kuranı kerımde kolelık konusu - gariban tavuk

110veya fakir oluşu, Allah’ın takdiri iledir. Zira rızkı veren Allah’tır. Ancak Allahinsanların bir kısmını diğerlerinden, dünyadaki rızık bakımından üstün kılmıştır.Kendilerine fazlaca rızık verilenler, elleri altında bulunanları rızıklandırdıklarınısanmasınlar. Çünkü Allah tarafından rızıklandırılma bakımından herkes eşittir. Ohalde kendilerine fazla rızık verilenler, bu verilenlerin hakkını ifa etmeyerek Allah’ınnimetlerine karşı nasıl nankörlük ederler? Onlar, bu rızıkları, kendi güçleriyle eldeettiklerini sanarlar. Böyle yanlış bir zanna kapılmasınlar.” Diğer bir kısımmüfessirlere göre ise âyetin izahı şöyledir. “Ey Allaha ortak koşan müşrikler, sizler,Allah’ın size rızık olarak verdiği şeyleri, emirleriniz altında bulunan köle veişçileriniz gibi insanlara vererek mal ve servet bakımından onlara eşit olmakistemezsiniz. O halde nasıl olur da Hz. İsa gibi Allah’ın yarattığı bir kulun veyacansız putların, Allah’a, onun mülkünde ortak olduklarını iddia edersiniz? O haldeAllah’ın size vermiş olduğu nimetlerin bir kısmını putlara ayırarak onun nimetlerinekarşı nasıl nankörlük edersiniz? 345Bagavî’ye göre de Allah insanı bollukta ve rızıkta birbirinden farklı vebazılarını bazılarından üstün yaratmıştır. Bunun yaratıcısı Allah olduğu halde veüstün yaratılanlar diğerleriyle sahip oldukları serveti paylaşmadıkları halde; her şeyinyaratıcısı olan Allah’ın sahip olduklarını başkalarına ne kadar da kolaycaverebiliyorlar? 346Razî’nin aktardığına göre bu konuda birinci görüş şudur: Çoğu kez köle,efendisinden akıl yönünden daha mükemmel, cüsse olarak daha kuvvetli, iyi ve kötüşeylere daha fazla vukuf sahibidir. İşte bu, o köleyi zelîl; o efendiyi de aziz kılan345 Taberi, age, V/218-219346 Bagavî, age, s.509