bu sıraya göre tespit edilir.Adayların aldıkları oylarda eşitlik halinde aralarında kura çekilir.Seçimlerin İptaliMadde 52- Hakim, seçim sonuçlarını etkileyecek ölçüde bir usulsüzlük veya Kanunaaykırı uygulama sebebiyle seçimlerin iptaline karar verdiği takdirde süresi bir aydan az veiki aydan fazla olmamak üzere seçimin yenileneceği Pazar gününü tespit ederek Birliğebildirir. Belirlenen günde yalnız seçim yapılır. Seçim işlemleri Kanunun öngördüğühükümlere uygun olarak yürütülür.Oy ve Belgelerin SaklanmasıMadde 53- Kullanılan oylar ve diğer belgeler tutanağın bir örneği ile birlikte üç aysüreyle saklanmak üzere ilçe secini kurulu başkanlığına tevdi edilir.Ücretin Ödenmesi398


Madde 54- İlçe Seçim Kurulu Başkanına, Hakime ve.Seçim Sandık Kurulu Başkanı ileüyelerine Seçimlerin Temel Hükümlerine ve Seçmen Kütükleri Hakkındaki Kanundabelirtilen esaslara göre ücret Ödenir. Bu ücret ve diğer seçim giderleri Birlik bütçesindenkarşılanır.CezalarMadde 55- Seçimler sırasında Sandık Kurulu Başkan ve üyelerine karşı işlenen suçlarDevlet Memurlarına karşı işlenmiş suçlar gibi cezalandırılır.Seçimlerin düzen içerisinde ve sağlıklı biçimde yürütülmesi amacı ile Hakim ve SandıkKurulunun aldığı tedbirlere uymayanlara eylemin ağırlığına göre bu Kanunda yazılı disiplincezaları verilir.BEŞİNCİ KISIMDİĞER ESASLARBütçeMadde 56- Birliğin bir yıllık tahmini gelir ve gider bütçesi; Yönetim KuruluncaKanuna, tüzük ve yönetmeliklere uygun olarak Ağustos ayı içinde hazırlanır vegerekçesiyle birlikte Birlik Genel Kuruluna sunulur.Genel Kurulca kabul edilen bütçe Ekim ayının birinci gününden itibaren yürürlüğekonulur ve uygulanır.399


Bütçe mücbir sebeplerle yapılmaz ve Ekim ayının birinci günü yürürlüğe konulmaz isebir evvelki yıl bütçesinin 1/12'si esas alınarak ve 1,2 ve 3 aylık geçici bütçeler yolu ileBirliğin mali işleri yürütülür.HarcamalarMadde 57- Birlik bütçesinden her türlü harcama yetkisi; Yönetim Kuruluna aittir.Yönetim Kurulu bu yetkisini harcamanın nevi ve miktarını belirtmek suretiyle BirlikBaşkanı, Genel Sekreteri ve Muhasip üyeye devredebilir.Huzur HakkıMadde 58- (19.12.2007 tarih ve 26735 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 1 inci maddesiyle değişen şekli.)Birlik Yönetim, Disiplin ve DenetlemeKurulu üyeleri ile Birlik bünyesinde oluşturulan komite, kurul ve komisyonlarda üyeolarak görev yapanlara, katılacakları toplantılar için huzur hakkı, harcırah ve yol giderleriverilir.Bu ödemelerin nevi ve miktarı her yıl Birlik Genel Kurulunca tespit edilir.Defter ve Belgelerin Tanzimi ve MuhafazasıMadde 59- Birlikle ilgili her türlü defter ve belgeler Yönetim Kurulununsorumluluğunda Birlik Genel Sekreterliğinde tanzim ve muhafaza edilir.Gelir ve giderler usulüne uygun belgelere İstinaden kayda alınır.400


Birliğin Yurt Dışında TemsiliMadde 60- (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 8 inci maddesiyle değişen şekli.) Birliği temsil etmek üzeremilletlerarası toplantı ve kongrelere katılmak Maliye Bakanlığının iznine tabidir.ALTINCI KISIMBİRLİĞİN İÇ YÖNETİMİBirlik Hizmetlerinin YürütülmesiMadde 61- Birlik hizmetleri mevzuat hükümleri ile Gene! Kurul ve Yönetim Kurulukararlarına uygun olarak yürütülür.Birlik Genel Sekreterinin Görev ve YetkileriMadde 62- Birlik işlerini yürütmekle Birlik Genel Sekreteri görevlidir.Ancak, Birlik Genel Sekreterinin teklifi ve Yönetim Kurulunun onayı ile Genel İdareMüdürü atanabilir. Birlik Genel Sekreteri görev ve yetkilerinin tamamını veya bir kısmınınGenel İdare Müdürüne devredebilir.Birlik Genel Sekreteri, Birlik personelinin amiri olup başlıca görevleri ve yetkilerişunlardır;a)Yönetim Kurulu kararlarını uygulamak,401


) Birliğin işlem ve yazışmalarını yönetmek, müdürlüklere ait görevlerin noksansızolarak yürütülmesini sağlamak ve denetlemek,c) Birlik idare personelinin, atanması, yükselmesi, ödüllendirilmesi, cezalandırılmasıve işine son verilmesi gibi özlük hakları ile ilgili konularda Yönetim Kuruluna öneridebulunmak,d) Birlik idare personelinin özlük islerine ait sicil kütüklerim düzenlemek vesaklanmasını sağlamak,e) Birlikçe verilecek belgeleri düzenlemek ye bu belgelerin düzenlenmesini esas alarakbilgilerin toplanması ile ilgili işlem ve hizmetlerin yürütülmesini sağlamak,f) (21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 9 uncu maddesiyle değişen şekli.) Birliğin bütçe taslağını BirlikSaymanı ile birlikte hazırlamak ve Yönetim Kuruluna sunmak,g) Demirbaş ve ayniyat kayıtlarının düzenlenmesini, saklanmasını sağlamak,h) Yayın organları ve basınla ilişkilerini düzenlemek;i) Yönetim kurulu tarafından devredilecek yetkileri kullanmak,j) Genel Kurul ve Yönetim kurulunca verilecek diğer işleri yapmak.Birlik Genel Sekreteri, Birliğe herhangi bir yükümlülük getirmeyen ve resmimakamlarla yapılacak yazışmaları kapsayan ve Birlik kayıtları ile ilgili belgelerinörneklerinin onayına ait bulunan hususlarda re'sen imzaya yetkilidir.402


Birlik saymanının görev ve yetkileriMadde 62/A-(21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 10 uncu maddesiyle eklenmiştir.) Birlik Saymanının görev ve yetkilerişunlardır:a) Birliğin bütçe taslağını Birlik Sekreteri ile birlikte hazırlamak ve Yönetim Kurulu’nasunmak.b) Birliğin muhasebe kayıt ve işlemlerinin, kendi gözetiminde düzgün tutulmasınısağlamak.c) Gelir ve giderleri usulüne uygun belgelere istinaden kayda aldırmak.d) Demirbaş ve ayniyat kayıtlarının düzenlenmesini ve saklanmasını sağlamak.e) Bütçe ödenekleri arasındaki aktarma tekliflerini hazırlayarak Yönetim Kurulununonayına sunmak.Kâr amaçsız işletmeler muhasebe standardına uygun olarak, finansal tablolarıhazırlayarak Yönetim Kuruluna sunmak.Genel İdare Müdürünün NitelikleriMadde 63- Genel İdare Müdürlüğüne atanacaklarda aşağıdaki nitelikler aranır :a) Personel Yönetmeliğinde aranan şartları taşımak,403


) İktisadi ve İdari Bilimler, İktisat, Hukuk, Siyasal Bilgiler Fakülteleri ve benzerifakülte veya bölümleri ile bunların yetkili makamlarca onaylanmış yabancı Ülkelerdekieşitlerinden birini bitirmiş olmak,c) İngilizce, Almanca ve Fransızca dillerinden birini iyi derecede bilmek.MüşavirlerMadde 64- Müşavirler, Birlik işlerinin yürütülmesinde görevli mütehassıselemanlardır. Hangi konular için Müşavir çalıştırılacağı, bunlarda aranacak özel niteliklerve atama şartlan Yönetim Kurulunca belirlenir.MüdürlerMadde 65- Birlik Genel Sekreterinin teklifi ve Yönetim Kurulu Kararıyla müdürlükleroluşturulabilir. Bu müdürlüklerin çalışma usul ve esasları yönerge ile düzenlenir.Personel Disiplin CezalarıMadde 66- Disiplin cezaları; hizmetin gereği yürütülmesini sağlamak amacı ilekanunların, tüzüklerin, yönetmeliklerin, Birliğin yetkili makamlarının emrettiği ödevleriyurt içinde veya dışında yerine getirmeyenlere, uyulması zorunlu kılınan hususlarauymayanlara, yasaklanan işleri yapanlara durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göreverilen cezalardır.Personele verilecek disiplin cezaları ile bu cezalan gerektiren fiil ve haller hakkında657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.404


Disiplin cezası verme yetkisi Genel İdare Müdürü için Yönetim Kuruluna, diğerpersonel için Birlik Genel Sekreterine aittir.Birlik meslek şirketleri kütüğüMadde 66/A-(21.11.2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 11 inci maddesiyle eklenmiştir.) Birlik, "Birlik Meslekî Ortaklık Bürosuve Şirketler Kütüğü" adı altında merkezî bir kütük tutar. Ortaklık bürosu ve şirketler,Birlik tarafından tutulan Meslek Kütüğüne kayıt edilirler. Birlik, Meslek Kütüğünekaydettiği ortaklık bürosu veya şirketlerin listesini, unvan, adres, şirket türü, kütüknumarası, ortakların isimleri, adresleri, sicil numaraları, varsa internet siteleri ve uygungöreceği diğer bilgilerle birlikte kendi internet sitesinde yayımlar.YEDİNCİ KISIMSON HÜKÜMLERGeçici Madde 1- Birlik kurulup, yönetmeliği yayınlayıncaya kadar, bu Yönetmelikhükümleri uygulanır.Geçici Madde 2- Birlik Genel Kurulunun ilk toplantısında Kanun ve Yönetmelikhükümleri uyarınca Geçici Kurul Birlik Yönetim Kurulu görevini yapar.YürürlükMadde 67- Bu Yönetmelik yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe girer.405


YürütmeMadde 68- Bu Yönetmelik hükümlerini Birlik Yönetim Kurulu yürütür.Madde 38- Birlik Denetleme Kurulu, Genel Kurulun üyeleri arasından seçilecek, biriyeminli mali müşavir ve ikisi de serbest muhasebeci mali müşavir olmak üzere üç üyedenoluşur. Ayrıca aynı usulle üç yedek üye seçilir.406


SMMM'ler ve YMM'ler Odaları İle TURMOB Organlarının Denetimi HakkındaYönetmelikBİRİNCİ BÖLÜMAMAÇ, DAYANAK VE TANIMLARAmaçMadde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, 3568 sayılı Kanuna göre kurulan Oda ve Birlikorganlarının <strong>faaliyet</strong>leri ile mali işlemlerinin Maliye Bakanlığı'nca denetlenmesine ilişkinusul ve esasları belirlemektir.Hukuki DayanakMadde 2- Bu Yönetmelik 3568 sayılı Kanunun 41 inci maddesine dayanılarakhazırlanmıştır.TanımlarMadde 3- Bu Yönetmelikte geçen;Kanun : 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik veYeminli Mali Müşavirlik Kanunu,Bakanlık : Maliye Bakanlığı,Bakan : Maliye Bakanı,407


Denetim Elemanı : Maliye Müfettişi, Hesap Uzmanı ve Gelirler Kontrolörü,Birliği,Birlik : Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler OdalarıOda : Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları,Organlar : Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali MüşavirlerOdaları Birliği ile Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odaları ile Yeminli Mali MüşavirlerOdalarının Genel Kurul, Yönetim, Disiplin ve Denetleme Kurulları ile bunlara bağlı olarak<strong>faaliyet</strong>te bulunan kuruluşlar,Meslek Mensubu : Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve YeminliMali Müşavirler,Ruhsat : Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli MaliMüşavirlik Ruhsatlan veya İzin Belgeleri,anlamında kullanılmıştır.İKİNCİ BÖLÜMBİRLİK VE ODALARIN DENETİMLERİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLARDenetimin AmacıMadde 4- Denetimin amacı, Oda ve Birlik organlarının Kanun ve yönetmeliklerlebelirlenen düzenlemeler çerçevesinde <strong>faaliyet</strong>te bulunmalarını sağlamaktır.408


Denetimi YapacaklarMadde 5- Bu Yönetmelik çerçevesinde Birliğin ve <strong>oda</strong>ların denetimi, Gelirler GenelMüdürlüğünün teklifi ve Bakanlık Makamının Onayı ile denetim elemanları tarafındanyapılır.Denetim RaporlarıMadde 6- Birlik ve <strong>oda</strong>ların denetimini yapan denetim elemanları, incelemesonucunda düzenleyecekleri <strong>raporu</strong>n aslını ve onaylı bir örneğini Maliye Bakanlığı GelirlerGenel Müdürlüğüne; kanunun 14 üncü maddesi kapsamındaki haller hariç olmak üzeresuç unsuru taşıyan hususları tespit ettikleri takdirde, düzenleyecekleri <strong>raporu</strong>n birörneğini ise il Cumhuriyet Savcılığına gönderirler.Denetimin ZamanıMadde 7- Bakanlık, Oda ve Birlik organlarının denetimini gerekli gördüğü hallerde vezamanlarda topluca veya İller itibariyle yaptırabilir.Birlik ve Odaların YükümlülüğüMadde 8- Birlik ve <strong>oda</strong>lar, bu Yönetmelik çerçevesinde denetimle görevlendirilecekelemanlar isteyeceği her türlü bilgi ve belgeleri vermek ve uygun bir çalışma ortamısağlamak zorundadırlar.409


Denetim ve İnceleme KonularıMadde 9- Oda ve Birlik organlarının <strong>faaliyet</strong>leri ile ilgili denetim aşağıdaki konulankapsar.a)Ruhsat işlemleri,b) Sınavlara ilişkin işlemler,c) Disiplin cezalarına ilişkin işlemler,d) Birlik ve <strong>oda</strong>ların gelirlerine ilişkin işlemler,e) Birlik ve <strong>oda</strong>ların harcama ve giderlerine ilişkin işlemler,f) Tutulması gereken defter ve belgelere ilişkin işlemler,g) Oda ve Birlik organlarının Kanun ve yönetmeliklerde belirtilen hükümlere uyupuymadıkları,h) Oda ve Birlik organlarının yukarıdaki bentlerde sayılan hususların dışında kalandiğer işlemleri.Ruhsat İşlemlerinin DenetimiMadde 10- Ruhsat verilmesine ilişkin işlemler denetim elemanlarınca incelenir.İncelemede Kanun ve Yönetmelik hükümlerine aykırı ruhsat verildiği sonucuna ulaşıldığıtakdirde, bu şekilde ruhsat verilen meslek mensuplarının kimlikleri ve bağlı bulundukları410


<strong>oda</strong>lar denetim <strong>raporu</strong>nda belirtilir. Bakanlıkça yapılacak değerlendirme sonucunda,gereği yapılmak üzere rapor, Birlik ve <strong>oda</strong>lara gönderilir.Sınavlara İlişkin İşlemlerin DenetimiMadde 11- Denetim elemanları, Kanunun 7 ve 10 uncu maddeleri gereğince Birlikbünyesinde oluşturulan Komisyon tarafından yapılan Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlikve Yeminli Mali Müşavirlik Sınavları ile Staj Değerlendirme Sınavlarının İlgili SınavYönetmeliğindeki usul ve esaslara uygun olarak yapılıp yapılmadığını, Serbest MuhasebeciMali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik sınavına katılanların Kanunda aranılan şartlantaşıyıp taşımadığını ve sınavla ilgili diğer işlem ve belgeleri inceler.Disiplin Cezalarına İlişkin İşlemlerin DenetimiMadde 12- Denetimlerde, disiplin cezalarıyla ilgili olarak Birlik ve <strong>oda</strong>ların, Kanun ve"Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali MüşavirlikKanunun Disiplin Yönetmeliği" hükümlerine uyup uymadıkları incelenir.Birlik ve Odaların Gelirlerine İlişkin İşlemlerin DenetimiMadde 13- Birlik ve <strong>oda</strong>ların gelirlerinin, Kanunun 16 ve 30 uncu maddelerindesayılan gelir kaynaklarına uygun olup olmadığı, gelirlerin kayıtlara doğru intikal ettirilipettirilmediği ve nakdi varlıkların Birlik ve <strong>oda</strong>ların hak ve menfaatlerini koruyacak şekildedeğerlendirilip değerlendirilmediği incelenir.411


Giderlere İlişkin İşlemlerin DenetimiMadde 14- Gider ve harcamaların denetiminde, yapılan harcamalara ait giderbelgelerinin doğru olarak defter kayıtlarına aktarılıp aktarılmadığı ve ilgili mevzuata göregeçerli belgelerden olup olmadığı; harcamaların gerçeği yansıtıp yansıtmadığı, Birlik ve<strong>oda</strong> bütçelerine uygun bulunup bulunmadığı ve Kanunun amacına uygun olarak yapılıpyapılmadığı, harcamalarda Kanun ve ilgili yönetmeliklere uyulup uyulmadığı veharcamalarla İlgili diğer hususlar incelenir.Defter ve Belgelere İlişkin İşlemlerin DenetimiMadde 15- Birlik ve <strong>oda</strong>larda, Kanuna dayanılarak çıkartılan yönetmeliklerde sayılandefterlerin tutulup tutulmadığı ve kayıtların İlgili belgelere uygun olup olmadığı denetimelemanları tarafından incelenir.Birlik ve Odaların Organlarının Kanunun 14 ve 43 üncü Maddeleri YönündenDenetimiMadde 16- Bu denetimde, Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen hususlara uyulupuyulmadığı, <strong>oda</strong>lar ve Birlik Personelinin Kanunun 43 üncü maddesinde yer alan mesleksırları ile İlgili hükümleri yerine getirip getirmediği İncelenir.Diğer İşlemlerin DenetimiMadde 17- Birlik ve <strong>oda</strong>ların menkul ve gayrimenkul varlıklarının fiziki envanterininkaydı envantere uygun olup olmadığı, Birlik ve <strong>oda</strong>ları temsil etmek üzere milletlerarasıtoplantı ve kongrelere katılanlar için Kanunun 42 nci maddesi gereğince Maliye412


Bakanlığından izin alınıp alınmadığı ve gerekli görülecek diğer hususlar da incelemekonusu yapılır.Sürekli Bilgi VermeMadde 18- Birlik tarafından ruhsat verilmesi uygun görülen meslek mensuplarınınisim, adres, sicil numaralan ve unvanları ile Birlik disiplin kurulu kararlarının birer örneğiher ay sonu; Birlik ve Büyükşehir Belediye sınırları içinde bulunan <strong>oda</strong>ların genel kurultutanakları, <strong>faaliyet</strong> raporları, denetleme kurulu raporları ve bütçelerinin birer örneği ileBirlik ve <strong>oda</strong> organlarına seçilenlerin listesi unvanlarıyla birlikte genel kurul toplantılarınıntamamlanmasından itibaren bir ay içinde Bakanlığa gönderilir.Birlik ve <strong>oda</strong>lar yukarıda sayılanlar dışında kalan ve Bakanlıkça istenilen gerekli bilgive belgeleri en geç bir ay içinde Bakanlığa gönderirler.ÜÇÜNCÜ BÖLÜMYÜRÜRLÜK VE YÜRÜTMEYürürlükMadde 19- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.YürütmeMadde 20- Bu Yönetmelik hükümlerini Maliye Bakanı yürütür.Yeminli Mali Müşavirler Odaları Yönetmeliği413


BİRİNCİ BÖLÜMAMAÇ VE KAVRAMLARAmaçMadde 1- Bu Yönetmeliğin amacı; Odanın kuruluşu, Oda organlarının görev veyetkileri, seçilme ve çalışma esasları, Birlik'te temsili, Odanın gelirleri, Odaca verilecek veonaylanacak belgeler, meslek mensuplarının Odaya kaydı ile <strong>oda</strong>lar arasındaki işbirliğiesaslarını belirlemektir.Hukuki DayanakMadde 2- Bu Yönetmelik, 3568 sayılı Kanunun 50'nci maddesi hükmüne dayanılarakhazırlanmıştır.KavramlarMadde 3- Bu Yönetmelikte geçen;Kanun : 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik veYeminli Mali Müşavirlik Kanunu'nu,Bakan : (17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 1 inci maddesiyle değişen şekli.) Maliye Bakanı'nı,Geçici Kurul : Kanunun Geçici 4'üncü maddesi ile ilgili Yönetmelik uyarınca kurulanGeçici Kurul'u,414


Oda : Yeminli Mali Müşavirler Odası'nı,Birlik : Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler OdalarıBirliği'ni (17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 1 inci maddesiyle eklenen ibare.) (TÜRMOB),Meslek Mensubu : Yeminli Mali Müşaviri,Mesleki Faaliyet : Yeminli Mali Müşavir unvanı ile <strong>faaliyet</strong>te bulunmayı,Yeminli Mali Müşavir : Kanunun 2/B ve 12'nci maddelerindeki işleri yapan meslekmensubunu,Ortaklık Bürosu veya Şirket : Kanunun 45'inci maddesinin dördüncü fıkrasındabelirtilen aynı unvana sahip birden çok meslek mensubunun kurduğu adi ortaklıklar veyaşirketleri,Ruhsat : Yeminli Mali Müşavirlik Ruhsatlarını veya İzin Belgelerini,ifade eder.İKİNCİ BÖLÜMODAYA İLİŞKİN ESASLAROdanın AmacıMadde 4- Odanın başlıca amaçları şunlardır:a) Mesleki alanda çalışmalar yapmak, mesleğin gelişmesini sağlamak,415


) Meslek onurunu ve üye haklarını korumak,c) Mesleğin uygulanmasıyla ilgili normları geliştirmek, eğitim ve kamu kurumlarıylaişbirliği yaparak mesleki eğitimin gelişmesine katkıda bulunmak,d) Üyeler arasında dayanışmayı sağlamak ve haksız rekabeti önlemek.Odanın KuruluşuMadde 5- Bölgesi içinde en az 25 meslek mensubu bulunan il merkezlerinde bir <strong>oda</strong>kurulur, kurulan <strong>oda</strong> bulunduğu ilin adıyla anılır. Odalar, kuruluşlarını Birlik YönetimKurulu aracılığıyla (17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 2 nci maddesiyle değişen ibare) Maliye Bakanlığı'na bildirmekle tüzelkişilik kazanırlar.Oda OrganlarıMadde 6- Oda organları aşağıda gösterilmiştir:a) Genel Kurulb) Yönetim Kuruluc) Disiplin Kurulud) Denetleme KuruluOda Genel Kurulunun Teşekkülü416


