kuranı kerımde kolelık konusu - gariban tavuk

128Esed’e göre de burada anlatılmak istenen kanların eşitliğidir: Bu pasajıngirişindeki “kısas” terimi ile bağlantılı olarak okunduğunda, “hür için hür, köle içinköle, kadın için kadın” şartının sınırlı, lafzî anlamıyla alınamayacağı -ve bu niyetitaşımadığı- açıktır. Çünkü bu, birçok öldürme olaylarını, mesela bir hürün bir köletarafından veya bir kadının bir erkek tarafından öldürülmesini veya tersini dışardabırakırdı. Böylece, yukarıdaki şart, Kur’an’da çok sık rastlanılan eksiltili ifadetarzının (îcâz) bir örneği olarak alınmalıdır. Onun sadece bir anlamı olabilir ki o da:“eğer hür bir adam cinayet işlerse, o hür adam cezasını görmelidir: eğer bir kölecinayet işlerse ...” vd. şeklinde olmalıdır - başka bir deyişle, statüsü ne olursa olsun,suçlu erkek veya kadın (ve sadece onlar) suça uygun düşen bir şekildecezalandırılacaktır. 400Sabuni ayetin nüzul sebebi olarak Katade’den rivayet edilen şu durumunakleder: Cahiliye Dönemi insanlarında zulüm ve şeytana itaat hüküm sürüyordu.Onlardan güçlü olan bir kabilenin kölesini başka bir kabilenin kölesi öldürdüğünde‘buna karşılık kesinlikle hür bir adamdan başkasını kabul etmeyiz’ derlerdi. Diğerkabileden bir kadın bunlardan bir kadın öldürdüğünde ‘onun yerine bir erkektenbaşkasını kabul etmeyiz’ derlerdi. Yüce Allah bu haksızlığı ortadan kaldırmak için“hüre hür, köleye köle, kadına kadın” ayetini indirdi. 401 Bu sebebi nüzula dayanarakSabuni ayetin tefsirinde kısasta abartıya gidilmesinin yasaklandığını söylüyor fakatstatü farkı gibi bir konuya girmiyor.İslamoğlu ayeti şöyle tercüme ediyor: “Siz ey iman edenler! Cinayete kurbangidenler hakkında size adil karşılık farz kılındı….” O’na göre islam adam öldürmeyi400 Esed, age, s.49401 Sabuni, age, I/216’da verilen kaynak Suyuti, ed-Dürrü’l-Mensur, I/173