Akademik Bilişim '10 10 - 12 Şubat 2010 Muğla

Öğrenci ve Öğretim Elemanının Uzaktan Eğitime Bakış AçısıTuncay Yiğit, Okan Bingöl, Hamit Armağan, Recep Çolak, Emine Aruğaslan, Gamze Yakut, Hanife ÇivrilTemel olarak uzaktan eğitim yöntemleri şöylesıralamaktadır [2]:1. Ders planlama,2. Ders materyallerinin geliştirilmesi,3. Öğretim iletişiminin sağlanması,4. Öğrenci danışmanlığı,5. Uzaktan eğitim için uygun bir örgüt yapısıyaratma,Halen birçok ülkede uygulanmakta olan yükseköğretimdüzeyindeki uzaktan öğretim programlarışu dört grupta toplanmaktadır [3]:• Daha önce yükseköğrenim görme fırsatınıbulamamış olanlara, örneğin, önlisansdiploması olup da, bunu lisans derecesineyükseltmek isteyenlere olanak sağlamak(second chance education),• Üniversite mezunu olup da çalışmaktaolanlara, değişen teknolojinin gerektirdiğiyeni bilgileri vermek veya mesleki geliştirmeprogramları uygulamak örneğinyeni üretilen bir teknolojinin öğretilmesi(recurrent education),• Bir kuruluşun elemanlarını işbaşında eğitmek(corporate needs),• Yükseköğretim çağındaki nüfusun eğitimiiçin konvansiyonel örgün eğitime alternatifyaratmak (primary access).• Örgün eğitime destek olmak içinÖğrencilerin uzaktan eğitime bakış açısı vedersin uzaktan eğitim ile verilmesine gösterdiğitepkiler farklılıklar arz edebilir. Bazı öğrencilerkolaylıkla uzaktan eğitim ile derslerinverilmesine uyum sağlarken bazıları da uyumsağlayamayabilirler [4]. Öğrencilerin öğretmenleriile olan fiziksel yakınlığı, uzaktan eğitimde,klasik eğitime kıyasla fazla olamayacağıiçin, özellikle öğretmen merkezli eğitimealıştırılmış öğrencilerde olumsuz gelişmeleresebep olabilir [4]. Ayrıca bilgisayar okuryazarlığıbu konuda belirleyici bir unsur olabilmektedir.Daha önce sürekli olarak bilgisayar kullananöğrenciler, daha çabuk adapte olabilirken,bilgisayarla ilk defa tanışan öğrencilerin28adaptasyonları daha zor olmaktadır. Uzaktaneğitim öğrenci merkezli bir eğitim sistemidir.Öğrenciler derslerini bir danışman tarafındanyönlendirilerek kendi kendilerine öğrenmektedirlerbu yüzden öğrencilerin kendi kendineçalışabilme becerilerinin olması eğitimin başarısıaçısından önemlidir. Derslerin hangi yöntemlerleaktarıldığı da öğrenci başarısını etkileyenönemli bir unsurdur. Bir ders için uygunolmayan bir uzaktan eğitim yönteminin kullanılması,öğrenciler üzerinde olumsuz etkilereyol açabilir ve öğrencilerin öğrenme heves vemotivasyonlarını önemli ölçüde azaltır [4].Ayrıca öğrencilerin bazıları kendi istekleri ilekayıt yaptırsalarda uzaktan eğitime ön yargı ileyaklaşabilmektedir. Öğrencilerin bu ön yargılarınıkırmak için uzaktan eğitimle derslerinöğretilebileceği konusunda ikna edilmeleriderslerini daha kolay öğrenmelerini sağlayacaktır.Bu çalışmada öğrencilerin uzaktan eğitimebakış açıları ve beklentilerinin karşılanıpkarşılanmadığı anlaşılmaya çalışılmıştır.Uzaktan eğitim her ne kadar öğrenci merkezli bireğitim olsa da, öğretim elemanı sistemin bir parçasıdır.Eğitim nesnelerinin hazırlanması, öğrencimesajlarının cevaplanması, ödevlerin belirlenmesive kontrol edilmesi, projelerin takibi, tartışmakonusunun yönetimi gibi konular öğretim elemanıtarafından yürütülen çalışmalardır. Öğretimelemanları uzaktan eğitime öğrencilere göredaha ön yargılı olabilmektedir. Uzaktan eğitimleöğrencilerin eğitilebileceği konusunda öğretimelemanlarının da motive edilmesi gerekmektedir.