Akademik Bilişim '10 10 - 12 Şubat 2010 Muğla

Beykent Üniversitesi Yazılım Mühendisliği Lisans ProgramıZeynep Altan2.8 Yazılım Mühendisliği Süreci Bilgi AlanıYazılım mühendisliği sürecinin tanımlanması,gerçekleştirilmesi, değerinin belirlenmesi, ölçümü,yönetimi, değişimi ve yazılım mühenlanır.Gereksinmeler analizi gereksinmelerinsınıflandırmasını, kavramsal modellemeyi,mimari tasarım ve gereksinmelerin dağıtımınıgerçekleştirir. Beşinci alt-alan gereksinmelerinbelirtimidir. Burada dokümanların sistematikolarak gözden geçirilmesi, değerlendirilmesive onaylanması işlemleri gerçekleştirilir. Biryazılım bileşeni olmayan dokümanlar karmaşıksistemlerde sistemin tanımı, sistem gereksinmelerininbelirtimi ve yazılım gereksinmelerininbelirtimi olarak üç farklı aşamada eldeedilir. Bu durumda alt- alan üç dokümanı daiçerecektir. Altıncı alt-alan mevcut bilginin gereksinmeleriyansıtmadan önce, problemlerindeğerlendirildiği gereksinmelerin onaylanmasıaşamasıdır. Gereksinmelerin onaylanması, gereksinmelerdokümanının kullanıcının beklentisiolan sistemi (doğru sistemi) tanımlayıp tanımlamadığınıaraştırmaktır. Yedinci alt- alanpratik olarak bilinmesi gereken konuları içerenpratik düşüncelerdir ve bunlar gereksinmelersürecinin tekrarlanma özelliği, değişimin yönetimive gereksinmelerin ölçümüdür.2.2 Yazılım Tasarımı Bilgi AlanıYazılım tasarımı hem mimarinin, bileşenlerin,arayüzlerin, hem de sistemin veya bileşenlerinindiğer özelliklerinin tanımlanmasıdır. Altıalt-alanda incelenir. Birinci alt-alan yazılımtasarımının temellerini oluşturur. Yazılım tasarımınınkapsamı ve işlevlerinin temelleri araştırılır.Bunlar genel yazılım kavramları olarakyazılım tasarımının içeriği, yazılım tasarımısüreci ve yazılım tasarımı için tekniklerin belirlenmesidir.İkinci alt-alanda eşzamanlılık,kontrol ve olayların işlenmesi, bileşenlerin dağılımı,hata ve ayrıklık giderimi ve hata dayanımı,etkileşim, sunuş ve veri sürerliliği olarakyazılım tasarımında anahtar sorunlar incelenir.Üçüncü alt-alan yazılım yapısı ve mimarisidir.Konuları mimari yapılar ve bakış açıları,mimari stiller, tasarım örnekleri, program ailelerive program çatılardır. Dördüncü alt-alanyazılım tasarımı niteliğinin analiz ve değerlendirilmesidir.Yazılım niteliğine ait bağımsızbir bilgi alanı varken, bu alt-alan özel olarakyazılım tasarımı ile ilişkili konuları betimler.464Bunlar nitelik öznitelikleri, nitelik analizi, değerlendirmeteknikleri ve ölçümlerdir. Beşincialt-alan yapısal ve davranışsal tanımlamalarınverildiği yazılım tasarımı simgelemleridir. Sonalt-alan yazılım tasarımı strateji ve yöntemleridir.Öncelikle genel stratejiler tanımlanır;bunu fonksiyona-yönelik tasarım yöntemleri,nesneye-yönelik tasarım yöntemleri, veri yapısıodaklı tasarım, bileşen-tabanlı tasarım vediğer yöntemler izler.2.3 Yazılımın İnşası Bilgi AlanıYazılımın inşası, çalışmaların ayrıntılı olarakincelenmesi, kodlamanın gerçekleştirilmesiile anlamlı bir yazılımın oluşturulması, doğrulama,birim testi, bütünleşme testi ve hatadanarındırmadır. İlk alt-alan yazılım inşasının temelleri,yazılımın oluşturulmasında karmaşıklığınen küçültülmesi, değişimlerle ilgili öngörüler,doğrulama için yapılanma konularınıiçerir. İkinci alt-alan inşanın (yapımın) yönetimidir.Yapım modelleri, yapım planlaması veyapım ölçümü incelenir.Son alt-alan pratik düşüncelerdir. Yapım tasarımı,yapım dilleri, kodlama, yapımın sınanması,yeniden kullanım, yapımın niteliği vebütünleşmedir.2.4 Yazılım Testi Bilgi AlanıYazılımın testi, programın herhangi bir davranışınındoğrulanmasıdır. Bu işlem, genelliklesonsuz yürütüm alanlarından uygun olanı seçilerek,sonlu sayıda test durumları üzerinde gerçekleşir.Beş alt-alan içerir. Yazılım testi temelleriile başlayan birinci alt- alanda test ile ilgiliterminolojiler tanımlandıktan sonra, teste ilişkinanahtar konular betimlenir ve testin diğeraktivitelerle ilişkisi çıkarılır. İkinci alt-alan testdüzeyleridir. Testin hedefleri ile testin amaçlarısınıflandırılır. Test teknikleri alt-alanında ise,test uzmanının deneyimleri ve sezgilerine bağlıtestler gerçekleştirilir. Farklı bir test