buraya

219‹K‹YÜZONDOKUZUNCU MEKTÛBBu mektûb, mirzâ Ebrece yaz›lm›fld›r. ‹nsan, câhil oldu¤u için, bedenininhastal›¤›n› giderme¤e çal›flmakdad›r. Kalbin dünyâya düflkün olmas› hastal›¤›ndanhaberi bile olmad›¤› bildirilmekdedir:Allahü teâlâ, sizi ayblardan, kusûrlardan korusun. Sizi lekeliyecek fleylerden,geçmifl ve gelecek bütün insanlar›n en üstünü hurmetine “aleyhi vealâ âlihi ve sahbihi ecma’în minessalevâti etemmühâ ve minetteslîmâtiekmelühâ” muhâfaza buyursun! Ey mes’ûd ve temiz kardeflim! ‹nsan›n bedeninebir hastal›k gelince ve uzvunda bozukluk olunca, o hastal›¤› gidermekve o bozuklu¤u düzeltmek için, o kadar u¤rafl›r da, kalb hastal›¤›kendisini sonsuz ölüme ve bitmez tükenmez azâblara sürükledi¤i hâlde, bukorkunç hastal›kdan kurtulma¤› hiç düflünmemekdedir ve onu gidermekiçin hiç k›p›rdamamakdad›r. Kalbin hasta olmas› demek, Allahü teâlâdanbaflka fleylere tutulmufl olmas›d›r. E¤er, kalbin bu tutulmas›n› hastal›k bilmezse,çok alçak kimsedir. E¤er bilir de, ald›r›fl etmezse, çok pisdir. Bu hastal›¤›anlamak için, (Akl-i mu’âd) lâz›md›r. (Akl-i me’âfl), k›sa görüfllü oldu¤undan,ancak, görünüfle bakar. Akl-i me’âfl, dünyân›n geçici lezzetlerinebakarak, kalb âfetlerini hastal›k bile saymad›¤› gibi, akl-i mu’âd da, âhiretdeverilecek sevâblara bakarak, bedendeki bozukluklar›, hastal›k saymaz.Akl-i me’âfl, k›sa görüfllü, akl-i mu’âd keskin görüfllüdür. Akl-i mu’âd,Peygamberlerde “aleyhimüssalevâtü vetteslîmât” ve Evliyâda bulunur.Akl-i me’âfl›, mala düflkün olanlar, dünyâya ba¤l› olanlar be¤enir. Aradakifark› düflünmelidir. Akl-i mu’âd› kuvvetlendiren fleyler, ölümü düflünmek,âh›retde olacak fleyleri ö¤renmek ve âh›ret derdi ile flereflenmifl olanlarlabirlikde bulunmakd›r. Fârisî beyt tercemesi:Aran›lan hazînenin niflân›n› verdim sana,belki sen kavuflursun, biz varamad›ksa da.Bedenin hastal›¤›, ahkâm-› islâmiyyenin yerine getirilmesini güçlefldirdi¤igibi, kalb hastal›¤› da, islâmiyyete uyma¤› güçlefldirmekdedir. fiûrâ sûresi,onüçüncü âyetinde meâlen, (Müslimân olmalar›n› istemekli¤in, kâfirlereçok güç gelmekdedir) ve Bekara sûresinin k›rkbeflinci âyetinde meâlen,(Nemâz k›lmak, ibâdet etmek, yaln›z mü’minlere güç gelmez) buyuruldu.Görünen uzvlar›n kuvvetden düflmesi, ibâdeti güçlefldirdi¤i gibi, kalbdeîmân›n za’îflemesi de güçlefldirmekdedir. Yoksa, islâmiyyetin her emrindekolayl›k vard›r. Bekara sûresinin yüzseksenbeflinci âyetinde meâlen,(Allahü teâlâ, size kolayl›k yapmak istiyor, güçlük ç›karmak istemiyor) veNisâ sûresinin yirmiyedinci âyetinde meâlen, (Allahü teâlâ, emrlerininhafîf olmas›n› diledi. Çünki, insanlar za’îf yarat›ld›) buyuruldu. Bu ikiâyet-i kerîme de, sözümüzü isbât etmekdedir. Fârisî m›sra’ tercemesi:Bir kimse kör ise, güneflin suçu ne?Bunun için, bu hastal›¤› gidermek çok lâz›md›r. Bunun mütehass›s›olan hakîmlere s›¤›nmak farz-› aynd›r. Resûl, ancak haber verir.– 265 –