buraya

leme¤i ve farzlar›, vâcibleri terk etme¤i istemezler.Ey o¤lum “rahmetullahi aleyh”! Toprak maddeleri, nefs-i mutmeinnedendahâ yukar› derecelere yükselirse de, nefs-i mutmeinne, Vilâyet makâm›ile ilgili oldu¤u için, Âlem-i emrden olmufldur. Sekr sâhibidir [kendiniunutur]. Herfleyi unutacak makâmdad›r. Bunun için, nefsde islâmiyyetdenayr›lacak tâkat kalmam›fld›r. Toprak maddeleri ise, Peygamberlikmakâm› ile ilgili olduklar›ndan, flü’ûr, uyan›kl›klar› dahâ çokdur. Bunun içinislâmiyyetden ayr›l›k gibi fleyler, bunlarda bulunur. Böyle olmalar›n›n fâidelerivard›r.Peygamberlik makâm›, Peygamberlerin sonuncusu ile sona ermifldir“aleyhi ve aleyhimüssalevâtü vetteslîmât”. Fekat, bu makâm›n derecelerine,ümmetinden Ona çok uyanlar› kavuflurlar. Bu olgunluklar, yüksek dereceler,Eshâb-› kirâmda çokdur. Tâbi’în ve Tebe-i tâbi’înden çokaz kimseyede nasîb olmufldur. Onlardan sonra örtülü kalm›fld›r. Bunun yerine,z›l ile olan vilâyet dereceleri çok görülmüfldür. Bununla berâber, Resûlullah›n“sallallahü aleyhi ve sellem” vefât›ndan bin sene geçdikden sonra,nübüvvet makâm›n›n derecelerinin yeniden meydâna ç›kmas› umulur.Asla ba¤l› makâm ve dereceler, yine yay›l›r. Z›l ile olanlar gizlenirler.Hazret-i Mehdî “aleyhirr›dvân”, asla ba¤l› olan bu yüksek yolu, zâhir vebât›n ile yayar.Ey o¤lum! Resûlullaha “aleyhi ve alâ âlihissalâtü vesselâm” tâm uyanbir kimse, Ona uymakla, nübüvvet derecelerini bitirince, mansab, makâmehlinden ise, (‹mâmet makâm›) verilir. Vilâyet-i kübrâ derecelerini bitirene,(Hilâfet makâm›)n› verirler. Z›l derecelerinde, ‹mâmet makâm›na uygunolan, (Kutb-i irflâd makâm›)d›r. Hilâfet makâm›na uygun olan da,(Kutb-i medâr makâm›)d›r. Afla¤›da bulunan bu iki makâm, sanki, yukar›daolan o iki makâm›n z›lli gibidirler. Muhyiddîn-i Arabî hazretlerine göre,Gavs, Kutb-i medâr demekdir. Ayr›ca bir (Gavsl›k makâm›) yokdur demifldir.Bu fakîrin inand›¤›na göre (Gavs), Kutb-i medârdan baflkad›r.Kutb, ifllerinin birço¤unda, Gavsdan yard›m ister. Ebdâlin makâmlar›na getirilmesinde,Gavsin de te’sîri vard›r. Bu, Allahü teâlân›n öyle bir ihsân›-d›r ki, diledi¤ine verir. Allahü teâlân›n ihsânlar› pekçokdur.EK: Peygamberlik makâm›na uygun olan ve Peygamberli¤in vilâyetineuygun olan ilmler ve ma’rifetler, Peygamberlerin “aleyhimüssalevâtü vetteslîmât”bildirdikleri dinlerdir. Peygamberlerin dereceleri ayr› ayr› oldu-¤u için, dinler de, birbirlerinden ayr› olmufldur. Evliyân›n, Vilâyet makâm›nauygun olan ma’rifetler ve tevhîdi, ittihâd› bildiren ilmler ve ihâta, sereyânhaberleri ve yak›nl›k, berâberlik ve aynal›k ve görüntülük ve flühûdve müflâhede sözleri ise tesavvufcular›n fiath›yât›, hikâyeleridir. K›sacas›,Peygamberlerin ilmleri, ma’rifetleri, Kitâb ile sünnetdir. Evliyân›n ma’rifetleriise, (Füsûs) ile (Fütûhat-i Mekkiyye)dir. Fârisî m›sra’ tercemesi:Gülba¤çemi gör de, behâr›m› anla!Evliyân›n vilâyeti, Allahü teâlâya yaklafld›r›r. Peygamberlerin vilâyeti,Allahü teâlân›n çok yak›n oldu¤unu gösterir. Evliyân›n vilâyeti, flühûdhâs›l eder. Peygamberlerin vilâyeti, anlafl›lam›yan fleylere kavufldurur. Ev-– 339 –