buraya

Peygamberler “aleyhimüssalevâtü vetteslîmât” seyre Âlem-i emrden bafllam›fllard›r.Hakîkatdan islâmiyyete gelmifllerdir. Seyrleri, Peygamberlerin“aleyhimüssalevâtü vetteslîmât” seyrlerine benziyen Evliyân›n büyüklerinin“kaddesallahü teâlâ esrârehümül’azîz” seyrleri, islâmiyyetin sûretinden,görünüflünden bafllar. Yolun ortas›nda, tarîkat ve hakîkat vard›r. Bu ikisi,vilâyetde olur ve Âlem-i emre ba¤l›d›r. Yolun sonunda, islâmiyyetin hakîkatine,özüne var›rlar ki, Peygamberli¤in meyvesidir. Görülüyor ki, tarîkatinve hakîkatin hâs›l olmas›, islâmiyyetin hakîkatinin hâs›l olmas› içinbafllang›cd›r. Bunun için, Evliyân›n büyüklerinin bafllang›c› hakîkatdir.Her ikisinin sonu, islâmiyyetdir. (Evliyân›n bafllang›c›, Peygamberlerinsonudur) sözü yanl›fld›r. Bu söz ile, Evliyân›n bafllang›c› ve Peygamberlerinsonu, islâmiyyet demek istemifller ise de, iflin özünü anlamad›klar› için,bu yald›zl› sözü söylemifllerdir. Bu sözümüzü baflka kimse söylememifl,hattâ çoklar›, bunun tersini söylemifldir. Çünki, anlafl›lmas› pek güçdür. Fekat,insâfl› bir kimse, Peygamberlerin “aleyhimüssalevâtü vetteslîmât”büyüklü¤ünü düflünürse ve islâmiyyetin k›ymetini anlarsa, bu derin inceli¤ibelki kabûl eder. Bunu kabûl etmesi, îmân›n›n artmas›na sebeb olur.Ey o¤lum, iyi dinle! Peygamberler yaln›z Âlem-i halk›n ibâdet etmesiniistemifllerdir. (‹slâmiyyet, befl fley üzerine kurulmufldur...) hadîs-i flerîfibunu göstermekdedir. Kalb Âlem-i halka çok yak›n oldu¤u için, kalbintasdîk›n› da istemifllerdir. Âlem-i emrin öteki dört latîfesinin sözünü etmemifllerdir.Bunlar› hesâba katmam›fllard›r. Do¤rusu da budur. Çünki, Cennetni’metleri, Cehennemdeki azâblar ve Allahü teâlây› görmek ni’metive buna kavuflamamak felâketi hep Âlem-i halka olacakd›r. Âlem-i emrinbunlarla ilgisi yokdur. Bundan baflka, farz, vâcib ve sünnet ile ibâdetler,Âlem-i halkdan olan cesed ile yap›lmakdad›r. ‹bâdetlerden, Âlem-i emrile ilgili olan›, nâfilelerdir. ‹bâdetlerin sevâblar›n›n mikdâr›, ibâdetin mikdâr›ile ölçülür. Bunun için, farzlardan hâs›l olan yak›nl›k, Âlem-i halk›nyaklaflmas›d›r. Nâfileler de, Âlem-i emrin yaklaflmas›na sebeb olur. Elbettenâfilenin k›ymeti, farz›n k›ymeti yan›nda hiç gibidir. Okyânûs yan›nda,bir damla kadar bile de¤ildir. Nâfilenin k›ymeti, sünnetin yan›nda bile böyledir.Sünnet de, farz›n yan›nda, okyânûs yan›ndaki bir damla su gibidir.Bu ikisinin yaklafld›rmas› aras›ndaki büyük fark›, buradan anlamal›d›r.Âlem-i halk›n, Âlem-i emrden üstünlü¤ünü, bu farkdan ölçmelidir. Çokkimseler, bu inceli¤i bilmedikleri için, farzlar› b›rak›p, nâfilelerin yay›lmas›naçal›fl›yorlar. Câhil sôfîler, zikre, fikre sar›l›p, farzlar› ve sünnetleri yapmakdagevflek davran›yorlar. K›rk gün çile çekme¤i ve riyâzetler yapma-¤› be¤eniyor, Cum’a nemâz›na ve cemâ’ate gitmiyorlar. Hâlbuki, bir farznemâz› cemâ’at ile k›lmak, onlar›n binlerle, k›rk günlük çilelerinden dahâfâideli oldu¤unu bilmiyorlar. Evet, islâmiyyetin edeblerini gözetmek flart›ile, zikr ve fikr çok fâideli ve pek k›ymetlidir. Câhil hocalar da, nâfilelerinyay›lmas›na çal›fl›yor, farzlar›n yap›lmas›na ald›r›fl etmiyor, terk edilmesinesebeb oluyorlar. Meselâ, Aflûre nemâz›n›n, Resûlullahdan “aleyhive alâ âlihissalâtü vesselâm” haber verildi¤i iyi bilinmiyor. Bunu cemâ’atile ve ehemmiyyet vererek k›l›yorlar. Hâlbuki, nâfile nemâz› cemâ’at ilek›lman›n mekrûh oldu¤unu f›kh kitâblar›nda okuyorlar. Farzlar› k›lmakdagevflek davran›yorlar. Farzlar› müstehâb olan zemânlar›nda k›lanlar› pe-– 336 –