Buraya

âr-› di¤erle oldukda tehâlüf (muhâlif) olmaz. 4/183.¥ Hakîkat-i Kur’ânî, s›fat-› zâidedir. fiân-› gayr-› zâide dahîde¤ildir. 6/130¥ Hakîkat-i Kur’ân [Kur’ân›n hakîkati], bütün zâtî kemâlât›kendinde toplam›fld›r. 4/183¥ Hakîkat-i Kur’ânîde, vüs’atin bafllang›c›, nemâz›n hakîkatinde,vüs’at›n kemâli vard›r. 6/140.¥ Hakîkat-i Kur’ân, Enbiyân›n hakîkatlerinin üstündedir.6/128¥ Hakîkat-i Kur’ân, ma’bûdiyyet-i s›rfa flâyân de¤ildir[yak›fl›r de¤ildir]. 6/128¥ Hakîkat-i salât [nemâz›n hakîkati], bütün hakîkatlerinüstündedir. 6/224¥ Hakîkat-i salât, hakîkat-i Kâ’benin üstündedir. 6/140¥ Hakîkat-i salât, ma’bûdiyyet-i s›rfa flâyând›r [yak›fl›r].6/76¥ Hükemâ demifllerdir ki [maddîciler diyor ki], (yokolan var olmaz ve var olan da, yok olmaz. Bunu isbât etme-¤e bile lüzûm yokdur, bunu herkes bulabilir.) Bu sözleri insanlariçin do¤rudur. ‹nsanlar elbette birfleyi yokdan varedemez. Hiçbirfley yaratamaz. Fekat bu sözü, Allahü teâlâiçin söylemek yanl›fld›r. Herkes de¤il, kimse böyle söylemezve isbâta gelmez, vehm ve hayâldir. Allahü teâlân›nkudretine inanmamakd›r. Allahü teâlân›n yokdan var etmesive bütün âlemleri hiçden yaratmas› ve hepsini yok etmesi,Onun kudretine göre, flafl›lacak birfley de¤ildir. Bunusöylemek âlemin kadîm oldu¤unu, yokdan, sonradan yarat›lmad›¤›n›söylemek demekdir ki, küfrdür. Çünki, kâinât›n,bütün zerreleri ile yokdan var edildi¤ini, bütün dinlersözbirli¤i ile bildirdiler. (‹nsan düflünmüyor mu ki, biz onuönceden yaratd›k, hâlbuki o, birfley de¤ildi) meâlindekiâyet-i kerîmeye uygun de¤ildir. Kâdî Beydâvî “rahmetullahialeyh” tefsîrinde (insan adem idi, ya’nî yok idi) diyema’nâ vermifldir. Bu sözleri, hem de, Allahü teâlân›n birfley– 268 –