Madde 7- Genel Kurul, Odanın en yüksek organı olup Odaya kayıtlı bütün meslekmensuplarının katılmasıyla meydana gelir.Oda Genel Kurulunun GörevleriMadde 8- Genel Kurulun görevleri aşağıda gösterilmiştir :a) Odanın amaçlarının gerçekleşmesi için gereken karar ve tedbirleri almak,b) Oda Yönetim Kurulu, Disiplin Kurulu ve Denetleme Kurulu üyeleri ile Birliktemsilcilerini seçmek,c) Oda için gerekli taşınmazların satın alınması veya mevcut taşınmazların satılmasıhususunda Yönetim Kuruluna yetki vermek,d) Yönetim Kurulunca yapılacak teklifleri incelemek ve karara bağlamak,e) Meslek mensuplarınca uyulması zorunlu mesleki kararlar alınması konusundaBirliğe tekliflerde bulunmak,f) Yıllık bütçeyi ve kesin hesaplan tasdik etmek,g) Yönetim Kurulunu ibra etmek, gerektiğinde sorumlu görülenler hakkında disiplinsoruşturmasına karar vermek,h) Oda Yönetim Kurulunun çalışma <strong>raporu</strong>nu incelemek, kabul etmek,i) Odanın görevlerine giren diğer işleri gündeme dayanılarak veya üyelerin teklifiüzerine inceleyip karara bağlamak,417


j) Kanunlarla verilmiş diğer görevleri yapmak.Oda Genel Kurul ToplantısıMadde 9- Genel Kurul yılda bir defa Mayıs ayının içinde başkanın daveti üzerinebütçeyi ve gündemdeki diğer maddeleri görüşmek ve gereken seçimleri yapmak üzeretoplanır.Oda Yönetim Kurulu Başkanı, Yönetim veya Denetleme Kurulu, gerekli gördüğühallerde Genel Kurulu toplantıya çağırabilir.Oda Yönetim Kurulu Başkanı, Odaya kayıtlı üyelerin beşte birinin görüşme konularınıbelirten yazılı talebi ile en geç 15 gün içinde Genel Kurulu toplantıya çağırmakzorundadır.Genel Kurul toplantısına, Odaya kayıtlı üyeler yazı ile çağrılır. Çağır mektubununtoplantı gününden en az 10 gün önce taahhütlü olarak postaya verilmiş veya üyeye tevdiedilmiş olması gereklidir. Davetiyede toplantının yer, gün ve saati ile gündemi ve ilktoplantıda yeterli çoğunluk olmadığı takdirde, yapılacak ikinci toplantının yeri, günü vesaati ile gündemi yazılır.Oda Genel Kurulu üye sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. İlk toplantıda yeterliçoğunluk sağlanmazsa ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, ikinci toplantıya katılanüye sayısı; Yönetim, Disiplin ve Denetleme Kurulları asıl üyelerinin toplamının iki katındanaz olamaz.418


Gerek olağan, gerekse olağanüstü Genel Kurul toplantılarında ilk iş olarak toplantıyabir başkan, bir başkan vekili ile iki katip üyeden kurulu bir başkanlık divanı seçilir. Seçimayrı ayrı ve Genel Kurulca aksine karar alınmadıkça işari oyla yapılır ve kullanılan oylarınen çoğunu alanlar seçilir.Genel Kurul toplantılarında kararlar hazır bulunanların salt çoğunluğu ile alınır.Oda Yönetim Kurulu Başkanı, yönetim ve denetleme kurulu üyeleri başkanlık divanınaseçilemezler.Oda Yönetim Kurulunun TeşekkülüMadde 10- Yönetim Kurulu, Genel Kurulca kendi üyeleri arasından iki yıl için seçilen5 asıl ve 5 yedek üyeden oluşur.Yönetim Kurulu kendi üyeleri arasından gizli oyla birbaşkan, bir başkan yardımcısı, bir muhasip ile <strong>oda</strong> sekreterini seçer.Odanın hukuki temsilcisi Yönetim Kurulu Başkanıdır.Yönetim Kurulu asıl üyeleri arasında boşalma olursa yedeklerden sırayla en fazla oyalanlar getirirler, yeni üye ilk toplantıya çağrılır.Yönetim Kurulunun toplu olarakgörevinden ayrılması veya asıl üye sayısının yarıdan aşağıya düşmesi ve yedeklerinin dekalmaması halinde, Oda genel kurulu, Oda denetçileri veya (17.09.2007 tarih ve26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 2 nci maddesiyledeğişen ibare) Maliye Bakanı tarafından olağanüstü toplantıya çağrılır ve düşenkurulların görev süresini tamamlamak üzere seçimler yapılır.419


Seçilme Yeterliği ve Seçimin ŞekliMadde 11- Yönetim Kurulu üyeleri, Odaya kayıtlı en az beş yıl kıdemli olan üyelerarasından seçilir. Üye sayısı yüzden az olan <strong>oda</strong>larda beş yıllık kıdem şartı aranmaz.Süresi biten üye yeniden seçilebilir.Oy pusulasına, seçilecek asıl üye tamsayısının yarısından en az bir fazla isim yazılmasızorunludur. Bundan noksan isim yazılmışsa oy pusulaları geçerli değildir. Oy pusulasınaseçilecek asıl üye sayısından fazla ad yazıldığı takdirde sondan başlanarak fazla adlarhesaba katılmaz.Adaylar aldıkları oyların sayısına göre sıralanır ve en çok oy alandan başlanmak üzereönce asıl, sonra yedek üye seçilmiş olanlar bu sıraya göre tespit edilir. Adayların aldıklarıoylarda eşitlik halinde aralarında kur'a ^ekilir. Yedek üyeler aldıkları oy sayısına görebulundukları sıra gözönünde tutularak göreve çağrılır.erer.Seçilme yeterliğini kaybeden Yönetim Kurulu Üyelerinin görevi kendiliğinden sonaOda Yönetim Kurulunun GörevleriMadde 12- Oda Yönetim Kurulunun görevleri şunlardır:a) Odanın bütçe teklifini düzenlemek ve bunu Genel Kurulun onayına sunmak, OdaGenel Kuruluna çalışmaları hakkında rapor vermek ve Genel Kurul kararlarını yerinegetirmek,420


) Oda adına taşınır ve taşınmaz mal almak; satmak, ipotek etmek ve bunlar üzerindeher türlü ayni hak tesis etmek, kaldırmak gibi konularda Yönetim Kurulu Başkanına veyabir Yönetim Kurulu üyesine yetki vermek,c) Üyelerin ortak ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki <strong>faaliyet</strong>lerini kolaylaştırmak,mesleğin genel çıkarlara uygun olarak gelişmesini sağlamak, mensuplarının birbirleriyleve iş sahipleriyle olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere, meslekdisiplini, ahlak ve dayanışmayı korumak, Kanun ve çeşitli mevzuatla verilen görevleriyapmak,d) Kanun, tüzük, yönetmelikler ve Oda Genel Kurulu kararlarına göre Oda işleriniyürütmek, yıllık çalışma programını hazırlamak, üyelerin bilgi, görgü ve deneyimleriniarttırmak için kurslar, seminerler düzenlemek, eğitim <strong>faaliyet</strong>lerinde bulunmak,e) Oda görevlilerinin atanmasını, işten ayırma ve el çektirmelerini terfi vecezalandırılmasını yapmak,f) Kanun ve yönetmelik hükümlerine aykırı davranışları görülen meslek mensuplarıhakkında disiplin soruşturması açılması için olayı Disiplin Kuruluna sevk etmek ve DisiplinKurulunca alınan kararları uygulamak,h) Hakem ve Bilirkişi listelerini hazırlamak ve bu listeleri istendiğinde ilgili kuruluşlarabildirmek,i) Oda İç Yönetmeliklerini hazırlayarak Genel Kurulun onayına sunmak,421


j) Odanın kayıt ücreti ve yıllık aidat tarifesini hazırlayarak Genel Kurula sunmak veBirliğe göndermek,k) Her yıl yeminli mali müşavirlerin yapacakları iş ve işlemler karşılığında alacaklarıasgari ücretleri gösterir bir tarife önerisini Birliğe göndermek,1) Mevzuata ve Genel Kurul kararlarına uygun olarak Oda işlerini yürütmek, bütçe veGenel Kurul kararlarına uygun olarak gerekli harcamaları yapmak,m) İşlerin daha düzenli bir şekilde yapılmasını sağlamak amacıyla talimatlar ile imzayetkisine sahip olanları gösterir imza sirküleri hazırlamak ve ilgili kuruluş ve mercileregöndermek.Yönetim Kurulu Başkanının GörevleriMadde 13- Yönetim Kurulu Başkanının görev ve yetkileri şunlardır;a) Odayı hukuki bakımından temsil etmek,b) Kanun, Tüzük ve bu Yönetmelik ile diğer yönetmeliklerle verilen görevleri yapmakve uygulanmasını sağlamak,c) Yönetim Kurulunu olağan veya olağanüstü toplantıya davet etmek,d) Yönetim Kurulu toplantılarına başkanlık etmek, müzakereleri yönetmek,e) Tutanaklarını, sağlıklı olarak düzenlenmesini sağlamak,422


f) Yönetim Kurulunca alınan kararların yerine getirilip getirilmediğin denetlemek veizlemek,g) Mevzuat hükümleri gereğince verilen görevlerle ilgili diğer yetkileri kullanarakOdanın sevk ve idaresini sağlamak.Yönetim Kurulu ToplantılarıMadde 14- Yönetim Kurulu, normal olarak ayda bir defa toplanabileceği gibi OdaYönetim Kurulu Başkam tarafından doğrudan doğruya veya üyelerden en az ikisiningörüşme konusunu taşıyan yazılı isteği üzerine toplantıya çağırılır.Yönetim Kurulu salt çoğunlukla toplanır ve üye tam sayısının salt çoğunluğu ile kararverir. Oylarda eşitlik halinde, Başkanın bulunduğu taraf üstün tutulur. (17.09.2007tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 3 üncümaddesiyle değişen şekli.) Oda yönetim kurulu başkanı ve yönetim kurulu üyeleri,üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan ve ikinci dereceye kadar (bu derece dahil)kayın hısımları, eşleri ve kendileri ile ilgili işlerin görüşülmesine ve soruşturmasınakatılamazlar.Yönetim Kurulu kararları hakkında düzenlenen tutamak Başkan ve üyeler tarafındanimzalanır.Yönetim Kurulu üyeleri (17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'deyayımlanan Yönetmeliğin 3 üncü maddesiyle eklenen ibare.)teyitli eposta, teyitli423


faks veya mektup ile toplantıya çağırılır. Ardı ardına üç olağan toplantıya özürsüz olarakkatılmamış olan üye, Yönetim Kurulu karan ile istifa etmiş sayılır.Bu karara karşı, kararın tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Birliğe itirazolunabilir.Yönetim Kurulu toplantıları gizlidir. İstisnai ve zorunlu haller dışında evvelcekararlaştırılmış olmadıkça görevli olanların dışında hiçbir kimse Yönetim Kurulutoplantılarına alınmaz.İstisnai ve zorunlu hallerin neler olduğunu Yönetim Kurulu takdir eder.Yönetim Kurulu toplantılarında görüşülecek konuların bir gündemi yapılır. Gündemi,Oda Sekreteri Başkana danışarak hazırlar.Gündemler, toplantıdan bir gün önce veya en geç toplantı sabahı üyelere verilir.Rapor ve tasarılarla ilgili gündemler en az üç gün önce üyelere gönderilir.Yönetim Kurulu üyeleri, olağanüstü haller dışında gündeme alınmasını isteyeceklerimaddeleri üç gün evvel Oda Sekreterine bildirirler.Gündem maddeleri gündemdeki sıraya göre müzakere edilir.Müzakeresi biten bir mesele hakkındaki önerileri Başkan oya koyar. Başkan ve Başkanvekilleri seçimleri dışında, oylama işaret oyu ile yapılır.Yönetim Kurulu herhangi bir konuda oylamanın gizli olarak yapılmasına kararverebilir.424


Yönetim Kurulu toplantılarında alınan kararlar, görüşme konusu ve alınan kararbelirtilmek suretiyle karar defterine geçirilir. Kararlar Oda Sekreterince incelenip, parafeedildikten sonra Kurulun aynı oturumunda veya bir sonraki oturumunda okunaraküyelerin imzasına sunulur. İmzalanan kararlar düzenli bir şekilde korunur.Alman karara muhalif olan Yönetim Kurulu üyeleri karar metninin altına muhalefetşerhi verebilirler. Bu şerhin geçerli olması şarttır.Karara bağlanan hususlar Oda Sekreteri tarafından yerine getirilir. Yönetim Kurulu,Kanun, Tüzük ve Yönetmeliklerde yazılı hükümlere aykırı karar alamaz.BütçeMadde 15- Odanın bir yıllık tahmini gelir ve gider bütçesi; Yönetim KuruluncaKanuna, Tüzük ve Yönetmeliklere uygun olarak Nisan ayı içinde hazırlanır ve gerekçesiylebirlikte Genel Kurula sunulur.Genel Kurulca kabul edilen bütçe Haziran ayının birinci gününden itibaren yürürlüğekonulur ve uygulanır.Bütçe zorunlu nedenlerle yapılamaz ve Haziran ayının birinci günü yürürlüğekonulamaz ve evvelki yıl bütçesinin 1/12'si esas alınarak ve 1-2 ve 3 aylık geçici bütçeleryoluyla Odanın mali işleri buna göre yürütülür.425


Odanın GelirleriMadde 16- (17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 4 üncü maddesiyle değişen şekli.) Odanın gelirleri aşağıdagösterilmiştir:a) Odaya giriş (kayıt) ücreti: Odaya kaydolan her üyeden ve Oda çalışanlar listesinekaydedilecek ortaklık büroları ve şirketler ile bunların şubelerinden kayıt anında bir kerealınır. Kayıt ücreti miktarı memur maaşı taban aylığı katsayısının 300 rakamı ile çarpımısonucu bulunacak tutardır.b)(19.12.2007 tarih ve 26735 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 1 inci maddesiyle değişen şekli.)Yıllık üye aidatları: Maktu ve nispiolarak iki şekilde tespit olunur.c) Yardım ve bağışlar: Odaya ihtiyari olarak bağış yardımda bulunulabilir.d) Çeşitli gelirler:1) Oda gayrı menkullerinin kira gelirleri, her türlü faiz ve menkul kıymet gelirleri, Odaaracılığıyla üyelere sağlanan tahkim, bilirkişilik ve benzeri işlerden elde edilen ücretlerin% 4’ü ve çeşitli gelirlerdir. Mesleki kimlik belgesi bedeli olarak memur maaşı taban aylığıkatsayısının 200 rakamı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar; Oda mensuplarınadağıtılacak ve bürolarına asmaları zorunlu tasdikli fiyat tarifesi karşılığı olarak, memurmaaş taban aylığı katsayısının 100 rakamı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar alınır.426


2) Oda için gerekli taşınmaz mal edinimi için <strong>oda</strong> genel kurulu tarafından belirlenecekkatkı payları ile çalışanlar listesinin şirketler bölümüne kayıtlı şirketlerden alınacak yıllıködentiler.3) Genel Kurulca belirlenecek diğer gelirler.4) Kurs ve mesleki eğitim gelirleriHarcamalarMadde 17- Oda bütçesinden her türlü harcama, Yönetim Kurulu Başkanı veya BaşkanYardımcısı ile Oda Sekreterinin, Oda Sekreterinin bulunmadığı hallerde muhasip üyeninmüşterek imzalarıyla yapılır.Yönetim Kurulunun önerisi üzerine, Genel Kurulca tespit edilen miktar kadar sarfiyat,ilk toplantıda Yönetim Kurulunun onayına sunulmak şartıyla Oda Sekreteri tarafındanre'sen yapılır.Huzur HakkıMadde 18- (19.12.2007 tarih ve 26735 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 2 nci maddesiyle değişen şekli.)Oda Yönetim, Denetim ve DisiplinKurulu üyeleri ile Oda bünyesinde oluşturulan komite, kurul ve komisyonlarda üye olarakgörev yapanlara katılacakları toplantılar için huzur hakkı verilir.Huzur hakkı miktarları her yıl Oda Genel Kurulunca tespit olunur.427


Oda Disiplin KuruluMadde 19- Oda Disiplin Kurulu, üye sayısı 50'ye kadar olan Odalarda üç, üye sayısı50'den fazla olan Odalarda beş üyeden oluşur. Ayrıca, Disiplin Kurulu üyesi 3 olanOdalarda 1, 5 olan Odalarda 3 yedek üye seçilir.Disiplin Kurulu iki yıl için seçilir. Süresi dolan üye yeniden seçilebilir.Üyeler kendi aralarında bir başkan seçerler. Üyelerin ayrılmaları halinde yerlerine ençok oy alan yedek üyeler getirilir.Disiplin Kurulu en az üç kişinin hazır bulunmasıyla toplanır. Kararlar üye tam sayısınınsalt çoğunluğu ile verilir. Oylarda eşitlik halinde Başkanın bulunduğu taraf üstün tutulur.Başkanın bulunmadığı zamanlarda meslekte en kıdemli üye Kurula Başkanlık eder.Oda Disiplin Kurulunun kararlarına karşı tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içindeBirlik Disiplin Kuruluna (Geçici Kurula) itiraz edilebilir.Oda Disiplin Kurulunun GörevleriMadde 20- Disiplin Kurulunun görevleri, Oda Yönetim Kurulunun disiplinsoruşturması açılması kararı üzerine üyeler hakkında disiplin soruşturması yaparakdisiplinle ilgili kararlan ve cezalan vermek ve Kanunla verilen diğer yetkileri kullanmaktır.428


Oda Denetleme KuruluMadde 21- Denetleme Kurulu, Genel Kurul üyeleri arasından iki yıl için seçilecek üçüyeden oluşur. Ayrıca bir yedek üye seçilir. Yönetim Kurulu üyeleri ile Disiplin Kuruluüyeleri Denetleme Kuruluna seçilmezler.Denetleme Kurulu üyeleri ilk toplantılarında kendi aralarından bir başkan seçerler.Denetleme Kurulu; Odanın işlem ve hesaplarını denetlemek ve bu hususta GenelKurula rapor vermekle görevlidir.Oda Organlarının Seçim EsaslarıMadde 22- Oda organ seçimleri gizli oyla yapılır ve seçim işlemleri aşağıdaki esaslaragöre yargı gözetimi altında gerçekleştirilir.Seçim yapılacak Genel Kurul toplantısından en az 15 gün önce Oda seçimleri içinüyeleri belirleyen liste, üç nüsha olarak toplantının gündemi, yeri, günü, saati ileçoğunluk olmadığı takdirde yapılacak ikinci toplantıya dair hususları belirten bir yazıylabirlikte o yer ilçe seçim kurulu başkanına tevdi edilir. Bir yerde birden fazla ilçe seçimkurulu bulunduğu takdirde görevli ilçe seçim kurulu, Yüksek Seçim Kurulunca belirlenir.Toplantı tarihlerinin, gündemde yer alan diğer konular gözönünde bulundurularak,görüşmelerin bir Cumartesi günü akşamına kadar sonuçlanmasını ve seçimlerin ertesigünü olan Pazar gününden dokuzonyedi saatleri arasında yapılmasını sağlayacak şekildedüzenlenmesi zorunludur.429


Hakim, gerektiğinde ilgili kayıt ve belgeleri de getirtip incelemek suretiyle varsanoksanları tamamlattırdıktan sonra seçime katılacak üyeleri belirleyen liste ile yukarıdakifıkrada belirtilen diğer hususları onaylar. Onaylanan liste ile toplantıya ait diğer hususlarOda ve Birlik ilan yerlerinde asılmak suretiyle üç gün süre ile ilan edilir.İlan süresi içinde listeye yapılacak itirazlar hakim tarafından incelenir ve en geç ikigün içinde kesin karara bağlanır.Bu suretle kesinleşen listeler ile toplantıya ait diğer hususlar onaylanarak ilgili Odaveya Birliğe gönderilir.Hakim, kamu görevlileri veya aday olmayan üyeler arasından bir başkan ile iki üyedenoluşan bir seçim sandık kurulu tayin eder. Aynı şekilde ayrıca üç yedek üye de belirler.Seçim sandık kurulu başkanının yokluğunda kurula en yaşlı üye başkanlık eder.Seçim sandık kurulu, seçimlerin Kanunun öngördüğü esaslara göre yürütülmesi,yönetim ve oyların tasnifi ile görevli olup bu görevleri seçim ve tasnif işleri bitinceyekadar aralıksız olarak devam eder.Dörtyüz kişiden fazla üye bulunması halinde her dörtyüz kişi için bir oy sandığıbulunur ve her seçim sandığı için ayrı bir kurul oluşturulur. Seçimlerde kullanılacak araçve gereçler ile seçim kurulundan sağlanır ve sandıkların konacağı yerler hakim tarafındanbelirlenir.Seçim süresinin sonunda seçim sonuçlan tutanakla tespit edilip seçim sandık kurulubaşkan ve üyeleri tarafından imzalanır; Birden fazla sanık bulunması halinde tutanaklar,430


hakim tarafından birleştirilir. Tutanakların birer örneği seçim yerinde • asılmak suretiylegeçici seçim sonuçları ilan edilir. Kullanılan oylar ve diğer belgeler tutanağın bir örneği ilebirlikte üç ay süreyle saklanmak üzere ilçe seçim kurulu başkanlığına tevdi edilir.Seçimin devamı sırasında yapılan işlemler ile tutanakların düzenlenmesinden itibareniki gün içinde seçim sonuçlarına yapılacak itirazlar, hakim tarafından aynı gün incelenir vekesin olarak karara bağlanır. İtiraz süresinin geçmesi ve itirazların kararabağlanmasından hemen sonra hakim yukarıdaki hükümlere göre kesin sonuçları ilan ederve ilgili Oda ile Birliğe bildirir. 'Oy verme işlemi, gizli oy açık tasnif esaslarına göre yapılır. Listede adı yazılıbulunmayan meslek mensubu oy kullanamaz. Oylar oy verenin kimliğini Oda veya resmikuruluşça verilen belge ile ispat etmesinden ve listedeki isminin karşısındaki yerinimzalanmasından sonra kullanılır. Oylar, üzerinde ilçe seçim kurulu mühürü bulunan veoy verme sırasında sandık kurulu başkanı tarafından her seçim için ayrı ayrı verilecekkağıtlara yazılmak ve mühürlü zarflara konulmak suretiyle kullanılır. Bunların dışındayazılan veya mühürsüz zarflara konulan oylar geçersiz sayılır.Hakim, seçim sonuçlarını etkileyecek ölçüde bir usulsüzlük veya Kanuna aykırıuygulama sebebiyle seçimlerin iptaline karar verdiği takdirde, süresi bir aydan az ve ikiaydan fazla olmamak üzere seçimin yenileneceği Pazar gününü tespit ederek Oda veBirliğe bildirir. Belirlenen günde yalnız seçim yapılır ve seçim işlemleri bu madde ileKanunun öngördüğü diğer hükümlere uygun olarak yürütülür.431


İlçe seçim kurulu başkanı hakime ve seçim sandık kurulu başkanı ile üyelerineSeçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunda belirtilen esaslaragöre ücret ödenir. Bu ücret ve diğer seçim giderleri Birlik ve ilgili <strong>oda</strong>ların bütçelerindenkarşılanır.Seçimler sırasında sandık kurulu başkan ve üyelerine karşı işlenen suçlar, Devletmemurlarına karşı işlenmiş gibi cezalandırılır.Seçimlerin düzen içerisinde ve sağlıklı biçimde yürütülmesi amacıyla hakimin vesandık kurulunun aldığı tedbirlere uymayanlara eylemin ağırlığına göre bu Kanunda yazılıdisiplin cezaları verilir.Odaların Yurt Dışında TemsiliMadde 23- Odaları temsil etmek üzere milletlerarası toplantı ve kongrelere katılmak,17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 2nci maddesiyle değişen şekli.) Maliye Bakanlığı'nın iznine tabidir.Oda Nitelikleri ve Faaliyet SınırlarıMadde 24- Oda, Kanunda yazılı esaslar uyarınca meslek mensuplarının ihtiyaçlarınıkarşılamak, mesleki <strong>faaliyet</strong>lerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygunolarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleriyle ve iş sahipleri ile olanilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlakınıkorumak maksadıyla kurulan, tüzel kişiliğe sahip, kamu kurumu niteliğinde meslekkuruluşudur. (17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan432


