10. Arkeometri Sonuçları Toplantısı - Kültür ve Turizm BakanlıÄı
10. Arkeometri Sonuçları Toplantısı - Kültür ve Turizm BakanlıÄı
10. Arkeometri Sonuçları Toplantısı - Kültür ve Turizm BakanlıÄı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Alkali sülfit yönteminde, suda çözülemeyen <strong>ve</strong> demir içindekikloıür1erin yarısını oluşturan " demiroksiklorürler'tin "alkali sıvılar"daçözülme özelliğinden yararlanılarak, arkeolojik demir objelerin tümdemir klorürlerden anndırılmasıamaçlanmaktadır.Aynca bu yöntemde;obje üzerindeki korozyon tabakaları kuv<strong>ve</strong>tlendirilir <strong>ve</strong> stabil hale getirilir,metalin metalografik özellikleri uygulamadan etkilenmez, uygulanmasıkolay <strong>ve</strong> maliyeti düşüktür, arkeolojik demir için uzun vadedetehlike oluştutmaz.Alkali sülfit işleminin ardından, demir buluntular deiyonize su içinedaldınlarak, demir klorürlerden annduma işlemine geçilmiş<strong>ve</strong> arındınna1 haftalık periyodlar halinde, 18-22 hafta arası devam etmiştir. İşlem,arındırmabanyolannda saptanan "tuz <strong>ve</strong> pH ölçüm" sonuçlarına göre, objeleringerektirdiği sürede tamamlanmaktadır. Arınduma sırasında tutulankayıtlar, objeler genelinde l.hafta daldıımadan sonra alınan sonuçların2050-1950 lls / pH 13-12 olduğunu, 10-11. haftalar sonunda budeğerlerin 200-150 lls / pH 9-7'ye gerilediğini <strong>ve</strong> işlemin bitişine işareteden 18-20. haftalarda 15- ıo lls / pH 7'ye ulaşıldığını göstermiştir, Tümanrıdırma banyolanna uygulanan ara ölçüm sonuçları, klorür miktarındadüzenli <strong>ve</strong> sürekli bir azalmaya işaret etmiştir.Demir klorürlerden arınduma tamamlandıktan <strong>ve</strong> objeler tamamenkurutulduktan sonra ise, demir buluntuların sağlamlaştırılması amacıylatoluene içinde %IO'luk paraloid B 48-N, korozyon önleyici madde olarakseçilen %10' luk sodyum benzoatla birlikte kullanılmıştır. Sağlamlaştırmayı<strong>ve</strong> yüzey kaplamayı amaçlayan konsolidasyon ardından ise, kırıkdurumdaki objeler için yapışıırma işlemine geçilmiştir.Konsolidasyonda.kullanılan paraloid B 48-N, buharlaşma katsayısı toluen'e göre dahayüksek olan aseton içinde %50 oranında çözülerek yapıştırıcı olarakhazırlanmıştır.ParaloidB 48-N kalıcı <strong>ve</strong> dayanıklı birleşmeler sağladığıhalde, yapışıırılan objelerin ağırlığı <strong>ve</strong> birleşme alanlarının küçüklüğü.yapışıırılan alanlarda ek bir kuv<strong>ve</strong>tlendirme yapılmasını gerektirmiştir.Söz konusu ek kuv<strong>ve</strong>tlendirme; objenin birleşme alanlarındaki mekanik<strong>ve</strong> fiziksel direncini, bütün olarak korunmuş bölümlerdeki düzeyegetirmek, birleşme yerlerini lokal olarak kuv<strong>ve</strong>tlendirmek <strong>ve</strong> konservasyonsonrasında aynı noktalarda yeni kırıkların oluşmasını önlemekiçin yapılmıştır.Kuv<strong>ve</strong>tlendirme işleminde%10 oranında hazırlanmış paraloidB-nçözeltisi ile ince cam elyafı kullanılmıştır. Objelerin dış yüzeyinde yeralan <strong>ve</strong> demirin rengi ile kentrast yapan kuv<strong>ve</strong>tlendinne bantlan, daha222
Change language