kuranı kerımde kolelık konusu - gariban tavuk

204imamların delili ise şudur: Hak Teâlâ’nın, “Kim bir mü’mini yanlışlıkla öldürürse”ifadesine küçük çocuklar da girer. Binâenaleyh âyetteki “mü’min bir köleyi azadetmesi lazımdır” buyruğu da aynıdır. Bu sebeble, çocuk kölenin de bu ifadeye dahilolması gerekir. 619 Aynı tartışmalar ve rivayetler İbn Cevzi’de de yer almaktadır. 620Tefsirde kölenin vasıflarından sonra ödenecek diyetten, bu diyetin vasıflarından,öldürülen kişinin durumuyla ilgili rivayetlerden bahsediliyor. Konumuzla ilgiliolarak ise şu ifadelere yer veriliyor: Cenâb-ı Hakk’ın, “mü’min bir köleyi azâdetmesi” ifadesi ‘Ona bir köle azâd etmesi gerekir” takdirindedir. Köleyi “hür”kılmaktır. Hür ise, kurtulmuş ve azad olmuş demektir. İnsan, Cenâb-ı Hakk’ın da,“Yerde ne varsa hepsini sizin için yarattı...” (Bakara29) buyurduğu gibi, yaratılışitibariyle birşeylere malik ve sahip olsun diye yaratılmış olunca, bir insan olan(köle)nin, köle olarak kalması insan olma vasfını bulandıran ve bu vasfı karıştıran birsıfat olmuş olur. Binâenaleyh, işte bu köleliğin izale edilip kaldırılması, bundandolayı “tahrîr” (hürriyete kavuşturma) diye adlandırılmıştır. Yani o insanı,insaniyetini bulandıran o olumsuz vasıftan kurtarmak demektir. 621Beydavi azad edilecek köle küçük bile olsa yeterlidir, der. 622 İbn Kesirde yanlışlıkla adam öldürülmesi durumunda yapılacak işlemleri aktardıktan sonraazad edilecek kölenin çocuk olup- olamayacağı yolundaki rivayetleri aktarır. Genelkanı çocuk olamayacağı yönündedir, der. 623 Suyuti ve eş-Şevkani de ayetin tefsirinde619 Râzi, age, VIII/238620 İbnu’l-Cevzi, age, II/163621 Râzi, age, VIII/241622 Beydavi, age, I/234623 İbn Kesir, age, I/547