Yönetmeliğin 5 inci maddesiyle değişen şekli.) Odalar kuruluş amaçları dışında<strong>faaliyet</strong>te bulunamazlar.Odalara üye olmayan meslek mensupları mesleki <strong>faaliyet</strong>tebulunamazlar.(17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 5 inci maddesiyle değişen şekli.)Amaçları dışında <strong>faaliyet</strong> gösteren<strong>oda</strong>ların sorumlu organlarının görevlerine son verilmesine ve yerlerine yenilerininseçilmesine Maliye Bakanlığı’nın veya bulundukları yer cumhuriyet başsavcılığının istemiüzerine, o yerdeki asliye hukuk mahkemesince basit usule göre yargılama yapılarak kararverilir ve dava en geç üç ay içinde sonuçlandırılır.Mahkemece altıncı maddede yazılı organların görevlerine son verilen organları buKanunda yazıl usullere göre seçecek organları toplamak üzere, Oda Yönetim Kurulu içinOda Genel Kurulu üyeleri arasından, beş kişi görevlendirilir. Seçim, görevlendirilen bu beşkişi tarafından bir ay içinde sonuçlandırılır. Görevlendirilen bu beş kişi bu fıkrada yazılısüre içinde görevlerine son verilen organlar gibi görevli ve yetkili olup aynı şekildesorumludurlar. Bu fıkra hükmüne göre seçilecek yeni organlar eski organların görevsürelerim tamamlarlar.Maliye Bakanlığı'nın bu Kanun uyarınca Oda organlarının işlemleri hakkında onaymercii olarak verdiği kararları görevli Oda organları aynen yerine getirmekleyükümlüdürler. Bakanlık kararını, idari yargı merciinin yürütmenin durdurulmasına veyaesasına ait kararı veya kanuni bir sebep olmaksızın yerine getirmeyen veya eski karardadirenme niteliğinde yeni bir karar veren veya Kanunun mecburi kıldığı işlemleri Bakanlığınuyarısına rağmen yerine getirmeyen Oda organları hakkında da yukarıdaki fıkralarhükümleri uygulanır.433


Görevlerine son verilen organların yerine en geç bir ay içerisinde yenileri seçilir. Yeniseçilenler eskilerin süresini tamamlarlar.Görevlerine son verilen organ üyelerinin Kanunda yazılı cezai sorumlulukları saklıdır.Bu organların yukarıdaki fıkra gereğince görevlerine son verilmesine sebep olantasarrufları hükümsüzdür.(17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'deyayımlanan Yönetmeliğin 5 inci maddesiyle değişen şekli.) Ancak, milli güvenliğin,kamu düzeninin, suç işlenmesine veya suçun devamını önlemenin yahut yakalamanıngerektirdiği hallerde gecikmede sakınca varsa, <strong>oda</strong>lar, vali tarafından <strong>faaliyet</strong>ten menedilebilir. Faaliyetten men kararı yirmidört saat içinde görevli hakimin onayına sunulur.Hakim, kararını kırksekiz saat içinde açıklar; aksi halde, bu idari karar kendiliğindenyürürlükten kalkar.Göreve son verme ve görevden uzaklaştırma hükümleri Oda Genel Kurulu hakkındauygulanmaz.ÜÇÜNCÜ BÖLÜMODANIN İÇ YÖNETİMİOda Hizmetlerinin YürütülmesiMadde 25- Oda hizmetleri mevzuat hükümleri ile Genel Kurul ve Yönetim Kurulukararlarına uygun olarak İç Yönetmelikle belirlenen birimler tarafından yürütülür.434


Oda Sekreterinin Görevleri ve YetkileriMadde 26- Oda işlerini yürütmekle Oda Sekreteri görevlidir. Ancak, Oda Sekreterininteklifi ve Yönetim Kurulunun onayı ile Genel İdare Müdürü atanabilir. Oda Sekreteri görevve yetkilerini Genel İdare Müdürüne devredebilir.Oda Sekreteri, Oda personelinin amiri olup başlıca görevleri ve yetkileri şunlardır;a) Yönetim Kurulu kararlarını uygulamak,b) Odanın işlem ve yazışmalarını yönetmek, müdürlüklere ait görevlerin noksansızolarak yürütülmesini sağlamak ve denetlemek,c) Oda personelinin; atanması, yükselmesi, ödüllendirilmesi, cezalandırılması ve işineson verilmesi konularında Yönetim Kuruluna öneride bulunmak, Oda personelinin özlükişlerine ait sicil kütüklerini düzenlemek ve saklanmasını sağlamak,d) Odaca verilecek belgeleri düzenlemek ve bu belgelerin düzenlenmesine esas olacakbilgilerin toplanması ile ilgili işlem hizmetlerinin yürütülmesini sağlamak,e) Odanın bütçe taslağını (17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'deyayımlanan Yönetmeliğin 6 ncı maddesiyle eklenen ibare.) <strong>oda</strong> saymanı ile birliktehazırlamak ve Yönetim Kuruluna sunmak.f) Demirbaş ve ayniyat kayıtlarının düzenlenmesini, saklanmasını sağlamak,g)Yayın organları ve basınla ilişkileri düzenlemek,435


h) Yönetim Kurulu tarafından devredilecek yetkileri kullanmak,i) Genel Kurul ve Yönetim Kurulunca verilecek diğer işleri yapmak, Oda Sekreteri,Odaya herhangi bir yükümlülük getirmeyen ve resmi makamlarla yapılacak yazışmalarıkapsayan ve Oda kayıtları ile ilgili belgelerin örneklerinin onayına ait bulunan hususlardare'sen imzaya yetkilidir.Oda saymanının görev ve yetkileriMadde 26/A- (17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 7 nci maddesiyle eklenmiştir.) Oda saymanın görevleri şunlardır:a) Odanın bütçe taslağını <strong>oda</strong> sekreteri ile birlikte hazırlamak ve Yönetim Kurulunasunmak.b) Odanın muhasebe kayıt ve işlemlerinin, kendi gözetiminde düzgün tutulmasınısağlamak.c) Gelir ve giderleri usulüne uygun belgelere istinaden kayda aldırmak.d) Demirbaş ve ayniyat kayıtlarının düzenlenmesini, saklanmasını sağlamak.e) Bütçe ödenekleri arasındaki aktarma tekliflerini hazırlayarak Yönetim Kurulununonayına sunmak.f) Dönem sonu mali tablolarını hazırlayarak Yönetim Kuruluna sunmak.436


g) 29.11.1991 tarihli ve 21066 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan SerbestMuhasebeci Mali Müşavirler Odaları ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Üye Aidatları ileBirlik Paylarının Tespitine Ait Yönetmelikte belirtilen süre sonunda maktu ve nispiaidatlarını ödemeyenleri belirleyerek Yönetim Kuruluna sunmak.Kâr amaçsız işletmelermuhasebe standardına uygun olarak finansal tabloları hazırlamak.Genel İdare Müdürünün NitelikleriMadde 27- Genel İdare Müdürlüğüne atanacaklarda aşağıdaki nitelikler aranır:a) Personel Yönetmeliğinde aranan şartları taşımak,b) İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Fakültesi, Hukuk Fakültesi, SiyasalBilgiler Fakültesi ve benzeri Fakülte veya bölümleri ile bunların yetkili makamlarcaonaylanmış yabancı ülkelerdeki eşitlerinden birini bitirmiş olmak,c) İngilizce, Almanca ve Fransızca dillerinden birini iyi derecede bilmek.d) (17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 8 inci maddesiyle eklenmiştir.)Kamu haklarından yoksunbulunmamak, (17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 8 inci maddesiyle eklenmiştir.)Affa uğramış olsalar bile yüz kızartıcıveya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesatkarıştırma, devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hüküm giymiş olmamak.437


MüşavirlerMadde 28- Müşavirler Oda işlerinin yürütülmesinde bilimsel ve teknik yönden görevlimütehassıs elemanlardır.Hangi konular için müşavir çalıştırılacağı ve bunlarda aranacak özel şartlar YönetimKurulunca belli edilir.Personel Disiplin CezalarıMadde 29- Disiplin cezaları; hizmetin gereği gibi yürütülmesini sağlamak amacı ilekanunların, tüzüklerin, yönetmeliklerin, Odanın yetkili makamlarının kanuni talimatlarınınemrettiği ödevleri yurt içinde veya dışında yerine getirmeyenlere, uyulması zorunlukılman hususlara uymayanlara, yasaklanan işleri yapanlara, durumun niteliğine ve ağırlıkderecesine göre verilen cezalardır.Personele verilecek disiplin cezaları ile bu cezalan gerektiren fiil ve haller hakkında657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.Disiplin cezası verme yetkisi Genel İdare Müdürü için Yönetim Kurulu'na, diğerpersonel için Oda Sekreterine aittir.MüdürlerMadde 30- Oda Sekreterinin teklifi ve Yönetim Kurulu kararıyla müdürlükleroluşturulabilir. Bu müdürlüklerin çalışma usul ve esasları ayrı yönetmeliklerle düzenlenir.438


DefterlerMadde 31- (17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 9 uncu maddesiyle değişen şekli.) Noterden tasdikli genel kurul karardefteri, yönetim kurulu karar defteri ve üye kayıt defteri, çalışanlar listesi defteri ilegerekli sair tasdiksiz yardımcı defterler, yönetim kurulu sorumluluğunda <strong>oda</strong>sekreterliğince; noterden tasdikli yevmiye defteri, defteri kebir ve envanter defteri iseyönetim kurulunun sorumluluğunda ve <strong>oda</strong> saymanının gözetiminde, düzenlenir vesaklanır.Gelir ve giderler usulüne uygun belgelere istinaden kayda alınır. Defterlerin elektronikortamda da tutulması mümkündür.DÖRDÜNCÜ BÖLÜMMESLEK MENSUPLARINA İLİŞKİN ESASLARMesleğin KonusuMadde 32- Yeminli Mali Müşavirlik mesleğinin konusu gerçek ve tüzel kişilere aitteşebbüs ve işletmelerin;a) Muhasebe sistemlerini kurmak, işletmecilik, muhasebe, finans, mali mevzuat vebunların uygulamaları ile ilgili işlerini düzenlemek veya bu konularda müşavirlik yapmak,b) Yukarıdaki bentte yazılı konularda, belgelerine dayanılarak, inceleme, tahlil,denetim yapmak, mali tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazılı görüş vermek, rapor439


ve benzerlerini düzenlemek, tahkim, bilirkişilik (17.09.2007 tarih ve 26646 sayılıResmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 10 uncu maddesiyle eklenenibare.)değerleme, derecelendirme ve benzeri işleri yapmak.c) Mali tabloların ve beyannamelerin mevzuat hükümleri, muhasebe prensipleri ilemuhasebe standartlarına uygunluğunu ve hesapların denetim standartlarına göreincelendiğini tasdik etmek,d) İlgili mevzuat ile Maliye Bakanlığı ve diğer resmi mercilere verilecek görevleriyapmak.Yeminli mali müşavirler muhasebe ile ilgili defter tutmazlar, muhasebe bürosuaçmazlar ve muhasebe bürolarına ortak olmazlar.Meslek Unvanlarının Haksız KullanılmasıMadde 33- Kanunen kullanılmaya yetkisi olmayanlar tarafından yeminli mali müşavirunvanının veya bu unvan veya kavrama karışacak veya onlara benzer her türlü, ibareveya remizlerin kullanılması yasaktır.Oda, yukarıdaki fıkraya aykırı davranışları öğrendiğinde Cumhuriyet Savcılığınabildirmek mecburiyetindedir. Cumhuriyet Savcılığına tahkikatın sonucu, Odaya ve ilgililerebildirilir.ÜyelikMadde 34- Yeminli mali müşavirlik ruhsatı alan her meslek mensubu Odayakaydolmak ve ödevlerini yerine getirmek zorundadır. Odaya kaydını yaptırmayanlardanruhsatı geri alınır.440


Üyelik aidatını ödemeyen üyelerin listesi her mali yılın sonunda Oda tarafındançıkartılır. Zamanında ödenmeyen aidatlar genel hükümlere göre tahsil edilir.(*)(17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin11 inci maddesiyle eklenmiştir.)Oda üyeliğinden istifa edenler, Birliğe iade edilmeküzere ruhsatlarını ve varsa mühürlerini <strong>oda</strong>ya teslim etmek zorundadırlar.(*) (Bukısımda yer alan "Aidat borcu olanlar Genel Kurul'da oy kullanamazlar ve Odaorganlarına seçilemezler." şeklindeki cümle; 17.09.2007 tarih ve 26646 sayılıResmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 11 inci maddesiyle yürürlüktenkaldırılmıştır.)YeminMadde 35- Yeminli mali müşavirlik mesleğine kabul edilenler, görevlerine fiilenbaşlamadan önce, Oda'dan alacakları bir belge ile ilgili Asliye Ticaret Mahkemesinebaşvurarak Kanunda gösterilen şekilde yemin ederler.YasaklarMadde 36- Meslek mensupları çalışmalarında Kanunun 43, 44, 45 ve 46'ncımaddelerinde ve Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli MaliMüşavirlerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkındaki Yönetmelikte belirtilen yasaklara uymakzorundadırlar.441


Mesleki Faaliyet İçin BaşvurmaMadde 37- Ruhsat almış olan meslek mensupları; bağımsız olarak tek başına veyaortaklık veyahut şirket kurarak mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunmak istedikleri takdirde;"çalışanlar listesine" kayıt olmak üzere Odaya başvururlar.Başvurma dilekçe İle olur. Başvurma dilekçesi 2 nüsha düzenlenir.Kayıt ve tarihnumarasına havi nüshası İlgiliye verilir. Diğer nüsha dosyada saklanır. Dilekçeyeaşağıdaki belgeler eklenir.1- İlgili Yönetmelikte düzenlenmiş bildirim formu,2- Ruhsatın verildiği tarihten, ruhsatın verildiği tarihte kamu görevlisi ise kamugörevinden ayrıldığı tarihten itibaren 12 ay geçtikten sonra yapılacak başvurular içinCumhuriyet Savcılığından alınacak sabıka kaydı belgesi.3- Yeminli mali müşavirlerin yemin ettiklerine dair yemin belgesi.Ortaklık Bürosu veya Şirketin BildirilmesiMadde 38- Meslek Mensupları ortaklık bürosu veya şirket kurdukları takdirde;a) Ortaklık bürolarında; ortaklık sözleşmesinin noterden tasdikli bir örneği;b) Şirketlerde; şirket sözleşmesinin yayınlandığı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi'nin birörneği (17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 12 nci maddesiyle eklenen ibare.) veya aslı görülerek ilgili <strong>oda</strong>caonaylanmış bir örneği,442


c) (17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 12 nci maddesiyle eklenmiştir.) Şirket ortaklarının, ortaklık paylarınınve adresinin değişmesi halinde, konuya ilişkin kararın noterden onaylı nüshası ile kararınyayınlandığı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin aslı veya ticaret sicilinden alınmış onaylı birörneği veya aslı görülerek ilgili <strong>oda</strong>ca onaylanmış bir örneği,bu ortaklık bürosu veyaşirketlerin merkez ve şubelerinin bağlı olduğu Odaya ortaklar tarafından bir ay içinde birdilekçe ekinde verilir.Büro Edinme ZorunluluğuMadde 39- Her meslek mensubu mesleki <strong>faaliyet</strong>ine başlamadan önce bağlı olduğuOda bilgisinde işyeri açmak zorundadır.Ortaklık bürosu veya şirket kurulması halinde de işyeri açılması mecburidir. Mesleki<strong>faaliyet</strong>te bulunmayan meslek mensupları ikametgahlarının bulunduğu bölgenin Odasınakaydolurlar.İşyerini ve ikamet adresini değiştiren meslek mensupları ile bunların kurduklarıortaklık büroları ve şirketler onbeşgün içinde yeni adreslerini bağlı oldukları <strong>oda</strong>larabildirmek zorundadırlar.Tabela Asılması ZorunluluğuMadde 40- Her meslek mensubu; İşyerinin bulunduğu binanın herkesin kolaylıklagörebileceği biçimde bir yerine, sadece adı ve soyadı ile meslek unvanını taşıyan birtabela asmak zorundadır.443


Birden çok "meslek mensubu çalışmalarını ortaklık bürosu veya şirket şeklindebirleştirdikleri takdirde; tabelaya ayrıca ortaklık bürosu veya şirket unvanı yazılır. Ayrıcaortaklar ad ve soyadları ile unvanlarım da tabelaya yazabilirler.Kimlik Cüzdanı Alınması ve DeğiştirilmesiMadde 41- (17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 13 üncü maddesiyle başlığı ile birlikte değişen şekli.)Meslekmensuplarına bağlı oldukları <strong>oda</strong>lar tarafından kimlik belgesi verilir. İşyerinin başka bir<strong>oda</strong>ya nakli halinde yeni kimlik belgesi verilir ve eskisi iptal edilir. Meslek unvanındanbaşka nüfus hüviyet cüzdanında belirtilen bilgiler ile iş ve ikamet adreslerini içeren bukimlik belgesi <strong>oda</strong> başkanı tarafından imzalanır ve mühürlenir. Kimlik belgeleri, tek tipolarak Birlik tarafından bastırılır. İstifa ve diğer sebeplerle meslekten ayrılanlarkimliklerini iptal edilmek üzere <strong>oda</strong>ya teslim eder.Müşterilerin Odaya BildirimiMadde 42- Meslek mensupları hizmet verdikleri müşterilerini, kayıtlı oldukları <strong>oda</strong>lara6 ayda bir bildirmek zorundadırlar.İşin Reddi Halinde Meslek Mensubunun BelirlenmesiMadde 43- (17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 14 üncü maddesiyle eklenmiştir.)Meslek mensubu gerekli gördüğütakdirde kendisine gelen müşterinin kim olduğunu önceki meslek mensubundan sorupöğrenerek, gerekli görüşmeleri de yaptıktan sonra işi kabul eder.444


Meslek mensupları getirilen iş teklifini gerekçe göstermeden reddedebilir. Redkararları meslek mensubunca iş sahibine yazılı olarak bildirilir.İki meslek mensubu tarafından reddedilen iş sahibi ilgili Odaya müracaat eder. Odakendisine meslek mensubu belirler.(17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı ResmiGazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 14 üncü maddesiyle eklenmiştir.) İş kabulüve reddi ile ilgili uygulama esasları Birlik tarafından bir mecburi meslek kararı ilebelirlenir.Odalararası NakilMadde 44- (17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 15 inci maddesiyle değişen şekli.) Mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunan meslekmensupları nakil için yeni iş yeri merkezinin bulunduğu <strong>oda</strong> yönetim kuruluna yazı ilebaşvurur. Mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunmayan meslek mensuplarının ikametgahdeğişikliklerinde nakil suretiyle kayıt yaptırmaları ihtiyaridir.İşyeri ve ikametgah değişikliklerinde başvuru yazısında, istekte bulunan meslekmensubunun kayıtlı olduğu <strong>oda</strong>nın adı, sicil numarası, ruhsatname numarası ve günü,nakletmek istediği <strong>oda</strong> bölgesi içindeki işyeri ve ikamet adresi bildirilir. Adresdeğişikliğinin Odaya bildirilmesi zorunludur.İnceleme ve Nakil Talebinin KabulüMadde 45- Başvurulan Oda yönetim kurulu nakil başvurusu üzerine gerekliincelemeleri yapar. Talebin kabulü halinde meslek mensubunu Odaya kayıt eder. Kayıt445


günü (17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 16 ncı maddesiyle değişen ibare) Birliğe ve meslek mensubununönceden kayıtlı olduğu Odaya bildirilir. Eski Oda bu bildiri üzerine meslek mensubununadını kayıtlardan siler ve dosyasını naklettiği Odaya gönderir. Varsa, devam eden disiplinsoruşturması eski Odaca sürdürülür. Sonuçları ayrıca (17.09.2007 tarih ve 26646sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 16 ncı maddesiyle eklenenibare.) nakil gittiği <strong>oda</strong>ya bildirilir.Başvurulan Oda yönetim kurulu nakil talebinin <strong>oda</strong>ya varış tarihinden itibaren 1 ayiçinde bir karar vermezse nakil talebi kabul edilmiş sayılır.Nakil Talebinin ReddiMadde 46- Nakil talebinin başvurulan Odaca reddi halinde, nakil isteğinde bulunanmeslek mensubu bu kararın kendisine tebliğinden itibaren on beş gün içinde(17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 16ncı maddesiyle değişen ibare)Birliğe itiraz edebilir.(17.09.2007 tarih ve 26646sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 16 ncı maddesiyle eklenmiştir.)Birlik bu itirazı onbeş gün içinde karara bağlar. Birliğin vereceği karar kesindir.Çalışanlar Listesine Kaydolma ve SilinmeMadde 47-(17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 18 inci maddesiyle başlığı ile birlikte değişen şekli.) Odada, <strong>oda</strong>yakayıtlı her meslek mensubunun kaydedildiği meslek mensubu üye kütüğü ile fiilen446


mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunacakların yazıldığı çalışanlar listesi tutulur. Çalışanlar listesininayrı bir bölümüne ortaklık büroları ve şirketler kaydolunur.Aşağıdaki hallerde meslek mensubunun adı çalışanlar listesinden Yönetim Kurulukararı ile silinir:a) Meslek mensubunun, mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunmayacağını yazılı olarak bildirmesiveya çalışma bürosunu kapatmış olması.b) Çalışma bürosunu <strong>oda</strong> bölgesi dışına nakletmiş bulunması.c) Kanuna göre meslekten çıkarmayı gerektiren cezalara çarptırılması.d) Meslek mensubu olmak için Kanunun aradığı şartların sonradan kaybedilmişolması.e) Ruhsatnamenin verildiği tarihte, verilmemesini gerekli kılan sebeplerin varlığınınsonradan tespit edilmiş olması.f) Mesleki <strong>faaliyet</strong>ine son verdiğinin <strong>oda</strong>ca tespit ve tevsik edilmiş olması.Yukarıdaki (c), (d), (e) ve (f) bentlerine göre verilen çalışma listesinden silme kararı,gerekçeli olmak zorundadır. Bu karara karşı meslek mensubu <strong>oda</strong>da kayıtlı en sonadresine tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Birliğe itiraz edebilir. İtiraz <strong>oda</strong>kanalıyla yapılır. İtiraz üzerine Birlikçe alınan kararlar, ilgili <strong>oda</strong>ya da bildirilir.Meslek mensubu, silme kararı kesinleşinceye kadar mesleğini yapma hakkına sahiptir.Kesinleştikten sonra mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunamaz. Oda disiplin kurulu, kamu yararı447


akımından gerekli gördüğü hallerde, yönetim kurulunun çalışanlar listesinden silmekararı üzerine, meslek mensubunun geçici olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>te bulunmasınıyasaklayabilir. Çalışanlar listesinden silinmeyi gerektiren hallerin sona erdiğini ispat edenmeslek mensubu bu listeye yeniden yazılmaya hak kazanır.Mesleki şirketlerin, tasfiyesine karar verildiği halde, tasfiye işlemlerinin üç yıldatamamlanmaması veya şirketin üç yıl gayri faal durumda olduğunun tespit edilmesihalinde, bu şirketlere ait kayıtlar yönetim kurulu kararıyla şirketler sicilinden silinir. Üyeolmanın hukuki yükümlülüklerini yerine getiren şirketler gayri faal sayılmaz.Hizmet SözleşmesiMadde 48- Meslek mensupları ile müşteriler arasında meslekî konularda yapılacaksözleşmelerle ilgili tip sözleşmeler <strong>oda</strong>lar tarafından bastırılır ve çalışanlar listesine kayıtlımeslek mensuplarına ihtiyaçları ölçüsünde dağıtılır. Tip sözleşmelerde, en az aşağıdakihususlara yer verilir.a) Tarafların açık adresleri, vergi daireleri ve vergi daireleri sicil numaraları,b) Yapılacak işlerin amacı ve kapsamı (Ücret tespiti soru belgesinde yer alan hususlarda gözönüne alınarak verilecek hizmetler ayrıntılı olarak belirtilir.)c) Tarafların karşılıklı sorumluluk ve yükümlülükleri (Sorumluluk ve yükümlülükler,Kanun ve buna ilişkin yönetmeliklerde düzenlenmiş hususlara ve ilkelere aykırı olarakdeğiştirilmez. Sorumluluk ve yükümlülükleri448


etkileyecek uyarı ve öneriler yazılı yapılır. Sorumluluk ve yükümlülükler maddede ayrıayrı hukuki sonuçları da belirtilerek düzenlenir.)d) Ücretin tutarı ve ödeme şekli (Ücretin ödenmesi, Çeşitli durumlara göre ücrettutarının ne kadar olduğunu, işle ilgili giderlerin nasıl karşılanacağı hususları düzenlenir.)(17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 19uncu maddesiyle eklenen cümle.) Sözleşme ücretinin rakamla ve yazıyla belirtilmesizorunludur.e)Yapılan denetim sözleşmesi ise denetim kapsamı, hazırlanacak tablolar, başlama vebitiş tarihleri, <strong>raporu</strong>n verileceği tarih v.b. diğer hususlar dikkate alınır. Sorumluluk veyükümlülükler ayrıntılı olarak belirtilir.f) Sözleşmenin yeri, süresi ve tarihi, Odalar, tip sözleşmelerin hazırlanmasında, o İldebulunan ticaret ve sanayi <strong>oda</strong>ları ile esnaf ve kefalet kooperatiflerinin tip sözleşmekonusundaki görüşlerim de alır. Ücret tespit soru belgesi, tip sözleşmesinin ekinioluşturur.ÜcretMadde 49- Ücret meslek mensuplarının hizmetlerine karşılık olan meblağı ifade eder.Ücretin asgari miktarı tarife ile belirlenir.Tarifedeki asgari miktar altında ücret karşılığında iş kabulü yasak olup, aksinehareket, disiplin cezasını gerektirir.449


