Buraya

dir. Böyle olmakla berâber, s›fât-› kâmile-i zâide dahî Hakteâlâ için kâindir [di¤er s›fat-› kâmile dahî Hak teâlâ içinvard›r]. 3/26¥ Zât-i teâlâ muvâtât ile söylenir, ifltikâk ile söylenmez.Ya’nî Zât-i ilâhî ilmdir denir, âlimdir, denemez. 1/234 [MektûbâtTercemesi: 286.]¥ Zât-i ilâhînin arada ismler olmadan, mahlûklar ile hiçilifli¤i yokdur. 1/208 [Mektûbât Tercemesi: 245.]¥ Zât-i ilâhîde mertebeler düflünmek, felsefecilerin sözlerinebenzer. Keflfleri do¤ru olan Evliyâ, Zât-i ilâhîyi tam basîtbilirler. Ayr›l›k, gayr›l›k ismlerde olur, derler. 1/125 [MektûbâtTercemesi: 170.]¥ Zât-i Hak teâlâ, bir emri bir i’tibâr› mülâhazas›z câmi’icemî’i kemâlâtd›r [zât›nda bütün kemâlâtlar vard›r]. Belkiayn› kemâldir. Zât-i ilâhî, s›fât-› kemâlden herbiri rengindezuhûr buyurursa, zât›n ba’z›s› bir s›fatla ve ba’z› di¤eri s›fat›uhra ile muttas›f demek de¤ildir. Zât-i teâlâ hep ilm, hepkudret, hep irâde.... ilâhirdir. 3/100¥ Zât ve s›fat-› ilâhî mertebesinde s›fat ve ittisâf mülâhazas›kâin de¤ildir. Ne zâtda mevsûfiyyet ve ne s›fatda s›fât›yyetmevsûfdur. Vücûdün ve vücûb-i vücûdün bulunmad›¤›vaktde, s›fat için mecâl muhâl olur ki vücûdun nev’leridir. Olmertebede hayât, ilm.... ve ilâhire hep nûrdur. 3/113¥ Zât-i teâlâ ve tekaddes, husûl-› kemâlâtda kâfî ise deeflyây› tekvîn ve tahlîkde s›fât-› zâide lâz›md›r. Çâre yokdur.Zîrâ, Zât-i teâlâ nihâyet-i tenzîh ve takdisdedir ve gâyetazamet ve kibriyâîdedir. Ve onunçün kemâl ve g›nâ ve eflyâyakemâl-i adem münâsebeti sâbitdir. E¤er tevassut-› s›fâtolmasa, bir fleyin husûli mutasavver olmaz idi. Zîrâ ki, Zât-iteâlân›n satevât-i efli’a-i envâr›nda eflyân›n helâk ve fenâ veinhirak ve inhidâm›ndan gayri nasîbi yokdur. Âlemin vücûd-›hâriciyesine vesîle olma¤a s›fat-› hakîkî gerekdir ki,kemâlât-i zâtiyeyi kendi vesâili ile merâyây-› âlemde cilvesâzedeler. 3/26– 73 –