Akademik Bilişim '10 10 - 12 Şubat 2010 Muğla

Web Tabanlı CMMI Süreç Yönetimi Uygulamalarının Süreç ve Yazılım Geliştirme Performansına Pozitif EtkileriCemalettin Öcal Fidanboy, Meral Yücel, Mehmet Reşit Tolunfor software process and development performance are emphasized. For this purpose, first, thecontributions of web-based applications are investigated from the point of CMMI. Then, an exampleabout web-based Project Monitoring and Control (PMC) Process Area application wasgiven. As a result of this work, it is observed that applications of web-based process managementactivities using CMMI process areas can make significant contributions to process managementefforts of companies by increasing the development personnel performance, effectiveness of softwarequality assurance audits, the positive effects of projects monitoring and control activities,process trainings and process documentation.Keywords: CMMI, Software Quality, Software Process Improvement, Web-Based Application.1. GirişGünümüzde, yazılım ve sistem geliştirme konularındaüretilen kalite ve süreç yönetimi modelve standartlarına duyulan ihtiyaç gündengüne artmaktadır. Özellikle, yazılım geliştirmeprojeleri kapsamında yaşanan başarısızlıklar,bu konuda faaliyet gösteren kurum ve kuruluşları,etkin bir yazılım kalite yönetim sistemikurma, kuruluş süreçlerini tanımlama, tanımlanansüreçleri etkin bir şekilde yönetme ve busüreçleri sürekli olarak iyileştirerek sisteminsürekliliğini sağlama yoluna itmiştir.Bütünleşik Yetenek Olgunluk Modeli (CMMI),özellikle bilgi teknolojileri alanında kullanılanen önemli süreç iyileştirme ve kalite yönetimmodellerinden birisidir. [1]. CMMI temel alınarakyapılan süreç iyileştirme çalışmalarındakitemel amaç, etkin bir süreç yönetimi altyapısıoluşturmak, projelerde bu süreçleri etkin birşekilde kullanmak ve yapılacak süreç iyileştirmefaaliyetleri ile kuruluş süreçlerini sürekliolarak iyileştirmektir.Mühendislik, proje yönetimi, süreç yönetimi vedestek süreçlerin doğru bir şekilde tasarlanması,süreç dokümantasyonundaki değişikliklerin zamanındave yeterli bir şekilde gerçekleştirilmesi,yapılan bu değişikliklerin süreçleri kullanacakolan personele zamanında iletilmesi ve süreçlerinilgili tüm personel tarafından etkin bir şekildekullanımının sağlanması ile kuruluşların kurumsaliş yapış biçimlerinin şekillenmesi, standartlaşmasıve tanımlı süreçlerin kontrollü bir şekildeiyileştirilmesi mümkün hale gelmektedir.188Bu makalede, CMMI süreçleri temel alınarakgerçekleştirilecek süreç yönetimi faaliyetlerinde,web tabanlı uygulamaların katkısı ve bahsedilenweb tabanlı uygulamaların, süreç ve yazılım geliştirmeperformansına sağladığı pozitif etkileraraştırılmıştır. Bununla birlikte, CMMI 2. Seviyesüreç alanlarından birisi olan Proje İzlemeve Kontrol Süreç Alanı için bir uygulama örneğiverilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda, CMMIModeli kullanılarak yapılan süreç yönetimi çalışmalarındakiweb tabanlı uygulamalarının,• geliştirme personelinin performansı,• yazılım kalite güvence denetimlerin etkinliğininarttırılması,• proje izleme ve kontrol faaliyetlerineetkisi,• projeye özgü olarak uyarlanmış süreç dokümantasyonunkullanılması,• süreç eğitimlerinin etkinliğinin arttırılması,• süreç varlıklarının bakımında sağladığıkolaylıklar ve• süreç yönetimi uygulamalarında kullanılandokümantasyonun azaltılması açısındanyazılım geliştirme yapan kuruluşlara önemlikatkılar sağladığı değerlendirilmiştir.2. CMMI(Bütünleşik Yetenek Olgunluk Modeli )CMMI, dünyaca kabul görmüş en iyi pratiklerinsistematik şekilde tanımlandığı bir süreçyönetimi modelidir. Bu model, savunma endüstrisibaşta olmak üzere, bilgisayar