Akademik Bilişim '10 10 - 12 Şubat 2010 Muğla

Akıllı Trafik Denetimi ve Yönetimi için RFID ile Elektronik Plaka UygulamasıAlper Özpınar, Ebru Kazasker, Özgün ÖzAkademik Bilişim’10 - XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri10 - 12 Şubat 2010 Muğla Üniversitesiyayınlanmış olan araç sayılarına göre Türkiyegenelinde 14 milyon, İstanbul ilinde ise yaklaşık3 milyon araç bulunmaktadır. 2001-2002yıllarında ekonomik kriz ve hurda araba indirimlerindendolayı bir azalma görülse de geneleğilim hep artış yönündedir.Araç Sayıları30.000.00025.000.00020.000.00015.000.00010.000.0005.000.0000Yıllara Göre Araç Sayıları ve Geleğe Yönelik Tahminler1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014Minibüs2%Otomobil66%TürkiyeİstanbulPoly. (Türkiye )Poly. (İstanbul)YıllarŞekil 1. Türkiye ve İstanbul içinyıllara göre toplam araç sayılarıOtobüs2%Kamyonet18%minKamyon5%Other7%Motosiklet6%Özel AmaçlıTaşıtlar0%İş Makinası1%Şekil 2. Araçların tiplerine göre dağılımlarıŞekil 2’den de görüleceği üzere trafikteki araçların%66 gibi bir oranının otomobil ve binekaraçları oluşturmaktadır. Bu nedenle de trafikdenetimi ve yönetimi konusunda kurumsaluygulamalardan çok bireysel uygulamalarınfaydalı olacağı öngörülmektedir. Kurumsaluygulamalar daha çok servisler, nakliye araçlarıve taksiler için hali hazırda esnaf odaları,belediyeler ve ulaştırma bakanlığı tarafındandenetlenmekte ve kontrol edilmektedir.Çalışmanın pilot bölgesi olarak seçilen İstanbulbilindiği üzere Avrupa ve Asya kıtalarındayer alan dünyanın sayılı devasa kentlerindenbirisidir. Türkiye’nin hemen tüm büyük özelve tüzel kuruluşlarının, çok uluslu şirketlerinyönetildiği, 20 yi aşkın üniversitesi ve yüzlerceözel ve kamu okulları ve sayısız sağlık kurumlarıylabir anlamda ülkenin finansal başkentiolan İstanbul aynı zamanda zengin kültürel vetarihi dokusu ile yerli ve yabancı turizmin caziprotalarından birisidir. Tüm bu özelliklerininyanı sıra İstanbul Asya ile Avrupa’yı bağlayanana karayolu üzerinde yer almaktadır. Doğalolarak ta bu özgün özellikleri sonucu kentingerek nüfusu gerekse araç yoğunluğu hızlaartmaktadır. TC Başbakanlık Devlet İstatistikEnstitüsü verilerine göre, son yılların ortalamaartış hızlarına bakıldığında, İstanbul’un nüfusartış hızı ülke genelinin iki katı düzeyinde gerçekleşirken(ülke geneli %1.8, İstanbul %3.3)buna paralel olarak İstanbul yollarındaki araçsayısının da daha büyük bir büyüdüğü ve yılda% 6 – 9 un üzerinde bir artış gösterdiği açıkçaŞekil 1’den görülmektedir.2. Elektronik Plaka veTanımlama Sistemleri HakkındaElektronik Plaka uygulaması bir nevi otomatiktanımlama ve veri toplama sistemi olarak düşünülebilinir.Temel olarak sistem, araçlar ve taşıtlarlailgili bilgilerin uygun görülen noktalardaotomatik olarak tanımlanması, tanımlananbilgilere göre denetlenmesi, gereken durumlarbu bilgiler kullanılarak ücretlendirilmesi olarakdüşünülebilir.OTVT yani Otomatik Veri Toplama sistemleri,endüstriyel uygulamalarda günümüzdeçok yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancakendüstriyel veri toplama, stok-tedarik zincirindeveri toplama ve yönetimi , araçlar ile ilgilisistemlerde kullanılması her zaman mümkünolmamaktadır. Örneğin tüm süpermarket vemağazalarda kolaylıkla uygulanabilen barkodsistemi, araçlar için kullanılması çok kolaylıklataklit edilebilmesinden ve güvenlik içermemesindendolayı mümkün değildir, benzerşekilde biyometrik sistemlerin aracı değil sürücüyütanımlaması, GPS-GPRS sistemlerininyine araç-sürücü ve hat eşleşmesi anlamındayeterli olmaması, hücresel ağın