Türk ve Japon Modernleşmesi: 'Uygarlık Süreci' - Birikim

NORBERT ELIAS’IN İNSAN BİLİMLERİ KAVRAMI VE BİLGİ SOSYOLOJİSİ 127kontrol edilebilir tarzda davranmasını gerektirir. 12 Son olarak, Elias bu yönelimle(trend) yakından ilgilenir, yani toplumsal davranış ölçülerinin ve buna bağlı olaraktoplumsal kişilik yapısıyla insanî duygu ve davranışların, artan bir medenileşmederecesine doğru yönelen süreciyle. Bu süreci, bir yandan toplumsal gelişmesüresince artan afekt kontrolüyle iç dürtülerin regülasyonu, diğer yandan datoplumsal düzeydeki dış zorlamaların iç(sel) zorlamalar haline dönmesi belirler.Bu üç ana yönelime, Elias tarafından kısmen incelenmiş ya da incelenmesi öngörülmüşdaha çok sayıdaki sosyal süreçleri eklemek de mümkündür.Elias’ın araştırma programının özünü, böylesine kapsamlı bir şekilde tespitve ispat ettiği ve mekânsal-zamansal sentez modelleri işlevini gören yukarıdakiana süreçler ışığında, mekânsal-zamansal olarak daha dar kapsamlı incelemelerinbelirlenip değerlendirilmesi, 13 oluşturuyor.Bu açıdan Elias’ı bir bitirici olarak değil, tam tersine çeşitli bakımlardan bilimlerve bilimcilere bir yol açan ve gösteren, bir başlatıcı olarak görmek gerekiyor.Elias’ın önerdiği yolu izlemek, her şeyden önce, alışılagelmiş ve kalıplaşmışfikirlerden uzaklaşmaktan geçiyor, diyebiliriz.Almanca’dan çeviren ENDER ATEŞMANKAYNAKÇAElias, Norbert (1971) Was ist Soziologie, Juventa, Münih15.Elias, Norbert (1976) Über den Prozess der Zivilisation, 2 Cilt, Suhrkamp, Frankfurt/M.Elias, Norbert (1977) “Zur Grundlegung einer Theorie sozialer Prozesse”, Zeitschrift für Soziologie,Bd. 6: 127-149.Elias, Norbert (1983a) Die höfische Gesellschaft, Suhrkamp, Frankfurt/M.Elias, Norbert (1983b) Engagement und Distanzierung. Arbeiten zur Wissenssoziologie I, Suhrkamp,Frankfurt/M.Elias, Norbert (1983c) “Über den Rückzug der Soziologie auf die Gegenwart”, Kölner Zeitschrift fürSoziologie und Sozialpsychologie, Bd.35: 29-40.Elias, Norbert (1984) Über die Zeit. Arbeiten zur Wissenssoziologie II, Suhrkamp, Frankfurt/M.Elias, Norbert (1985a) “Das Credo eines Metaphysikers”, Zeitschrift für Soziologie, Bd.14: 93-114.Elias, Norbert (1985b) “Wissenschaft oder Wissenschaften? Beitrag zu einer Diskussion mit wirklichkeitsblindenPhilosophen”, Zeitschrift für Soziologie, Bd.14: 268-281.Elias, Norbert (1986) “Prozesse, soziale”, B. Schäfers (der.) Grundbegriffe der Soziologie içinde, Leske+ Budrich, Opladen.Elias, Norbert (1987) Gesellschaft der Individuuen, Frankfurt/M., Suhrkamp.Yontar, Erk (1997) “Türkiye, medeniyet, bilim, tartışma ve AB sorunu”, Yeni Yüzyıl, 24/25.05.1997.12 Ancak bu anlamda medenileşmiş davranış biçimi, daha yüksek seviyedeki toplumsal farklılaşmayımümkün kılar. Bu noktada yine, toplumsal ve bireysel bazdaki gelişmenin interdependent(karşılıklı bağımlı) karakteri belli oluyor.13 Aynı zamanda, bu türlü araştırmalarla söz konusu süreçlerle ilgili varsayımların düzeltilmesi vegenişletilmesi de öneriliyor.