Okumak İçin Tıklayınız - Marmara Coğrafya Dergisi

ÇANKIRI’DAKİ KÖY ADLARI ÜZERİNE COĞRAFİ AÇIDAN BİR İNCELEME63kaynaklarda geçen diğer isimleri ise Hancara, Cancara ve Caracalla olarakgeçmektedir. 12 Roma döneminde Germanikopolis ismi ile bilinen Çankırı ilkdefa Emir Danişmend’e bağlı komutanlardan Emir Karatekin tarafından1082-1083 yılında feth edilerek Türk hakimiyetine geçmiştir. 13Bu yörede Selçuklu döneminden, Osmanlı dönemine kadar geçensürede Çobanoğulları, Candaroğulları ve İsfendiyaroğulları beyliklerihüküm sürmüştür. Çankırı bölgesi Çelebi Mehmet döneminde Osmanlıtopraklarına dâhil olmuş, 1464 yılına kadar geçen sürede Çelebi Mehmet,İsfendiyar Bey tarafından kendisine bırakılan Çankırı, Tosya veKal’acık’ı (Kalecik) has olarak tayin edip yönetimini Kasım Bey’evermiştir. 141464 yılında Kasım Bey’in ölümüyle birlikte Çankırı Osmanlıyönetim düzeninde Anadolu Eyaleti’ne bağlı bir sancak halinegetirilmiştir. 15 II. Mahmut döneminde Ankara’da kurulan müşirliğebağlanan Çankırı, 1864 yılında da Kastamonu Vilayeti’ne bağlı birsancak merkezi olmuştur. Cumhuriyet döneminde 1462 sayılı Vilayetlerİdaresi Kanunu ile livalar kaldırılıp vilayet haline getirildiğinden,Çankırı’da vilayet haline getirilmiştir.Çankırı’da yerleşmelerin dağılışında Coğrafya imkânlarının sonderece etkili olduğu görülmektedir. Bu açıdan yerleşmeler iklim, toprak,su ve topografyanın elverdiği ölçüde kurulmuş ve dağılmışlardır.Bölgenin güneyinde karasal iklime bağlı olarak kışın soğuk geçmesi veyaz aylarında ortaya çıkan su eksikliği, yerleşmelerin toplu bir dokuözelliği göstererek, su kenarlarında toplanmasına yol açmıştır.Topografyanın ilin kuzeyinde sarplaşması Ilgaz, Bayramören veYapraklı’nın dağlık kesimlerindeki kır yerleşmelerinin çok ünitelidağınık ve dokulu olmasını sağlamıştır. Geleneksel kır meskenleribölgenin coğrafi koşulları altında şekillenmiştir. İlde orman örtüsününyoğun olduğu yerlerde geleneksel kır meskenleri Çatma Metodu ileahşaptan iki kat üzerine bina edilmekte, bu meskenlerin alt katları dam12 J.H.MORDMANN ‘Çankırı’ Maddesi, İslam Ansiklopedisi III., s.357.13 TURAN, O., (1971), Selçuklular Zamanında Türkiye, İstanbul, s.67.14 ATSIZ, N. Aşıkpaşaoğlu Tarihi, (1985), Hazırlayan: Ankara, s.87- 88.15 KANGAL, A., (1993), Tapu-Tahrir Defterlerine Göre 16.Yüzyılda ÇankırıSancağı, Ankara Ünv. Sos. Bil. Enst. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara, s. 77.