kullanımındayer belirlemenin dairesel olarak 50m civarındaolması genel uygulamalar için yetersizkalmaktadır. Diğer uygulamalar olarak WiFi,Zigbee, Bluetooth gibi kablosuz teknolojilerise tanımlamadan çok veri aktarımında kullanıldıklarındanElektronik Plaka için uygun değildirler.Elektronik Plaka’ya için en çok önerilenGörsel Tanımlama sistemleri ise, her geçengün güvenilirliğini ve ülke çapındaki uygulamalardakiyetersizliği ile geri plana düşmektedir.Herhangi bir renkli yazıcıdan alınmış plakaile gerçek plakayı özel lensler kullanmadan vemevcut plakaların üzerinde boyaları değiştirmedenkullanmak çok olası değildir. Özelliklekamera uygulaması ile kaçak takibi yapılanköprülerde bir çok yanlış uygulamanın ortayaçıktığı günümüzde yaşanan problemlerdendir.3. RFID : Radyo Frekanslı TanımlamaSistemleri HakkındaRFID; İngilizce olarak “Radio FrequencyIDentification” sözcüklerinin baş harflerindenoluşan otomatik veri toplama işleminde radyofrekansları kullanılarak etiket üzerindeki çip’inbilgilerin okuma/yazma işlemlerini kullanaraktanımlama yapılmasıdır. (1)RFID’nin çok farklı alanlarda uygulamaları bulunmaktadır.Literatürde hem yabancı hem deTürkçe birçok çalışma bulunmaktadır. Özetlestok, envanter, malzeme ve hayvan takibi, personeldevam takip ve güvenlik sistemleri, pasaportlar,ücretlendirme sistemleri ve benzerlerigibi birçok uygulama alanı bulunmaktadır.(2) (3; 4)RFID ilk defa ikinci dünya savaşındauçakların radarda dost mu düşman mı olarakayrımı için kullanılmasında bugüne kadar çokciddi bir evrim geçirmişlerdir. Temelde okuyucu,anten ve çip’den oluşan bir sistem olarakdüşünülebilir (1; 5)Enerjisini aldıkları kaynağa göre aktif, pasif veyarı-aktif çipler vardır. Aynı zamanda kullanımalanlarına göre yazılabilir, okunabilir, yazılıpkilitlenebilir olarak çeşitleri bulunmaktadır. (6)3.1 RFID Frekansları ve ElektronikPlaka için uygun çip seçimiRFID uygulamalarında frekans uygulamadakibir çok kriteri belirleyici unsurdur. LF, HF,UHF ve Microdalga gibi çeşitli frekanslardaRFID uygulamaları bulunmaktadır.Elektronik Plaka uygulaması için seçilecekolan çipin R/W ve WORM özelliklerine sahipolması gerekmektedir. Özellikle çiplerin klonlanmasınakarşı en önemli koruma üretim sırasındaçipe yazılacak olan eşsiz kimlik bilgisiolacaktır. Aynı zamanda üretici ile gerekli anlaşmalarınyapılarak ülke ve uygulama bazındanumaraların korunması ve sertifika edilmesigerekmektedir. Elektronik Plaka uygulamasındakiverilerin tipi ve boyutları göz önünealındığında 512 veya 1024bitlik bir hafızasıolan UHF Pasif etiketlerin kullanılması uygunolacaktır. UHF pasif etiketler maliyetleri açısındaalım adetlerine göre fiyatları 2$ altındaolmaktadır. (7)Şekil 3’de elektronik plaka uygulaması içinçip’in örnek hafıza yerleşimi görülmektedir.Deðiþtirilemez BölgeDeðiþtirilebilir Bölge•Kitlenebilir•Ürün ömrü boyunca sabit kalabilir•Cip okyuc u tarafýndan algýlandýktansonra okunup yazýlabilirBölge 0 :Benz ersi z Fabri ka K oduTanýmlama KoduBölge 1 : Güvenlik KoduBölge 2 : Þ ase NoBölge 3 : P la ka NoBölge 4 : Ruhsat NoBölge 5 : Renk KoduBölge 6 : Ruhsat SahibiBölge 7 : Muay ene Ona yýBölge 8 : S igorta OnayýBölge 9 : Egzoz OnayýBölge 10 : Uygula ma Al anýBölge 11 : Uygula ma Al anýBölge 12 : Uygula ma Al anýBölge 13 : Uygula ma Al anýBölge 14 : Uygula ma Al an.Bölge 15 : Uygula ma Al anýŞekil 3. RFID Çip Adres Kullanımı4. RFID ve Elektronik Plaka UygulamalarıRFID ve Elektronik Plaka uygulamaları ülkedenülkeye göre ve ihtiyaçlara göre değişkenlikgöstermektedir. (8) bu nedenle yapılacak olan524525