kuranı kerımde kolelık konusu - gariban tavuk

144İbnu’l-Cevzi’nin de aynı rivayetleri naklettiğini görüyoruz. 447Razi’ye göre Allah Teâlâ, daha önce gözleri kapamayı, ırzları-namuslarıkorumayı emredince, bundan sonra emrettiği o şeylerin, helâl olmayan durumlarlailgili olduğunu beyan etmiş ve bunun peşinden de, helal yolu açıklayarak, “İçinizdenbekârları evlendirin” buyurmuştur. 448 Razî eserinde Cessas’tan da alıntı yapar: EbuBekr er-Razî (el-Cessâs) şöyle der: “Bu ayet, her ne kadar zahiri itibariyle vücubifade ediyorsa da, ancak ne var ki selef, bununla vücubun kastedilmediği hususundaittifak etmiştir.” 449 Cenâb-ı Hakk’ın “içinizden” ifadesine gelince, pekçok müfessirbu kelimeyi, hürler kölelerden ayrılsın diye, “hürler” anlamına almışlardır. Bazıkimseler de bununla, bu emrin kendisine yöneltildiği kimsenin velayeti altındabulunan çocuklarının veya yakınlarının kastedildiğini söylemişlerdir. Bazıları daburadaki, nisbetin (sizden, ifadesinin) hür ve müslüman olmayı ifade ettiğinisöylemişlerdir. “Kölelerinizden ve cariyelerinizden salih olanları evlendiriniz”lafzıyla ilgili olarak, alimler bu emrin, bir mubah veya bir teşvik olduğunuhususunda ittifak etmişlerdir. Bunun vacib olmasına gelince, hayır! Ulemâ, bununla(köleleri evlendirme ile) bekârları evlendirmeyi, şu şekilde birbirinden ayırmışlardır:Köleyi evlendirmede, onun geçimini üstlenme ve onun yapacağı hizmetleri atâleteuğratma bulunur. Bu ise, kölenin sahibine vacib değildir. Cariyeyi evlendirmede demihir alma ve nafakasından kurtulma söz konusudur ki bu da, onların sahiplerine farzdeğildir. 450447 İbnu’l Cevzi, age, VI/35448 Razî, age, XVII/54449 Razî, age, XVII/55450 Razî, age, XVII/56-57