buraya

ci derecede olan bir Peygamberin “sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem” vilâyeti,sonuncu derecede olan bir Velînin derecesinden elbette dahâ yüksekdir.Latîfelerin, kalbden rûha ve rûhdan s›rra ve s›rdan hafîye ve hafîden ahfâyado¤ru sülûkü, yarad›l›fl›nda Muhammedî olanlar içindir. Bu befl latîfeyis›ra ile bitirerek, bunlar›n asllar›nda da, bu s›ra ile seyr eder. Dahâ sonra,bu asllar›n da asllar›nda, bu s›ra ile, seyrini bitirir. Bu s›ra ile olan yol,yollar›n en k›ymetlisidir. Çabuk kavufldurur. Ehadiyyete seyr edenler için,S›rât-› müstakîmdir. Baflka vilâyetlerde böyle de¤ildir. Onlarda, maksadakavuflmak için, her dereceden birer dar yol aç›l›r. Meselâ, kalb makâm›ndanbir yol açarak, kalbin asl›n›n asl› olan S›fât-i ef’âle gidilir. Bunun gibi,rûh makâm›ndan sanki bir yol aç›l›p, S›fât-i zâtiyyeye gidilir. Allahü teâlân›nfi’lleri ve s›fatlar›, zât›ndan ayr› de¤ildirler. Ayr›l›klar› varsa, z›llerdeayr›l›kd›r. Bunun için, fi’llere ve s›fatlara vâs›l olanlara, Zât-i teâlân›ntecellîlerinden de biraz hâs›l olur. Hâlbuki, ahfâ sâhiblerine, seyrleri bitince,bu tecellîler hâs›l olmakdad›r. Bu tecellîlerin afla¤› ve yukar› derecelerdeolmalar› birbirlerine benzemez. Kalb sâhibinin tecellîsi ile, ahfâ sâhibinintecellîsi müsâvî olmaz. Fekat, buras›n› yanl›fl anlamamal›d›r. Bu ayr›-l›k, Velîler aras›nda, birbiri ile olur. Kalb sâhibi ile ahfâ sâhibleri, kemâlevâs›l olduklar›ndan sonra, kalb vilâyetinin sâhibi, ahfâ vilâyetinin sâhibininvilâyetinden dahâ afla¤›d›r. Fekat, Velîler ile Peygamberler aras›nda buayr›l›k yokdur. Çünki, bir Peygamberin (Kalb makâm›)ndan olan vilâyeti,bir Velînin (Ahfâ makâm›)ndan olan vilâyetinden dahâ üstündür. O Velî,ahfâ derecelerinin sonuna varm›fl olsa da, O Nebînin derecesine varamaz.Bu Velînin bafl›, her zemân, yine bu vilâyetin sâhibi olan bir Peygamberinaya¤› alt›ndad›r. Sâffâti sûresinin yüzyetmiflbirinci âyetinde meâlen, (Peygamberlereyard›m edilece¤ini, onlar›n üstün olaca¤›n› ezelde yazd›k) buyuruldu.Bu ayr›l›k, Peygamberlerin birbiri aras›nda da vard›r. Yüksek derecesâhibi, afla¤› derece sâhibinden dahâ yüksekdir. Fekat, Peygamberleraras›nda olan bu ayr›l›k da, Âlem-i emr kemâlât›n›n dâiresinin sonuna kadard›r.Bundan sonra, üstünlük, yüksekli¤e ve alçakl›¤a ba¤l› olmaz. Bu makâmda,afla¤› derece sâhibi, yukar› derece sâhibinden dahâ üstün olabilir.Meselâ, bu makâmda, Mûsâ aleyhisselâmla Îsâ aleyhisselâm aras›nda üstünlükfark› oldu¤unu görüyoruz. Burada, Mûsâ aleyhisselâm dahâ büyükdürve dahâ flânl›d›r. Îsâ aleyhisselâmda bu büyüklük ve böyle flân yokdur.Bu mertebede üstünlük baflka birfleye ba¤l›d›r. Bu derecelerin yukar›, afla-¤› olmas›na ba¤l› de¤ildir. Bunu, dahâ ileride inflâallah genifl olarak bildirece¤im.Bunun gibi, ‹brâhîm aleyhisselâm ile, baflka peygamberler aras›ndada, Kâ’benin hakîkatine ba¤l› kemâlâtda ayr›l›k bulduk. Kâ’benin hakîkati,insan ve melek hakîkatlerinin hepsinden dahâ üstündür. ‹brâhîmaleyhisselâm›n o makâmda büyük flân› ve yüksek mertebesi vard›r ki, Muhammedaleyhisselâmdan baflka hiçbir Peygamber, bu flâna ve rütbeyeyetiflememifldir. Bu çok yüksek makâm Allahü teâlân›n azamet ve kibriyâl›kperdelerinin göründü¤ü makâmd›r. Bu makâm›n merkezinde bütünkemâlât toplanm›fld›r. Bu merkezin kemâlât›, Peygamberlerin sonuncusuiçindir. Bu makâm›n baflka yerleri, ‹brâhîm aleyhisselâm›nd›r. Peygamberlerdenve Evliyân›n yükseklerinden bu makâmda görünenler, bu ikisinin– 334 –