Akademik Bilişim '10 10 - 12 Şubat 2010 Muğla

Türk ve Dünya Hukukunda Bilişim SuçlarıRüya ŞamlıAkademik Bilişim’10 - XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri10 - 12 Şubat 2010 Muğla ÜniversitesiBu, istenmeyen ve suç unsuru teşkil edebilecekbir durumdur. Önceleri bir kazanç kapısıolarak görülmeyen bu alan zamanla çok büyükbir ticarî sektör haline gelmiştir. Rakiplerininticarî sırlarına erişmek, potansiyel müşterilerekolayca ulaşmak isteyen ya da daha kötü düşünecekolursak elde ettikleri bilgiler sayesindekişilere veya kurumlara şantaj yapmak isteyenkişi ve kurumlar bu alandan rahatlıkla faydalanmayabaşlamışlardır.Bilişim sektörü büyüdükçe büyümeye devameden ve gelecekte de devam edeceği düşünülenbilişim suçları, içinde bulunduğumuz dönemdetam anlamıyla zirve yapmış durumdadır. Ücretlihizmetleri, yayınları, telif hakkına sahipürünleri ücretsiz kullanmak isteyen, her türlümedyayı internetten ücretsiz bir şekilde indirmekisteyen insanlar bilişim suçlarının başkabir yönünü teşkil etmektedir.Günümüzde henüz gösterime girmemiş filmleri,müzikleri, yeni çıkan tüm yazılımları vedaha pek çok ürünü internet ortamından illegalolarak ve sahiplerine herhangi bir para ödenmeksizin,emekleri hiçe sayılarak elde etmekmümkündür ve bu, oldukça yaygın bir şekildeyapılmaktadır.3. Bilişim Suçlarının SınıflandırılmasıBilişim suçları, amaçları; suçu işleyen kişiler;suçun büyüklüğü gibi farklı faktörlere bağlıolarak sınıflandırılabilir. Bu çalışmada bilişimsuçları, amaçlarına göre sınıflandırılmıştır.3.1 Finansal Unsur Oluşturan SuçlarBilişim suçu denince ilk akla gelenler maddîanlamda kişiye veya kuruma bir getirisi olacakolan suçlardır. Banka hesaplarına erişim,kişisel bilgilerin çalınıp şantaj gibi amaçlarlakullanılması, telif hakkı olan ürünlerin ücretsizpaylaşımı, var olan sistemleri çalışmaz hale getiripzarara sebep olmak bunların başlıcalarıdır.Bu alanda işlenen suçların miktarı tam olarakbilinememektedir. Buna sebep olarak, bu tarzsuçların, sadece zanlılar yakalandığında kamuyaaçıklanması, büyük şirketlerin bu skandallarınüzerini örtmek istemesi, lisanssız ürünkullanımının üreticilere maliyetinin tam olarakbilinememesi nedeniyle sektörün gerçek malîbüyüklüğü net olarak bilinmemesi sayılabilir.Fakat var olan rakamlarda bile milyar dolarlardanbahsedilmesi sektörün gerçek büyüklüğühakkında az da olsa bir fikir verebilir [2].Finansal unsur teşkil eden suçlara örnek olarakbilgisayar sabotajı, bilgisayar yoluyla dolandırıcılık,bir bilgisayar yazılımının izinsiz kullanımısayılabilir [3].Finansal unsur teşkil eden suçların en çok işlendiğişekillerden biri kullanıcıların, bilgisayarlarınınclipboard’larına kopyaladıkları bire-posta, isim, kredi kartı numarası ziyaret ettiklerisiteler veya web üzerindeki diğer casuslartarafından görüntülenip bu yolla çalınmasıdır[4]. Herkesin bu kopyala-yapıştır işleminizaman zaman kullandığı düşünülecek olursabu yöntemin ne kadar etkili bir yöntem olduğuaçıkça görülebilir.3.2 Kişilik Haklarını İşgal Eden SuçlarBu suçlar kimi zaman malî unsurlar içermekleberaber genellikle karşıdaki insanın hakkındabilgi toplama, izni olmaksızın dijital ortamdakigörüşmelerini (telefon, mail vs) takip etmeşeklindedir.Genellikle güvenlik güçlerinin başvurduğu görüşmedinleme ve bilgi edinme yöntemleri bubaşlıkta incelenmektedir. Genelde şüphelilerinelektronik ve dijital takibi olarak adlandırılanbu izleme, ülkemizde yasal olarak sadecemahkeme kararıyla yapılsa da yasadışı dinlemeninvarlığı her zaman gündemdedir.4. Bilişim Suçlarına Hukuksal BakışSuç olarak tanımlanan herhangi bir olayı işleyenkim olursa olsun suçludur. Ancak