yazılımı/donanımı, bankacılık, telekomünikasyon veotomobil üretimi gibi bir çok teknoloji alanındakullanılmaktadır. CMMI, kuruluşların güçlü vezayıf yönlerinin analiz edilmesi amacıyla kullanılmaktaolup, birçok disiplinin, tek bir süreçiyileştirme çatısı altında entegre edilmesineimkan veren bir modeldir. Bu model, kuruluşlarınmevcut süreçlerinin, ideal durumla kıyaslanmasınısağlayan bir araç niteliğindedir. [1].CMMI, en iyi pratikleri vurgulamakla birlikte,bu pratiklerin kuruluşlarda nasıl uygulanacağınailişkin bir bilgi içermez. Kuruluşlar, enyüksek süreç kalitesine ulaşmayı hedeflediklerinde,CMMI kapsamındaki gereksinimleri,kendi süreç ihtiyaçlarına göre yorumlamak veuygulamak durumundadır [2].Geliştirme için CMMI, ürün ve hizmetlere uygulanangeliştirme ve bakım faaliyetleri içinbir referans modeldir. Bu model, yazılım mühendisliği,sistem mühendisliği ve bütünleşiksüreç ve ürün geliştirme konularında genelyaklaşımları içerir [1].CMMI kapsamında toplam 22 süreç alanı mevcuttur.Her bir süreç alanı kendi içinde genel -özel amaçlara ve pratiklere sahiptir [3].CMMI, sürekli ve basamaklı gösterim şekli olmaküzere iki tip gösterim şekline sahiptir. Heriki gösterim şekli de, model kapsamında tanımlanantemel bilgi ve kılavuzları kullanır. CMMIsürekli gösterim şekli, Süreç Yönetimi, ProjeYönetimi, Mühendislik ve Destek olmak üzere4 süreç kategorisine ayrılır. Sürekli gösterimşekliyle, süreç alanlarının yetenek seviyeleribelirlenebilir. CMMI basamaklı gösterim şekli,kurumsal süreç iyileştirme çalışmaları içinönceden tanımlanmış bir yol haritası sağlar [1].Basamaklı gösterim şekli ile kuruluşun olgunlukseviyesini 5 ana seviye ile değerlendirmekmümkündür.3. Süreç Yönetimi ve CMMICMMI Süreç Yönetimi kategorisinde aşağıdakisüreç alanları yer almaktadır [1]:Akademik Bilişim’10 - XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri10 - 12 Şubat 2010 Muğla Üniversitesi189• Kurumsal Süreç Tanımı• Kurumsal Süreç Odağı• Kurumsal Eğitim• Kurumsal Süreç Performansı• Kurumsal Yaratıcılık ve YaygınlaştırmaKurumsal Süreç Tanımı Süreç Alanı’nın süreçyönetimi açısından temel amacı, kuruluşunkullanılabilir süreç varlıkları setini, iş ortamıstandartlarını oluşturması ve bu setin sürekliliğinisağlamasıdır. Kuruluş bu süreç alanıkapsamında, CMMI süreç alanlarının önerdiğipratikler temelinde, ihtiyacı olan süreç varlıklarını(süreç tanımlamaları, iş akışları, prosedürler,formlar, şablonlar, kontrol listeleri v.b.)hazırlamalı ve bu varlıkları konfigürasyonyönetimi prensipleri dahilinde etkin bir şekildeyönetmelidir. Kurumsal Süreç Odağı SüreçAlanı’ndaki temel amaç ise, üretilen süreç varlıklarıseti temelinde yapılan proje uygulamalarıile, süreçlerin planlı ve sistematik bir şekildeiyileştirilmesini sağlamaktır.Kuruluş, Kurumsal Süreç Performansı SüreçAlanı ile kurumsal ve proje için tanımlı süreçlerininperformansını ölçebilmeli ve ölçme çıktılarınısüreç kurumsal süreç iyileştirme amaçlıolarak kullanmalıdır. Kurumsal Eğitim SüreçAlanı kapsamında verilen süreç eğitimleriile, süreçlerin kuruluş personeli tarafından etkinbir şekilde kullanılabilmesi sağlanmalıdır.Kurumsal Yaratıcılık ve Yaygınlaştırma SüreçAlanı ile de, kuruma katma değer sağlayan yaratıcıiyileştirmeler seçilmeli, analiz edilmelive kurum bazında yaygınlaştırılmalıdır.4. CMMI Süreç Yönetimi UygulamalarındaWeb Tabanlı Uygulamaların SağladığıPozitif EtkilerCMMI kapsamındaki süreç yönetimi uygulamalarında,süreçlerin doğru bir şekilde tasarlanması,süreç dokümantasyonundaki değişikliklerinzamanında ve yeterli bir şekildegerçekleştirilmesi, yapılan bu değişikliklerinsüreçleri kullanacak olan personele zamanındailetilmesi ve süreçlerin ilgili tüm personel ta-