Akademik Bilişim '10 10 - 12 Şubat 2010 Muğla

Eğitim Amaçlı Debian Web, FTP ve Veritabanı Sunucusu YönetimiHalil İbrahim Çakır, Sevcan Aytekin, Muammer AkçayAkademik Bilişim’10 - XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri10 - 12 Şubat 2010 Muğla Üniversitesidan çeşitli uygulamalar anlatılmıştır.2. Debian KurulumuDebian desteklediği donanım ve farklı işletimsistemleri çekirdekleriyle birlikte i386,AMD64, PowerPC, SPARC, DEC Alpha,ARM, MIPS, HPPA, S390, IA64 gibi platformlardaçalışabilmektedir. Bir makineye kurulmasıiçin en az 256 MB Ram, 4GB Harddiskgereksinimleri yeterli olabilmektedir.Test amaçlı kullanım veya yeni kullanıcılariçin sanal makine üzerinde yapılan çalışmalarönem kazanmaktadır.2.1. Debian’ı Sanal MakineÜzerinde KurmakDebianı sanal makina üzerine kurulabilmekiçin piyasada çeşitlilik gösteren kullanabileceğinizherhangi bir sanal makine yazılımınıbilgisayarınıza kurmanız gerekmektedir. ÇalışmamızdaVMware Workstation yazılımındanfaydalanarak tek bir donanımı paylaşanbir veya birden fazla işletim sisteminden aynıanda faydalanma imkanına sahip olabildik [1].Debianı CD üzerinden boot ederek veya sanalmakinenin .iso image dosyası ile kurulmasınaimkan verdiği seçenekten kurmak mümkündür.Debian’ın 4.0 etch sürümü ile kurulumuna grafikselarayüz eklenmiştir. Kullandığımız 5.0sürümü ile kurulum başlama ekranı aşağıdakigibidir.Şekil 1. Debian Kurulum Açılış SayfasıInstall ekranından sonra hemen ardından gelendil seçeneklerinde Türkçe gibi birçok dildesteği de mevcut olup dil seçimini yaptıktansonra bulunduğumuz alan adını seçerek bölümlendirmekısmına geçilir. Bölümlendirmekısmında debian için ayırmış oluğunuz sabitdiskinizin ister hepsini ister bir bölümünü aşağıdakişekilde karşınıza gelen ekran penceresindenseçilir.Şekil 2. Debian Bölümlendirme SayfasıBölümlendirme yardımcısını kullanarak aşağıdakişekilde elle yapılandırarak sabit disktekibölümleri görüp istenilen alan kurulum içinayrılır.Şekil 3. Debian Bölümlendirme SayfasıBu kurulumda 8GB lık alanın hepsi debianiçin ayrılmıştır. Şekil 3’ten sonra gelen ekranpenceresinde yeni ve boş bir bölümlendirmetablosunda “evet” dedikten sonra karşımızaaşağıdaki ekran görüntüsü gelecektir.Şekil 4. Debian Bölümlendirme SayfasıBoş alan üzerinde yeni bir bölüm oluşturarakgelen ekranda alan miktarının hepsini (8.6GB)belirledikten sonra aşağıdaki şekildeki gibi bölümtürü birincil seçilerek işleme devam edilir.Şekil 5. Debian Bölümlendirme SayfasıBirincil bölümler bazı işletim sistemlerininaçılması için şarttır. Linux için böyle bir şartolmamakla birlikte mantıksal bölüme de kurulabilir.Dosya sistemi olarak da Ext3 tercihedilmektedir.Şekil 6. Debian Bölümlendirme SayfasıBölümlendirmedeki tüm alanı kök dizini (/)olarak belirledik. Bağlama noktasını /home diziniolarak seçerseniz ve de başka bir bölümdeolmasını sağlarsanız Debian’ı yeniden kurduğunuzdabu dosyaya bağlanarak tüm kullanıcıdosyalarına yeniden ulaşabilirsiniz.Linux işletim sistemlerinde bir de swap(takas)alanları vardır. Bu alanlar belleğin yetersizgeldiği zamanlarda kullanılır. Swap alanı ayırmaktafayda vardır. Çünkü bellek dolduğuanda Linux aslında sanal bellek olarak ayrılanbu swap alanını kullanmayı tercih edecektir.Swap alanı da dolduğu zaman Linux sistemdenbellek isteyen uygulamaları sonlandıracaktır.Şekil 7. Debian Bölümlendirme SayfasıŞekil 7’de de görüldüğü üzere çalışmamızdaDebian’ı sanal makine üzerine kurduğumuzdandolayı disk bölümlendirme sırasında herhangibir swap alanı ayırmadık.Bölümler ayarlanıp değişiklikler diske kaydedildiktensonra sistem kurulumu başlayacaktır.Hemen ardından root şifresi ile kullanıcı adı veşifresi ile kurulum devam edecektir.2.2. Paket Kurulumu1991 yılında Linux’un duyurulmasından ikiyıl sonra ortaya çıkan Debian’ın uygulamayazılımlarını yükleyebileceğimiz paket sayısı25000’e ulaşmıştır [2]. Paketleri elde etmeninbirden fazla yolu vardır. Bunu doğrudan internetüzerinden ya da hazır CD/DVD gibi depolamabirimlerinden yapabiliriz [3]. Depomuzunnerede olduğunu ise işletim sistemimiz /etc/apt/sources.list dosyasında saklamaktadır.Bu dosya herhangi bir metin editörü ile açılarakyeni depolar eklenebilir veya çıkartılabilir.Örnek bir sources.list dosyasının içeriğinde şusatırlar bulunabilir:deb file:/cdrom stable main contribdeb http://www.us.debian.org/debianstable main contrib non-freedeb http://non-us.debian.org/debiannon-USstable non-US [4]Yeni bir program kurmak istediğimizde apt getadlı uygulama sayesinde istediğimiz paketleritanımlı depolardan elde etmekle kalmaz, onlarıanında bilgisayarımıza kurabiliriz.Paket listesi güncellendikten sonra yeni uygulamalarkurmak için apt get ile birlikte install644645