buraya

p›lam›yaca¤›n› herkes bilir. Fekat, iyi tan›d›¤›m›z buyurmas›, (Hiçbirfleyebenzemedi¤ini, hiçbir yoldan tan›nam›yaca¤›n› iyi anlad›k) demekdir. Allahüteâlây›, herkes bu sûretle tan›yamaz. Ma’rifet, ya’nî tan›mak baflkad›r.‹lm, ya’nî bilmek baflkad›r. Herkes, ilm sâhibi olabilir. Ma’rifet ise, fenâmertebesi ile flereflenenlerde bulunur. Fânî olm›yana nasîb olmaz.Mevlevî Câmî [Mevlânâ Nûreddîn-i Abdürrahmân Câmî] buyuruyor ki: Fârisîbeyt tercemesi:Fenâ makâm›na varm›yan kimse,oraya yol bulamaz, çok fley de bilse.Ma’rifet, ilmden ayr› oldu¤u için, ilm ile anlafl›lanlardan baflka fleyler devard›r. Bunlar ma’rifet ile anlafl›l›r. Bu ma’rifete (‹drâk-i basît) de derler.Nitekim Hâf›z-i fiîrâzî “rahmetullahi aleyh” diyor ki:Feryâd›, bofluna de¤ildir Hâf›z›n,fiafl›lacak fley çok, dili alt›nda ân›n.Fârisî iki beyt tercemesi:‹nsanlar›n rabbinin, insanlar›n rûhuyla,Bir ba¤l›l›¤› vard›r, söz ile anlat›lmaz.‹nsan için diyorum, iflim yokdur maymunla.Rûhsuz olan bir kimse, elbet rûhu tan›maz.Fenâ makâm›nda çeflidli dereceler bulundu¤undan, müntehîlerin [ya’nîsona erenlerin] de ma’rifetleri, baflka baflka olur. Fenâ derecesi yüksek olanbir velînin ma’rifeti dahâ olgun, fenâ mertebesi afla¤› olan velînin ma’rifetide, o derece afla¤›d›r. Sübhânallah! Söz nereye vard›. Kendi câhilli¤imi,iflâs›m›, sap›kl›¤›m› ve sebâts›zl›¤›m› yaz›p dostlardan yard›m, düâ istemekli¤imlâz›m idi. Öyle bilgiler nerede, bu fakîr nerede? Fârisî beyt tercemesi:Kendinden haberi olm›yan zevall›ya,yak›fl›r m›, ince bilgileri diline ala?Fekat yarad›l›fl›m, hamurum, afla¤›larda dolaflma¤a, alçak fleylerle u¤raflma¤a,hattâ bakma¤a râz› olmuyor. Hiç söyliyemese de, hep Onu söyleme¤i,birfley ele geçiremezse de, hep Onu arama¤›, kavuflamasa da, Onu özleme¤iistiyor. Tesavvuf büyüklerinden birkaç› Zât-i ilâhîyi müflâhede ediyoruz,demifllerse de, bununla, ne demek istediklerini, ancak, kendileri gibi yüksekolanlar anlar. O dereceye yetiflmiyen, anlayamaz. Fârisî beyt tercemesi:Bilmiyenler, tan›yamaz bileni,o hâlde, sözü k›sa kesmeli.Mektûbunuzun bafl›n› (O zâhirdir, bât›nd›r) kelimeleri ile süslemiflsiniz.Yavrum! Bu sözler, elbette do¤rudur. Fekat, uzun zemândan beri bu fakîr“kaddesallahü teâlâ sirrehül’azîz”, bu sözlerden, tevhîd-i vücûdî ma’nâs›-n› anlam›yorum. Âlimlerin anlad›¤› gibi anl›yorum. Âlimlerin anlad›¤›n›,– 66 –