buraya

dan uzaklafld›kca, kolayl›k ve çabukluk azal›r. Herkes bilir ki, asl›n kimyâs›,ya’nî k›ymetli maddesi çok olan filizinden, bu maddeyi elde etmek, kolaybir ifl ile ve çabuk hâs›l olur. K›ymetli maddesi az olan bir filizin ifllenmesindes›k›nt›lar ve güclükler artar. K›ymetli maddeye kavuflmak için, bütünbir ömür elden gider, yine de kavuflamaz. fiöyle böyle ele geçenler de,k›ymetli maddeye benziyebilir. Çok olur ki, benzeyifl de, zemânla yok olarak,kendi asl›na döner. Yalanc›l›k ve adam aldatmak olur. Madde filizininasl›na kavuflan, böyle de¤ildir. Maddeye kolay iflle ve çabuk kavufldu¤u gibi,yalanc›l›k ve aldatmak tehlükesi de yokdur.Bu yolun sâliklerinden birço¤u, güc riyâzetler ve a¤›r mücâhedeler çekerek,z›llerden bir z›lle kavuflduklar› zemân, güc riyâzetler ve a¤›r mücâhedelerlearan›lana kavuflulur diyorlar. Bundan dahâ k›sa, baflka bir yolunbulundu¤u ve nihâyetin nihâyetine kavufldurdu¤unu bilmiyorlar. Allahü teâlâihsân ve ikrâm ederek seçdi¤i kulunu bu yolla kavufldurur. Onun içinbu yola (‹ctibâ) yolu denir. Onlar›n seçdikleri ve mücâhede çekdikleriyola (‹nâbe) yolu denir. ‹nâbe yolundan kavuflanlar pekazd›r. ‹ctibâ yolundankavuflanlar pek çokdur. Peygamberlerin hepsi “aleyhimüssalevâtüvetteslîmât”, ‹ctibâ yolundan gitdiler. Peygamberlerin Eshâb› da, onlara uyduklar›için, vâris olarak, ictibâ yolu ile vâs›l oldular. ‹ctibâ yolunda riyâzetlerçekmek, kavuflmak ni’metine flükr etmek içindir. Resûlullah “sallallahüaleyhi ve sellem” efendimize birisi sordu: (Geçmifldeki ve gelecekdekigünâhlar›n›z›n hepsi afv ve magfiret olunmufl iken, niçin bu kadar riyâzetlerçekiyorsunuz?) Cevâb›nda: (fiükr edici kul olmayay›m m›?) buyurdu.‹nâbet yolunda gidenlerin mücâhedeleri ise, kavuflabilmek içindir.Aralar›ndaki fark› düflününüz! (‹ctibâ yolu), çekip götürmek yoludur.(‹nâbet yolu) ise, gitmek yoludur. Götürmek ile gitmek aras›ndaki fark, pekbüyükdür. Çabuk çekerler ve çok uzaklara kavufldururlar. Yavafl giderlerve yolda kal›rlar. Behâüddîn-i Buhârî “kuddise sirruh” hazretleri, (Bizihsân olunmufllardan›z!) buyurdu. Evet, ihsân edilmemifl olsa, baflkalar›n›nnihâyeti, bunlar›n bidâyetinde nas›l yerlefldirilmifl olur? Bu, Allahü teâlân›nöyle bir ihsân›d›r ki, diledi¤ine verir. Allahü teâlâ, büyük ihsân sâhibidir.Yine sözümüze dönelim. Bu fakîr, yüksek hocama “kuddise sirruhümâ”yazd›¤›m mektûblardan birinde, bütün istediklerim ortadan kalkm›fld›r. Fekat,iste¤in kendisi dahâ yerindedir, demifldim. Bir zemân sonra, bu iste-¤in de, istenilen fleyler gibi yok oldu¤unu bildirmifldim. Hak teâlâ, Peygamberlerinevâris yapmakla flereflendirince “aleyhimüssalevâtü vetteslîmât”irâdenin kötü fleylere ba¤lanmas›n›n yok oldu¤unu anlad›m. ‹râdenin kendisiyok olmam›fld›. ‹râdenin kötü fleylere ba¤lanmas›n›n yok olmas› için öncekendisinin yok olmas› lâz›m gelmez. Çok olur ki, yaln›z Allahü teâlân›nlutfü ve ihsân› ile öyle fleylere kavuflulur ki, u¤raflmakla ve s›k›nt›lar çekmekle,bunun onda biri elde edilemez.O¤lum! Vilâyet makâm›nda, dünyâdan ve âh›retden vaz geçmek lâz›md›r.Âh›rete ba¤lanma¤›, dünyâya ba¤lanmak gibi bilmelidir. Âh›ret içinçal›flman›n, dünyâ için çal›flmak gibi iyi olmad›¤›n› bilmelidir. ‹mâm-› Dâvüd-iTâî buyuruyor ki, (Selâmete kavuflmak istersen, dünyâdan selâmetbul, kurtul! K›ymetlenmek istersen, âh›ret için e¤ilme!). Tesavvuf bü-– 484 –