buraya

ister ve yarat›r. ‹yilerin de, kötülerin de hâl›k›, yaratan› Odur. Fekat, iyiliklerdenrâz›d›r. fierlerden râz› de¤ildir. Ya’nî be¤enmez. ‹râde baflkad›r,r›zâ baflkad›r. Aralar›ndaki fark›, yaln›z Ehl-i sünnet âlimleri görebilmifldir.Di¤er yetmifliki f›rka, bu fark› anl›yam›yarak, hepsi dalâletde kald›, yollar›n›flafl›rd›. Meselâ, Mu’tezile f›rkas›, herkesi, kendi iflinin hâl›k› zan etdive filânca kimse, filân ifli yaratd› dedi ve insanlar, îmânlar›n› ve küfrlerinikendileri yarat›yor dedi. [Bunlar, bu yanl›fl inan›fl›, âyet-i kerîme ve hadîs-iflerîflerden ç›kard›klar› için kâfir olmuyor ise de, do¤rusunu kabûl etmedikleriiçin, bir müddet Cehennemde yanacaklard›r. Fekat âyetden,hadîsden, dinden, îmândan haberi olm›yanlar›n, devlet ve saltanat sâhiblerineyaltaklanmak, teveccüh kazanmak için, yaratd›n demeleri küfr olur.Allahü teâlâdan baflkas›na yaratd› demek çok tehlükelidir. Yurdumuzun d›-fl›ndaki alevî ismini tafl›yan flî’îler de, günâhlar› insanlar yarat›yor. Allah,yaln›z iyilik yarat›r diyor. ‹stanbulda bas›lan (Eshâb-› Kirâm) ve (HakSözün Vesîkalar›) kitâblar›nda flî’îlerin bu sözleri yaz›lm›fl, çok güzel cevâbverilmifldir.]fieyh-i ekber Muhyiddîn-i Arabînin “kuddise sirruh” ve izinde gidenlerinkitâblar›ndan anlafl›l›yor ki, (Allahü teâlân›n Hâdî ismi, îmân› ve ibâdetleribe¤endi¤i gibi, Mud›l ismi de, küfrü ve günâhlar› be¤enmekdedir).Bu sözleri de, Ehl-i sünnet âlimlerinin “rahmetullahi teâlâ aleyhim ecma’în”bildirdikleri do¤ru i’tikâda uymuyor ve îcâba, irâdeyi inkâra yaklafl›yor.Günefl, ayd›nlatmakdan râz›d›r deme¤e benziyor.Allahü teâlâ, kullar›na kuvvet, kudret, irâde vermifldir. ‹stedikleriniifllerler. ‹nsanlar, ifllerini kendileri yap›yor. Allahü teâlâ da yarat›yor. Allahüteâlân›n hikmeti, âdeti flöyledir ki, insan bir ifli yapmak isteyince, Oda, isterse o ifli yarat›r. Bu ifl, insan›n kasd› ile, ihtiyâr› ile meydâna geldi-¤i için, iflin mes’ûliyyeti, sevâb› ve cezâs›, o insana oluyor. ‹nsan›n ihtiyâr›za’îfdir, azd›r diyenler, Allahü teâlân›n irâdesinden az oldu¤unu demekistiyorlarsa, do¤rudur. Yok e¤er, emrleri yapacak kadar de¤ildir diyorlarsa,yanl›fld›r. Allahü teâlâ, insanlara, yapam›yacaklar› bir fleyi emr etmemifldir.Hep kolay emr etmifl, güc fley istememifldir. Az zemândaki bir küfre,sonsuz azâb etme¤i ve az zemândaki îmâna, sonsuz ni’metler verme¤i takdîretmifldir. Bunun sebebini anl›yamay›z. Allahü teâlân›n yard›m› ile, flukadar biliyoruz ki, insanlara, görünür görünmez, bütün ni’metleri, iyilikleriveren, yerlerin, göklerin, zerrelerin yaratan› ve noksâns›zl›k, kusûrsuzluklaryaln›z Ona mahsûs olan bir Allaha inanmamak elbette çok fliddetli,çok ac› azâb ister ki, bu da, Cehennemde sonsuz yanmakd›r. Böyle birni’met sâhibine, görmeden inanmak ve nefsin ve fleytân›n ve din düflmanlar›n›naldatmalar›na kanm›yarak, Onun sözlerine güvenmek, büyük mükâfâtister ki bu da, Cennet ni’metlerinde ve lezzetlerinde sonsuz kalmakd›r.Meflây›h-i kirâmdan ço¤u dedi ki: (Cennete girmek, yaln›z Allah›nfazl› ve ihsân› iledir. Îmân›, Cennete girme¤e sebeb göstermek, kazan›lanni’metin lezzeti, dahâ çok oldu¤u içindir). Bu fakîre göre “kaddesallahü teâlâsirrehül’azîz” Cennete girmek, îmâna ba¤l›d›r. Fekat îmân, Allahü teâlân›nfazl›d›r, ihsân›d›r. Cehenneme girmek de, küfrden dolay›d›r. Küfr ise,nefs-i emmârenin arzûlar›ndan do¤makdad›r. Nitekim Nisâ sûresi yetmifldokuzuncuâyet-i kerîmesinde meâlen, (Her güzel, her iyi fley, sana Alla-– 362 –