buraya

tî ve Zât-i ilâhînin flühûdü ve vasl ve Yâd-i dâflt yaz›lar› da, bunlar gibidir.Büyüklerden biri buyurdu ki, Hâce hazretlerinin, sevdiklerinden birkaç›nayazm›fl oldu¤u mektûblardan ve risâlelerden meydâna gelmifl olan bukitâb, bafllang›cda olan ma’rifetleri mübtedîlere anlatmak için yaz›lm›fld›r.(‹nsanlara, akllar› erdi¤i kadar söyleyiniz!) gözetilerek yaz›lm›fld›r. (Risâle-isilsiletil-ahrâr) kitâb› da böyledir. Hâce-i Ahrâr hazretlerinin sözlerineuygun olarak yaz›lm›fld›r. Dînin kuvvetlendiricisi, yüksek hocam›zmevlânâ Muhammed Bâkî hazretlerinin, (Rubâ’›yyât flerh›) kitâb› daböyledir. Bu Bekâ, hattâ Cezbede hâs›l olan her Bekâ, (Tevhîd-i vücûdî)ile kar›fl›kd›r. Bunun içindir ki, büyüklerden birço¤u, Hakk-ul-yakîni anlat›rkentevhîd-i vücûdî ile kar›fld›rm›fld›r. Birço¤u da bu sözlerden flübheyedüflmüfller. Bunlar›n Hakk-ul-yakîni, cezbede olmufldur demifllerdir.Çünki böyle ma’rifetler, o makâmda hâs›l olur. (Tecellî-i sûrî) baflka fleydir.Ne oldu¤unu, kavuflanlar bilir. Kesret aynas›nda vahdeti görürken, aynabelli olmaz, yaln›z sonsuz var olan görünürse, bu makâma (Yâd-i dâflt)demifllerdir. Yâd-i dâflt bu mertebenin ad›d›r demifllerdir. Buna, (Tecellî-izâtî) ve (fiühûd-i zâtî) de demifllerdir. Bu makâma, (‹hsân makâm›) demifllerdir.Bu yok olmakl›¤a (Vasl) demifllerdir. Fârisî m›sra’ tercemesi:Sen onda yok ol! Kavuflmak budur.Bu ismleri koyan, dînin yard›mc›s›, hâce Ubeydüllah-i Ahrâr hazretleridir.Dahâ önce gelen büyüklerden hiçbiri böyle ismler hiç söylememifllerdir.Fârisî m›sra’ tercemesi:Güzellerin yapd›¤›, güzel olur!O büyük zât buyuruyor ki, (Dil kalbin aynas›d›r. Gönül de, rûhun aynas›d›r.Rûh, insan›n hakîkatinin aynas›d›r. ‹nsan›n hakîkati de, Hak teâlân›naynas›d›r. Bilinmiyen hakîkatler, bilinmiyen zâtdan ç›k›p, bu uzun yollardangeçerek, dile gelir. Söz hâlini alarak, hakîkatlere uygun yarad›l›fll›olanlar›n kulaklar›na gelir). Yine buyuruyor ki, (Büyüklerden birkaç›n›nhizmetinde bulundum. Bana iki fley ihsân etdiler. Birisi fludur ki, herne yazsamyenilik olur. Eski birfley söylemem. ‹kincisi de, her ne söylesem be¤enilir,red edilmez). Bu mukaddes kelimeler, söyliyenin büyüklü¤ünü göstermekdedir.Bunlar› söylerken, kendisinin arada olmad›¤› anlafl›lmakdad›r.Ayna olmakdan baflka birfley de¤ildir. Onlar›n içyüzlerini ve derecelerininyüksekli¤ini, ancak Allahü teâlâ bilir. Kendi hâllerine uygun olarak,bu mesnevîleri söylerdi. Fârisî iki beyt tercemesi:Herkes, birfley sanarak sevdi beni;gel de, içimden dinle esrâr›m›!S›rlar›m, iniltimden ayr› de¤il,fekat, anl›yacak göz, kulak var m›?Bu fakîr, o büyük Velînin bilgilerinden ve ma’rifetlerinden, bir parça, bumektûbun sonunda, k›sa anlay›fl›ma göre yazma¤a çal›flaca¤›m. Her ifl,Allahü teâlân›n diledi¤i gibi olur.Allahü teâlâ, bir kimseyi, cezbe hâs›l oldukdan ve temâm oldukdan– 452 –