105-2014081217653-6-turkiye-afet-farkindaligi-ve-afetlere-hazirlik-arastirmasi,-2014-edited

C. GIRIŞa. AFAD HakkındaTürkiye sahip olduğu tektonik, sismik,topografik ve iklimsel yapısı gereği doğalafetlerle sıklıkla yüz yüze kalan bir ülkedir.Su baskını, sel, çığ, heyelan, yangın ama enönemlisi deprem…Ülkemiz, depremlerde insan kaybı açısındandünyada üçüncü, etkilenen insan sayısıaçısından ise sekizinci sıradadır. Ülkemizde,ortalama olarak her yıl, büyüklüğü 5ile 6 arasında değişen en az bir depremyaşanmaktadır. Doğal afetlerin doğrudan yada dolaylı olarak neden olduğu ekonomikkayıplar afet yönetiminin ve koordinasyonunungünümüz dünyasında ne kadar titizlikle elealınması gerektiğinin bir kanıtı…Ülkemizde doğal afetlere ilişkin politikalarilk olarak 1939 Erzincan Depremi sonrasıgeliştirilmeye başlanmış; 1959 yılında çıkarılan7269 sayılı “Umumi Hayata Müessir AfetlerDolayısıyla Alınacak Tedbirlerle YapılacakYardımlara Dair Kanun” ile konuyla ilgili yasalboşluk giderilmeye çalışılmıştır. Afetlerle ilgiliyasal düzenlemeler 1988 yılında devletin tümimkânlarının afet bölgesine en hızlı şekildeulaşmasını ve afetzede vatandaşlara enetkin ilk müdahalenin yapılmasını sağlamakamacıyla çıkarılan “Afetlere İlişkin AcilYardım Teşkilatı ve Planlama Esaslarına DairYönetmelik” ile devam etmiştir.Türkiye’de afet yönetimi ve koordinasyonualanında dönüm noktası ise 17 Ağustos 1999Marmara Depremi’dir. Büyük can kaybına vegeniş çaplı hasara neden olan bu deprem,ülkemizde afet yönetimi konusunun tekrargözden geçirilme zorunluluğunu acı bir şekildeortaya koymuştur.Eşgüdüm sağlanması gereken kurumlarınafetlerle ilgili yetki ve sorumluluklarınınyeniden tanımlanması ihtiyacı, afet ve acildurumlarda yetki ve koordinasyonun tek birelde toplanmasını zaruri kılmıştır.Bu doğrultuda afetlerle ilgili olarak görevyapan İçişleri Bakanlığı’na bağlı Sivil SavunmaGenel Müdürlüğü, Bayındırlık ve İskânBakanlığı’na bağlı Afet İşleri Genel Müdürlüğü veBaşbakanlık’a bağlı Türkiye Acil Durum YönetimiGenel Müdürlüğü kapatılarak 2009 yılındaçıkarılan 5902 sayılı yasa ile Başbakanlık’a bağlıAfet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD)kurularak yetki ve sorumluluklar tek bir çatıaltında toplanmıştır.Başkanlığımız görev ve yetkilerini Başbakanadına Başbakan Yardımcımız Beşir ATALAY’abağlı olarak kullanmaktadır. Afet ve Acil DurumYönetimi Başkanlığı, afetlerin önlenmesi vezararlarının azaltılması, afetlere müdahaleedilmesi ve afet sonrasındaki iyileştirmeçalışmalarının süratle tamamlanmasıamacıyla gereken faaliyetlerin planlanması,yönlendirilmesi, desteklenmesi, koordineedilmesi ve etkin uygulanması için ülkenintüm kurum ve kuruluşları arasında işbirliğinisağlayan, çok yönlü, çok aktörlü, bu alandakaynakların rasyonel kullanılmasını gözeten,faaliyetlerinde disiplinler arası çalışmayı esasalan iş odaklı, esnek ve dinamik yapıda teşkiledilmiş bir kurumdur.Bu çerçevede; ülkemizde yeni bir afet yönetimmodeli uygulamaya konulmuş olup, getirilenbu model ile öncelik ‘‘Kriz Yönetimi’’nden ‘‘RiskYönetimi’’ne verilmiştir.Günümüzde ‘‘Bütünleşik Afet YönetimiSistemi’’ olarak adlandırılan bu model, afet ve acildurumların sebep olduğu zararların önlenmesiiçin tehlike ve risklerin önceden tespitini, afetolmadan önce meydana gelebilecek zararlarıönleyecek veya en aza indirecek önlemlerinalınmasını, etkin müdahale ve koordinasyonunsağlanmasını ve afet sonrasında iyileştirmeçalışmalarının bir bütünlük içerisindeyürütülmesini öngörmektedir.Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, afet veacil durumlara ilişkin tek yetkili kurum olup, birşemsiye kurum anlayışıyla afet ve acil durumunniteliği ve büyüklüğüne göre gerek GenelkurmayBaşkanlığı, İçişleri, Dışişleri, Sağlık, Orman veSu İşleri ve ilgili diğer bakanlıklar ile gereksesivil toplum kuruluşları ile işbirliği içerisindefaaliyetlerini sürdürmektedir.Kurulduğu günden bu yana ülkemizde yaşananElazığ, Simav ve Van depremlerinde en etkinve hızlı müdahaleyi gerçekleştirmiş, depremsonrası yürüttüğü başarılı iyileştirme politikalarıile afetzede vatandaşlarımızın yaralarını en kısasürede sarmıştır. Antalya, Samsun ve Sinop’tayaşanan sel felaketlerinde ilgili kurumlarlakısa sürede koordinasyon sağlanarak afetbölgesinde hayatın normale döndürülmesiçalışmaları ivedilikle tamamlanmıştır.Sadece ulusal çapta değil, uluslararasıanlamda da birçok başarılı operasyonaimza atan Başkanlığımız, dünyanın enuzak coğrafyalarında dahi, yaşanan afet veacil durumlara kayıtsız kalmamış, kaliteli,profesyonel ve alanında uzman personeli,teknolojik ekipmanı ile Haiti’den Japonya’ya,Şili’den Myanmar’a kadar yardım elini uzatmış;Libya, Tunus, Mısır ve Suriye yaşanan toplumsalolaylarda dünyanın takdirini kazanan tahliyeve insani yardım operasyonlarını başarıylagerçekleştirmiştir.Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığıbundan sonraki süreçte de gerek ulusal gerekseuluslararası boyutta üzerine düşen görevve sorumlulukları, sahip olduğu donanımlıpersonel ve geliştirdiği etkin politikalarla yerinegetirmeye devam edecektir.TÜRKİYE, AFET FARKINDALIĞI ve AFETLERE HAZIRLIK ARAŞTIRMASI | 2014