Download - Suleyman Demirel University Research Repository

3.3.1. İşletmenin İçinin Boşalması (Hollowing Out) RiskiÖz yeteneğe dayalı yapılanmanın belki de en önemli ve en zor adımınıişletme öz yeteneklerinin keşfedilmesi oluşturmaktadır. İşletmeyi rakiplerindenayıran ve ona rekabet gücünü veren temel bilgi, beceri ya da faaliyetler dizisininneler olduğunu tam ve doğru olarak tanımlamak ve tespit etmek her zaman çokkolay olamamaktadır. Bu yönüyle kimi zaman öz yetenekler, uzun yıllar zinciriiçinde oluşmuş ve her bir yana yayılmış işletmeye özgü bir doğal kokuyabenzemektedir, herkes tarafından çok kolay algılanabilmekte fakat, tarifi ve tanımıbir türlü yapılamamaktadır. Bazen bir örgüt kültürü bazen bir takım ruhubağlamında şekillenebilen bu potansiyelin tanımında ya da teşhisinde yapılacakhatalar ise, işletmeye çok ağır bedellere mal olabilmektedir. Örneğin yanlış bir özyetenek tanımlaması ve buna bağlı bir yapılanma girişimiyle, bazı kritik iş ya dafaaliyet süreçlerinin de tasfiye edilmesi işletmenin zamanla bu yeteneklerini dekaybetmesi, adeta kendi kendini sınırlaması suretiyle pazarda daha etkisiz ve dahapasif bir konuma düşmesi sonucunu doğurabilmektedir. Kısaca rekabet avantajıyaratımı amacıyla çıktığı yolda işletme, yanlış teşhis ve uygulamaları sonucundakendini diğer işletmelere daha bağımlı hale gelmiş, ekonomik ve rekabet gücüaçısından da önemli ölçüde zayıflamış bulabilmektedir.3.3.2. Tedarikçilere Aşırı BağımlılıkÖz yeteneklere dayalı yapılanmada temel amaç, işletmenin kendisinirakiplerinden ayıran bilgi, beceri ya da iş yapma usullerine odaklanmak suretiylepazarda kendi lehine bir rekabet avantajı yaratabilmesidir. Kısaca işletme,faaliyetlerini kendi öz yetenekleri ile sınırlandırırken, bunun dışındaki işleri bukonularda kendilerinden daha fazla öz yeteneğe sahip olan işletmelere yaptırmayoluna gitmektedir. Bu şekilde işletmenin, öz yetenekleri dışındaki işleri dahakaliteli ve daha ucuz yollardan ya da en azından aynı koşullarda temin edebilmeolanağına kavuşacağı ve tüm dikkat ve enerjisini daha sınırlı bir alan içindetoplayabileceği beklenmektedir. Ne var ki öz yeteneklere odaklanmakla başlayanbu süreç, zamanla işletmeler arasında ortaklık ya da şebeke organizasyonunakadar varan çok sıkı bir ilişkiler zincirine dönüşebilmektedir. Öz yeteneğe dayalıyapılanma ile esneklik kazanmayı hedefleyen işletme bir süre sonra yavaş yavaşkontrolü kaybetmekte ve tedarikçi işletmeye bağımlı hale gelebilmektedir.Özellikle fiyat, termin gibi konularda tedarikçi işletmenin koşullarına uymakzorunda kalan işletme küçülme, esneklik ve maliyet tasarrufu gibi büyük94