kuranı kerımde kolelık konusu - gariban tavuk

172cariyesi olacağı hususunda bir ihtilâf yoktur. 531Kurtubi de ayetin yorumunda kişinin himayesi altındaki yetim kızlar, onlarınmallarına göz-kulak olma konusunda gösterilmesi gereken hassasiyet, onlarlaevlenmeyi arzulayan kişinin dikkat etmesi gereken durumlar, ikişer, üçer, dörderlafzına bakarak eş sayısını 9’a kadar çıkaranların yanlış anlamaları, erkeğinkarısından en fazla üç gece ayrı kalabileceği, ki en fazla dört kadınla evli olabilmeninsebebi olarak gösterilir, adaleti gerçekleştiremeyecek olanların ise cariyelerleyetinmesi gerektiğini söyledikten sonra şöyle der: İşte bu buyrukta, sağ elin sahipolduklarının (yani cariyelerin) ilişkide ve gün paylaştırmada haklarının olmadığınadelil vardır. Çünkü buyruğun anlamı şudur: “Şayet paylaştırma hususunda adaletyapamayacağınızdan korkarsanız o zaman bir tane almalısınız yahut sahibiolduğunuz cariyelerle yetinmelisiniz.” Böylelikle sahip olunan cariyelerin tümü tekbir kişi gibi ifade edilmiştir. Bu da cariyelerin ilişki yahut gün paylaştırma hususundahak sahibi olma ihtimallerini ortadan kaldırmaktadır. Şu kadar var ki sahip olunancariyeler hususunda adalette bulunmak, onlara güzel şekilde sahip olup kölelerineyumuşak davranma vücubuna bağlıdır. 532 Yine bu noktada Kurtubî, erkek kölenin dedört kadınla evlenebileceğini çünkü ayette köle-özgür ayırımı yapılmadığını söyler.Beydavi ve İbn Kesir de çok eşliliğe cevaz olarak algılanan ayetle ilgili dahaönce aktardığımız rivayetleri aktardıktan sonra eğer adalet sağlanamayacaksa tek eşleyetinilmesi veya esir/köle kadınla idare edilmesi gerektiğini söyler. 533531 Razi, age, VII/336532 Kurtubî, age, IV/573-574.533 Beydavi, age, I/204; İbn Kesir, age, I/460-461