İlgili dersi uzaktan eğitimle verecek olan öğretimelemanının uzaktan eğitime bakış açısı dersinöğrenilmesinde önemli bir yere sahiptir. Öğretimelemanının dersi uzaktan eğitimle verebilmesiiçin uzaktan eğitim teknolojilerini bilmesi önşarttır. Ayrıca Öğretim elemanlarının, derslerinklasik sistemde işlenmesi ile uzaktan eğitim sistemiyleişlemesi arasında farklılıklar olduğunubilmesi gerekir. Ders müfredat konularını ve dersiçeriğini buna göre hazırlamalıdır. Öğretim elemanlarınuzaktan eğitimi sistemine bakışı sistemingenel başarısı açısından önemlidir.Bu çalışmada Süleyman Demirel ÜniversitesiUzaktan Eğitim Meslek Yüksekokulu’nda öğrenimgören öğrenciler ile ders veren öğretimelemanlarının, uzaktan eğitime bakış açılarınıbelirlemek üzere anketler düzenlenmiştir.1. Öğrencilerin Uzaktan Eğitime Bakış AçısıCevaplarKesinlikleKatılmıyorumKatılmıyorumFikrim YokKatılıyorumKesinlikleKatılıyorumTOPLAMBÖLÜMLERBil.Prog. BYS Bilg.Yn. TDSToplam18 17 0 18 538,6% 11,6% 0,0% 10,0% 9,7%33 29 0 32 9415,8% 19,7% 0,0% 17,8% 17,2%17 24 2 18 618,1% 16,3% 16,7% 10,0% 11,1%73 41 5 61 18034,9% 27,9% 41,7% 33,9% 32,8%68 36 5 51 16032,5% 24,5% 41,7% 28,3% 29,2%209 147 12 180 548100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0%Tablo 1: Uzaktan Eğitim’ebilinçli bir tercihle girdimBil. = (Bilgisayar Programcılığı Programı)BYS = (Büro Yönetimi ve Sekreterlik Programı)Bilg.Yn. = (Bilgi Yönetimi Programı)TDS = (Tıbbi Dokümantasyon ve Sekreterlik Programı)Tablo 1’deki sonuçlara göre uzaktan eğitimibilinçli olarak tercih ettikleri sorusuna öğrencilerin%29,2’si kesinlikle katıldıklarını,%32,8’i ise katıldıklarını belirtmişler, toplamda%62’sinin bilinçli bir şekilde tercih ettiğigörülmektedir.CevaplarKesinlikleKatılmıyorumKatılmıyorumFikrim YokKatılıyorumKesinlikleKatılıyorumTOPLAMBÖLÜMLERBil.Prog. BYS Bilg.Yn. TDSToplam21 22 1 35 7910,00% 15,00% 8,30% 19,40% 14,40%44 40 2 42 12821,10% 27,20% 16,70% 23,30% 23,40%58 41 5 44 14827,80% 27,90% 41,70% 24,40% 27,00%55 30 1 41 12726,30% 20,40% 8,30% 22,80% 23,20%31 14 3 18 6614,80% 9,50% 25,00% 10,00% 12,00%209 147 12 180 548100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0%Tablo 2: Uzaktan Eğitim’in özellikleri veiçeriği hakkında daha önceden bilgim vardıAkademik Bilişim’10 - XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri10 - 12 Şubat 2010 Muğla Üniversitesi29Tablo 2’deki sonuçlara göre uzaktan eğitim’inözellikleri ve içeriği hakkında daha öncedenbilgisinin olduğu sorusuna öğrencilerin %12’sikesinlikle katıldıklarını, %23,20’si ise katıldıklarınıbelirtmişlerdir. Sonuç olarak öğrencilerinyaklaşık %35’nin uzaktan eğitimin özelliklerive içeri hakkında daha önceden bilgisinin olduğugörülmektedir.CevaplarKesinlikleKatılmıyorumKatılmıyorumFikrim YokKatılıyorumKesinlikleKatılıyorumTOPLAMBÖLÜMLERBilProg. BYS Bilg.Yn. TDSToplam40 29 2 40 11119,1% 19,7% 16,7% 22,2% 20,3%31 22 0 32 8514,8% 15,0% 0,0% 17,8% 15,5%38 39 3 43 12318,2% 26,5% 25,0% 23,9% 22,4%54 34 1 30 11925,8% 23,1% 8,3% 16,7% 21,7%46 23 6 35 11022,0% 15,6% 50,0% 19,4% 20,1%209 147 12 180 548100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0%Tablo 3: Geriye dönüp baktığımda, eğertekrar seçim şansım olsaydı UzaktanEğitim yapan bir bölümü seçerdimTablo 3’deki sonuçlara göre Geriye dönüp baktığımda,eğer tekrar seçim şansım olsaydı UzaktanEğitim yapan bir bölümü seçerdim sorusunaöğrencilerin %20,1’i kesinlikle katıldıklarını,%21,7’si ise katıldıklarını belirtmişlerdir. Toplamdayaklaşık %42’sinin uzaktan eğitimi tekrartercih edebilecekleri görülmektedir.CevaplarKesinlikleKatılmıyorumKatılmıyorumFikrim YokKatılıyorumKesinlikleKatılıyorumTOPLAMBÖLÜMLERBilProg. BYSBilgiToplamTDSYön.21 19 2 21 6310,0% 12,9% 16,7% 11,7% 11,5%50 25 1 52 12823,9% 17,0% 8,3% 28,9% 23,4%44 26 3 34 10721,1% 17,7% 25,0% 18,9% 19,5%67 58 5 50 18032,1% 39,5% 41,7% 27,8% 32,8%27 19 1 23 7012,9% 12,9% 8,3% 12,8% 12,8%209 147 12 180 548100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0%Tablo 4: Uzaktan Eğitim, eğitimbeklentilerimi karşıladı.