Her Oda yönetim kurulu, her yıl Ocak ayından geçerli olmak üzere yeminli malimüşavirlerin yapacakları iş ve işlemler karşılığında alacakları ücretleri gösterir birer tarifehazırlayarak Geçici Kurul'a (Birliğe) gönderir.Görevle İlgili SuçlarMadde 50- Meslek mensupları, görevleri sırasında veya görevleri sebebiyle İşlediklerisuçlardan dolayı, fiillerinin niteliğine göre Türk Ceza Kanununun Devlet Memurlarına aithükümleri uyarınca cezalandırılırlar.Disiplin CezalanMadde 51- Mesleğin vakar ve onuruna aykırı fiil hareketlerde bulunanlarla,görevlerini yapmayan veya kusurlu olarak yapan yahut da görevinin gerektirdiği güvenisarsıcı hareketlerde bulunan meslek mensupları hakkında, muhasebe ve müşavirlikhizmetlerinin gereği gibi yürütülmesi maksadı ile durumun niteliğine ve ağırlık derecesinegöre aşağıdaki disiplin cezalan verilir.Disiplin cezaları şunlardır:a) Uyarma; meslek mensubuna mesleğinin icrasında daha dikkatli davranmasıgerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.b) Kınama; meslek mensubunun görevinde ve davranışında kusurlu sayıldığının yazıile bildirilmesidir.450


c) Geçici olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>ten alıkoyma; mesleki sıfatı saklı kalmak şartıyla altıaydan az bir yıldan çok olmamak üzere mesleki <strong>faaliyet</strong>ten alıkoymadır.d) Yeminli sıfatını kaldırma; yeminli mali müşavirlerin yeminli sıfatının kaldırılmasıdır.e) Meslekten çıkarma; meslek mensubunun ruhsatnamesinin geri alınarak bir daha bumesleği icra etmesine izin verilmemesidir.Mesleki kurallara, mesleğin vakar ve onurunaaykırı fiil ve harekette bulunanlarla, görevinin gerektirdiği güveni sarsıcı harekettebulunan meslek mensupları hakkında, ilk defasında uyarma, tekrarında ise kınama cezasıuygulanır.Görevini bağımsızlık, tarafsızlık ve dürüstlükle yapmayan veya kusurlu olarak yapanveyahut ta bu Kanunda yer alan mesleğin genel prensiplerine aykırı harekette bulunanmeslek mensupları için geçici olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>ten alıkoyma cezası uygulanır.Tasdik yetkisini gerçeğe aykırı olarak kullandığı (17.09.2007 tarih ve 26646 sayılıResmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 2 nci maddesiyle değişen ibare)MaliyeBakanlığınca ilk defa tespit edilen ve rapora bağlanan yeminli mali müşavirler hakkındageçici olarak mesleki <strong>faaliyet</strong>ten alıkoyma, bu husus tekerrür edip, bunun mahkemekararıyla kesinleşmesi halinde de yeminli sıfatını kaldırma cezası verilir.Mükellefle birlikte kasden vergi ziyanına sebebiyet verdikleri mahkeme karan ilekesinleşen meslek mensuplarına, meslekten çıkarma cezası verilir.Üç yıllık bir dönemiçinde iki veya daha fazla disiplin cezasını gerektiren davranışta bulunan meslekmensubuna, her yeni suçu için bir öncekinden daha ağır ceza uygulanabilir.451


Beş yıllık dönem içinde iki defa mesleki <strong>faaliyet</strong>ten alıkoyma cezası ilecezalandırılmasından sonra bu cezayı gerektiren fiili yeniden işleyen meslek mensuplarıhakkında meslekten çıkarma cezası uygulanır.Disiplin Kurulları bir derece ağır veya bir derece hafif disiplin cezasının uygulanmasınakarar verebilirler.Takibat ve hüküm tesisi disiplin soruşturması yapılmasına ve disiplin cezasıuygulanmasına engel değildir.Meslek mensubu hakkında savunması alınmadan disiplin cezası verilemez. Yetkilidisiplin kurulunun 10 günden az olmamak üzere verdiği süre İçinde savunmayapmayanlar, savunma hakkından vazgeçmiş sayılırlar.Disiplin cezaları kesinleşme tarihinden itibaren uygulanır.Yönerge düzenlemeEk Madde 1-(17.09.2007 tarih ve 26646 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 20 nci maddesiyle eklenmiştir.) Odalarca, bu Yönetmelik hükümlerininuygulanması ile ilgili olarak aşağıda belirtilen hususlar için yönergeler düzenlenir.a) Oda birimlerinin oluşumu ile bu birimlerce yürütülecek iş ve işlemler.b) Oda personelinin niteliği, işe alınmaları, görev ve sorumlulukları, ücret ve sairhakları, çalışma koşulları, görevlerine son verilmesi ve sair hususlara ilişkin usul veesaslar.452


c) Oda tarafından yapılacak ihalelere ilişkin usul ve esaslar.d) Disiplin kovuşturmaları ile ilgili ön incelemenin usul ve esasları ile kesinleşendisiplin cezalarının uygulanmasının usulü.e) Geçici olarak yurt içinde ve yurt dışında başka bir yerde görevlendirileceklereödenecek harcırahın miktarı, usul ve esasları.f) Meslek mensupları ile mükellefler arasındaki çeşitli uyuşmazlıkların tahkim usulü ileçözülmesinin usul ve esasları. Odalar, gerekli gördükleri sair hususları da yönergelerledüzenleyebilirler.Geçici Madde 1- Birlik kurulup, Yönetmeliği yayımlanıncaya kadar bu Yönetmelikhükümleri uygulanır.Geçici Madde 2- Oda yönetim kuruluna seçilecek üyelerde <strong>oda</strong>ların kurulmasındanitibaren 6 yıl için 5 yıllık kıdem şartı aranmaz.YürürlükMadde 52- Bu Yönetmelik yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe girer.YürütmeMadde 53- Bu Yönetmelik hükümlerini Yeminli Malî Müşavirler Odaları YönetimKurulları yürütür.453


YMM'lerin Tasdik Edecekleri Belgeler, Tasdik Konuları, Tasdike İlişkin Usul veEsaslar Hakkında YönetmelikAmaç ve KapsamMadde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, Yeminli Mali Müşavirlerce, gerçek veya tüzelkişilerin veya bunların teşebbüs veya işletmelerinin mali tablo veya beyannamelerinin;vergi, istisna, muafiyet, iade, indirim, tecil, terkin veya zarar mahsubu işlemleri vebenzeri taleplerinin mevzuat hükümlerine, muhasebe ilke ve standartlarına uygunluğuesas alınarak hesapların gerçeğe uygun ve doğru bilgi verecek şekilde tutulmasını ve busuretle mükelleflerin doğru beyanda bulunmalarını sağlamaktır.Yeminli mali müşavirlerce, gerçek ve tüzel kişilerin mükellefiyet şekilleri, iş kolları veciroları, döviz kazandırıcı işlemleri, ithalat ve ihracatları, yatırım miktarları ve nevileri ilebelgelerin ibraz edileceği merciler esas alınmak suretiyle tasdik edecekleri belgeler, tasdikkonuları ve tasdike ilişkin usul ve esaslar bu Yönetmelikte belirtilmiştir.Hukuki DayanakMadde 2- Bu Yönetmelik, 3568 sayılı Kanunun 12'nci maddesi hükmüne dayanılarakhazırlanmıştır.KavramlarMadde 3- Bu Yönetmelikte geçen;454


Kanun3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli MaliMüşavirlik Kanunu'nu,BakanlıkMaliye Bakanlığı,BakanMaliye Bakanı,Muhasebe İlke ve" StandartlarıMuhasebe işlem ve kayıtları ile mali tabloların hazırlanmasında işletmeler tarafındanesas alınması zorunlu olan ve Bakanlık tarafından Tebliğ ile açıklanacak olandüzenlemeleri,Denetleme İlke ve StandartlarıYeminli mali müşavir tarafından verilecek tasdik hizmetinde uyulacak ve Bakanlıktarafından belirlenecek esasları,Rapor Standartlarıİnceleme ve denetleme sonucu yeminli mali müşavir tarafından tasdik kapsamıölçüsünde düzenlenecek ve Bakanlıkça bulunması zorunlu bilgileri içerecek raporesaslarını,455


Mali TablolarBu Yönetmenlik hükümlerine uygun olarak çıkarılacak bilanço ve gelir tablolarını,ifadeeder.TasdikMadde 4- Tasdik, gerçek veya tüzel kişilerin veya bunların teşebbüs ve işletmelerininyeminli mali müşavirlerce denetleme ilke ve standartlarına göre uygunluk yönündenincelenmesi, bu inceleme sonuçlarına dayanılarak tasdik kapsamına giren konuların vebelgelerin gerçeği yansıtıp yansıtmadığının imza ve mühür kullanmak suretiyle tespiti verapora bağlanmasıdır.Tasdike esas alman denetleme ilke ve standartları ile muhasebe ilke ve standartları,mevzuat hükümleri ve genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri gözönüne alınarak,Bakanlıkça hazırlanan tebliğlerle belirlenir.Bu Yönetmelik ve Bakanlık tarafından konuya ilişkin olarak yapılacak diğerdüzenlemeler çerçevesinde tasdik edilmiş konu ve belgeler kamu idaresinin yetkililerincetasdikin kapsamı ölçüsünde incelenmiş olarak kabul edilir. Ancak, çeşitli kanunlarla kamuidaresine tanınan inceleme ve teftiş yetkilerinin kullanılmasına ve gerektiğinde tekrarınaait hususlar saklıdır.Tasdik AmacıMadde 5-Tasdikin amacı;456


a) Gerçek veya tüzel kişilerin veya bunların teşebbüs ve işletmelerinin hesap vekayıtlarının sonuçlarını gösteren mali tablolarının yanıltıcı olmayacak biçimde eksiksiz vegerçeğe uygun şekilde düzenlenmesini sağlayarak kamunun istifadesine sunmak,b) Gerçek veya tüzel kişilerin veya bunların teşebbüs ve işletmelerinin ilgili mevzuatyönünden olan taleplerin karşılanmasında çabukluğu sağlayarak hak ve yararlarınıkorumak,c) Vergi idaresi ve mükellef ilişkilerinde güveni hakim kılmaktır.Tasdik Talebinin NiteliğiMadde 6- Gerçek ve tüzel kişiler veya bunların teşebbüs ve işletmeleri tasdik işlerinedeniyle yeminli mali müşavirin ücret faktöründen ziyade tasdik amacınıgerçekleştirecek uzmanlık ve deneyimini esas alarak seçimini yapar.Yeminli mali müşavirler de üstlenecekleri tasdik işleminin kendilerine getirebileceğiriski tespit etmek; tasdik kapsam ve programını belirlemek amacıyla gerekli araştırmalaryapmak zorundadırlar. Görevi üstlenecek yeminli mali müşavir, daha önce tasdik talebinikarşılayan veya karşılamakta olan meslek mensubundan görüşme yapmak suretiyle bilgitoplayabilir.Tasdik KapsamıMadde 7- Yeminli mali müşavirlerce vergi mevzuatı yönünden tasdiki yapılabilecekolan konu ve belgeler aşağıda belirtilmiştir.457


A) Gelir Vergisi Yönünden:a) Yıllık gelir vergisi beyannameleri ve bunlara ekli mali tablolar ve bildirimler.b) Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi ile ilgili olarak verilen muhtasarbeyannameler.c) Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 80 inci maddesi ve 82'nci maddesi ile ilgili olarakverilecek münferit beyannameler.d) Geçici vergi bildirimleri.B) Kurumlar Vergisi Yönünden:a) Yıllık kurumlar vergisi beyannameleri ve bunlara ekli mali tablolar ve bildirimler.b) Kurumlar Vergisi Kanununun 24 üncü maddesi uyarınca verilen muhtasarbeyannameler,c) Kurumlar Vergisi Kanununun 22'nci maddesi uyarınca verilen özel beyannameler.d) Geçici vergi bildirimleri.C) Katma Değer Vergisi Yönünden:a) Katma değer vergisi beyannameleri ve ekleri,b) İade hakkı doğuran işlem ve belgeler,458


c) Maliye Bakanlığınca gerek görülecek katma değer vergisine ilişkin diğer işlem vebelgeler,D) Veraset ve İntikal Vergisi Yönünden:a) 7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 10'uncu maddesinin (a) bendiuyarınca yapılmakta olan servet incelemelerine konu olan bilançolar ve bununla ilgilibeyannameler.b) Veraset ve İntikal vergisi beyannamelerinin ve eklerinin incelenmesi, takdirişlemlerinin yapılması ve tasdiki.E) Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun Yönünden:a) 6183 sayılı Kanunun 48. maddesi gereğince borcunun tecilini talep edenmükelleflerin dolduracakları "Erteleme ve Taksitlendirme Talep ve DeğerlendirmeFormları"b) 6183 sayılı Kanunun 105'inci maddesi gereğince verilen terkin beyanlarınınincelenmesi ve tasdiki,F) Damga Vergisi Yönünden:a) 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 18 ve 22'nci maddeleri uyarınca makbuzkarşılığı ödemeler için verilecek damga vergisi beyannameleri ile 19 ve 23 üncümaddeleri uyarınca istihkaktan kesinti suretiyle tahsil edilen damga vergileri ile ilgiliolarak verilecek beyannameler.459


G) Mali Mevzuatta Yeralan Teşvik, İndirim, İstisna ve Muafiyetler Yönünden:a) Yatırım indirimi,b) Döviz kazandırıcı işlemlerde vergi istisnası,c) Yeniden değerleme,d) Stok değerlemesi,e) Eğitim, spor ve sağlık yatırımlarından elde edilen kazanç istisnası,f) Dernek, tesis, vakıf ve kooperatiflere muafiyet tanınması,g) Diğer teşvik, indirim, istisna ve muafiyetlerle ilgili işlemler,Bakanlık, tasdik kapsamına alınan beyanname, bildirim ve belgelerin tasdikuygulamasını zaman ve konu itibariyle sınırlandırmaya veya genişletmeye yetkilidir.Tasdik işlemi yapılırken aranacak asgari bilgi, şekil şartları ile tasdike ilişkin diğer usulve esaslar Bakanlıkça çıkartılacak tebliğlerle belirlenir. Yukarıda belirtilen konuların vebelgelerin tasdikine ilişkin olarak Bakanlıkça tebliğ çıkartılmadıkça, yeminli malimüşavirler bu konu ve belgelerle ilgili olarak tasdik işlemi yapamazlar.DenetlemeMadde 8- Gerçek veya tüzel kişilerin veya bunların teşebbüs ve işletmelerinin hesapdönemleri itibariyle çıkarılan mali tabloların tasdiki; bu tabloların kapsadığı döneminbaşından itibaren sürekli denetleme sonucunda yapılabileceği gibi, dönemin460


kapanmasından sonra yapılacak denetim sonucunda da yapılabilir. Denetimin hangiduruma göre yapıldığı tasdik <strong>raporu</strong>nda açıkça belirtilir.Sürekli denetlemeyi kapsayan tasdik hizmetini veren yeminli mali müşavir, belirliaralıklarla haber vermeksizin kasa sayım ve stok tespiti yapabilir, yıl sonu envanterçalışmalarını denetleyebilir. Yeminli mali müşavirler, tasdik konuları ile ilgili olarak karşıtincelemeler yapabilir. Başka Oda çevrelerindeki karşıt incelemeler, ücreti ÜcretYönetmeliğindeki usul ve esaslar çerçevesinde ödenmek kaydıyla, o <strong>oda</strong>ya mensupyeminli mali müşavirlere yaptırılabilir.Tasdik TalebiMadde 9- Tasdik kapsamına giren mali tablolar ve beyannameler ile diğer belgelerinyeminli mali müşavirlerce denetlenmesi ve tasdiki ilgilinin talebi üzerine yapılır.Bankalar ve sigorta şirketleri, dış ticaret sermaye şirketleri, Sermaye PiyasasıKanunu'na göre menkul kıymetlerini halka arz etmiş olan veya arz etmiş sayılan şirketler,aracı kurumlar, yatırım ortaklıkları ve fonları ve Bakanlığın gerek gördüğü diğer şirketlerve kuruluşlar hesap dönemlerine ilişkin mali tablolarını ve beyannamelerini bu Yönetmelikçerçevesinde tasdik ettirirler.Mali Tablolarının tasdiki zorunlu tutulan gerçek veya tüzel kişilerin yeminli malimüşaviri herhangi bir nedenle seçmemesi halinde bu seçim, Birlik (Geçici Kurul)tarafından ilgili Odaya yaptırılır ve ilgililere bildirilir. Yeminli mali müşavir seçmek zorundabulunan gerçek ve tüzel kişiler; tasdiki zorunlu tutulan mali tabloların ilgili bulunduğu461


hesap döneminin başına kadar seçtikleri yeminli mali müşavirleri Birliğe (Geçici Kurul'a)bildirmedikleri takdirde, yeminli mali müşavir seçmemiş sayılırlar.Tasdik SözleşmesiMadde 10- İlgililerce yaptırılacak tasdik hizmetinin tasdik sözleşmesine bağlanmasıve sözleşme tarihinden itibaren 15 gün içinde bir örneğinin yeminli mali müşavirlerceBakanlığa gönderilmesi zorunludur.Tasdik sözleşmesinde en az aşağıda yazılı hususlara yer verilir.a) Tasdikin amacı, kapsamı, varsa özel nedenleri,b) Yeminli mali müşavirlerce verilecek hizmetin niteliği ve süresi,c) Tarafların sorumluluk ve yükümlülükleri,d) Ücret.Tasdik sözleşmesi, yazılı gerekçe göstermek şartıyla taraflarca her zamanfeshedilebilir. Feshedilen sözleşmeler, fesih tarihinden itibaren en geç 15 gün içindeBakanlığa bildirilir.Sürekli denetimlerde yıllık beyannamelerin ve buna ekli mali tabloların beyanedileceği aydan önceki üç ay içinde tasdik sözleşmesi feshedilemez.462


Yıllık Mali tablolarının tasdiki zorunlu tutulan işletmelerin, tasdik sözleşmesinin feshihalinde; bu işletmeler bir ay içinde diğer bir yeminli mali müşavirle sözleşme yapmakzorundadırlar.Tasdik sözleşmesinin feshi halinde yeminli mali müşavir çalışma notlarını ve gereklitüm bilgileri, yerine geçecek olan yeminli mali müşavire devretmekzorundadır.(31.05.1995 tarih ve 22299 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYönetmeliğin 1 inci maddesiyle eklenen ve 23.02.1995 tarihinden geçerli olmaküzere yayımı tarihinde yürürlüğe giren şekli.)Bu Yönetmeliğin 7/A- a ve 7/B-amaddelerinde belirtilen belgelerin tasdikine ilişkin sözleşmeler ilgili vergilendirmedöneminin ilk ayı içinde düzenlenir.İnceleme YeriMadde 11- Tasdik konusu inceleme ve denetleme, ilgilinin iş yerinde yapılır.İncelemenin iş yerinde yapılmasının imkansız olduğu hallerde inceleme, tasdiki yapacakyeminli mali müşavirin bürosunda yürütülür. Bu takdirde ilgili gerekli defter ve belgeleriniyeminli mali müşavire bir tutanakla teslim eder.Sürekli denetlemelerde, inceleme ve denetlemenin ilgilinin işyerinde yapılması esastır.Yeminli Mali Müşavirlerin YetkileriMadde 12- İlgililer, bu Yönetmeliğe göre sözleşme yaptıkları yeminli malimüşavirleri;a) Tasdik konularıyla ilgili tüm defter, kayıt ve belgeleri gizli olsalar dahi incelemek,463


