Akademik Bilişim '10 10 - 12 Şubat 2010 Muğla

ActiveX ile Eğitsel Bir Web Sayfası TasarımıAhmet Kaya, Özgür AkkoyunAkademik Bilişim’10 - XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri10 - 12 Şubat 2010 Muğla Üniversitesi2. Microsoft Visual BasicVisual Basic, Microsoft tarafından geliştirilmişmodern bir programlama ortamıdır. Visual Basic,bir program yazıp çalıştırmaktan öte, programgeliştirmek için çok sayıda araca sahipolması, kullanıcı arabiriminin tasarlanması,hataların giderilmesi, veritabanı yaratmak gibigelişmiş özellikleri vardır.Visual Basic ile farklı düzeylerde (konularda)programlar geliştirilebilir. Visual Basic ile küçükişlemler için program geliştirilebileceğigibi, profesyonel programlar, veritabanı uygulamalarıve hatta internet uygulamaları bilegeliştirmek mümkündür. Örneğin, bir cari hesap,stok, satış, imalat vb. uygulamaları, oyunprogramları gibi.ActiveX’ler şu şekilde ifade edilebilir. Mesela,bir bilgisayar üretilecek ve bunun için bilgisayarparçalarına ihtiyaç var. Bilgisayarın temel birimleribulunuyor fakat bir birim diğeriyle uyuşmazlıkgösteriyor. Bu durumda bilgisayar için gerekliolan birimin üretilmesi gerekiyor. Fakat tümbirimler hangi markalı olursa olsun birbiriyleuyumlu olsaydı direk o birimleri kullanarak birbilgisayar üretmek mümkün olabilirdi. Buradada ActiveX’ler bilgisayar birimleri konumundadır.Farklı platformlarda uyum içinde kullanımolanağı sağlayan ActiveX’ler sayesinde ortayaçok kullanışlı programlar çıkmaktadır.5. Visual Basic’te ActiveX için Bir ÖrnekOldukça hızlı gelişme gösteren bilgisayarteknolojisinin bir sonucu olarak, bilgisayarprogramları ve internet, eğitim-öğretim çalışmalarındaher geçen gün biraz daha fazla kullanılmaktadır.Birçok üniversite, klasik öğretimfaaliyetleri yanında internet üzerinden sürdürdüğüdersler ile hem kendi kurumları, hem deöğrencileri için düşük maliyetli fakat etkili çalışmalaryapmaktadır [2].İnternet üzerinden eğitim yapan bir sitenin erişimistatistikleri incelendiğinde öğrencilerin,bilgi yüklü uzun metinler içeren sayfalardandaha çok etkileşimli, hareketli görüntülersesleriçeren sayfalarda zaman harcadıklarıgözlenmiştir[3].kendilerine özgü çalışma koşulları ve özelliklerisayesinde farklı ürünler üretirlerken farklıartık miktarları ve ürün miktarları bulunur.Yapılan çalışmada ocaktan getirilen bir blok içinher iki makine ile ilgili özelliklerin de kullanıcıtarafından girilebileceği sonuçta ne sonuçlarınçıkabileceğini teorik olarak hesaplayan ve sonuçlarıveren bir Visual Basic yazılımı geliştirilmiştir.Ortaya çıkan yazılımın öğrenciler tarafındanweb ortamında erişilebilen dersin ilgili sayfasınada eklenebilmesi için VB içinden ActiveX biçimindeyaratılıp derlenmiştir. Daha sonra Frontpageprogramı ile hazırlanan dersin sayfasınamermer işleme sistemleri ve makineleri ile ilgilibilgi girildikten ve fotoğraflar ile desteklendiktensonra yazılım hakkında bilgiler girilmiş vekullanımı hakkında yardımcı bilgiler girilmiştir.Visual Basic’in sahip olduğu araçlar [1];1.2.3.4.5.6.7.Kullanıcı ara birimi geliştirmek için çoksayıda kontrol,Programı derleme ve hata bulmaya yönelikçok sayıda araç,Değişik veritabanlarına erişimDiğer uygulamaların fonksiyonlarınıkullanmayı sağlayan Active Xteknolojisi,Uygulamanın EXE dosya olarak üretilebilmesive dağıtılması,Raporlama araçları,Veri yapısı araçları.3. ActiveXActiveX başlı başına bağımsız çalışabilenkodlar yapısına denir. Bu kodlar nesne tabanlıprogramlama ile çalışan programlama dillerindeara yüz ve yazılımdaki performansı arttırmakve tüm dilleri bir çatı altında toplamakamacı ile üretilmiştir. Bu nesneler sayesindebileşen teknolojisi adı altında programlardabelli tutarlılık ve kod yazımında kolaylık sağlamakamacı hedeflenmiştir.638Şekil 2. Visual Basic’e entegre OCX şeması4. Activex’in Visual Basic’te KullanlmasıActiveX’ler Visual Basic’in içinde bulundurduğunesneler OCX (Object Components eXtension)uzantılı programlardır. Bu programlar,programcının yazdığı koda göre direkt olarakform üstüne entegre edildikleri için çoğu veritabanı programında, görsel içerikli programlardagerekli olan OCX, direk forma entegreedilerek harici kod yazmak gerekmez. Böylecegerekli AcvtiveX (OCX) varsa Visual Basic’tekullanım alanları eldeki ActiveX çeşitliliği kadarçoğaltılabilir. ActiveX’ler Visual Basic’te dediğer dillerde olduğu gibi harici kod yazmanınzor olduğu noktalarda ihtiyaca göre kullanılır.Öğrenciler üzerinde yapılan başka bir çalışmadaklasik öğretim ile web tabanlı eğitim,ekonomiklik ve yatırım açısından değerlendirilmiş,web tabanlı eğitim lehinde olumlu sonuçlaralınmıştır [4].Bu nedenlerden dolayı birçok alanda olduğugibi mühendislik öğretiminde de bilgisayarteknolojilerini kullanmak her geçen günyaygınlaşmaktadır.Bu bildiride, maden mühendisliği öğretimi sırasındaverilen derslerden biri olan “mermerişleme teknikleri” dersi kapsamında öğrencilerindersi daha iyi anlayabilmelerine olanakverecek internet erişimli, etkileşimli bir dersnotu Visual Basic ortamında ActiveX desteğive Frontpage kullanılarak tasarlanmıştır.Mermer işleme faaliyetlerinin temeli, mermerocaklarından ham blok olarak getirilen ve yaklaşıkboyutları 1,5-3,5 arasında değişen mermerblokların farklı ebat ve şekillerde kesilmesi veürün elde edilmesi esasına dayanır. Bu işlemlersırasında iki temel makineden söz edilebilir.Bunlardan birincisi katrak diğeri ST olarak bilinenmermer kesme makineleridir. Bloklar heriki makinede de kesilebilir, her iki makinenin639Bu sayede, ilgili dersi alan öğrencilerin derssayfasına erişmelerinin ardından ilgili makinelerve çalışma şekilleri hakkında bilgi almalarısağlanmış ve ayrıca öğrencilerin her iki makineninçalışma koşullarını değiştirip blok kesmeişlemini tekrar gerçekleştirerek sonuçları değerlendirmelerive hangi parametrenin sonuçlarüzerinde ne oranda etkili olduğunu etkileşimliolarak görebilmeleri mümkün olmuştur.İlk olarak Visual Basic açıldığında görünenpenceredeki seçeneklerden ActiveX ControŞekil 3. Visual Basic açılış ekranı