kuranı kerımde kolelık konusu - gariban tavuk

213Âyetlerin iniş sebebi olarak gösterilen olay özetle şöyledir: Ensâr’dan Evs b.Sâmit bir sebeple kızıp hanımı Havle (veya Huveyle) bint Sa’lebe’ye zıhâr yapmıştı.(“Sırtın anamın sırtıdır” demişti). Çok geçmeden söylediğine pişman oldu veevliliğe dönüş yapmak istedi. Bu, müslüman toplumun karşılaştığı ilk zıhar uygulamasıydı.Kadın geleneğe göre yasak olan bu ilişkiyi bu halde sürdürmeyi kabuletmedi. Sonunda duruma bir çare bulması için Rasûlüllah’a başvurdu. Gençliğinikocası uğruna tükettiğini, ona çocuklar verdiğini ama şimdi yaşlanınca kapı dışarıedildiğini dertli dertli anlattı. Hz. Peygamber bu konuda ilâhî bir bildirim almadığınıve bilinen hüküm (haramlık)’den başka bir çözüm söyleyemeyeceğini belirtti. Kadındurumun çok vahim olduğunu tekrar tekrar ifade ettiyse de farklı bir cevap alamadı.Daha sonra kadın Allah’a yalvarmaya ve halinden yakınmaya başladı. “Allah’ım!Çok yalnızım. Bu ayrılık bana çok acı verecek. Küçük çocuklarım var; onlarıbabalarına bıraksam perişan olurlar, kendime alsam aç kalırlar. Halimi sana arzediyorum, beni bu sıkıntıdan kurtar; Rasul’ünün dilinden bir vahiy inzal buyur!”diye dua ediyordu. Kısa bir süre sonra bu âyetler indi. Hz. Peygamber onumüjdeledi ve âyetleri okudu. Ardından kocasını çağırtıp onun durumunu öğrendi;köle azat edemeyeceğini, iki ay peş peşe oruç tutamayacağını ve altmış fakiridoyuracak kadar malî imkânının da bulunmadığını anlayınca ona bir miktar yardımdabulundu ve bereketlenmesi için dua etti. 650Taberi tefsirinde sebebi nüzulle ilgili rivayet ve konuya dair diğer bilgileraktarıldıktan sonra sonuç şöyle bağlanır: Bu âyet-i kerimede, zıhar yapan erkeğin,hanımını tekrar kendisine helal kılması için yerine getirmesi istenen keffaretten,ikinci ve üçüncü olarak yerine getirmesi gereken şeyler zikrediliyor. Zıhar yapan650 Taberî, XXVIII/1-6; Zemahşerî, IV/70-71; Razî, age, XXI/349-350; İbn Kesir, age, IV/343