buraya

du¤una inand›rmak için, isbât etme¤e kalk›flmakdansa, onu hastal›kdan kurtarmaklâz›md›r. [Safras› bozuk olan hastaya] flekerin tatl› oldu¤u, ne kadarisbât edilirse edilsin, yakîn hâs›l edemez. Çünki, fleker a¤z›na ac› gelmekde,vicdân› ac› oldu¤unu bilmekdedir.[Seyyid Abdülhakîm “kuddise sirruh” buyurdu ki: (Müdrike) ya’nî birfleyi (anlamak) kuvveti üçdür: Üçünün de do¤ru anl›yabilmeleri için, bulunduklar›uzvlar›n hasta olmamalar› lâz›md›r. Birincisi, görünen (his organlar›ndakikuvvetler) olup, görme, iflitme, koklama, g›dân›n lezzetini almave s›cakl›k, sertlik anlama. Bu kuvvetler, insanda bulundu¤u gibi, hayvanlardada vard›r. Bu kuvvetler olmasayd›, insanlar, tafl gibi, odun gibi olurdu.‹kincisi, (akl kuvvetleri) olup, hiss-i müflterek, hâf›za, vâhime, mütesarr›fave hazânet-ül-hayâl denilen görünmiyen befl organdaki kuvvetlerdir.Bu kuvvetler, insanlar›n dimâg›nda [beyninde] bulunur. Hayvanlarda yokdur.Bir fleyin varl›¤›n›, bu kuvvetler, güvenilen bir haberi iflitmekle veyâtecrîbe ile yâhud hesâb ile anlar. ‹yiyi fenâdan, fâideliyi zararl›dan ay›r›rlar.Fen bilgileri, hesâb, bu kuvvetlerle yap›l›r.Üçüncüsü, (kalb kuvveti) olup, müslimânlar›n havâss›na, ya’nî yüksekolan seçilmifl kimselere mahsûsdur. Kalbdeki bu ma’nevî anlama kuvvetine(Basîret) denir. Bu kuvvet ile anlafl›lan din bilgileri, akl ve his kuvvetleriile anlafl›lamaz. Akl kuvvetleri ile anlafl›lan fleyleri, insan, hayvanlar›nen üstünü olan ata, senelerce u¤raflsa, anlatamaz. Bunun gibi, kalb kuvvetleriile anlafl›lan bilgileri [din bilgilerini ve meselâ ma’rifetullah›], bu seçilmifller,baflka insanlara senelerce söylese, onlar anl›yamaz. Bunlardan dahâyüksek seçilmifllerin seçilmiflleri vard›r. Bunlardan da dahâ üstün Nebîler,Nebîlerden dahâ üstün Resûller, bunlardan da üstün Ülül’azm derecelerivard›r. Bunlar›n üstünde de Kelîmiyyet, Rûhiyyet, Hullet ve Mahbûbiyyetmertebeleri vard›r ki, bu en üstün derece, Muhammed aleyhisselâmamahsûsdur. Kalb [gönül] denilen kuvvet, yürek dedi¤imiz et parças›ndabulunur. Elektri¤in ampulde, miknâtisin elektrik tellerinin makaras›ndahâs›l olmas› gibidir.‹nsanlarda bulunan nefs-i emmâre, din bilgilerine inanmamakda, tabî’ati,yarat›l›fl›, islâmiyyete uymamakdad›r. [Bunun için, islâmiyyete uymak,nefse ac› gelmekde, ona uymak istememekdedir. Kalb ise, yarat›l›fl›nda temizdir,sâlimdir. Fekat, nefsin islâmiyyete uymak istememesi hastal›¤›,kalbe sirâyet ederek, kalb de islâmiyyete uymak istemiyor. ‹slâmiyyete inan›yorise de, uymas› ac› geliyor.] ‹slâmiyyetin do¤rulu¤unu isbât için, ne kadaru¤rafl›l›rsa u¤rafl›ls›n, hasta olan kalbde buna yakîn hâs›l olmas›, çokgüç olur. [Kalbde yakîn hâs›l olmas› için, dâhilden ve hâricden hastal›k gelmemesi,gelmifl olan›n da tasfiyesi lâz›md›r. Bunun için, nefsi (tezkiye) etmekden,ya’nî cibillî olan inkâr hastal›¤›ndan ve kalbi fleytândan ve fenâarkadafldan kurtarmakdan baflka çâre yokdur. Nefsi tezkiye, ahkâm-› islâmiyyeyeuymakla, sonra (kelime-i tevhîd denilen Lâ ilâhe illallah zikriniçok söylemekle), sonra bir Velînin sohbeti ile, sonra râb›tas› ile, sonra hayâthikâyesini okumakla olur. Kalbin tasfiyesi, ibâdet yapmakla, bilhâssafarz nemâzlar› k›lmakla ve çok istigfâr okumakla olaca¤›, (Herkese Lâz›m– 80 –