) Tasdik işlemini ilgilendiren tüm bilgileri yöneticilerden, iç denetçilerden ve diğerilgililerden istemek,c) Şirketlerin Yönetim Kurulu ve Genel Kurul toplantılarına katılmak ve butoplantılarda istenildiği takdirde tasdik <strong>faaliyet</strong>ini ve sonuçlarını ilgilendiren konulardaaçıklamalarda bulunmak, ile yetkili kılınmış sayılırlar.Kamu idare ve müesseseleri, yeminli mali müşavirlerin tasdik konusu ile sınırlı olmaküzere isteyeceği bilgileri vermekle yükümlüdürler. Bilgiler yazı ile istenir; yazı tasdikkonusu ile ilgili husus ve sözleşme içeriği belirtilir.Yeminli mali müşavirler, vergi incelemelerinde tarhiyat öncesi ve sonrası uzlaşmalardavergi yargısında; mükellefle veya vergi sorumlusu ile beraber hazır bulunabilirler veaçıklamalar yapabilirler.Araştırma ve İncelemenin PlanlanmasıMadde 13- Planlama, tasdikin mahiyeti, kapsamı ve zamanlanması dikkate alınarak,çalışmanın doğru bir biçimde yönlendirilmesi, sistemli bir şekilde yürütülmesi ve nihaiamaca ulaştırılması için yapılır.Tasdik çalışması ile ilgili olarak yapılacak planlamada;a) İşletmenin organizasyonu, iç kontrol sistemi, çalışma tarzı, üretim süreci ve iş akışıile işletmenin içinde bulunduğu sektör v.b. hususlarda gerekli araştırmaların yapılması,464


) Mali tablolar, önceki döneme ait çalışma kağıtları ve tasdik raporları, vergiinceleme raporları ve diğer işletme ile ilgili raporların gözden geçirilmesi,c) İşletmenin muhasebe politikasının incelenmesi; yayınlanan muhasebe standart veilkelerine uygunluğunun araştırılması,d) Tasdik çalışması sırasında bilgi alınabilecek ve veri hazırlayacak işletmepersonelinin belirlenmesi ve bunlar arasında koordinasyonun sağlanması,e) Yazılı tasdik çalışma planının hazırlanması, gerekir.Kanıt ToplamaMadde 14- Yeminli mali müşavirler tasdik çalışmasının yürütülmesi sırasında tasdikkonusu ve kapsamı ile ilgili yeterli miktarda güvenilir kanıtları toplamak zorundadırlar.Kanıt miktarlarının yeterli olup olmadığının belirlenmesinde, kanıtın nitelik ve nicelikaçısından önemi; hatalı veya hileli olma riski, güvenirliği gibi hususlar gözönündebulundurulur.Kanıt toplamada amaç; tasdik konu ve kapsamı ile sınırlı olmak kaydıyla;a) Tüm varlık, kaynak, gelir ve giderlerin gerçek olup olmadığı ve bunlara ilişkin bütünişlemlerin doğru kaydedilip, kaydedilmediği,b) Mali tablolara yansıtılması gereken bütün işlem ve hesapların bu tablolarda gerçekşekliyle yer alıp almadığı.465


c) Varlıklara ilişkin hakların ve borçlara ilişkin yükümlülüklerin işletmeye ait olupolmadığı,yönünden fiili durum ve belgelerin esas alınarak araştırılmasıdır.Denetim TeknikleriMadde 15- Yeminli mali müşavirler tasdik çalışmalarının yürütülmesinde kanıtlarıaşağıdaki ve benzeri tekniklerle toplarlar.a) Sayım ve envanter incelemesi: İşletme kayıtlarında gösterilen mevcut ve borçlarınilgili mevzuat hükümlerinde öngörülen belgelerle doğrulanması, fiili ve kaydienvanterlerin yapılması işlemidir.b) Belge incelemesi: İşletme muhasebe kayıtlarının belgelere dayandırıldığınındoğrulanması; ibraz edilen belgelerin gerçeği yansıtıp yansıtmadığının ve ilgili mevzuathükümlerine uygunluğunun araştırılmasıdır.c) Bilgi toplama: İşletme muhasebe kayıtları ve belgeler konusunda gerekli açıklığınolmadığı hallerde ilgililerden bilgi alınması; alınan bilgilerin tutanakla tespit edilmesidir.d) Doğrulama: İşletme kayıtlarında yer alan hususların ilgili üçüncü şahıslarnezdindeki defter ve belgeler üzerinde araştırılarak tespit yapılmak suretiyledoğrulanmasıdır.e) Karşılaştırma ve puantaj: Aralarında uygunluk bulunması gereken tutarlarınkarşılaştırılması; toptan aktarmaların kontrolü, kayıt ve belge üzerindeki her türlüaritmetik işlemlerin doğruluğunun araştırılmasıdır.466


f) Analitik inceleme: İşletme hesap ve işlemlerinde ortaya çıkması gereken normalsonuçlarda, varsa sapmaların tespit edilmesi amacıyla, cari yıl hesaplarının aylık veyayıllık olarak randıman, verimlilik, üretim, tüketim, kapasite kullanımı v.b. bakımlardan;önceki yıl hesap ve işlemleriyle,kapasite raporlarındaki sonuçlarla, bütçe verileriyle veyasektör ortalamasıyla, teknolojik unsurlar dikkate alınarak oran ve trend analizi gibiistatistik yöntemler uygulanarak sonuçların olması gerekenlerle karşılaştırılması vedeğerlendirilmesidir.Sözü edilen bu teknikler, sürekli denetimlerde, hesapların niteliği, hacmi ve butekniklerin özellikleri gözönünde bulundurularak yeminli mali müşavirin belirleyeceğiaralıklarla, tasdik sözleşmesi tarihinden tasdik <strong>raporu</strong> tarihine kadar uygulanır. Diğerdenetimlerde ise denetimin her safhasında uygulanabilir.Hataların Düzeltilmesi ve Hilelerin Ortaya ÇıkarılmasıMadde 16- Hata ve hilelerin önlenmesi veya ortaya çıkarılması konusundaki temelsorumluluk işletme yönetimi ve yeminli mali müşavire aittir. Yeminli mali müşavir, tasdikkonusu ve belgelerin ilgili mevzuat hükümlerine uygunluğu ve gerçek durumu yansıtmasıyönünden önemli etkileri olabilecek hata ve hileleri düzeltecek veya ortaya çıkaracakşekilde planlanmak ve yürütmekle yükümlüdür.Yeminli mali müşavir, tasdik konusu ve belgelerin doğruluğu ve gerçeği yansıtmasınaolan olumsuz etkileri giderebilecek hata ve hileleri, düzeltme önerisiyle birlikte işletmeyönetimine bildirir. İşletme yönetiminin bunları düzeltmesi halinde tasdik konusu belgeler467


tasdik edilir. Hataların düzeltilmesi istendiği halde, düzeltilmez ise veya hileli bir durumuntesbiti halinde durum, bir raporla ilgili mercilere bildirilir.Çalışma KâğıtlarıMadde 17- Yeminli mali müşavirlerin denetleme <strong>faaliyet</strong>leri ile ilgili olarak düzenli veyeterli bir kayıt düzenine sahip olmaları gerekir.Kayıt düzeni: Çalışma kağıtları ve bunların dosyalanması ile sağlanır. Çalışmakâğıtları, izlenen denetleme yöntem ve tekniklerini, uygulanan denetleme testlerini,toplanan bilgileri ve incelemelerle ilgili olarak ulaşılan sonuçları gösteren hazırlanmasızorunlu belgelerdir. Çalışma kâğıtlarında en az aşağıdaki hususlar yer alır.a) Her çalışma kâğıdında bir başlık bulunur. Bu başlık denetlenen müşteriyi,denetlemenin yapıldığı dönemi, çalışma kâğıdının konusunu, hazırlayan yeminli malimüşavirin ad ve paraflarını ve hazırlama tarihini içerir.b) İyi bir dosyalamanın yapılması açısından kâğıtlar uygun bir düzenle kodlanır.c) Tamamlanmış çalışma kâğıtlarında; yapılan denetleme yöntem ve teknikleri ile ilgilihususlar, puantaj işaretleri ve sembollerin anlamları açıkça gösterilir ve yeterliaçıklamalara yer verilir.d) Çalışma kâğıtları, tasdik kapsamı ile sınırlı olmak üzere, defter kayıtlarının ve bunagöre düzenlenmiş mali tabloların genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine ne ölçüdeuygun hazırlanmış olduğu hususlarında güven yaratacak şekilde açıklık taşır.468


e) Her çalışma kâğıdında hazırlanma amacına uygun yeterli bilgi belirtilir.Çalışmakâğıtlarının mülkiyeti yeminli mali müşavire aittir. Bunların, dosya içinde,düzenlenmelerini izleyen yıldan itibaren 10 yıl süreyle; bu süre içinde hukuki ihtilafa konuolan dosyaların ihtilafın sonuçlanmasına kadar, saklanması ve yetkili mercilerceistendiğinde ibraz edilmesi zorunludur.Tasdik SonuçlarıMadde 18- Mali tablo ve beyannamelere veya tasdik konusuna ilişkin tasdiksonuçları, yeminli mali müşavirce bir rapora bağlanır.Yeminli mali müşavirce 3 örnek olarak düzenlenecek tasdik raporlarının 2 örneği ilgilifirma, kurum ve kuruluşların yetkililerine teslim edilir. Rapor ile mali tablo vebeyannameler arasındaki mutabakatın sağlanması yeminli mali müşavirinsorumluluğundadır. Düzenlenen raporların birer örneği, tasdik konusu belgelerle birliktetasdiki isteyen mercie doğrudan yeminli mali müşavirce verilir.Tasdik RaporlarıMadde 19- Yeminli mali müşavirlerce düzenlenecek tasdik raporları, bu Yönetmeliğin7 nci maddesi ile tasdik kapsamına alınan konular itibariyle çeşitlendirilir.Yeminli mali müşavirlerce düzenlenen bütün tasdik raporlarına meslek sicil numarasıile birlikte biri genel, di^. ı i özel iki sayı verilir. Genel sayı, yeminli mali müşavirinmesleki <strong>faaliyet</strong>e başlamasından itibaren kendi imza ve mührü ile düzenlediği raporda (1)den başlatılmak suretiyle mesleki <strong>faaliyet</strong>ten ayrılana kadar kesintisiz devam ettirilir.469


Mesleki <strong>faaliyet</strong>ten ayrılıp, sonra bağlı oldukları <strong>oda</strong>lara tekrar <strong>faaliyet</strong>e başlayacaklarınıbildirip <strong>faaliyet</strong>e başlayanlar, genel sayıya, mesleki <strong>faaliyet</strong>ten ayırdıkları tarihteki sonsayıdan itibaren devam ederler. Özel sayı ise, her takvim yılı başında yeniden başlar veyıl sonuna kadar devam eder. Tasdik raporlarına sayı verilmesinde, önce meslek sicilnumarası, sonra genel sayı ve daha sonra özel sayı kullanılır.Rapor sayısının başına yeminli mali müşavir deyimini ifade eden "YMM" rumuzukonulur.Yeminli mali müşavirlerce düzenlenen raporların her sayfası paraf edilir, mühürlenir,son sayfası ise imzalanır ve mühürlenir.Tasdik konu ve kapsamı itibariyle düzenlenecek raporlarda yer alacak asgari konularve rapor dispozisyonları tasdike tabi tutulan konu ile ilgili olarak Bakanlıkça çıkartılacaktebliğlerde belirlenir.Raporlar, tespit edilmiş dispozisyona uygun olarak, kolay anlaşılır, kısa cümlelerhalinde, açık bir üslup ile kaleme alınır. Raporlardaki açıklamalar tereddüde mahalvermeyecek nitelikte olur.Sürekli denetlemeyi gerektiren tasdik raporlarında, mali tablo ve raporlar üzerindedoğrudan veya dolaylı etkisi olan veya olması muhtemel her türlü mevzuat aykırılıkları vemali tabloların genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun hazırlanıp hazırlanmadığıbelirtilir.470


Yeminli mali müşavir, bir bütün olarak ele alınan mali tabloların gerçeğe uygunluğu vedoğruluğu hakkında edindiği kanaatini; tespit olunan beyanların ilgili mevzuat hükümlerive mali tablolar ile uyumlu olup olmadığı yolundaki görüşünü ortaya koymaklayükümlüdür.Yeminli Mali Müşavirlerin SorumluluğuMadde 20- Bu Yönetmelik kapsamına giren tasdik işlemlerinde imza ve mühürkullanmak suretiyle tasdik yapan dolayısıyla tasdik <strong>raporu</strong> düzenleyen yeminli malimüşavirler, tasdik kapsamı ile sınırlı olmak üzere tasdikin doğruluğundan sorumludurlar.Tasdik konusu ile ilgili olarak Bakanlıkça tebliğlerle belirlenen hususların; tasdik kapsamıiçinde mutlaka araştırılması ve incelenmesi zorunludur.Yeminli mali müşavirler inceledikleri ve sonucunda tasdik <strong>raporu</strong> düzenledikleri konuve belgelerin gerçeği yansıtmaması ve doğru olmaması halinde, ziyaa uğratılanvergilerden ve kesilecek cezalardan Vergi Usul Kanunu ve 3568 sayılı Kanun hükümleriuyarınca mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludurlar. Bu sorumluluğunyerine getirilmesinde Borçlar Kanununun "Tam Teselsül" hükümleri uygulanır.Tasdik <strong>raporu</strong>nun düzenlenmesi ve incelemenin yapılması sırasında, başka bir ildekibir inceleme ve bilgi toplama işinin, o ilde bulunan bir yeminli mali müşavire yaptırılmışolması halinde, bu kısmi incelemeden doğan sorumluluk incelemeyi yapan yeminli malimüşavire aittir.Yeminli mali müşavirler tasdikten doğan sorumluluklarını yerine getirebilmeleri içindoğabilecek zararların tazmini amacıyla sorumluluk sigortası yaptırabilirler.471


Tasdik amacıyla yapılacak inceleme ve denetlemelerde doğacak zararların hukukisorumluluğu yeminli mali müşavire aittir.Diğer HükümlerMadde 21- Kanun uyarınca düzenlenen yönetmeliklerin yeminli mali müşavirlerinçalışma usul ve esaslarına ilişkin hükümleri bu Yönetmelik için de geçerlidir.Geçici Madde 1- Bu Yönetmeliğin 7/A-a ve 7/B-a maddelerinde belirtilen belgelerden1995 vergilendirme dönemine ait olanların tasdikine ilişkin sözleşmeler 31.08.1995 tarihisonuna kadar düzenlenir.YürürlükMadde 22- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.YürütmeMadde 23- Bu Yönetmelik hükümlerini Maliye Bakanı yürütür.Geçici Madde 1- (31.05.1995 tarih ve 22299 sayılı Resmi Gazete'deyayımlanan Yönetmeliğin 2 nci maddesiyle eklenen ve 23.02.1995 tarihindengeçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe giren şekli.) Bu Yönetmeliğin7/A-a ve 7/B-a maddelerinde belirtilen belgelerden 1995 vergilendirmedönemine ait olanların tasdikine ilişkin sözleşmeler 31 Mayıs 1995 tarihi sonunakadar düzenlenir.472


SM'lik, SMMM'lik ve YMM'lik Geçici Kurulu İle Değerlendirme ve SınavKomisyonlarının Kurulması ve Çalışma Esaslarına İlişkin YönetmelikBİRİNCİ BÖLÜMAMAÇ, KAPSAM VE TANIMLARAmaç ve Kapsam Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı, Serbest Muhasebeci MaliMüşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Odalarının, Odalar Birliğinin ve bunların organlarınınteşkiline kadar bu kuruluşlara verilen görevleri yapacak ve yetkileri kullanacak olan GeçiciKurul ile değerlendirme ve sınav komisyonlarının oluşturulmasına, bu komisyonlarınüyeliklerine atanacaklarda aranacak nitelikleri ve bunların çalışma usul ve esaslarınıbelirlemektir.Hukuki DayanakMadde 2- Bu Yönetmelik 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci MaliMüşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu'nun 50'nci ve geçici 4'üncü maddelerihükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.KavramlarMadde 3- Bu Yönetmelikte geçen;KanunSerbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali MüşavirlikKanununu,473


BakanlıkMaliye Bakanlığını,BakanMaliye Bakanını,KurulKanunun Geçici 4'üncü maddesi uyarınca Maliye Bakanı tarafından oluşturulacak GeçiciKurulu,BaşkaMaliye Bakanı tarafından belirlenen Geçici Kurul BaşkanınıOdalarSerbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odaları ile Yeminli Mali Müşavirler Odalarını,BirlikTürkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları BirliğiniDeğerlendirme KomisyonuGeçici Kurul tarafından Maliye Bakanınca uygun görülecek il veya bölgelerdekurulacak ve en az üç üyeden oluşturulacak olan komisyonları,474


Sınav KomisyonuBirliğinin kuruluşu tamamlanıncaya kadar Maliye Bakanı tarafından kurulacak ve ikisiüniversite öğretim üyesi biri Maliye Bakanlığı temsilcisi olmak üzere, üç üyeden oluşacakkomisyonları ifade eder.İKİNCİ BÖLÜMGEÇİCİ KURULGeçici Kurulun TeşekkülüMadde 4 Kurul, Maliye Bakanınca seçilecek biri başkan ve biri başkan yardımcısıolmak üzere on üyeden oluşur.Kurul Başkan, başkan yardımcısı ve üyeler MaliyeBakanınca görevlendirilirler.Görevlendirilmeleri için gerekli şartları kaybettikleri, buYönetmelik hükümlerine aykırı davrandıkları, görevlerinin yerine getirilmesinde kusur veihmalleri sabit olduğu takdirde Kurul Başkanı, Başkan Yardımcısı ve Üyeleri süreleridolmadan Bakan tarafından görevden alınırlar.Geçici Kurul Üyelerinde Aranılacak ŞartlarMadde 5- Kurul üyelerinin;a) 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48'inci maddesinin (A) fıkrasının, 1, 4, 5ve 7 numaralı bentlerinde belirtilen genel şartları taşımaları,475


) Lisans seviyesinde öğrenim görmüş olmaları ve ekonomi, maliye, muhasebe,siyasal bilimler, hukuk ve işletme dallarında toplam onbeş yıllık tecrübe sahibibulunmaları, şarttır.Geçici Kurulun Görev SüresiMadde 6- Kurul Başkan, başkan yardımcısı ve üyelerinin görevleri; SerbestMuhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Odaları ile Odalar Birliğininorganlarının teşekkülü ve göreve başlamaları ile sona erer.Geçici Kurulun Yönetimi ve Çalışma DüzeniMadde 7- Kurul, Başkan tarafından yönetilir. Başkanın bulunmadığı hallerde yetkilerbaşkan yardımcısı tarafından kullanılır. Başkan ve başkan yardımcısının bulunmadığıhallerde ise başkanın yetkileri en kıdemli üye tarafından üstlenilir.Kurulun sekreteryasıhizmetleri Gelirler Genel Müdürlüğünce yürütülür.Kurul, haftada en az üç defa Başkan dahil en az yedi üyenin bulunması ile toplanır vesalt çoğunlukla karar verir. Oyların eşitliği halinde Başkanın bulunduğu taraf çoğunluksayılır. Mazeretsiz olarak arka arkaya üç toplantıya katılmayan üye, istifa etmiş sayılır.Yerine yeni üye Bakan'ca görevlendirilir.Geçici Kurulun Görev ve YetkileriMadde 8- Kurulun görevleri şunlardır :a) Kanunla, Odalara, Birliğe ve bunların organlarına verilen görevleri yapmak,476


) Değerlendirme komisyonlarının kurulacağı il ve bölgeleri tespit etmek ve kurmak,c) Değerlendirme komisyonlarının yapacağı işleri belirlemek, çalışmalarını koordineetmek ve düzenlemek,d) Değerlendirme komisyonları tarafından meslek mensubu olarak <strong>faaliyet</strong>tebulunmaları önerilenler hakkında belgeler üzerinde gerekli incelemeler yapmak vedeğerlendirmelerde bulunarak, uygun gördüklerine meslek unvanları ile izin belgelerinivermek,e) Meslek mensuplarının çalışmaları sırasında uymaları gereken kuralları, prensipleribelirlemek ve sorumluluklarını tayin etmek,f) Meslek mensuplarının yapacakları iş ve işlemleri karşılığında alacakları asgari ücretigösterir tarife hazırlayarak Bakanın onayına sunmak,g) Kanunlarla ve Maliye Bakanlığınca verilecek görevleri yapmak,h) Odalar ve Odalar Birliğinin kuruluşlarına ve organlarının teşekkülüne kadar görevyapacak ve Bakan tarafından kurulacak sınav komisyonlarının oluşturulmasına ilişkinişlemleri yapmak,ı) Odaların kurulması ile ilgili çalışmaları yapmak,j) Yukarıda sayılan görevleri ile ilgili genelgeler hazırlamak.477


ÜÇÜNCÜ BÖLÜMDEĞERLENDİRME VE SINAV KOMİSYONLARIDeğerlendirme Komisyonlarının TeşekkülüMadde 9- Değerlendirme Komisyonları; Bakanca uygun görülecek il merkezlerindekurulur ve dört üyeden oluşur. Komisyon defterdar veya tevkil edeceği yardımcısınınbaşkanlığında, gelir müdürü, vergi dairesi müdürü ve bir vergi kontrol memurundanteşekkül eder.Birden fazla gelir müdürü ve vergi dairesi müdürü bulunan illerde komisyona seçileceküye defterdar tarafından belirlenir.İllerin ihtiyaçlarına göre birden fazla komisyon kurulmasına veya bölge komisyonlarıoluşturulmasına ve bu komisyonların kimlerden oluşacağına bakanca karar verilir.Değerlendirme Komisyonunun Görevietmek,Madde 10- a) Kanuna göre meslek mensubu olmak isteyenlerin başvurularını kabulb) Başvurulan; vergi dairesi, sosyal güvenlik kurumları, kişinin çalıştığı müessese,bankalar, noterler gibi ilgili kuruluşlar ile gerek görülen diğer kurum ve kuruluşlardanbilgi alarak değerlendirmek,478


c) Araştırma, inceleme ve değerlendirme sonucunda Kanun uyarınca meslek mensubuolması uygun görülenleri, belgeleri ile birlikte Kurula göndermek,d) Araştırma, inceleme ve değerlendirme sonucu meslek mensubu olması uygungörülmeyenleri gerekçesi ile birlikte başvuru sahibine bildirmek,e) Bakan ve Kurulca verilecek diğer işleri yapmak.Sınav Komisyonunun TeşekkülüMadde 11- Odalar ve Odalar Birliği ile bunların organlarının teşkiline kadar görevyapacak olan sınav komisyonu; ikisi üniversite öğretim üyesi, biri Maliye Bakanlığıtemsilcisi olmak üzere üç üyeden oluşur.Sınav komisyonunun iki üyesi; Yüksek Öğretim Kurumunca teklif edilecek hukuk,iktisat, maliye, muhasebe, bankacılık, işletme, idari bilimler dallarında öğretim üyesiyapan beş profesör aday arasından, Maliye Bakanlığı temsilcisi ise merkez denetimelemanları arasında Bakan tarafından seçilir.Bakan'a gerek görülmesi halinde birden fazla sınav komisyonu kurulabilir.Sınav Komisyonun GöreviMadde 12- Kanun uyarınca Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli MaliMüşavirlik sınavlarını yapmaktır.479


Sınav KonularıMadde 13- Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik sınavkonuları, Kurul tarafından belirlenen ve Bakan'ca onaylanan konulardan oluşur.DÖRDÜNCÜ BÖLÜMÇEŞİTLİ HÜKÜMLERHuzur HakkıMadde 14- Kurul Üyelerine Bakan'ca belirlenen huzur hakkı ödenir.Başvuru Mercii ve YeriMadde 15- Kanun hükümleri uyarınca meslek mensubu olarak <strong>faaliyet</strong>te bulunmakve izin belgesi almak isteyenler, ikametgahlarının bulunduğu ildeki değerlendirmekomisyonuna başvurmak zorundadırlar.Birden fazla değerlendirme komisyonu bulunan illerde, başvurulacak komisyonudefterdar belirler.Yetkili olmayan değerlendirme komisyonuna yapılan başvurular, komisyon başkanıncailgili değerlendirme komisyonuna gönderilir. Değerlendirme komisyonlarının kararlarınakarşı Geçici Kurula itiraz edilebilir. Geçici Kurulun kararlarına karşı itiraz merci iseBakandır.480


