buraya

çok a¤›r gelmekde ve Rahmâna çok sevgili olmakdad›r. Bundan baflka, tesbîh,ya’nî (Sübhânallah) demek, tevbenin anahtar›d›r, hattâ özüdür. Böyleoldu¤unu, birkaç mektûbumda aç›klam›fld›m. Bunun için, tesbîh etmekgünâhlar›n yok olmas›na ve kötülüklerin afv olmas›na sebeb olur. Bundandolay› da, terâzîde çok a¤›r gelir. Hasenât kefesini doldurur. Rahmâna dasevgili olur. Çünki Allahü teâlâ, afv etme¤i sever. Bundan baflka, tesbîh edenve hamd eden bir müslimân, Hak teâlây›, Ona yak›flmayan fleylerden uzaklafld›r›ncave kemâl ve cemâl s›fatlar›n›n ancak Onda oldu¤unu bildirince,kerîm olan, ihsân sâhibi olan Allahü teâlân›n da, o kulu uygunsuz fleylerdenuzaklafld›rmas› ve ona kemâl s›fatlar›n› ihsân etmesi umulur. Errahmânsûresi altm›fl›nc› âyetinde meâlen, (‹hsân edene yap›lacak karfl›l›k, ancakihsând›r) buyuruldu. Bu âyet-i kerîme de, bu ümmîdi kuvvetlendirmekdedir.Bunun için, bu iki kelime çok okundukca, günâhlar› yok etmekde,mîzânda çok a¤›r gelmekdedir. Güzel huylar› getirdi¤i için de, Rahmâna çoksevgili olmakdad›r. Vesselâm.309ÜÇYÜZDOKUZUNCU MEKTÛBBu mektûb, mevlânâ hâce Muhammed Firketîye yaz›lm›fld›r. Gündüz vegece kendini hesâba çekme¤i ve (Hesâba çekilmeden evvel, kendinizi hesâbaçekiniz) hadîs-i flerîfini bildirmekdedir:Allahü teâlâya hamd olsun! Sevgili Peygamberi Muhammed aleyhisselâmasalât ve selâm olsun! Din ve dünyâ se’âdetinize düâ ederim. Meflây›h-›kirâmdan birço¤u “kaddesallahü teâlâ esrârehüm”, muhâsebe yolunuseçmifllerdir. Her gece, yataca¤› zemân, o gün yapm›fl oldu¤u ifllerini,sözlerini, hareketlerini, hareketsizliklerini, düflüncelerini, herbirinin niçinoldu¤unu anlarlar. Kusûrlar›n› ve günâhlar›n› temizlemek için, tevbe ve istigfârederler. Allahü teâlâya boyun bükerler, yalvar›rlar. ‹bâdetlerini veiyiliklerini de, Allahü teâlân›n hât›rlatmas› ile ve kuvvet vermesi ile oldu-¤unu bilirler. Bunun için, Hak teâlâya hamd ve flükr ederler. (Fütûhât-iMekkiyye) kitâb›n›n sâhibi, [ya’nî Muhyiddîn-i Arabî] “kuddise sirruh”,bu muhâsebecilerden biri idi. Buyuruyor ki, (Ben kendimi hesâba çekmekde,Meflây›h-› kirâm›n hepsinden ileri gitdim. Niyyetlerimi, düflüncelerimide hesâba katd›m). Bu fakîre göre “kaddesallahü teâlâ sirrehül’azîz”,Muhbir-i sâd›kdan gelen haberlere uygun olarak “aleyhi ve alâ âlihissalâtüvesselâm” her gece yatarken, (Sübhânallahi velhamdü lillahi ve lâ ilâheillallâhü vallâhü ekber) yüz def’a okursa, tesbîh ve tahmîd ve tekbîr eylemiflolur. Böylece, muhâsebe yapm›fl olur. Kendini hesâba çekmifl say›-l›r. Tesbîh söylemek, tevbenin anahtar›d›r. Bunu çok okumakla, kusûrlar›n›n,günâhlar›n›n afv edilmesini istemifl olur. Bu günâhlardan dolay›, Hakteâlâya bulafld›r›lm›fl olan lekeleri tenzîh ve takdîs etmifl olur. Günâh iflleyenbir kimse, bu emrlerin ve yasaklar›n sâhibinin azametini ve kibriyâs›n›düflünmüfl olsayd› Onun emrlerine karfl› gelemezdi. Günâhlar› yapmas›,Onun emrlerine ve yasaklar›na k›ymet vermedi¤ini göstermekdedir.Böyle fleyden, Allahü teâlâya s›¤›n›r›z. (Tenzîh) kelimesini, [ya’nî yukar›-da yaz›l› olan tesbîhi] çok okumakla, bu kusûr afv olunur.– 494 –