10. Arkeometri Sonuçları Toplantısı - Kültür ve Turizm Bakanlığı

(Şekil: 1) (Jeoloji yük.Müh.N.Pehlivan, sözlü anlatım, 1993). Bölgedekimaden jeolojisine ait diğer çalışma sonuçları da Mine Damı mevkiininkalay cevherleşme alanı içinde olduğunu göstermektedir. Ayrıca 1991yılında burada yapılan jeoarkeolojik araştırmalarda, eski dönemlerdekalay madenciliğinin yapıldığını kanıtlayan çok çeşitli cevher zenginleştirmealetleri bulunmuştur. Böylece bütün veriler Mine Damı'nın,Kestel (Sarıtuzla) gibi aynı kalay cevherleşme alanı içinde olduğunu belirlemektedir.Mine Damı'nda yapılan i 993 yılı araştırmalarında, önceki yıllardasaptanan buluntulardan çok farklı sayılacak materyallere bu defa rastlanmamıştır.Bu örnekler genellikle maden cevherinin ezilip öğütülmesindekullanılmış taş havanlar ile el taşlarıdır. Ancak bunlar arasındafarklı boyutlarda fakat işlevi aynı olan materyallere de tesadüf edilmiştir.Orneğin az sayıda ele geçen üç yüzeyli ve iki işlevli el taşları bu örneklerarasında yer alır (Resim: 1). Mine Damı'nda gözlenen cevher zenginleştirmealetleri -Kestel ve Göltepe'de olduğu gibi- yakın çevreden getirilmişolan diabaz ve gabro'dan yapılmış materyallerdir. Cevlıer zenginleştirmegenellikle ince kırma ile öğütme evrelerinde kullanılmışolmalıdırlar (Resim: 4). Taş lıavanların çoğunluğu ağır ve taşınması güçmateryallerdir. Taşınabilir nitelikte olan taş havanların sayısı azınlıktadır.Buradaki madencilik etkinliklerine ait cevher zenginleştirme aletlerininkapsadığı alan yaklaşık 500-600 rrıetrekaredir,Yüzey araştırmalannda -önceki yılolduğu gibi- eski madencilerin aşkaplarından olan ve kuvvetle muhtemel ilk Tunç çağı'na ait seramikparçalarına rastlanmıştır (Resim: 5).Mine Damı'nda yapılan ilk araştırmalarda, büyük bir olasılıkla İlkTunç çağı'na ait bir maden galerisi saptanmıştı (Kaptan, 1993). Göçükolduğu için girilemeyen galerinin güneybatısında 1993 yılı araştırmala­. rının ilginç sayılan bir başka buluntusu belirlenmiştir. Sözü edilen buluntubir açık hava atölyesinin sabit cevher zenginleştirme ünitesidir.ÇOK ÇUKURLU SABİT CEVHER ZENGİNLEŞTİRMEÜNİTESİMine Damı'ndaki eski maden galerisinin giriş kısmından 10.23 mgüneybatıda, bir açık hava atölyesine ait küçük bir bölüm bulunmuştur(Resim: 2). Bu, anlatımı yapılan Mine Damı eski maden sahasındaolması gerekli çok çukurlu sabit cevher zenginleştirrne atelyesine ait birünitedir. Ana kaya üzerinde oniki adet kuma-ezme çukuru vardır (Resim:3). Kınna-ezme çukurlarının sekiz adeti belirgin, dört adeli ise tam belirgindeğildir (Şekil: 2). Cevher zenginlcştirme ünitesinin ölçülü çizim-56