buraya

lâyet derecelerine at›lan ilk ad›md›r. Bu yüksek makâm dahâ bafllang›cdaele geçer. Vilâyetin bafllang›c› böyle olursa, sonunun nas›l olaca¤›n› art›kanlamal›d›r. Bafl›n› görünce sonunun yüksekli¤i düflünülmelidir. fiu fârisîm›sra’ ne güzel söylenmifldir. M›sra’ tercemesi:Gül ba¤çemi gör de behâr›m› anla!fiu fârisî m›sra’ da öyledir. M›sra’ tercemesi:Senenin iyili¤i, behâr›ndan anlafl›l›r.Evliyâl›¤›n dereceleri vard›r. Her derece de, birbirinin üstündedir.Çünki, her Peygamberin makâm› alt›nda vilâyet ya’nî evliyâl›k vard›r veherbirinin vilâyeti kendilerine mahsûsdur. Vilâyetlerin en yüksek derecesibizim Peygamberimizin “aleyhi ve alâ cemî’i minessalevâti etemmühâve minetteh›yyâti eymenühâ” kademi, aya¤› alt›nda bulunan vilâyetdir.Çünki, ismlerin, s›fatlar›n, flü’ûnlar›n ve i’tibârât›n Allahü teâlâda bulunmas›bak›m›ndan olsun veyâ bulunmamas› bak›m›ndan olsun, kar›flmad›klar›zât›n tecellîsi, yaln›z onun vilâyetinde olur “aleyhissalâtü vesselâm”.Var olan ve varl›¤› düflünülen bütün perdelerin ilmde ve aynda yok olmas›ancak bu makâmdad›r ve (Vasl-i uryânî) denilen yak›nl›k ve tam vecdhâs›l olur. Onun izinde gidenler “aleyhissalâtü vetteh›yye” bu makâmdançok pay al›rlar. Bu yüksek dereceye ve büyük ni’mete kavuflmak içinonun izine sar›l›n›z “sallallahü teâlâ aleyhi ve âlihi ve sellem”! Zât-i ilâhîninbu tecellîsi, tesavvuf büyüklerinin ço¤una göre, flimflek gibi çak›p geçmekdedir.Ya’nî, Zât-i ilâhîden bütün perdelerin kalkmas›, flimflek gibi çokaz zemân sürer. Sonra ismlerin ve s›fatlar›n perdeli¤i hemen araya girer.Zât-i ilâhînin nûrlar›n›n parlakl›¤› da perde gibi örter. Zât-i ilâhînin huzûru,flimflek gibi, bir ân olur. Zât›n gaybeti, ya’nî örtülmesi çok uzun sürerdediler. Nakflibendiyye Evliyâs›n›n büyüklerine “kaddesallahü teâlâ esrârehüm”ise, zât›n huzûru dâimîdir. Bu büyükler, çabuk geçen, hemen gaybetedönen bir huzûra k›ymet vermezler. Bu büyüklerin yüksekli¤i, bütünyüksekliklerin üstündedir ve bunlar›n nisbeti, bütün nisbetlerden dahâ üstündür.Bunlar, zât›n devâml› olan huzûruna (Nisbet) demifllerdir. (Bizimnisbetimiz, bütün nisbetlerden üstündür) buyurmufllard›r. Bundan dahâ çokflafl›lacak fley, bu büyüklerin yolunun sonu, bafllang›cda yerlefldirilmifldir.Burada Resûlullah›n “sallallahü aleyhi ve sellem” Eshâb›n›n yolunu tutmufllard›r.Çünki, onlar Resûlullah›n “aleyhissalâtü vesselâmü vetteh›yye”ilk sohbetinde, sonda var›labilecek fleylere kavuflurlard›. Bu ise, nihâyetinbafllang›ca yerlefldirilmesidir. Muhammed aleyhisselâm›n vilâyeti, bütünPeygamberlerin ve Resûllerin “aleyhimüssalevâtü vetteslîmât” vilâyetlerininüstünde oldu¤u gibi, bu büyüklerin vilâyeti de, Evliyân›n hepsinin“kaddesallahü teâlâ esrârehüm” vilâyetlerinin üstündedir. Nas›lböyle olmas›n ki, bunlar›n vilâyetleri, S›ddîk-› ekbere ba¤l›d›r. Evet onlar›nbüyüklerinden çok az Velîde de bu nisbet hâs›l olmufldur. Fekat, S›ddîk-›ekberden alm›fllard›r “rad›yallahü anh”. Böyle oldu¤unu Ebû Sa’îdhaber vermekdedir. S›ddîk-› ekberin “rad›yallahü anh” cübbesinin buvelîye geldi¤i (Nefehât) kitâb›nda bildirilmekdedir. Bu tarîkat-i aliyye-iNakflibendiyyenin üstünlüklerinden az birfley aç›klamam›z, talebeyi bu yolateflvîk içindir. Yoksa, ben nerede, onun üstünlükleri nerede? Mevlânâ– 37 –