buraya

fâide hâs›l ederler. Geri dönen müntehîden ise, dahâ az istifâde ederler. Fekatvilâyet kemâllerinin mertebelerine yükselmek, ancak müntehînin yard›m›ile olur. Bundan dolay›, müntehîden istifâde etmek dahâ k›ymetlidir.Bundan baflka, müntehînin hakîkatde himmeti ve teveccühü yokdur. Meczûbunise, himmet ve teveccühü vard›r. Himmet ve teveccüh ile tâlibi ilerletirise de, kemâle ulafld›ramaz. fiunu da bildirelim ki, tâliblerin meczûblardanedinecekleri teveccühün sonu, rûhun unutmufl oldu¤u eski teveccühüdür.Bunlar›n sohbetinde, rûh eski teveccühünü hât›rlar. Kalbin teveccühünde,eski teveccüh de birlikde hâs›l olur. Müntehîlerin sohbetindehâs›l olan teveccüh böyle de¤ildir. Eskiden bulunm›yan yeni bir teveccühdür.Rûhun fenâs›ndan belki de (Hakkânî vücûd) ile Bekâs›ndan sonra hâs›lolan bir teveccühdür. Bundan dolay›, birinci teveccüh kolay hâs›l olur.‹kinci teveccüh güc hâs›l olur. Kolay olan, çok olur. Güç olan, dahâ azolur. Bunun için, demifllerdir ki, cezbe hâs›l etmek için fleyhin fâidesi olmaz.Çünki, o ba¤l›l›k önceden var idi. Rûh bedene gelince unutuldu. Hât›rlatmak,uyand›rmak lâz›m oldu. Bunu hât›rlatan zâta, (Ö¤retici) denir. (Yetifldirici)denmez. Sülûk konaklar›nda ilerletmek için yetifldirici fleyh lâz›md›r.Onun yetifldirmesi lâz›md›r. Yetifldiricilerin, hâli de¤iflmiyen böylemeczûblara, tâlibleri yetifldirmek için izn vermesi uygun de¤ildir. Bunlar›kemâle erdirmek, yetifldirmek için b›rakmas› do¤ru olmaz. Çünki, tâlibleraras›nda yüksek yarad›l›fll› olanlar vard›r. Olgunlaflacak ve baflkalar›n› dayetifldirebilecek yükseklikde yarad›lm›fllard›r. Bunlar, böyle bir meczûbuneline düflerse, yarad›l›fllar›ndaki olgunlaflma kuvvetleri yok olabilir. Yükselmezolurlar. Bu¤day yetifldirme¤e elveriflli bir topra¤a, iyi bu¤day›nsa¤lam tohumu ekilirse, topra¤›n kuvvetine göre iyi bu¤day elde edilir. Kötübu¤day tohumu veyâ nohud ekilirse, iyi bu¤day vermek flöyle dursun, topra¤›nyetifldirme kuvveti bozulur. E¤er bir meczûba izn vermekde fâide görürve onun tâliblere fâideli olaca¤›n› anlarsa, onun tâlibleri yetifldirmesinibirkaç flarta ba¤lar. Bunlardan biri, tâlib onun yetifldirme yoluna uygunolmal›d›r. Onun yan›nda tâlibin yarad›l›fl›ndaki kuvvet bozulmamal›d›r.Kendi nefsi de, bu baflkanl›kdan dolay› taflk›nl›k yapmamal›d›r. Çünki nefsitezkiye bulmam›fl, kötü isteklerden vaz geçmemifldir. Bundan baflka, tâlibinkendisinden herfleyi ald›¤›n› ve dahâ da alacak kuvvetde oldu¤unu anlarsa,bunu ona bildirmeli, baflka Rehbere “rahmetullahi teâlâ aleyhimecma’în” giderek onun yan›nda iflini bitirmesini söylemelidir. Kendinimüntehî olarak tan›tmamal›, baflkalar›n› aldatarak, herkesin yolunu kesmemelidir.‹flte, meczûbun hâline ve zemâna göre, bu flartlardan uygun olan›bildirmeli, bunlar› gözetmesini s›k›ca söyliyerek izn vermelidir. Geri dönmüflolan müntehînin tâlibleri yetifldirmesi için, böyle flartlar lâz›m de¤ildir.Çünki o, Hakka teveccüh ile halka teveccühü kendisinde toplam›fl oldu¤undan,her tarîka ve her yarad›l›fldaki tâlibe uygundur. Herkes, yarad›l›fl›ndakikuvvet kadar ve ona ba¤l›l›¤› kadar, ondan istifâde edebilir. Her ne kadar,fleyhlerin sohbetinde, onlara ba¤l›l›¤›n az veyâ çok olmas›ndan dolay›,çabuk ve yavafl ilerlemek ayr›l›klar› olabilir. Fekat hepsinin yetifldirmekuvvetleri birdir. Tâlibleri yetifldirirken, hâs›l olacak flöhretin Allahü teâlân›nbir hîlesi, aldatmas› olmas›ndan korkmas›, bunun için Hak teâlâya s›-¤›nmas› ve Onun merhametine sar›lmas› lâz›md›r. Çünki, bu iflte ve bütünifllerinde ve bütün zemânlar›nda Hak teâlâya s›¤›nmas›, ona ihsân edilmifl-– 431 –