grubu ise,belirtimlere bağlı teknikleri araştırır. Bunlarkoda bağlı teknikler, hataya bağlı teknikler vekullanıma bağlı teknikler; kısaca uygulamanınyapısına göre belirlenen tekniklerdir. Dördüncüalt-alan testle ilgili ölçümleri içerir. Ölçümler,test aşamasındaki programın değerlendirilmesive gerçekleştirilmiş testlerin değerlendirilmesidir.Son alt-alan, test aktiviteleri ve pratik düşünceleriiçeren test süreçleridir.2.5 Yazılım Bakımı Bilgi AlanıYürütüm sırasında herhangi bir problem görülürse,ya çalışma ortamları değişmelidir ya dayeni kullanıcı gereksinmeleri ortaya çıkmıştır.Yaşam döngüsünün bakım aşaması ürünün teslimiile başlasa da, bakım aktiviteleri çok öncelerioluşturulur. Yazılımın bakımı bilgi alanı dörtalt-alana bölünür. Yazılım bakımının temelleriilk alt-alandır. Kararlar ve terminoloji, bakımınniteliği, bakım gereksinimi, bakım maliyetlerininfazlalığı, yazılımın değerlendirilmesi ve bakımkategorileri bu alt alanda incelenir. Yazılımbakımında anahtar sorunlar alt-alanında tekniksorunlar, yönetim sorunları, bakım maliyetinintahmini, yazılım bakım ölçümleri betimlenir.Bakım süreçleri ve bakım aktiviteleri bakımsüreci alt- alanında betimlenir. Bakım tekniklerialt-alanı programın kavranması, yeniden yapılanmave tersine mühendisliği araştırır.2.6 Yazılım Yapılanışı Yönetimi Bilgi AlanıBu bilgi alanı zaman içerisinde farklı noktalardayazılımın yapılanışını (düzenleşimini) tanımlar.Amaç düzenleşimdeki değişimleri sistematikolarak kontrol etmek, sistemin yaşamdöngüsü süresince yapılanışının bütünlüğünüve izlenebilirliğini sağlamaktır. İlk alt-alan yazılımyapılanış sürecinin yönetimidir. Buradabilgi alanı için organizasyonel bağlam konuları,sınırlamaları, bilgi alanının planlanması vegözetimi incelenmektedir. Yazılımın yapılanışkimliği ikinci alt-alanı kontrol edilecek öğeleritanımlar, öğeler ve bunların farklı sürümleri içintanımlama şemalarını oluşturur, kontrol edileceköğelerin belirlenmesinde ve yönetilmesindekullanılacak teknikler ve araçlar saptanır.Üçüncü alt-alan yazılım yapılanış kontrolüdür.Yazılımın yaşam döngüsü sırasındaki değişikliklerinyönetimidir. Öncelikli konular yazılımdeğişiklikleri istekleri, değerlendirmesiAkademik Bilişim’10 - XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri10 - 12 Şubat 2010 Muğla Üniversitesi465ve onaylanmasıdır; ikinci derecedeki konularise, yazılım değişikliklerinin gerçekleştirilmesi,sapmalar ve feragatlerdir. Yazılım yapılanışdurum muhasebesi alt alanı, yazılımın yapılışındakidurum bilgilerini ve yazılım yapılanışdurum raporlamaları konularını içerir. Beşincialt-alan yazılım yapılanışının denetimi olarak,yazılımın fonksiyonel yapılanışının denetimini,yazılımın fiziksel yapılanışının denetimini,yazılım sınırları içindeki süreçlerin denetiminiinceler. Son alt-alan ise, yazılımın piyasa dağıtımınındenetimidir.2.7 Yazılım MühendisliğiYönetimi Bilgi AlanıBu bilgi alanı, yazılım mühendisliğinin yönetimive ölçümü üzerinde odaklanır. Ölçüm tümbilgi alanları için önemli olmasına rağmen, ölçümprogramları burada da simgelenmektedir.İlk alt-alan başlangıç ve kapsam tanımlamasıolarak gereksinmelerin görüşülmesini ve belirlenmesini,olurluk analizini, gereksinmeleringözden geçirilmesini ve düzeltilmesini gerçekleştirir.İkinci alt alan yazılım proje planlamasıdır.Süreç planlama, teslim edilecek şeylerinbelirlenmesi, efor (yazılım ölçümü birimi),çizelge, maliyet tahmini, kaynak dağılımı, riskyönetimi, nitelik yönetimi ve planlama yönetimikonuları incelenir. Yazılım projesinin tesisiüçüncü-alt alanında planların gerçekleştirilmesi,tedarikçi anlaşmasının yönetimi, ölçümsüreçlerinin gerçekleştirilmesi, monitör süreci,kontrol süreci ve raporlama gerçekleştirilir.Gözden geçirme ve değerlendirme alt alanıgereksinmelerin, gözden geçirmelerin ve performansdeğerlendirmesinin sağlanabilirliğininbelirlenmesidir. Kapatma alt-alanı kapamaaktivitelerini belirler. Yazılım mühendisliği ölçümüalt- alanı ölçüm programlarını tanımlar.Ölçüm sorumluluğuna destek olunması, ölçümsürecinin planlanması ve gerçekleştirilmesi,ölçümün değerlendirilmesi konularını içerir.