YürürlükMadde 16- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.YürütmeMadde 17- Bu Yönetmelik hükümlerini Maliye Bakanı yürütür.481


MEDYADA ODAMIZBASIN482


483


TELEVİZYONTRT2 03-03-2009 CNN TURK 04-03-2009 ATATV 08-04-<strong>2008</strong>TV8 08-05-<strong>2008</strong> KANLAB 15-05-<strong>2008</strong> BAŞKENT TV 20-11-<strong>2008</strong>484


Oda KomisyonlarıBAĞIMSIZ DENETİM KOMİSYONUGÖREVİ ADI SOYADIBaşkan ERCÜMEN ÇİFTÇİBşk. Yrd. VELİ ATEŞBşk. Yrd. ATİLLA KILIÇRaportör SELMA AYÜye AHMET DOĞAN ÜNALÜye ALİ TOPUZÜye CAHİT SERKAN KUMDAKCIÜye DENİZ VARLIKÜye EDA DURAL PERKSOYÜye EMİNE USTAÜye ERKUT LÜTFÜ SERENÜye FATMA ERGELDİ KULTUFAN485


Üye FERUZE DÖNMEZÜye FUNDA ÖMÜRBEKÜye GÜLCAN GÜRBÜZÜye HALİL YAPICIÜye HÜSEYİN GERÇEKCİOĞLUÜye İ. NURHAN YÜCEÜye İLKNUR OĞUZÜye İLKNUR BEZİRCİÜye KAAN MEMİŞOĞLUÜye KAMİL GÖKSUÜye KAYHAN SURATÜye LATİFE YALÇINKAYAÜye MAHMUT BAYRAMOĞLUÜye MALİK ÇAMÜye METİN KARABELÜye MURAT ÇİÇEK486


Üye MÜZEYYEN BELÖRENOĞLUÜye NİMET ELMACIÜye OĞUZ ÜÇLER AYGÜNÜye ÖMER ATİKÜye ÖMER GÜRBÜZÜye ÖMER AYDOĞANÜye ÖZCAN AYDINOĞLUÜye ÖZGÜR BEKTAŞÜye S. ERKAN OĞUZÜye SAVAŞ ÖZKANÜye SAVAŞ ERDOĞANÜye SERDAR ÖZBEKÜye SERKAN AYÜye SERPİL YILDIRIMÜye SEVİM ŞENGÜNÜye SILA GÜNTAÇ487


Üye SONER MURATÜye ŞİRİN CAMUZOĞLUÜye TOGAY ARIÜye TURGAY SAĞDIÇÜye UFUK DOĞRUERÜye UĞUR ORTAKCIÜye VELİ ONAYÜye YAŞAR ÇELEBİ488


DEMOKRATİK KİTLE ÖRGÜTLERİ İLE İLİŞKİLER KOM.GÖREVİ ADI SOYADIBaşkan GÜLÜZAR ÜZGÜNBşk.Yrd. İRFAN ÖZTÜRKRaportör MURAT YILDIZÜye ERDAL ALTINGÖZÜye FAZIL ACARÜye FEVZİYE ARZITAŞÜye İBRAHİM GÖÇETÜye NESRİN BABAOĞLUÜye ORHAN ÜNALDENETİM STANDARTLARI KOMİSYONUGÖREVİ ADI SOYADIBaşkan TAMER AKSOYBşk. Yrd. TURGAY SAĞDIÇRaportör DEMETAĞAOĞLUÜye ADİL TOPUZÜye BÜLENT ÇELİKÜye CAHİT SERKAN KUMDAKCIÜye GÖNÜL SOLMAZÜye HANİFE HANDE YERLİKAYAÜye HAYRİYE DAVARCIÜye HÜSEYİN GERÇEKCİOĞLU489


Üye İLKNUR BEZİRCİÜye İLKNUR OĞUZÜye KADİR DODİÜye MAHİR YILDIZÜye MEMDUHA GÜNEŞÜye NİHAT GÜNERÜye NURTEN ŞENGEZERÜye SALİHA SAĞLAMÜye SEBAT UMUT ÜNALÜye SEÇİL ÇARPANÜye SILA GÜNTAÇÜye SİBEL ÖZTÜRKÜye TAHİR ERÜye TÜLİN KAYBAKİ AYKANÜye UĞUR ORTAKCIÜye YÜKSEL KÖSEÜye ZELİHA ÖZBAYKAMU VE ÖZEL KESİMDE ÇALIŞANLAR KOMİSYONUGÖREVİ ADI SOYADIBaşkan PINAR KAYGISIZBşk. Yrd. MUHİTTİN KILIÇRaportör LEYLA DOĞANÜye ALİ OSMAN ACARÜye ALPER SAVAŞÜye AYŞEGÜL ALTIN490


Üye BAHTİYAR KAYAÜye BİLAL ÇELİKÜye BÜLENT ÇELİKÜye CUMHUR MANDALOĞLUÜye DURMUŞ ÇELİKÜye ERDAL ALTINGÖZÜye ERTAN PEKAYDINÜye EVRİM VURALÜye FİLİZ ERCANÜye GALİP ERBEKTAŞÜye İBRAHİM ZAFER KARAKULAKÜye İSMAİL AKYÜREKÜye KASIM KULAKSIZÜye MEHMET BAYIRÜye MEHMET BİLİRÜye METİN APAYDINÜye MURAT BAŞPINARÜye MUSTAFA CEM OKTAYÜye SARASET NAVRUZÜye SİBEL ILGAZÜye SULHAN AKSOYÜye TEKİN KARAASLANÜye VEDAT YAZICIÜye VOLKAN EROĞLUÜye ZAFER MERT491


MESLEK İÇİ EĞİTİM KOMİSYONUGÖREVİ ADISOYADIBaşkan YILMAZ SEZARBşk. Yrd. FİLİZAYDINRaportör KERİMKÜÇÜK ATİKÜye AYLİN ATİKOĞLUÜye AYŞE RÜYA KARACAN EŞÜye BANU SAYLAMÜye BENGÜ AKDORAÜye BİLGE İÇCANÜye BÜLENT ÇELİKÜye CENGİZ İRKENÜye CEVDET AKYOLÜye DERYA NADİDE YANIKÜye EMİNE ESÜye EMİNE GÜNEŞÜye ENES FATİH ÜNALÜye MEHMET REŞAT ÖZTÜRKÜye MERAL DİRİÜye MUZAFFER NALAN COŞKUNÜye NİLGÜN YARARÜye NURALİ KELEŞÜye SAVAŞAN ŞAHİNÜye SEMA OKUMUŞÜye SEMA SAĞINÜye VELİ ATEŞÜye YAŞAR DEMİRCİ492


MESLEKİ DENETİM KOMİSYONUGÖREVİ ADI SOYADIBaşkanVEDAT NEDİM ÜÇÜNCÜOĞLUBşk. Yrd. ERTANRaportör BAYSALKAYAEROLÜye ABDULKERİM KARABUDAKÜye ADEM USLUERÜye AHMET KURTERÜye ALİ TOPÜye ALİ BAYDANÜye ALPER ABRAÜye ALTAN KULTUFANÜye BAHTIŞEN TAŞKENTÜye BERNA SAĞLAMÜye BURCU BALAKÜye BÜLENT ÖZKANÜye CAFER SAYINÜye DENİZ SAYINÜye DURSUN ALHANÜye EMİNE ÇETİNÜye ERCAN İLGARÜye ERDAL DÖĞERÜye EYYÜP ÜNALDIÜye FADİME USLUÜye GAMZE ESER493


Üye HAKAN AKDOĞANÜye HALİL CEYLANÜye HAMZA AKOĞLUÜye HASAN ERSOYÜye HASAN SELVİTOPÜye HÜSEYİN İMRENÜye İBRAHİM ÖZCANÜye İLYAS GÜLKANATÜye İSLAM TEKMANLIÜye KADİR KOÇÜye MAKSUT YÜCEGÖĞÜye MEHMET YILDIRIMÜye MEHTAP ÖZERÜye MURAT ÇARDAKKAYAÜye MURAT TURANÜye MUSTAFA DURANÜye NAZİFE AYTEKİNÜye NİHAT ÇETİNÜye NURİ DEREÜye OSMAN ERGÜNÜye ÖMER DEDEÜye ÖNDER BAYRAMÜye ÖZCAN DEMİRTAŞÜye RECEP AKGÖLÜye SAHİR KESKİN494


Üye SELAHATTİN DOĞANÜye SİNAN GÖKÇEÜye SUAT GENÇALPÜye SÜLEYMAN ÇANTAYÜye SÜLEYMAN NAZLIÜye ŞEFİK NECMİ TEZELÜye TAHİR ERÜye TARIK ŞAHİNÜye TOKER KARAKAYAÜye UFUK SERBESÜye ÜMİT YEŞİLÜye YAVUZ GÜZELÜye YAVUZ DEMİRMESLEKİ MEVZUAT KOMİSYONUGÖREVİ ADI SOYADIBaşkanMEHMET NECATİ DEMİRSERENBşk. Yrd. ABDULLATİFRaportör HASANDEVRANPARLAKÜye BAŞAK SIPCIKOĞLUÜye FADİME USLUÜye GÖKHAN ALTUNTAŞÜye KEMAL SOYKÖKÜye KORKMAZ POLATÜye TANER AKBULUT495


MESLEKİ SORUNLAR KOMİSYONUGÖREVİ ADI SOYADIBaşkan NAZMİ ARDAHANLIBşk. Yrd. UĞURRaportör NİLGÜNŞİMŞEKYARARÜye AHMET SÜRSAVURÜye ALİ AFŞARÜye ALİ BAKIRÜye ALİ ARSLAN YURTÜye AZMİ PALOĞLUÜye BİLGE ŞAHİNÜye CEMALETTİN DEMİRELÜye CEMALETTİN KAYAÜye ESEN YILMAZÜye GÜLSEN ŞENÜye HÜSEYİN SEPETÇİÜyeHÜSEYİN ÇELEBİ ERCANÜye MAHMUT ELLİDAĞÜye MEHMET YÜKSEL496


Üye MUSTAFA CEYLANÜye MUSTAFA DEMİRTAŞÜye MUSTAFA İZCİÜye MUSTAFA KELEŞÜye NECDET TORÜye NURŞEN ÇAMÜye ÖMER GÜZELORDUÜye ÖZCAN DEMİRTAŞÜye SATILMIŞ ARISOYÜye SEMA KAHRAMANOĞLUÜye SEVİNÇ KALAYCIÜye ŞERAFETTİN GÜNEYMESLEKTAŞLAR ARASI HAKSIZ REKABETİÖNLEME KOM.GÖREVİ ADI SOYADIBaşkan UĞUR ŞİMŞEKBşk. Yrd. METİN BİNGÖL497


Raportör ERTAN KAYAÜye HAYDAR KILIÇÜye KENAN ODABAŞIÜye MEMET ALAKUŞUÜye MEMİŞ AFŞARÜye MUSTAFA ERDOĞANÜye MUSTAFA NAYMANÜye NECMİYE ÇÖLAŞANÜye NİYAZİ KARADAĞÜye NURALİ TUNÇÜye ÖMER GÜZELORDUÜye SALMAN YILMAZÜye SEZGİN DUVAHANÜye ŞİRİN CAMUZOĞLU498


Üye UĞUR YURTMUHASEBE STANDARTLARI KOMİSYONUGÖREVİ ADI SOYADIBaşkan ELVERDİ ÜNALBşk. Yrd. MÜJGAN ÖZALP PEŞKİRCİOĞLUBşk. Yrd. NAZLIHANBşk. Yrd. HASANRaportör SEDATVURALTARLABÖLENYÜKSELÜye AYTAÇ UNUTMAZÜye BURCU EROLÜye BÜLENT KURTÜye BÜLENT ÇELİKÜye ENGİN AKYILDIZÜye GÖNÜL TETİKÜye HÜLYA GÜRELÜye HÜSEYİN YURTOĞLUÜye İLKNUR OĞUZÜye İLKNUR BEZİRCİÜye İSMAİL KOCAASLANÜye KAMİL KILIÇ499


Üye KAMİL MORGÜNÜye KEMAL ŞAHİNOĞLUÜye MEHMET SAİT TEZELÜye MERAL ABANOZÜye MURAT GÜNERÜye MURAT AKBABAÜye MUSTAFA ERSANÜye OYA ZEYNEP GENCEÜye RASİH BÜLENT GÜLÜye SILA GÜNTAÇÜye ŞULE HASÇELİKÜye TUNCER SEDİRÜye TÜLAY ORHANÜye TÜLİN KAYBAKİ AYKAN500


SOSYAL DAYANIŞMA KOMİSYONUGÖREVİ ADI SOYADIBaşkan DURAN KILIÇBşk. Yrd. İLHANGÜNGÖRRaportör KAMURANBURNAZÜye EFTAL ÇAĞLAYANÜye HALİL ŞİMŞEKÜye HALİL BUĞRA ALARSLANÜyeHALİT SERKAN TAŞCIÜye İSA ÖZDEMİROĞLUÜye KAMİLE KESKİNÜye NURAY URALÜye RECEP AKGÖLÜye RUKİYE KULAÜye TACETTİN ENGİNÜye TAMER ÖZELÜye YILDIRIM YILDIZ501


SOSYAL GÜVENLİK MEVZUATI KOMİSYONUGÖREVİ ADI SOYADIBaşkan MEHMET KEMAL OKTARBşk. Yrd. CEVAT DURMUŞRaportör SELÇUK OKCANÜye ABDULLAH ARIÜye ALİYE YÜKSELÜye BASET DEMİRBUĞAÜye BEKİR YILMAZÜye CEMİL BAKANÜye ELİF ASLANÜye ERDAL ALTINGÖZÜye ERTAN KUŞCUÜye FATMA CEYLANÜye HAKAN ÜNALMIŞÜye HAKAN ÖZBAKANÜye HAYATİ KÖRPEÜye HÜSEYİN GERÇEKCİOĞLUÜye MAHİR NAZLIERÜye MEHMET KAPLANÜye MEHTAP CEYLANÜye MUSA GÖKMEN502


Üye MUSTAFA ARDAÜye NURŞEN SOLMAZÜye ÖZGÜR BAŞPINARÜye S. ERKAN OĞUZÜye SERHAT ÇEVİRMEÜye ŞÜKRÜ ŞENSOSYAL VE KÜLTÜREL ETKİNLİKLERKOMİSYONUGÖREVİ ADI SOYADIBaşkan MEMET DİLSİZBşk. Yrd. EBRUKORALRaportör AYTÜLTAŞDEMİRÜye ALİ GÜDAYÜye ALTAN TANÜye AYHAN KAYAÜye AYŞE KELEŞÜye AYŞE RÜYA KARACAN EŞÜye AYŞEGÜL GÜNALÜye BİLGE İÇCANÜye EMEL NACİOĞLUÜye ERDİNÇ TELIŞIK503


Üye ERZADE ÜSTÜNÜye FATMA ÖZTÜRKÜye FİLİZ ÖZDEMİRÜye GÖKHAN ÇELİKÜye GÜLBAŞAK YILDIRIMÜye GÜNGÖR ÇABUKÜye HALİL ERDOĞANÜye HÜLYA DANYALÜye İRFAN ÖZSOYÜye KADİR YENERÜye KAMİL ALANTORÜye KAMURAN BURNAZÜye KEZBAN GÖKDOĞANÜye MEHMET KARAKAYAÜye MEHMET AKKAYAÜye MEHMET KAPLANÜye METİN APAYDINÜye MEVLÜDE MEHTAP ERKİLETÜye MİYASE KÖRÜKCÜÜye MURAT ÇELİKÜye MURAT ABDURRAHMAN BİLİRÜye ÖZLEM GÜZEL KAYA504


Üye RUKİYE KULAÜye SELAMİ ERDİNÇÜye SELÇUK KOÇAKÜye SEMRA ERGÜNERÜye SERDAR YILMAZÜye SERDAR ÖÇTEN ÜNSALÜye SEVİM İMAMOĞLUÜye ŞİRİN CAMUZOĞLUÜye YELİZ ULUDAĞSPOR ETKİNLİKLERİ KOMİSYONUGÖREVİ ADI SOYADIBaşkan İRFAN BOZYİĞİTBşk. Yrd. FİLİZBşk. Yrd. SEVDARaportör BİLGEÖZDEMİRDEMİRİÇCANÜye AYŞE ATASOYÜye AYŞE RÜYA KARACAN EŞÜye EMİNE AVCIÜye GAZİ ŞAHİNÜye HACER TEKİNÜye KAYHAN SURAT505


Üye MEHMET KAPLANÜye MEHMET CANTÜRKÜye MEMET ALAKUŞUÜye MİYASE KÖRÜKCÜÜye MURAT ÇELİKÜye MUTLU TEKDOĞANÜye NADİR DALLIÜye NAZLI KASACIÜye NURŞEN SOLMAZÜye ORHAN BARMAKÇIÜye ÖMER GÜZELORDUÜye ÖZGÜR TURANÜye ÖZGÜR YAMANÜye ÖZLEM DEMİRÜye SALİH AKINCIÜye SEMRA ERGÜNERÜye YUSUF TUĞRULSTAJYERLERİ İZLEME KOMİSYONUGÖREVİ ADI SOYADIBaşkan ŞENER ATASAĞUNBşk. Yrd. NURTAÇHASALTUNTAŞ506


Bşk. Yrd. ZÜMRÜTBşk. Yrd. FATİHBşk. Yrd. SAİTRaportör HATEMKIRCANSÜLAHİBALCIKARABACAKÜye ABDULKERİM KARABUDAKÜye ABDURRAHİM EYVAZÜye ADEM USLUERÜye ADİL AHMET ÇİMENLERÜye AHMET YÜCELÜye AHMET CAVLIÜye AHMET GEDİKÜye AHMET KURTERÜye AHMET ÇAĞLAR SERTATAŞÜye AHMET MİTHAT RANDAÜye ALİ TOPÜye ALİ AYHANÜye ALİ ERBİRÜye ALİ TÜRKDOĞDUÜye ALİ KEMAL ATEŞERÜye ALPTUĞ ULUSOYÜye ALTAN KULTUFANÜye AYHAN ÇELİKÜye AYŞE SÜZERÜye AYŞE ÖRENÜye BAĞDAGÜL KOÇTÜRK507


Üye BAHTIŞEN TAŞKENTÜye BEDRETTİN ALTUNÜye BERAT TÜTÜNCÜÜye BÜLENT BALGAÜye BÜLENT ÇELİKÜye BÜLENT YİRCİÜye BÜLENT KAYAÜye BÜLENT ÖZKANÜye C.SONER SARIOĞLUÜye CAHİT SERKAN KUMDAKCIÜye CAHİT TAYLAN ERENÜye CEM ÇAKMAKÜye ÇAĞDAŞ DELİBALTAÜye ÇAĞRI ÖCALÜye ÇİÇEK YILMAZÜye DENİZ SİBEL ŞAHİNÜye DERVİŞ VURALÜye DEVRİM YÜCELÜye DEVRİM BEYAZÜye DURSUN BOZKURTÜye EMİNE GÜNEŞÜye EMİNE DOĞUÜye EMRAH EKİCİÜye EMRE AKGÜNÜye ENİS SOYSALÜye ERDOĞAN BÜLBÜL508


Üye ERDOĞAN KAYABAŞIÜye ERDOĞAN ÜZELÜye ERKAN YILDIZÜye ERKAN ILIKÜye ERKAN KANÜye ERMAN EĞLENENÜye EROL ÇARDAKÜye FATİH ŞENELÜye FATİH ÖZDEMİRÜye FATİH RUHİ KARAKUŞÜye FATMA ATASEVERÜye FEDAİ YALGINÜye FIRAT KÖKSALÜye FİGEN AKCAN UÇMAZÜye FİKRİ DEMİRÜye FİLİZ ATEŞÜye FUNDA ÇELİKHANÜye GÖKHAN ÖZKANÜye GÜLER ALTINÜye GÜLSEHER HARİTE KAÇARÜye HACER TEKİNÜye HACI ALİ ORTAKCIÜye HAKAN DAVETCİÜye HAKAN GÜNERÜye HAKAN ÜNALMIŞ509


Üye HAMZA ATEŞÜye HASAN PEKERÜye HASGÜL METİN YILMAZÜye HATİCE ÇAKIRALPÜye HAYDAR ŞAHBAZÜye HAYDAR EDEÜye HÜSEYİN SAPAZÜye İBRAHİM SAÇMAÖZÜÜye İLKER ERSOYÜye İLKER ÜSTÜye İLYAS KOCAERÜye İRFAN BOZYİĞİTÜye İSMAİL KAAN SÖNMEZÜye İSMET LALELİÜye JEHAT KUTLAYÜye KADİR TONBULÜye KADİR TUNCAY KÖSEOĞLUÜye KANBER KILINÇÜye KAYHAN SURATÜye KEMAL UYARÜye KEMAL BABUCCUÜye KORAY GÜLEÇİNÜye LEYLA KARACAÜye M. TURGAY KIZILAY510


Üye MAKSUT YÜCEGÖĞÜye MEDİNE ÇINARÜye MEDİNE GÜRHANÜye MEHMET GÜLŞENÜye MEHMET KILIÇÜye MEHMET CANTÜRKÜye MEHMET YILDIRIMÜye MEHMET MOĞAÜye MEHMET RIZA ÇİMENÜye MEMET ALAKUŞUÜye MESUT KILIÇÜye MESUT ERTUĞRULÜye MURAT GÖKMENÜye MURAT KUTLUCAÜye MURAT ÖCALÜye MURAT GÖKÜye MURAT AKBABAÜyeMURAT ABDURRAHMAN BİLİRÜye MUSTAFA CAVLIÜye MUSTAFA KÖROĞLUÜye NACİYE ŞENOĞLU511


Üye NAFİ İLERİSOYÜye NAZLI KASACIÜye NEBAHAT ŞAHİNÜye NİHAT ŞAHİNÜye NURAY GÜNÜye NURŞEN SOLMAZÜye ORHAN SARAÇÜye OYA ZEYNEP GENCEÜye ÖMER TOSUNÜye ÖZEL SAVRANÜye ÖZGÜR KAPLANÜye ÖZGÜR YAMANÜye ÖZGÜR ERÇİNÜye ÖZGÜR KOŞARÜye ÖZKAN KILIÇÜye ÖZLEM DEMİRÜye ÖZLEM TAŞKINÜye ÖZLEM TOKGÖZKIRATLIÜye RECEP ALDEMİRÜye RÜŞTÜ BİÇERÜye SATILMIŞ KABAÇAMÜye SATILMIŞ ARISOYÜye SEDAT ŞİMŞEKÜye SEFA DOĞANERÜye SEMA KAHRAMANOĞLU512