toplumdabilişim suçlarında suça ve işleyenlere görefarklı yaklaşımlar görülmektedir. İnsanlarınbanka hesaplarına erişen kimseler dolandırıcıolarak görülürken millî duyguları öne çıkararakyabancı web sitelerine zarar verenler kahramanolarak görülebilir. Bu gibi durumlar bazen bireylerisuça teşvik edebilmektedir.Gün geçtikçe çeşitleri artmasına rağmen genelolarak bilişim suçları, hakaret, rahatsız edicisöz ve davranışlar, kişilerin her türlü bilgilerininçalınması, lisanslı kullanılması gerekenhizmetlerin lisanssız olarak elde edilip kullanılması,sahte belge oluşturulması, kredi kartıyolsuzlukları şeklinde sıralanabilir.Bilişim suçları ile ilgili düzenlemelere ulusalve uluslararası boyutlarda bakacak olursak aşağıdakigibi bir değerlendirme ile karşı karşıyakalırız.4.1 Ulusal DüzenlemelerÜlkemizde bilişim suçları oldukça önemli birsuç şeklidir. Özellikle son yıllarda diğer suçlaraoranla bilişim suçlarında bir artış görülmüştür.Örneğin 2005 yılında bilişim suçu olarak ifadeedilebilecek olay sayısı 91, bu olaylarla ilgilişüpheli sayısı 179 iken 2007 yılında bu değerlersırasıyla 206 ve 421’e yükselmiştir [5].Emniyet Genel Müdürlüğü verilerine göre ülkemizdekien önemli bilişim suçları [6]-Başkalarının adına e-mail göndererek özellikleticarî ve özel ilişkileri zedelemek-Başkalarının adına web sayfası hazırlamak vebu web sayfasının tanıtımı amacıyla başkalarınae-mail ve mesaj göndermek ve bu mesajlardada mağdur olan şahsın telefon numaralarınıvermek-Kişisel bilgisayarlar ya da kurumsal bilgisayarlarayetkisiz erişim ile bilgilerin çalınmasıve karşılığında kişi veya kurumların tehdit edilerekmaddî menfaat sağlanması-Şirketlere ait web sayfalarının alan adınınizinsiz alınması ve bu alan adlarının karşılığındayüklü miktarlarda para talep edilmesi- Her türlü CD’nin kopyalanması ve satılmasıdır.Bilişim suçlarına oldukça önem veren ülkemizdebu konu ile ilgili yapılan çalışmalar Tablo1’de kronolojik sıraya göre verilmektedir.Yıl19992002200420052007İşlemBilişim Suçları Şube Müdürlüğüoluşturulması için çalışmalar yapılmayabaşlanmıştır.Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesindeİnternet ve Bilişim Suçları Şube Müdürlüğkurulmuştur [6].26.9.2004’te kabul edilen 5237 numaralıkanun ile ülkemizdeki bilişim suçları ile ilgilidüzenlemeler yapılmıştır.01.04.2005 tarihinde yürürlüğe girenTCK’nın kapsamında, bilişim sistemlerinekarşı işlenen suçlar da gerekçeleriyle birlikteyer almaktadır.Ülkemizde bilişim suçları ile yapılanmücadelede yaşanan yoğunluk, bilişimalanında hizmet veren birçok firmave kurumun genel merkezlerinin veyatemsilciliklerinin İstanbul’da bulunmasınedeni ile Mali Suçlarla Mücadele ŞubeMüdürlüğü bünyesinde faaliyet gösterenBilişim Suçları Büro Amirliği’ninkapatılması ve BİLİŞİM SUÇLARI veSİSTEMLERİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ’NÜNkurulması İçişleri Bakanlığı’nın 25.04.2007tarihli olanı ile uygun görülmüştür.Tablo 1: Ülkemizde bilişim suçları hakkındakidüzenlemelerin tarihsel gelişimi5237 sayılı TCK’nın bilişim suçları ile ilgilihükümleri oldukça geniştir. Kanundaki başlıcakonular bilişim sistemlerine girme, bilişimsistemlerini engelleme, bozma, verileriyok etme veya değiştirme, banka veya kredikartlarının kötüye kullanılması, tüzel kişilerhakkında güvenlik tedbiri uygulanmasıdır.Tablo 2’de bilişim suçları ve TCK’daki ilgilimaddeleri gösterilmiştir. Genel olarak kanundabaşkasının hakkına dijital ortamda herhangibir şekilde tecavüz eden kişiler suç işlemişsayıldığı ve bu suçlardan herhangi birini işleyenkişiler hakkında bir yıl ile beş yıl arasındahapis cezası ya da adlî para cezası verildiğibelirtilmektedir [7].9899