Akademik Bilişim '10 10 - 12 Şubat 2010 Muğla

Kampüs Ağlarında Etkin Bant Genişliği Yönetimi ÖnerileriEnis Karaarslan, Vedat Fetah, Gökhan Akın, Sınmaz Ketencihepsi için bütün bu kurallar uygulanabilir. Buuygulamalar sadece p2p uygulamaları için geçerlideğildir. Aynı zamanda oyun ağları için deaynı özelliklerin kullanabilmesi mümkündür.Pfsense ile yapılabileceklerin ayrıntılı yazıldığıbelge için bakınız [5].6.2. Cisco Cihazlarda Uygulama ÖrnekleriBu bölümde Cisco l3 cihazlarda yapılabilecekuygulamalara örnekler verilecektir. Kurumunkampüs ağının ana omurgasında 6500 serisi birL3 anahtar olması durumunda aşağıda verilenörnekler gibi uygulamalar yapılabilmesi mümkünolacaktır.Cisco 6500 serisi anahtarlar, iki çeşit aggregatepolicer (toplam sınırlandırıcı) destekler. Bunlarper-interface (arayüz bazlı) ve named (isimlendirilmiş)aggregate policer’lardır. Per-interfaceaggregate policer uygulandığı her arayüz içingiriş yönünde ayrı ayrı sınırlandırma yapar.Per-interface sınırlandırıcı “policy-map” yapılandırmasıile tanımlanır. İsimlendirilmişaggregate policer ise uygulandığı tüm arayüzlerdekitrafiğin toplamına sınırlandırma getirir.İsimlendirilmiş aggregate policer Cisco yönlendiricilertarafından desteklenmemektedir.Per-interface aggregate policer ile toplam bantgenişliği sınırının belirlenmesi aşağıdaki şekildeyapılır. Bu örnekte gigabit 2/1 arayüzünegelen trafiğin toplam 60Mb ile sınırlanmasınısağlayan yapılandırma gösterilmiştir.6500(config)# mls qos6500(config)# access-list 160 permitip any 10.0.0.0 0.0.0.2556500(config)# class-map 60Mb_Sinifi6500(config-cmap)# match access-group 1606500(config-cmap)# exit6500(config)# policy-map 60Mb_toplam6500(config-pmap)# class 60Mb_Sinifi6500(config-pmap-c)# police 600000006500(config-pmap-c)# exit6500(config-pmap)# exit6500(config)# int gi2/16500(config-if)# service-policy input60Mb_toplam474İsimlendirilmiş aggregate policer ile toplambant genişliği sınırının belirlenmesi ise şu şekildeyapılır. Bu örnekte gi2/1 ve gi2/2 arayüzünegelen tcp 445 hedefli trafiğin toplam 10Mb ilesınırlanmasını sağlayan yapılandırma gösterilmiştir.Tanımlanan named aggregate policerfarklı policy-map’lerde de kullanılabilir. Budurumda named aggregate policer’da tanımlananbant genişliği uygulandığı policy-map’lertarafından ortak olarak paylaşılır.! QoS aktif hale getirildi.6500(config)# mls qos! İsimlendirilmiş aggregate policertanımlandı.6500(config)# mls qos aggregatepolicersmb_10Mb 10000000 312000312000 conform-action transmitexceed-action drop6500(config)# access-list 110 permittcp any any eq 4456500(config)# class-map smb6500(config-cmap)# match access-group 1106500(config-cmap)# exit6500(config)# policy-map 10Mb6500(config-pmap)# class smb6500(config-pmap-c)# police aggregatesmb_10Mb6500(config-pmap-c)# exit6500(config-pmap)# exit6500(config)# int gi2/16500(config-if)# service-policy input 10Mb6500(config)# int gi2/26500(config-if)# service-policy input10MbCisco cihazlarda kullanıcı grupları tanımlanarakbu gruplardaki her kullanıcı için bantgenişliğinin sınırlandırması da mümkündür.Bu işlem için öncelikle trafik tiplerinin gruplanmasıiçin kullanılacak sınıf haritaları (classmap)oluşturulur. Sınıf haritalarında trafiğin tanımlanmasıiçin erişim kontrol listeleri (ACL)kullanılması yapılacak sınırlandırmanın zamanbazlı uygulanabilmesi seçeneğini de beraberindegetirecektir. Tanımlanmış olan farklı sınıfharitaları için tek bir politika haritası (policymap)altında farklı bant genişliği sınırlandırıl-ması yapılabilir. Aşağıda örnek yapılandırmaaçıklamaları ile verilmiştir.