Üye SERDAR KARAERÜye SERDAR YILMAZÜye SERDAR KADIOĞLUÜye SERPİL YEŞİLÜye SERPİL YILDIRIMÜye SİNAN ÇELİKÜye SONER MURATÜye SÜLEYMAN ÇİMENÜye SÜLEYMAN BERTUĞ ŞİRİNÜye SÜRMELİ KIRBAŞÜye ŞENAY TOSUNÜye ŞÜKRÜ ÖZÇETİNÜye TAHİR ASLANÜye TAHİR ERÜye TURGUT YILDIZÜye UĞUR ULUDAĞÜye UĞUR ARSLANÜye UĞUR TEMELÜye ULVİ DEMİRCİÜye ÜFTADE KURNAZÜye ÜMİT HAMURCUÜye ÜMİT DAŞDEMİRÜye VELİ ATEŞÜye VEHBİ KOÇAKÜye VEYSEL MURAT YİĞİTTOP513


Üye YAHYA TUYANÜye YASEMİN CEYLANÜye YAŞAR SARICIÜye YAVUZ DEMİRÜye YEKTA GÜNHANÜye YELİZ ULUDAĞÜye YELİZ FENDOĞLUÜye YILMAZ DOĞANÜye YILMAZ BİNGÖLÜye YÜCEL ULUSOYLUÜye ZAFER ALTUNTAŞÜye ZENNURE SARISAKALOĞLUÜye ZÖHRE ABAYTEKNOLOJİ, İLETİŞİM VE İNTERNET KOMİSYONUGÖREVİ ADI SOYADIBaşkan DURAN YILDIRIMBşk. Yrd. HANİFE REZZAN BEKTAŞRaportör SERKAN ARSLANÜye AKÇA UYSALLIÜye AKIN DERE514


Üye ALİ ERBİRÜye CANER ÖZERÜye CENK İÇERÜye HALİL BUĞRA ALARSLANÜye ÖZLEM GÜNDOĞDUÜye SALİH ELİBOLCAÜye YAŞAR KOCABEYTÜRK TİCARET KANUNU MEVZUATI KOMİSYONUGÖREVİ ADI SOYADIBaşkan ABDULLATİF DEVRANBşk. Yrd. ALİ GENÇLERRaportör FUNDA NUR DEMİRERÜye AHMET YAVAŞOĞLUÜye BÜLENT ÇELİKÜye ERDAL ALTINGÖZÜye HASAN TOPRAKÜye HÜLYA GÜRELÜye İ. NURHAN YÜCE515


Üye MÜRSEL ACARBAŞÜye NAVRUZ AÇIKGÖZÜye RASİH BÜLENT GÜLÜye S. ERKAN OĞUZÜye ZEHRA KOÇAKÜCRET TESBİT KOMİSYONUGÖREVİ ADI SOYADIBaşkan LATİF TAŞBşk. Yrd. ALİ RIZAATİKRaportör NAKİSAYGILIÜye AHMET ELBAŞIÜye ALİ İNCEÜye ALİ ASKER KOÇÜye CEMİL KUVVETÜye EROL SÖNMEZOCAKÜye YUSUF ETLACAKUŞÜye ZAFER BİLİR516


VERGİ MEVZUATI KOM.GÖREVİ ADIABDULLAHALİAYLİNBURAK ZAFERBURCUÇİĞDEMDERYADEVRİMEBRUEVRİMGÜLLÜHASANHAYATİHAYDARHÜSEYİNKUTMUMACİDEMENDUHSOYADIÖZATALAGÖZHATİPOĞLUÇUBUKÇUEROLÖRSSOYLUYÜCELERTANVURALTÜRKOĞLUALTUNCUKÖRPEACARSABANCILARKILIÇOĞLUÜNSALÖZCANMESUTUZUNMETİNAKSUMUAZZEZ NADİDE AYDINNURALİNURAYNURCANKELEŞMADENAKPINAR517


NURŞENÖZLEMPINARRIZASOLMAZYILDIZHAKSAVUNURGÜRSOYS. ERKAN OĞUZSAFİYESAİMTOPALLARDEMİRELSEHERBİLİMSELAHATTİN ÖZGE ÖZTÜRKSELÇUKSERDARSERDAR CEMSERHATSEYFİSİNANSONERSUPHİŞENGÜLTANERTÜBA NİLGÜNUMUTYILMAZZEHRAYÜKSELAKKURTÇINARÇEVİRMEDURMAZERLİKMURATTUĞRULKILIÇATEŞAVCIERENAYDINKOÇAK518


ASMMMO 01-01-<strong>2008</strong>/31-12-<strong>2008</strong> DÖNEMİ AYRINTILI BİLANÇOAKTİF (VARLIKLAR)AÇIKLAMACARİ DÖNEMI-DÖNEN VARLIKLARA-Hazır Değerler 894.553,371-Kasa 131,723-Bankalar 788.342,055-Diğ.Hazır Değ. 106.079,60B-Menkul Kıymetler 24.282,804-Diğer Menkul Kıtmetler 24.282,80D-Diğer Alacaklar 9.046.305,802-Üye.Tahh.Ede.Alac. 3.554.586,083- Bağlı Ort.Alacaklar 663.069,865- Diğer Çeşitli Alacaklar 4.828.649,86E- Stoklar 5.293,865-Basılı Belge Stokları 5.293,86H-Diğer Dönen Varlıklar 6.000,005-İş Avansları 6.000,006-Personel Avansları -DÖNEN VARLIKLAR TOPLAMI 9.976.435,83II-DURAN VARLIKLARA-Ticari Alacaklar 53.204,192-Alacak Senetleri 50.000,004-Verilen Depoz. ve Tem. 3.204,19C-Mali Duran Varlıklar 23.156,256-Bağlı Ortaklar 23.156,25D-Maddi Duran Varlıklar 3.046.543,731-Arazi ve Arsalar3-Binalar 2.923.825,345-Taşıtlar 143.521,496-Demirbaşlar 412.843,838-Bir. Amort. (-) - 433.646,939-Yapılmakta Olan Yatır.E-Maddi Olmayan Duran Varlıklar 72.241,87DURAN VARLIKLAR TOPLAMI 3.195.146,04AKTİF (VARLIKLAR) TOPLAMI 13.171.581,87GENEL TOPLAM 13.171.581,87519


PASİF (KAYNAKLAR)AÇIKLAMACARİ DÖNEM(TL.)I-KISA VAD.YAB.KAYN.B-Ticari Borçlar 68.675,891-Satıcılar 36.758,622-Borç Senetleri 27.500,004-Alınan Depozito ve4.417,27TeminatlarC-Diğer Borçlar 651.590,161-Birliğe Borçlar 33.349,103-Bağlı Ort.Borçlar 603.048,724-Personele Borçlar 8.847,395-Diğer Çeşitli Borçlar 6.344,95F-Ödenecek Vergi ve DiğerYüküml.1-Ödenecek Vergiler 22.955,9443.607,562-Ödenecek Sosyal20.651,62Güv.KesintileriKISA VADELİ YABANCIKAY.TOPLAMIII-UZUN VADELİ YABANCIKAYNAKLARE-Borç ve Gider Karşl. 212.456,421-Kıdem Tazmi.Kar. 212.456,42F-Gel.Yıl.Ait.Gel. VeGid.Taah.1-Gelecek Yıllara AitGelirlerUZUN VADELİ YABANCIKAYNAKLARIII-ÖZKAYNAKLAR475.222,24475.222,24763.873,61687.678,66C-Kar Yedekleri 2.812.839,015-Özel Fonlar 2.812.839,01D-Geçmiş Yıllar Karları 6.350.589,86F-Dönem Net Karı (Zararı) 2.556.600,73ÖZKAYNAKLAR TOPLAMI 11.720.029,60PASİF (KAYNAKLAR)13.171.581,87TOPLAMIGENEL TOPLAM 13.171.581,87520


ASMMMO 01-01-<strong>2008</strong>/31-12-<strong>2008</strong> DÖNEMİ GELİR TABLOSUAÇIKLAMACARİ DÖNEMA-ODA FAAL. GELİRLERİ2.978.478,614- Oda Gelirleri2.978.478,61B-SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) -20.057,121- Satıştan İadeler (-) -806,983- Diğer İndirimler (-) -19.250,14C-NET SATIŞLAR2.958.421,49BRÜT SATIŞ KARI VEYA2.958.421,49ZARARIE-FAALİYET GİDERLERİ (-) -2.328.775,613-Genel Yönetim Giderleri (-) -2.328.775,61FAALİYET KARI VEYA ZARARI 629.645,88F-DİĞER FAAL.OL.GELİR VEKARLAR 1.438.683,092-Bağlı Ortaklıklardan TemettüGelir 1.273.813,403-Faiz Gelirleri149.464,976-Menkul Kıymet Satış Karları5.848,867-Kambiyo Karları5.942,0610- Faal.İlgili Di.Olağ.Gelir veKarlar 3.613,80G-DİĞER FAAL.OL.GİDER VEZARAR. (-)4-Kambiyo Zararları6-Enflasyon DüzeltmesiZararları7-Diğer Olağan Gider veZararlarH-FİNANSMAN GİDERLERİ (-)-1.183,78-1.183,78-1- Kısa Vadeli BorçlanmaGiderleri (-)OLAĞAN KAR VEYA ZARAR 2.067.145,19I-OLAĞANDIŞI GELİR VE521


KARLAR 583.173,901-Önceki Dönem Gelir ve Karları537.257,602- Diğer Olağandışı Gelir veKarlar 45.916,30J-OLAĞANDIŞI GİDERLER (-) -93.718,362-Önceki Dönem Gider veZararlar (-)3-Diğer Olağandışı Gider veZararlar (-)-93.718,36DÖNEM KARI VEYA ZARARI 2.556.600,73DÖNEM NET KARI VEYAZARARI2.556.600,73522


TÜRMOB TEMEL EĞİTİM STAJ MERKEZİ ANKARA ŞUBESİ 01-01-<strong>2008</strong>/31-12-<strong>2008</strong>DÖNEMİ AYRINTILI BİLANÇOAKTİF (VARLIKLAR)AÇIKLAMACARİ DÖNEMI-DÖNEN VARLIKLARA-Hazır Değerler 42.392,851-Kasa 85,473-Bankalar 25.712,384-Diğer Hazır Değerler 16.595,00 10.215,97B-DİĞER MENKULKIYMETLER4-Diğer Menkul10.215,97KıymetlerD-Diğer Alacaklar 765.458,431- Ortaklardan Alacaklar 764.888,055- Diğer Çeşitli Alacaklar 570,38E-Stoklar 3.535,265-Basılı Belge Stokları 3.535,26H-Diğer Dönen Varlıklar6-Personel AvanslarıDÖNEN VARLIKLAR TOPL. 821.602,51II-DURAN VARLIKLARD-Maddi Dur.Varl. 1.741,076-Demirbaşlar 6.089,658-Birikmiş Amortisman.(-)- 4.348,58DURAN VARLIK. TOPLAMI 1.741,07AKTİF (VARLIK) TOPLAMI 823.343,58GENEL TOPLAM 823.343,58523


PASİF (KAYNAKLAR)AÇIKLAMACARİ DÖNEMI-KISA VAD.YAB.KAYN.B-Ticari Borçlar1-SatıcılarC-Diğer Borçlar4-Personele Borçlar5-Diğer Çeşitli BorçlarF-Öd.Vergi ve Diğ. Yük.241,752.913,57319,661-Ödenecek Vergiler3.868,862-ÖdenecekSos.Güv.Kes. 5.023,63KISA VAD.YAB.KAY.TOPLAMIII-UZUN VAD.YAB.KAYNAKLARE- Borç ve Gider.Karşılık.1- Kıdem TazminatıKarşıl. 71.157,07UZUN VAD.YABAN.KAYN.TOPL.III.ÖZKAYNAKLARD-Geçmiş Yıl. Karları1- Geçmiş Yıllar Karları241,753.233,238.892,4971.157,07-12.367,4771.157,07F-Dönem Gelir Gider Farkı739.819,041- Dönem Net Karı739.819,04ÖZKAYNAKLAR TOPL. 739.819,04PASİF (KAYNAKLAR)823.343,58TOPLAMIGENEL TOPLAM 823.343,58524


TÜRMOB TEMEL EĞİTİM STAJ MERKEZİ ANKARA ŞUBESİ 01-01-<strong>2008</strong>/31-12-<strong>2008</strong>DÖNEMİ GELİR TABLOSUAÇIKLAMACARİ DÖNEMA-ODA FAAL. GELİRLERİ1- Staj Başvuru Gelirleri 468.100,001.098.505,002- Basılı Evrak Gelirleri -3- Diğer Gelirler 59.895,004- Tesmer Katkı Payı 570.510,00B-GELİR İNDİRİMLERİ (-) -97.908,101-Kursiyer İadeleri (-)2-Başvuru İadeleri (-) - 97.609,003-Diğer İndirimler (-) - 299,10C-NET GELİRLER1.000.596,90D- SATIŞLARIN MALİYETİ (-) -21.345,321-Satılan Ticari Mallar Maliyeti - 21.345,32BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARIE-ODA FAALİYET GİDERLERİ (-) -241.998,041-Genel Yönetim Giderleri (-) - 241.998,04979.251,58FAALİYET KARI VE ZARARIF-DİĞER FAAL.OL.GELİR VE KARLAR9-Faal.İlgili.Diğ.Ola.Gelir ve Karlar 851,94G- DİĞER FAAL OLAĞAN GİDER VEZARARLAR (-)7-Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-) -1,67OLAĞAN KAR VEYA ZARAR851,94-1,67737.253,54525


738.103,81I-OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR2- Diğer Olağandışı Gelir ve Karlar 1.715,231.715,23OLAĞAN KAR VEYA ZARARDÖNEM KARI VEYA ZARARIDÖNEM NET KARI VEYA ZARARI739.819,04739.819,04739.819,04526


ANKARA SMMM ODASI BASIN YAYIN DAĞITIM İKTİSADİ İŞLETMESİ 01-01-<strong>2008</strong>/31-12-<strong>2008</strong> DÖNEMİ AYRINTILI BİLANÇOAKTİF (VARLIKLAR)AÇIKLAMACARİ DÖNEMI-DÖNEN VARLIKLARA-Hazır Değerler1-Kasa3-Bankalar4-Diğer Hazır DeğerlerC-Ticari Alacaklar1- Alıcılar2- Alacak Senetleri2.519,262.460,7910.766,503.392,4115.746,553.392,41D-Diğer Alacaklar5- Diğer Çeşitli AlacaklarE-Stoklar4- Ticari Mallar7-Verilen Sipariş AvanslarıH-Diğer Dönen Varlıklar1- Devreden KDV5- İş AvanslarıDÖNEN VARLIKLARTOPLAMI335,3910.074,2628.000,00--335,3938.074,26-57.548,61II- DURAN VARLIKLARD-Maddi Duran Varlıklar6-Demirbaşlar8-Birikmiş Amortismanlar(-)G-Gel. Yıl. Ait Giderler veGelir Tah.58.636,76-45.719,6112.917,15527


1-Gelecek Yıllara AitGiderlerDURAN VARLIKLAR12.917,15TOPLAMIAKTİF (VARLIK) TOPLAMI 70.465,76GENEL TOPLAM 70.465,76528


PASİF (KAYNAKLAR)AÇIKLAMACARİ DÖNEMI-KISA VADELİ YABANCIKAYNAKLARB-Ticari Borçlar4.382,081-Satıcılar4.382,08C-Diğer Borçlar827.565,284-Personele Borçlar2.495,265-Diğer Çeşitli Borçlar825.070,02D-Alınan Avanslar1.420,001-Alınan SiparişAvansları 1.420,00F-Ödenecek Vergi ve DiğerYükümlülükler 11.104,101-Ödenecek vergiler6.699,632- Sosyal GüvenlikKesintileri 4.404,47KISA VADELİ YABANCIKAYNAKLAR TOPLAMI 844.471,46II- UZUN VADELİ YABANCIKAYNAKLARE- Borç ve Gider Karşılıkları72.511,901-Kıdem TazminatıKarşılığı 72.511,90UZUN VADELİ YAB. KAYN.TOPLAMI 72.511,90III-ÖZKAYNAKLARA- Ödenmiş Sermaye1-Sermaye2-SermayeDüzeltmesi OlumluFarkları15.000,0015.000,00E- Geçmiş Yıllar Zararları (-) -579.652,48F- Dönem Net Karı (Zararı) -281.865,12ÖZ KAYNAKLAR TOPLAMI -846.517,60PASİF (KAYNAK.) TOPLAMI70.465,76529


GENEL TOPLAM70.465,76530


ANKARA SMMM ODASI BASIN YAYIN DAĞITIM İKTİSADİ İŞLETMESİ 01-01-<strong>2008</strong>/31-12-<strong>2008</strong> DÖNEMİ GELİR TABLOSUAÇIKLAMACARİ DÖNEMA-BRÜT SATIŞLAR922.550,591-Yurtiçi Satışlar922.550,59B-SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) . -6.499,911-Satıştan İadeler (-) -3.779,643-Diğer İndirimler (-) -2.720,27C-NET SATIŞLAR916.050,68D-SATIŞLARIN MALİYETİ (-) -57.673,872-Satılan Ticari MallarMaliyeti (-)-56.621,244-Diğer Satışların Maliyeti -1.052,63BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI858.376,81E-FAALİYET GİDERLERİ (-) -1.145.726,553- Genel Yönetim Giderleri (-) -1.145.726,55FAALİYET KARI VEYA ZARARI -287.349,74F- DİĞER FAAL.OLAĞANGELİR VE KARLAR 6.325,897-Kambiyo ve Borsa DeğerArtış Karları 1.804,5310-Diğer Olağan Gelir veKarlar 4.521,36G- DİĞ.FAAL OLAĞAN GİD.VEZARAR (-)-1.400,364- Kambiyo Zararları (-) -1.217,157-Diğer Olağan Gider ve-Zararlar (-)183,21OLAĞAN KAR VEYA ZARAR -282.424,21531


532I-OLAĞANDIŞI GİD. VEZARARLAR (-)2-Diğer Olağandışı Gelir veKarlar 559,09DÖNEM KARI VEYA ZARARI -281.865,12DÖNEM KARI VEYA ZARARI -281.865,12


ANKARA SMMM ODASI 01-01-<strong>2008</strong>/31-12-<strong>2008</strong> DÖNEMİ KONSOLİDE BİLANÇOAKTİF (VARLIKLAR)AÇIKLAMAAÇIKLAMAPASİF (KAYNAKLAR)I‐DÖNEN VARLIKLARIII‐KISA VADELİ YABANCIKAYNAKLARA‐Hazır Değerler 952.692,77B‐Ticari Borçlar 73.299,721‐Kasa 2.736,45 1‐Satıcılar 41.382,453‐Bankalar 816.515,222‐Borç Senetleri 27.500,005‐Diğer Hazır Değerler 133.441,4‐Alınan Depozito ve4.417,2710TeminatlarB‐Menkul Kıymetler 34.498,77C‐Diğer Borçlar 1.482.388,671‐Türmob'Borçlar 33.349,104‐Diğer MenkulKıymetler34.498,773‐Bağlı Ortaklıklara Borçlar 603.048,72C‐Ticari Alacaklar 3.392,41 4‐Personele Borçlar 14.256,221‐Alıcılar 3.392,41 5‐Diğer Çeşitli Borçlar 831.734,63D‐Diğer Alacaklar 9.812.09D‐Alınan Avanslar 1.420,009,621‐Ortaklardan Alacaklar 764.888,1‐Alınan Sipariş Avansları 1.420,00052‐Üyelerden TahakkukEden Alacaklar3.554.586,083‐Bağlı OrtaklıklardanAlacaklar663.069,86F‐Ödenecek Vergi ve DiğerYükümlülük.63.604,155‐Diğer Çeşitli Alacaklar 4.829.555,631‐Ödenecek Vergi ve Fonlar 33.524,43E‐Stoklar 46.903,382‐Ödenecek Sosyal Güv.Kesintileri30.079,724‐Ticari Mallar 18.903,38KISA VADELİ YABANCIKAYNAKLAR TOPLAMI7‐Verilen Sipariş28.000,0IV‐UZUN VADELİ YABANCIAvansları0KAYNAKLARH‐Diğer Dönen Varlıklar 6.000,00 E‐Borç ve Gider Karşılıkları 356.125,395‐İş Avansları 6.000,00 1‐Kıdem Tazminatı Karşılığı 356.125,39DÖNEN VARLIKLAR10.855.5 F‐Gel.Yıl. Ait Gelirler ve Gider475.222,TOPLAMI86,95 Thk.24II‐DURAN VARLIKLAR 1‐Gelecek Yıllara Ait Gelirler 475.222,24A‐Ticari Alacaklar 53.204,1UZUN VADELİ YABANCI9KAYNAKLAR TOPLAMI2‐Alacak Senetleri 50.000,0 V‐ÖZKAYNAKLAR1.620.712,54831.347,63533


05‐Verilen Depozito veTeminatlar3.204,19 A‐Ödenmiş Sermaye 15.000,00C‐Mali Duran Varlıklar 23.156,251‐Sermaye 15.000,006‐Bağlı Ortaklıklar 23.156,25C‐Kar Yedekleri 2.812.839,01D‐Maddi Duran Varlıklar 3.061.201,955‐Özel Fonlar 2.812.839,013‐Binalar 2.923.825,34D‐Geçmiş Yıllar Karları 6.350.589,865‐Taşıtlar 143.521,491‐Geçmiş Yıllar Karları 6.350.589,866‐Demirbaşlar 477.570,24E‐Geçmiş Yıllar Zararları (‐) ‐579.652,488‐BirikmişAmortismanlar (‐)E‐Maddi Olmayan DuranVarlıklar‐483.715,1272.241,87DURAN VARLIKLARTOPLAMI3.209.804,26AKTİF (VARLIKLAR)14.065.3TOPLAMI91,21GENEL TOPLAM 14.065.391,211‐Geçmiş Yıllar Zararları (‐) ‐579.652,48F‐Dönem Net Karı (Zararı) 3.014.554,651‐Dönem Net Karı 3.014.554,65ÖZKAYNAKLAR TOPLAMI 11.613.331,04PASİF (KAYNAKLAR) TOPLAMI 14.065.391,21GENEL TOPLAM 14.065.391,21534


ANKARA SMMM ODASI 01-01-<strong>2008</strong>/31-12-<strong>2008</strong> DÖNEMİ GELİRAÇIKLAMACARİ DÖNEMA-ODA FAAL. GELİRLERİ4.999.534,204- Oda Gelirleri4.999.534,20B-SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) -124.465,131- Satıştan İadeler (-) -26.557,033- Diğer İndirimler (-) -97.908,10C-NET SATIŞLAR4.875.069,07D- SATIŞLARIN MALİYETİ-(-)79.019,191-Satılan Ticari Mallar -Maliyeti77.966,562-Diğer Satışların Maliyeti -1.052,63BRÜT SATIŞ KARI VEYAZARARI 4.796.049,88E-FAALİYET GİDERLERİ (-) -3.716.500,203-Genel Yönetim Giderleri -(-)3.716.500,20FAALİYET KARI VEYAZARARI 1.079.549,68F-DİĞER FAAL.OL.GELİRVE KARLAR 1.445.860,922-Bağlı OrtaklıklardanTemettü Gelir 1.273.813,403-Faiz Gelirleri149.464,976-Menkul Kıymet SatışKarları 5.848,867-Kambiyo Karları7.746,599-Faal.İlgili.Diğ.Ola.Gelir veKarlar10- Faal.İlgili Di.Olağ.Gelirve Karlar 8.987,10G-DİĞER FAAL.OL.GİDERVE ZARAR. (-)4-Kambiyo Zararları -1.217,15-2.585,81535


