buraya

elim varmad›. Kalbimi so¤ukluk o kadar kaplad› ki, hiçbirfleyle k›z›flam›-yor. Tenbeller gibi hiçbir ifl yapam›yorum. Fârisî beyt tercemesi:Ben hiçim, hiçden de afla¤›,Hiçden bir ifl hâs›l olur mu?Sözümüze gelelim. fiimdi (Hakk-ul-yakîn) ile flereflendirdiler. Buradailm ve ayn, ya’nî bilmek ve görmek birbirine perde de¤ildirler. Fenâ ile bekâbir aradad›r. Hayret, flaflk›nl›k içinde ilm ve flü’ûr vard›r. Gayb etmifl ikenkavuflmufldur. ‹lm ve ma’rifet varken cehl ve dalg›nl›k içindedir. Fârisîm›sra’ tercemesi:Çok flafl›l›r. Hem kavufldum, hem flaflk›n oldum.Allahü teâlâ yaln›z kendi sonsuz merhametiyle yüksek derecelerdeilerletiyor. (Vilâyet makâm›)n›n üstünde (fiehâdet makâm›) var. Vilâyetin,flehâdet makâm› yan›ndaki yeri, sûretlerin tecellîsinin zât›n tecellîsi yan›ndakiyeri gibidir. Hattâ, bu ikisi aras›ndaki uzakl›k, o ikisi aras›ndaki uzakl›kdankat kat çokdur. Bunu önceden de bildirmifldim. fiehâdet makâm›-n›n üstünde (S›ddîkl›k makâm›) var. Bu iki makâm aras›ndaki uzakl›k, kelimeile anlat›labilenden dahâ çok ve iflâret olunabilenden dahâ büyükdür.S›ddîkl›k makâm›n›n üstünde, yaln›z (Peygamberlik makâm›) vard›r “alâehlihessalâtü vesselâm”. S›ddîkl›k makâm› ile peygamberlik makâm› aras›ndabaflka makâm yokdur ve olamaz. Baflka makâm olam›yaca¤›, aç›k vedo¤ru olan keflfle anlafl›lmakdad›r. Ehlüllahdan, ya’nî Evliyâdan birço¤u,bu iki makâm aras›nda bir makâm dahâ bulundu¤unu söylemifller ve buna(Kurbet) makâm› demifllerdir. Buraya ulafld›rmakla da flereflendirdiler.Bu makâm›n ne oldu¤unu bildirdiler. Çok u¤rafld›kdan ve pek yalvard›kdansonra, önce o büyüklerin söyledikleri gibi gösterdiler. Sonra iç yüzünübildirdiler. Evet, yükselirken S›ddîkl›k makâm› hâs›l oldukdan sonra bumakâm hâs›l olmakdad›r. Fekat iki makâm›n aras›nda bulunmas›, üzerindedurulacak birfleydir. Yüksek kap›n›za kavufldu¤um zemân, inflâallahü teâlâ,iflin iç yüzünü genifl olarak sunaca¤›m. Bu makâm çok yüksekdir.Yükselirken, geçilen konaklar içinde bundan dahâ üstünü bilinmiyor. Allahüteâlân›n vücûdünün, ya’nî varl›¤›n›n, zât›ndan, ya’nî kendisindenbaflka oldu¤u, bu makâmda anlafl›l›yor. Do¤ru yolun âlimleri de “Allahüteâlâ onlar›n çal›flmalar›na iyi karfl›l›klar versin” böyle oldu¤unu bildirmifllerdir.Burada, vücûd da yolda kal›yor. Ondan dahâ yukar› ç›k›l›yor. Ebül-Mekârim-i Rükneddîn fieyh Alâüddevle, kitâblar›n›n bir kaç›nda (Vücûdâleminin üstünde, Melik-il-vedûd âlemi vard›r) buyuruyor.S›ddîkl›k makâm›, Bekâ makâmlar›ndand›r. Çünki, yüzü mahlûklara karfl›d›r.Bundan dahâ afla¤›da, ya’nî inifl makâmlar›n›n en ilerisinde peygamberlikmakâm› vard›r. Bu makâm s›ddîkl›k makâm›ndan dahâ yüksekdir.Sahv ve bekâ burada dahâ çokdur. Kurbet makâm›, bu iki makâm›n aras›-na giremez. Çünki bunun yüzü, tam tenzîhe do¤rudur ve ç›k›fl makâmlar›-n›n temâm›d›r. Nerede onlar, nerede bu? Fârisî beyt tercemesi:Ayna arkas›ndaki papa¤an gibiyim,Ezelî üstâd ne derse onu söylerim.Düflünerek, ifliterek anlafl›lan ahkâm-› islâmiyye bilgileri, flimdi keflf ile– 32 –