Buraya

ni’metlerini varl›klara vermek ve bahfl eylemek murâd eyledi.Mahlûklar› halk buyurup [mahlûkât› yarat›p], kendi kemâlât-ivücûd ve tevâbi’-i vücûdundan, ya’nî di¤er s›fât-i kemâlonlara bahfl eyledi. Lâkin ondan bir parça ayr› olup, kullaraulaflmak, ç›ray› ç›radan yakmak gibi iktibâs de¤il idi ki,böyle olmak noksanl›k iflâretidir. Allahü teâlâ, böyle olmakdançok yücedir. Yaratmakdan maksad, onlara ni’met ve ihsânlarvermekdir. Yoksa onlar›n vesîlesi ile [onlara ihtiyâc› oldu¤undande¤il] ismlerin kâmil ve s›fâtlar›n›n tekmil olmas›için de¤il. Hâflâ ve kellâ. Esmâ ve s›fât› hadd-i zât›nda kâmillerdir.Hiç zuhûr ve mazhara ihtiyâclar› yokdur. O hazret-icelle flânühûda cümle kemâl fi’len hâs›ld›r. Bir kuvvete ba¤l›de¤ildir ki, onun meydâna gelmesi bir emre (ifle) ba¤l› olsun.E¤er flühûd ve müflâhede ise, o hazretde kendinden kendinedir.[Yine nas›l oldu¤u bilinemez.] Ve e¤er ilm ve ma’lûm isedahî, kendi bilir ve kendine ma’lûmdur. Ve bunun gibi iflitmesive konuflmas› kendindendir. Bütün kemâlât, o yerde [buhusûsda] mufassal ve meydâna ç›km›fllard›r. Lâkin ünvân-›bîçûnî iledir [ötelerin ötesi ünvân› iledir]. Çûn için bîçûne rahyokdur. [Bilinenden bilinmiyene yol yokdur.] Mahlûkât nedirki, Hak sübhânehu ve teâlân›n kemâlât›n›n aynas› olalar. Veâlem nedir ki, o cemâlin tafsîli ola. O hazret-i celle flânühûda,ayni icmâlde tafsîl ve ayni d›ykda [darl›kda] vüs’at vard›r. Veçünki tafsîl ve vüs’at o makâmda bîçunîdir. Zan olunur ki, icmâletafsîl lâz›m ola ki, âlemin yarat›lmas›na ba¤l›d›r. Ve o icmâlintemâm›, bu tafsîl ile ola. Ve hak olan odur ki, o yerde[bu husûsda] hem icmâl vard›r, hem tafsîl vard›r. “VALLA-HÜ VÂS‹’UN ALÎM.” [(Allahü teâlân›n fadl› genifldir. Fakîregenifllik verir ve onu zengin eder. Mülke lây›k olan› bilir.)Bekara sûresi 247. Âyet-i kerîmesinin meâli.] Ma’lûm ola ki,bu âlemin yarat›lmas›, bir mertebede vâki’ olmufldur ki, onuno mertebeyi mukaddeseye hiç müzâhemesi ve müdafe’as›yokdur. [Ol demifl, var olmufldur.] Herhangi bir mevcûdunvarl›¤›, her ne kadar, di¤er bir fleyin varl›¤›n›n tahdîdini iktizâeder, amma o kâide bu makâmda geçerli de¤ildir ki [Allahüteâlân›n yaratmas›nda böyle birfley yokdur], âlemin varl›¤›,Allahü teâlân›n varl›¤›na hiç tahdîd ve nihâyet peydâ eylememifldir.Ve hiç nisbet ve cihet isbât eylememifldir. Aynada– 57 –