6-Enflasyon DüzeltmesiZararları7-Diğer Olağan Gider veZararlar-1.368,66H-FİNANSMAN GİDERLERİ(-)1- Kısa Vadeli BorçlanmaGiderleri (-)OLAĞAN KAR VEYAZARAR 2.522.824,79I-OLAĞANDIŞI GELİR VEKARLAR 585.448,221-Önceki Dönem Gelir veKarları 537.257,602- Diğer Olağandışı Gelir veKarlar 48.190,62J-OLAĞANDIŞI GİDERLER(-)2-Önceki Dönem Gider veZararlar (-)3-Diğer Olağandışı Gider veZararlar (-)-93.718,36-93.718,36DÖNEM KARI VEYAZARARI 3.014.554,65 3.014.554,65DÖNEM NET KARI VEYAZARARI 3.014.554,65536


ODA YAYINLARIBÜLTEN1 Mayıs-Haziran <strong>2008</strong> ASMMMO Bülteni; Sayı: 1782 Temmuz-Ağustos <strong>2008</strong> ASMMMO Bülteni; Sayı: 1793 Eylül-Ekim <strong>2008</strong> ASMMMO Bülteni Sayı: 180537


4 Kasım-Aralık <strong>2008</strong> ASMMMO Bülteni Sayı: 181MUVU1 Mayıs <strong>2008</strong> Sayı: 12 Eylül <strong>2008</strong> Sayı: 2538


KİTAPLAR1 YAYIN NO:642 YAYIN NO:633 YAYIN NO:62539


4 YAYIN NO:615 YAYIN NO:606 YAYIN NO:59VI. Sempozyum Bildiriler KitabıGelir ve Kurumlar Vergisi7 YAYIN NO:58Beyanname Düzenleme RehberiŞefik ÇAKMAK / Eski HesapUzmanı540


8 YAYIN NO:57Asgari Geçim İndirimiUygulaması ŞUBAT <strong>2008</strong>Örtülü Sermaye ve Transfer9 YAYIN NO:56Fiyatlandırması YoluylaÖrtülü Kazanç DağıtımındaDönemsonu İşlemleri OCAK <strong>2008</strong>10 YAYIN NO:55DÖNEMSONU ENVANTER veDEĞERLEME İŞLEMLERİKasım 2007541


11 YAYIN NO:54Temel Vergi HukukuEkim 2007BASEL II ve İÇ KONTROL12 YAYIN NO:53Doç. Dr. Tamer AKSOYAğustos 200713 YAYIN NO:525520 Sayılı Kurumlar VergisiKanunu Şerhi Mayıs 2007542


543MESLEKİ ETKİNLİKLER


Panel/Kongre/Sempozyumlar02-06 Mart <strong>2008</strong> Muhasebe Uygulamaları ve Vergi Mevzuatı Sempozyumu-VI ConcordeDe Luxe Resaort Lara / ANTALYA'da yapıldı.ANTALYA’’DA KUSURSUZ ORGANİZASYON EĞİTİM VE DİNLENCE BİR ARADAASMMMO’nun Antalya Concorde De Luxe Resort Oteli’nde düzenlediği 4 günlük “Muhasebe Uygulamaları veVergi Mevzuatı Sempozyumu” yüzlerce meslektaş ile uygulamacı ve akademisyenleri bir araya getirdi. 4oturum, 1 özel oturum ve 1 panelden oluşan sempozyumda, Vergi Usul Yasasındaki değerleme hükümleri, GelirVergisi standartları uygulamaları,transfer fiyatlaması ve örtülü kazanç uygulamaları, maddi duran varlıklarındeğerleme esasları gibi pek çok konuuluslararası muhasebe standartları ışığındadeğerlendirildi.Sempozyumunaçılışında,küresel piyasalardaki kriz ve Türkiye’yeyansımaları ön plana geçti. ASMMMOBaşkanı Ali Metin Polat, ekonomikdalgalanmaların gerçeğe uygun finansalbilgilere duyulan ihtiyacı ön planaçıkardığına dikkat çekerken,TÜRMOBBaşkanı Mehmet Timur, “<strong>2008</strong> yılının ekonomik açıdan iyi olacağını söylemek maalesef mümkün değil”dedi.BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, uluslararası piyasalardaki dalgalanmaların ABD ve Avrupa’da çok sayıda İmarBankası örneği olduğunu gösterdiğini anlattı. TMSK Başkanı Bülent Üstünel, finansal tabloların doğru, güvenilirve sağlıklı bir biçimde tesbit edilmesinin önem taşıdığına dikkat çekti. Gelir İdaresi Başkan Yardımcısı İlhanHatipoğlu ise, “Muhasebe mesleğinin gelişmesi, ülkemizin ekonomik gelişmesine paralel olarak büyük önemtaşımaktadır” diye konuştu.544


08 Mart <strong>2008</strong> Odamızın düzenlediği "AB Sürecinde Kadın ve Siyaset" konulu Panel HiltonOtelinda yapıldı.Açılış KonuşmalarıOturum BaşkanıPanelistler: Ali Metin POLAT-ASMMMO Başkanı: Şirin PAYZIN-Gazeteci: Ayşe HÜR-Gazeteci,Ceren İSAT-Sosyal Kalkınma ve CinsiyetEşitliği Politikaları Merkezi Başkanı,Handan İPEKÇİ-YönetmenEZBER BOZAN PANEL KADIN SORUNLARINA FARKLI YAKLAŞIMAnkara SMMM Odası’nın Dünya Kadınlar Günü nedeniyle düzenlediği “AB Sürecinde Kadın ve Siyaset” konulupanelde, Türkiye’de cinsiyet ayrımcılığının politikaya yansımaları tartışıldı.Ankara SMMM Odası Baflkanı Ali MetinPolat, paneli açış konuşmasında, cinsiyet ayrımcılığının ancak evrensel insani değerlerin tüm toplum tarafındaniçselleştirilmesi ile önlenebileceğini söyledi.Paneli yöneten CNN Türk haber program sunucularından Şirin Payzın,kadın-erkek eşitliğinin sağlanması konusunda yasal düzenlemelerin yeterli olmadığını belirterek, “Bizim Anayasave kanun değişikliklerinden önce ciddi bir zihniyet değişikliğine ihtiyacımız var” dedi.Alternatif tariharaştırmacılarından Ayşe Hür, kadınlarınsiyasete katılımının Osmanlı döneminin sonyıllarında yoğunlaştığına dikkat çekerek, “Bumirasın Cumhuriyet ile birlikte derinleşmesimaalesef mümkün olamadı” diye konuştu.Ceren İsat, AB’nin kadın-erkek eşitliğiile ilgili direktiflerinin çoğunun istihdamakatılım ile ilgili olduğunu ifade ederek, ABülkelerinde de kadınların siyasete katılımı ile ilgili sorunlu bir yapı bulunduğunu söyledi.Töre cinayetlerini konu alan “Saklı Yüzler” filminin Yönetmeni Handan İpekçi, cezaların artırılmasına rağmentöre cinayetlerinde herhangi bir azalma olmadığını vurguladı.545


1 Mart Dünya Muhasebeciler GünüANKARA SMMM ODASI ATA’NIN HUZURUNDAAnkara SMMM Odası, 1 Mart Muhasebeciler Günü nedeniyle Anıtkabir’i ziyaret ederek, Cumhuriyetimizinkurucusu Atatürk’ün manevi huzurunda saygıduruşunda bulundu.ASMMMO Başkanı Ali MetinPolat,Yönetim Kurulu üyeleri ve kalabalık birmeslektaş grubu, 1 Mart Muhasebeciler Gününedeniyle Anıtkabir’de buluştu. ASMMMOBaşkanı Ali Metin Polat, Anıtkabir’e çelenkbırakılması ve saygı duruşunun ardındanAnıtkabir’deki özel deftere şunları yazdı:“Ulu Önder Atatürk,1 Mart Muhasebeciler gününün 18.yıldönümünde; bize gösterdiğin,ülkemizin“çağdaş medeniyetler”seviyesine çıkma hedefinde önemli bir rol üstlenen meslektaşlarımızla yenidenhuzurundayız.Kurduğun laik ve demokratik Cumhuriyetin, çağdaş ülkeler topluluğu içinde saygın biryer edinebilmesinin ancak, evrensel insan hakları kriterlerine uygun atılımlarla mümkün olacağınınbilincindeyiz.Mesleki duyarlılığımız ve toplumsal sorumluluk anlayışımız gereği, laik ve demokratikCumhuriyetin kararlı bekçileriyiz.Minnet ve şükran duygularımla.”546


Ruhsat Dağıtım Töreni162 YENİ MESLEKTAŞ ARAMIZDAAnkara SMMM Odası Başkanı Ali Metin POLAT ruhsat töreninde yaptığı konuşmada küresel krizin muhasebeninönemini ortaya koyduğunu belirterek ,”Bu çerçevede Uluslar arası finanasal raporlama standartlarınınyeniden,daha güvenilir ve şeffaflığısağlayacak bir biçimdedüzenlenmesi gündeme alınmıştır .”dedi. Stajlarını tamamlayarak açılansınavlarda başarılı olan 162meslektaş, Ankara SMMM Odasındadüzenlenen bir törenle ruhsatlarınıaldı.Ruhsat törenine aileleri,yakınları ve arkadaşları ile birliktekatılan yeni meslektaşlar, yorucu birçalışma döneminin ardından ruhsatlarına kavuşmanın heyecan ve coşkusunu yaşadılar. Ruhsat törenine, AnkaraSMMM Odası Başkan ve yöneticileri katıldı.Ankara SMMM Odası Başkanı Ali Metin Polat, ruhsat töreninde yaptığıkonuşmada,küresel ekonomik krizin muhasebenin önemini ortaya koyduğunu belirterek, uluslararası finansalraporlama standartlarının güvenilir ve şeffaflığı sağlayacak biçimde düzenlenmesinin Dünya ülkeleriningündemine alındığını söyledi. Polat, özetle şöyle konuştu:“Krizin küresel kaynaklı olması içinde bulunduğumuzsorunun niteliğini değiştirmiyor.Şimdilerde Türkiye ekonomisinin ana sorunu küçülmedir. Daha bir süre de böyleolmaya devam edecektir.Ekonomi gerileyecek, işsizlik artacak, toplumsal huzursuzluk daha dabüyüyecektir.Finansal krizle birlikte yeni düzenini arayan dünyamızda, gelişmelere daha adil ve daha insanca birdüzene doğru müdahalelerde bulunabilmek için; yeni siyasetler ve kurumlar ararken elde olanları görmek veonlar üzerinden tarihsel eğilimin yönünü tayin etmeye çalışmak doğru olur.Yaşanan küresel kriz, şirketlerin mali547


tablolarının şeffaf, doğru ve karşılaştırılabilir bilgiler üzerine kurulmasının önemini bir kez daha ortayakoymuştur. 13-14 Kasım <strong>2008</strong> tarihlerindeWashington’ta toplanan G-20’ler zirvesinde muhasebeleştirmenin önemi üzerinde durulmuş, finansal sektörünaşırı risk yüklenmesinin önüne geçecek tedbirler alınması ve denetimin artırılması önerilmiştir. Bu çerçevede,uluslararası finansal raporlama standartlarının yeniden, daha güvenilir ve şeffaflığı sağlayacak bir biçimdedüzenlenmesi gündeme alınmıştır.Bizlerin gerek dünya, gerekse ülkemiz ekonomisinin gerektirdiği bu değişimve gelişmelerin dışında kalmamız mümkün değildir. Değişimlere önderlik edebilecek mesleki bir yapılanma içinegirmemiz her zamankinden daha büyük önem taşımaktadır.”Polat, meslek mensuplarının sürekli eğitiminin büyük önem taflıdığına da dikkati çekerek, konuşmasını şöyletamamladı:“Ekonomik ve sosyal olaylardan en çok etkilenen mesleğimiz için, meslek mensuplarının eğitimi çokbüyük önem arz etmektedir. Bu nedenle, <strong>2008</strong> yılında olduğu gibi 2009 yılında da mesleki eğitim<strong>faaliyet</strong>lerimize devam edeceğiz.Bilgi her zaman en değerli zenginliğimiz olmuştur.Günümüzde bilgiye ulaşmakinternet sayesinde çok kolay olmakla birlikte, doğru bilgiye tek araç kullanarak ulaşmak mesleğimiz açısındanzordur. Bunun bilinci ile etkinliklerimize devam etmenin gerekliliğini ve önemini her zaman ilke edindik.Sizler, sürekli geliflmeye açık, ağır sorumlulukları bulunan, her zaman bilgilerin yenilenmesine ihtiyaç duyulan,yüksek ahlaki değerlerle, büyük fedakarlıklarla sürdürülmesi gereken, bir mesleğe adım atmış bulunmaktasınız.Geleceğe ilişkin planınızı, bu mesleğin uluslararası standartlar paralelinde yeniden yapılanma sürecindeolduğunun bilinciyle yapınız.”548


128 YENİ MESLEKTAŞ ARAMIZA KATILDIStajlarını tamamlayarak, sınavlarda başarılı olan 128 meslektaş daha Ankara SMMM Odası’ndadüzenlenenruhsatlarınıtörenlealdı.AnkaraSMMM Odası Başkanı AliMetin Polat, “Bizimmesleğimiz,yasa,tebliğve yargı kararları nınolduğu kadar usta çırak ilişkilerinin de şekil verdiği bir meslektir” dedi.TÜRMOB Genel BaşkanıMehmet Timur, mali müşavirlik mesleğinin şekil değiştireceğine dikkat çekerek, gençmeslektaşlara,“Hiç üşenmeyin, kendinizi yenileyin” tavsiyesinde bulundu.549


169 STAJYER DAHA MESLEĞİMİZE KATILDIAnkara SMMM Odası Başkanı Ali Metin Polat, teknolojik gelişmeler ve artan rekabetin işletmeleri süreklideğişime zorladığını belirterek, “Muhasebenin de değişen ve gelişen yeni şartlara uyum sağlaması kaçınılmazdır”dedi.TÜRMOB Yönetim Kurulu üyesi Ahmet Elbaşı, yeni Türk Ticaret Kanunu’nun çıkması ile birlikte “serbestmuhasebeciliğin” kalkacağını ve mesleğin “Malimüşavirler” tarafından yürütüleceğini hatırlatarak,TÜRMOB ve <strong>oda</strong>lar tarafından buna uygun eğitimçalışmalarının hızlandırılacağını söyledi.Stajlarınıtamamlayarak sınavlarda başarılı olan 169 stajyerdaha ruhsatlarını alarak mesleğe adım attı.Uzun veyorucu bir staj ve sürecini başarıyla tamamlayanmeslektaşlar,Ankara SMMM Odasında düzenlenen ruhsat töreninde aileleri ve yakınları ile birlikte gurur tablosuoluşturdular.Törene, TÜRMOB Yönetim Kurulu üyesi Ahmet Elbaşı ile ASMMMO’nın Başkan ve yöneticilerikatıldılar.SM sınavında en yüksek puanı Okan Doğan, SMMM sınavına geçişte en yüksek puanı ise YılmazÇetinkaya aldı.Ruhsatlarını alanlar arasında, baba ve dede mesleğini tercih edenlerin de bulunması dikkat çekti.Ruhsatını alan Erman Eğlenen TESMER Staj Değerlendirme KomisyonuBaşkanlığını yürüten babası Cafer Eğlenen ile “mutluluk tablosu”oluştururken, Muhammet Berkay Ağırbaş, bayrağı dedesi Kemal Demirel’dendevraldı.“Sorumluluklarımız Artıyor” Ankara SMMM Odası Başkanı Ali MetinPolat, ruhsat töreninde yaptığı konuşmada, küreselleşme ile birlikteteknolojik gelişmeler ve artan rekabet ortamının işletmeleri sürekli değişimezorladığını belirterek, “Muhasebenin de değişen ve gelişen şartlara uyumsağlaması kaçınılmazdır” dedi.Muhasebecilerin sorumluluklarının ve işletmeleriçindeki rollerinin sürekli Raporlama Standartları’dır. Yakın bir gelecekteyürürlüğe girmesi beklenen Türk Ticaret Kanunu ile birlikte, halka açık olsun,olmasın tüm işletmelere muhasebe ve finansal raporlama konularında TMSK tarafından yayımlanan UFRS’yeuyumlu Türkiye Muhasebe Standartlarına uymaları mecburiyeti getirilmiştir. Uluslararası Finansal RaporlamaStandartları ile ilişkili başka bir konu da Basel-2 standartlarıdır.“Etik Değerler Önemli” Meslekte etik değerlerin550


önemine de dikkat çeken Polat, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Bizlerin üzerinde durması gereken bir başka konuise etik değerlerdir. Muhasebenin en önemli görevlerinden biri doğru ve güvenilir bilgiler sunmaktır. Sunulanbilgiler, doğru ve güvenilir değilse, bu bilgileri kullananların sağlıklı kararlar alması mümkün değildir. Meslekmensubunun göstereceği ahlaki veya gayrı ahlaki tutum ve davranış bilgi kullanıcılarını etkileyecektir. Meslekmensubu, kuruluşlardan müşterilerine, devletten tüm topluma kadar geniş bir alanda sorumlulukları olankişidir.Bağımsızlık, sosyal sorumluluk, dürüstlük,güvenilirlik, tarafsızlık, sır saklama, meslek ünvanı ve yeterlilik,mesleki özen ve titizlik,meslek onuru ile bağdaşmayan işler,hizmet akti ile çalışmama, şarta bağlı ücret, reklamyasağı ve en az ücretin altında iş kabul etmeme gibi düzenlemeler,hem ulusal hem de uluslararası alandamuhasebe mesleği ile ilgili yapılan çalışmalar arasında yer almaktadır.”“SM Kalkacak” Ruhsat törenine katılanTÜRMOB Yönetim Kurulu üyesi Ahmet Elbaşı ise, yeni Türk Ticaret Kanunu’nun çıkmasıyla birlikte, mesleğin yenibir boyut kazanacağını anlatarak, “serbest muhasebeciliğin kalkacağını” ve mesleğin “mali müşavirlik” olarakyürütüleceğini söyledi.TÜRMOB ve <strong>oda</strong>ların bu değişikliğe yönelik olarak serbest muhasebecilerin,serbest malimüşavir olmaları yolunun açılması için pek çok çalışması olduğunu belirten Elbaşı, şöyle konuştu:“Bizimzamanımızda (hiçbir şey olamazsam muhasebeci olurum) düşüncesi vardı. Ancak şimdi bu tamamen değişti.Şimdi muhasebecilik üniversite sıralarında tercih edilen, sürekli eğitim gerektiren bir meslek halini aldı.TürkTicaret Kanunu’nun çıkması ile birlikte meslek yeniden yapılanacaktır. Evrensel muhasebe kuralları Türk ticarethayatınada uygulanacak, limitet şirketler dahil tüm şirketlerde denetim olacak ve bu denetimler belge almışmali müşavir ve yeminli müşavirler tarafından yapılacaktır.Bu açıdan eğitim ve meslektaşlar arasında bilgipaylaşımı büyük önem taşımaktadır. Mesleğe yeni katılacak olan sizler, haksız rekabete neden olacakdavranışlardan kaçının. Meslek etiğimiz ile ilgili yönetmeliğimizi iyi okuyun ve değerlendirin. Meslek mevzuatınıçok iyi takip edin ve öğrenin. Sabırlı olun. Bambu ağacı bile 6 yıl toprağın altında kaldıktan sonra büyüyor. Parabaşarının mükafatıdır ama, asla amacı değildir. Bunu unutmayın.”551


ODA ETKİNLİKLERİASMMMO’NUN YEŞİL DUYARLILIĞI 2 BİN ÇAM AĞACIMIZ OLDUHasanoğlan’da oluflturulan ASMMMO Hatıra Ormanı’na 2 bineyakın fidan dikimini gerçekleştirerek çevre duyarlılığımızıpekiştirdik.Bahar pikniği ve ağaç dikimi şenliğine ASMMMOBaşkanı Ali Metin Polat, Yönetim Kurulu üyeleri ve çok sayıdaüyekatıldı.Ağaç dikiminin ardından yapılan piknikte üyelerimiz, yakınları ve aileleri ile birlikte davul zurna eşliğindehalaylar çekerek, iş yoğunluğunun yarattığı stresi üzerlerinden atma fırsatı buldular552


ILGAZ’DA KAR KEYFİMeslektaşlar, Ankara SMMM Odası’nın 27 Ocak’ta düzenlediği Ilgaz gezisinde eğlenceli ve keyifli bir hafta sonugeçirdiler. Sabahın erken saatlerinde Oda’mızın Kumrular Caddesi’ndeki binasının önünde kalkan otobüslerlebaşlayan gezinin her anı, meslektaşlar için unutulmaz anılar arasında yer aldı.Ilgaz Dağları’nın karla kaplıoluşu,geziye katılanlara uzun süredirözlemini duydukları kar eğlencesi vesporlarını yapma olanağı sağladı.Mangalateşinde pişen etlerle piknik yapanmeslektaşlar, eşleri, çocukları ve yakınları ilebirlikte kızak kayarak,kartopu oynayarak,faytonlarla çam ağaçları arasında gezintiyeçıkarak, çam ağaçları ile kaplı IlgazDağları’nın temiz havasının tadını çıkardılar.Günün ilerleyen saatlerinde piknik masalarından yükselentürkülere,davullu zurnalı halaylar eşlik etti. Yoğun çalışma temposunun yarattığı gerginliklerin atıldığı,dostlukların tazelendiği Ilgaz gezisi,“en kısa zamanda yeniden buluşmak üzere” temennisiyle sona erdi.553


TOPLUMSAL ETKİNLİKLER“REFORM” ÇIKMAZI “TEK ÇATI” DERKEN “ÇOK BAŞLI” EMEKLİLİK SİSTEMİKORUNDU SOSYAL GÜVENLİK, KAYIT DIŞILIĞI BESLEYEN ADALETSİZ BiRYAPIYA DÖNÜŞTÜÜç yıl önce kara deliğe dönüşen sosyal güvenlik açıklarını kapatmak amacıyla “reform” olarak gündeme getirilenSosyal Güvenlik Yasa’sı değişiklikleri, TBMM’de yapılan yeni düzenlemelerle sistemi kayıt dışılığı besleyen,adaletsiz bir yapıya dönüştü. AnayasaMahkemesi’nin iptal kararı ile birlikte “eşitlerarası” dengelerin memurlar lehine bozulduğusosyal güvenlikte, esnaf ve işçiler için farklıemeklilik süreçleri uygulanacak.Memurlar veesnaf, tasarıda yer aldığı biçimiyle 9 bin günprim ödeyecek. İşçiler 7 bin 200 gün primödeyerek emekli olabilecekler. Çalışanlarıngeriye dönük borçlanma imkanı ortadankaldırılırken, milletvekilleri geriye doğru 15 yılborçlanarak emekli olabilecek ve bugünkü hesaplamalarla 4 bin 219 YTL emekli aylığı alacaklar.Yeni yasanınuygulamaya girmesi ile birlikte aylık bağlama oranlarında da farklı uygulamalara gidilecek. Halen sigortalıolanların aylık bağlama oranları korunurken, yasa yürürlüğe girdikten sonra sigortalı olanlara ilk 10 yıl içinyüzde 3, sonraki yıllar için yüzde 2 olacak. Böylece yasanın yürürlüğe giriş tarihinden önce bir gün bile sigortalıolanlar,diğerlerine oranla yüzde 10 daha yüksek emekli aylığı alabilecekler.554

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!