Öncelikle sınıf haritalarında kullanıcı gruplarınıtanımlayacak erişim kontrol listeleri oluşturulmalıdır.Uygulanacak sınırlandırmanınzaman bazlı olması isteniyorsa zaman aralıklarıtanımlanmalı ve erişim kontrol listelerisatırlarında kullanılmalıdır. Zaman aralığınıntanımlanması aşağıdaki gibidir:Router(config)#time-range gunduzRouter(config-time-range)#periodicweekdays 09:00 to 18:00Farklı sınıf haritalarında kullanılacak erişim kontrollistelerinin tanımlanması aşağıdaki gibidir:Router(config)#access-list 101 permitip any 160.75.1.0 0.0.0.255 timerangegunduzRouter(config)#access-list 102 permitip any 160.75.11.0 0.0.0.255 timerangegunduzSonraki adımda sınıf haritaları tanımlanmalıdır.Örneğin, personel ve misafir sınıfının tanımlanmasıaşağıda verilmiştir:Router(config)#class-mappersonel_sinifiRouter(config-cmap)#match access-group 101Router(config-cmap)#exitRouter(config)#class-map misafir_sinifiRouter(config-cmap)#match access-group 102Son adımda ise hizmet haritası oluşturulup cihazınuygun arayüzüne uygulanmalıdır. Hizmetharitası oluşturulur ve her sınıf haritası içinuygulanacak bant genişliği değerleri belirtilir.“police flow” sonrasında belirtilen ilk değersaniyedeki bit sayısını belirtir. İkinci değer iseher kullanıcı için bant genişliği sınırlandırmasıyapılmadan yaratabileceği trafiğin byte cinsindenmiktarıdır.Router(config)#policy-map gunduz_sinirlaRouter(config-pmap)#class personel_sinifiRouter(config-pmap-c)#police flow1024000 256000 conform-actiontransmit exceed-action dropRouter(config-pmap-c)#exitAkademik Bilişim’10 - XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri10 - 12 Şubat 2010 Muğla Üniversitesi475Router(config-pmap)#class misafir_sinifiRouter(config-pmap-c)#police flow512000 128000 conform-actiontransmit exceed-action dropHizmet haritasının cihazın dış ağa bakan arayüzünegiriş yönünde uygulanması ile kullanıcılarındış ağdan gelen trafiğine sınırlandırmagetirilmiş olacaktır. Bu sayede 101 noluACL’ye uyan kullanıcılar anlık 1Mb kullanabilirler.102 nolu ACL’ye uyan misafir grubuise anlık 512Kbit’lık erişim yapabilirler.Router(config)# interfacegigabitEthernet 1/1Router(config-if)#service-policyinput gunduz_sinirlaCisco uygulamaların ayrıntılı anlatıldığı belgeiçin bakınız [6].6. Sonuç ve ÖnerilerBu bildiride, kurumların kısıtlı olan bant genişliklerinidaha etkin kullanmaları için yapabileceklereöneriler verilmiştir.Bildiride PFSENSE ve CISCO ortamındaki uygulamalarınbir kısmına yer verilmiştir. Dahaayrıntılı içeriğe ULAK-CSIRT belgeler (http://csirt.ulakbim.gov.tr/dokumanlar/) sayfasındanve referanslardan ulaşılabilir.7. Kaynaklar[1] 2005, Karaarslan Enis, ”Kampüs Ağ Yönetimi”,Akademik Bilişim 2005, http://www.karaarslan.net/bildiri[2] 2005, Soysal M., Fetah V., Akın G., KaraarslanEnis, ”P2P ile Yaşamak”, Akademik Bilişim2005, http://www.karaarslan.net/bildiri[3] Comparing Traffic Policing and TrafficShaping for Bandwidth Limiting, Cisco, 2005,http://www.cisco.com/en/US/tech/tk543/tk545/technologies_tech_note09186a00800-a3a25.shtml