10. Arkeometri Sonuçları Toplantısı - Kültür ve Turizm Bakanlığı

elirlenmesidir. Yapılan tüm değerlendirmelerin ışığında elde edilensonuçlar karşılaştırılarak, yapıların değiştirgenleri belirlenmiş ve oluşturulangösterim diyagramları yardımıyla birbirleriyle olan ilişkileri karşılaştırılmıştır.Böylece oluşturulan odak işleyiş gösterimleriyle, alanın modelleninesineçalışılmıştır. Yapılan tüm bu çalışmalar sonucunda, kazılarlaortaya çıkan yapı uzanımlarının diyagramlarla büyük bir benzerlikgösterınesi ise önemli bir sonu~tur.BİR UYGULAMA ÖRNEGİ: ACEMHÖrÜKAcemhöyük, Hasan Dağı eteklerindeki Aksaray ilinin i 8 km kuzeybatığında bulunan Yeşilova köyündedir. Höyük; doğu-batı yönünde 700m uzunluğa, kuzey-güney yönlinde ise 600 m gerıişliğe sahip, Anadolu'nunen büyük höyliklerinden biridir. Höyüğün en yüksek noktası ise,ovadan yaklaşık olarak 20 m. yüksekliktedir. 1962 yılından beri yapılankazılar, yaklaşık olarak M. O. 1789 (±50) yıllarında büyük bir yangıngeçirdiğini ve kentin önemli yapılarının yandığını ortaya çıkarımştır(Şekil: 4). Acemhöyük'deki III. kat yapı katmanları, geçirdiği büyükyangının etkisiyle, fiziksel ve kimsayal açıdan büyük bir değişimgeçirmişlerdir. Bu değişimde, yanan'ıkerpiç duvarların fiziksel yapılarıdeğişerek cüruflaşrmştıı. Böyleceüstteki ve alttaki yapı katları arasındada önemli bir anomalik zon oluşmuştuuBu zon yapı katıl1lnbeliı'leırıiiesi amacıyla yapılacak jeofizikJeofizik araştırmalardahöyüktipiçalışmalar için önemli bir katn1aIid'ı.r'yerleşimler; taş yapı temeııerİ,oCtı.k!ar,fırınlar, çöplük alanları ve yoğunseramik malzeme içerdiğinden.ü~irıç·ve önemli çalışma alarılandır. .Arkeolojik alanlarda yapılanjeofizik çalışmalarda en önemli öge,kültürel örtü toprağındaki değişimlerdir. Bu toprak insan etkinliği ileoluştuğundan. farklı fiziksel ve kimyasal özelliklere sahiptir. Ayrıca toprakta;Ca, Mg vb. gibi oksidasyon oluşturan ortamlar ile önemli pHdeğişimleri görülür; Laboratuvarlarda yapılan doğal gerilim çalışmaları,bu tür ortamların ±1O-20 mY. düzeyinde gerilim oluşturduğunugöstermiştir. Acemhöyük arkeolojik alanında bu tür özelliklerin varlığıve geçirdiği yangın etkisi gözönüne.alınarak, 1992 ve i 993 yılı Temmuz­Ağustos ayları arasında doğalgerilim çalışmaları yapılmıştır. Ayrıcadoğal gerilimin diğer yöntemlerleilişkilerinigösterebilmek amacıyla da,1992-1993 yıllarında özdirenç, 1994 yılında da manyetik çalışmalaryapılmıştır. Araştırmaya Hatipler Sarayı'nın kuzeyinde kazılmış biralanın ölçülmesiyle başlanmıştır (Şekil: 5, 6). Buradaki profiller; doğa!gerilim, özdirenç ve manyetik yöirtemlerle ölçülmüştür. Profil üzerindeözdirenç ölçümleri i, 2, 3 Ve 4Tll uzaylanmasıyla twin diziliminde234