10. Arkeometri Sonuçları Toplantısı - Kültür ve Turizm Bakanlığı

Temizleme ve restorasyon işlemi biten objelerin yüzeyi önce "lak"ve sonra "wax" ile kaplanır. Böylece objeler, değişen ortam şartlarınakarşı en iyi bir şekilde korunmaya alınmış olmaktadır.SonuçYapılan metalografik araştırmalardan kargı uçlarının farklı karakterdeiki ayrı malzemeden yapıldıkları anlaşılmaktadır. Objeleringövde kısmı karbon oranı 0.3 ile 0.6 arasında değişen çelikten, sap kısmıise karbon oranı düşük veya karbonsuz demirden yapılmıştır. Gövde kısmındantam kesit aldığımız zaman, iki ayrı parçanın kaynatıldığı izlenmektedir(Resim: 9). Farklı karbon içeren çelik parçaları kaynak yapılarakbirleştirilrniştir>. Objelerin elde edildiği bu tekniğe "damas''tekniğinin ilk safhaları gözüyle bakılabilir.Temizlenen ve böylece orijinal yüzeyi açığa çıkan objelerin gövdekısmının bir yüzeyinin düz, diğer yüzeyinin ise simetrik dışbükey profilesahip olduğu görlilmektedir.Şimdiye kadar yapılan gözlemlere dayanarak, kargı uçlarının yapımtekniği hakkında özetle şunlar söylenebilir:- Gövde, karbon oranı farklı iki parçadan oluşmaktadır. Karbonsuzsap, iki metal arasına konularak kaynak işlemi yapılmış olmalıdır(Resim: i O).- Gövde, karbon oranı homojen olmayan tek bir parçadan oluşabilir;levha haline getirilmiş bir çelik parçanın arasına sap konularak ikiye katlanıp,kaynak yapılarak dövülmesi yoluyla da yapılmış olabilir (Resim:ll).- Her iki yöntemde oksidasyonu önlemek için metaller arasında kumBu, kaynak yerlerinde kalmış ve uzamış yapıda olan curufkullanılmıştır.artıklarından anlaşılmaktadır.(13) İki ayrı demir veya demir-karbon alaşımını (çelik) birleştirmek için kaynak yöntemi uygulanır.Bu İşleme Alınanca'da "schweisscn'' denilmektedir. Demir parçalar odun kömüründeısıtıhr ve dövülür. Bu sırada dövülcn yüzeyde bir oksidasyon tabakası oluşur. Buoksidasyon tabakası parçaların iyi kaynamasma engelolduğu için. katkı ("FlussmiltCı") kullanılır.Araştınlau objclerde katkı olmak SiO ı (kum) kullanılmıştır. Parçanın üzerine serpilenkum. oluşan dcıuiroksitle birleşerek canısı cüruf oluşturur. Demir parçaların kaynakyapılması sırasında bu cumsı cüruf arada oluşacak fazla oksidasyonu önler. Parçalar birleştirilirkenne kadar iyi dövülürsc. birleşme ycri de o oranda yok olur. Dövme sırasında.oluşan cürufuu bir kısmı tekrar objcdcn ayrılır. Objcdcrı ayı-ılan cüruf damlaerklan. dökülenoksidasyon kabuğunun parçaları. demirci ocağının kenar ve tabanındaki kil malzeme. odunköınürü v.s. ocağın tabanında toplanarak. çôreğimsi bir yapıya dönüşür (Deıuirci Cürufu).44