kuranı kerımde kolelık konusu - gariban tavuk

64bağlamasalar bile, esirler hakkında kullanılır oldu. Daha sonra da, bundan dolayıesirlerin salıverilmesi işine “fekâk” (çözme) denilmiştir. 206Raqabe, esasen boyun kökü demek ise de, mecazi anlamda insan içinözellikle hür olmayan insan için kullanılmaktadır. 207Âyetlerde bahsedilen, “bir raqabe (boyun) âzad etmek” tabirinden maksad,kölenin tamamını âzad etmektir. Rivayete göre bu mecazî kullanışın dayanağışudur: Araplar, ellerindeki esirlerin ellerini bir iple esirin boynuna bağlarlardı. Busebeple, esir salıverilmek istendiğinde bu ip çözülürdü. Bundan dolayı, o ipi çözmek,“fekkü raqabe” (boynu çözmek) diye ifâde edilmiştir. Daha sonra da bu tâbir,kölenin azadı mânasında, mecazen kullanılmıştır. Zahirîlere göre, keffâreti yerinegetirmek için, her türlü köle azad edilebilir. Şâfı (r.h)’ye göre ise, keffâret için yeterliolabilecek kölenin, mü’min olması şartı ile, iş yapmasına manî olacak kusurlardansalim olması gerekir. Bu kölenin, küçük veya büyük, erkek veya kadın olmasıfarketmez. 208Kur’an-ı Kerim’de ‘Raqabe’ lafzının geçtiği ayetler, nüzul sırasına göre,şöyledir:90Beled/11, 12, 139Tevbe/604Nisa/922Bakara/17758Mücadele/3206 Fahruddin Er-Râzi, Tefsir-i Kebir Mefâtihu’l-Gayb, Akçağ Yayınları, Ankara, XXIII/154207 Elmalı’lı M. H.Yazır, Hak Dini Kur’an Dili, VII/453208 Er-Râzi, age, IX/201