buraya

geldi¤ini görürse, onlar› da, kendi fleyhinden bilmelidir. Bütün üstünlüklerinve feyzlerin onda bulundu¤unu, kendisine uygun olan feyzi, bu feyzeuygun olan bir zât fleklinde olarak Ondan geldi¤ini ve onun latîfelerinden,o feyze uygun bir latîfenin, o zât fleklinde göründü¤ünü bilmelidir. Kendisiyan›larak, Onun latîfesini, baflka zât sanm›fl, feyzi ondan geliyor bilmifldir.Bu büyük bir yan›lmakd›r. Hak teâlâ yan›lmakdan korusun! ‹nsanlar›nen üstünü hürmetine, se’âdete vâs›ta olan zâta inanc› ve sevgiyi do¤rueylesin “aleyhi ve alâ âlihissalevâtü vetteslîmât”. K›sacas›, (Tesavvuf bafldanbafla edebdir), ata sözü olmufldur. Edebi gözetmiyen bir kimse, Allahüteâlâya kavuflamaz. Edeblerden birkaç›n› yapamad›¤› için üzülürse veedebleri yerine getiremezse ve u¤rafld›¤› hâlde baflaramazsa, afv olunur. Fekat,kusûrunu bildirmesi lâz›md›r. E¤er Allah korusun, edebleri gözetmezve bundan dolay› üzülmezse, bu büyüklerin fâidesine ve bereketine kavuflamaz.Fârisî beyt tercemesi:Se’âdet yaz›lmam›flsa bir kimseye,Fâidelenmez Peygamberi görse de.Bir kimse, vâs›tan›n yard›m› ile Fenâ ve Bekâ mertebesine kavuflarak,ilhâm ve firâset yolu kendisine aç›l›rsa ve Ondan bu müjdeyi al›rsa ve kemâlegeldi¤ini iflitirse, o zemân, ilhâm olunan birkaç fleyde Ona uymamas›ve kendi ilhâm›na göre hareket etmesi câiz olur. Çünki böyle yükselenbir mürîd, rehbere uymakdan kurtulmufldur. Baflkas›na uymas› hatâ olur.Resûlullah›n “sallallahü aleyhi ve sellem” Eshâb› ictihâd ifllerinde ya’nîKur’ân-› kerîmde ve hadîs-i flerîflerde aç›kca bildirilmemifl olan fleylerde,O Serverin ictihâd›ndan ayr›lm›fllard›r. Bunlar›n birkaç›nda, Eshâb›n ictihâd›do¤ru olmufldur. Çok okuyanlar, böyle oldu¤unu bilirler. Bundananlafl›l›yor ki, olgunlaflan birinin vâs›taya uymamas› câizdir. Ona uymamas›edebsizlik olmaz. Hattâ bu mertebenin edebi, ona uymamakd›r. E¤er böyleolmasayd›, edeblerin en yüksek mertebesine varm›fl olan Eshâb-› kirâm,hiç uymamazl›k etmezlerdi. ‹mâm-› Ebû Yûsüfün, ictihâd mertebesineyükseldikden sonra, imâm-› a’zam Ebû Hanîfeye uymas› do¤ru de¤ildir.Kendi re’yine uymas›, ‹mâm-› a’zama uymamas› do¤rudur “rad›yallahü anhümâ”.‹mâm-› Ebû Yûsüfün, (Kur’ân-› kerîmin mahlûk olup olmamas›nda,Ebû Hanîfe ile alt› ay çekifldim) dedi¤i meflhûrdur. San’atlar›n ilerlemesi,düflüncelerin birbirlerine eklenmesi ile olur. Bir düflünce ile kalsayd›,ilerleme olmazd›. Sîbeveyh zemân›nda olan Nahv bilgisine yenibulufllar ve yeni görüfller eklenerek, bugün yüz kat fazla artm›fld›r. Fekat,bu ilmin temelini kuran odur. Üstünlük onundur. Herfleyin üstünü, kurucusudur.Yükseltmek flerefi ise, sonra gelenlerindir. Bundan dolay›d›r ki,hadîs-i flerîfde, (Ümmetim, ya¤mura benzer. Öndekiler mi, sondakiler midahâ iyidir, belli olmaz) buyuruldu.EK: Okuyanlar›n flübhelerini gidermek için, flunu ekliyelim ki, (Vâs›tadiriltir ve öldürür. O makâm›n öldürme ve diriltme gücü olmas› lâz›md›r)demek, rûhu diriltmekdir. Cismi, bedeni diriltmek de¤ildir. Öldürmek de rûhuöldürmekdir. Cismi de¤il. Rûhun dirilmesi ve ölmesi, Fenâ ve Bekâs›d›rki, (Vilâyet makâm›)na ve kemâle ulafld›r›r. Olgun bir zât, Allahü teâlân›nizni ile, bu iki fleyi yapabilir. Bu zât›n öldürmesi ve hayât vermesi lâz›md›r.Hayât vermek ve öldürmek demek, Bekâ ve Fenâ makâm›na kavufldurmak– 464 –