buraya

nu bildirmifllerdir. Belki de, Me’âric sûresinin dördüncü [4] âyetinde, (Meleklerve rûh oraya bir günde var›rlar. Bu günün uzunlu¤u ellibin senelik yoldur)buyurulmakla bu yola iflâret edilmifldir. Yolun çoklu¤u bizi çok üzdü.Ümmîdlerimiz kesildi. Fekat hemen fiûrâ sûresinin yirmisekizinci [28] âyetinde;(Ümmîd kesildikden sonra, O, fâideli ya¤mur gönderir ve rahmetiniyayar) müjdesi, bizi sevindirdi. Birkaç günden beri eflyâda seyr, ya’nî yolculukhâs›l olmufldur. Fekat, talebeler ç›lg›nl›k gösterdiklerinden, yine onlarlau¤raflma¤a bafllan›ld›. Dahâ o makâma kavuflaca¤›m› sanm›yorum. Fekat,talebeler s›k›fld›rd›klar› için, hayâ ve ihsân duygular› ile onlara birfleylersöylüyorum. Bundan önce tevhîd-i vücûdî bilgilerine ba¤lan›p kalm›fld›m.Hâlimi arka arkaya yüksek kap›n›za bildirmifldim. ‹flleri, s›fatlar› aslavermifldim. ‹flin içyüzü anlafl›l›nca, o bilgilerden kurtuldum. Terâzinin (Hemeezûst) kefesinin a¤›r basd›¤›n› anlad›m. Yüksekli¤in böyle görüflde oldu¤unu,(Heme ûst) demekde olmad›¤›n› anlad›m. Fi’llerin ve s›fatlar›n ondanbaflka olduklar› anlafl›ld›. Herbirini ayr› ayr› göstererek, yukar› mertebeyeç›kard›lar. fiübheler hiç kalmad›. Keflflerin hepsi, ahkâm-› islâmiyyeninaç›k bilgilerine tam uymakdad›r. ‹slâmiyyetin aç›kça bildirdiklerindenk›l kadar ayr›l›klar› yokdur. Tesavvufcular›n birkaç›, islâmiyyetin aç›kça bildirdiklerineuym›yan keflfler bildirmifller ise de, yâ yanl›fl anlam›fllar veyâsekr, ya’nî flü’ûrsuzluk hâlinde iken söylemifllerdir. Bât›n›n zâhire uygunsuzoldu¤u hiç görülmemifldir. Tesavvuf yolunun ortas›nda, zâhire uymayanfleyler görünüyor ise de, bunlar da zâhire uydurulur. Zâhirle bât›n birlefldirilir.Yolun sonuna varanlar›n bât›n›, islâmiyyetin zâhirine hep uygun olur.Âlimler ile bu büyükler aras›nda yaln›z bir ayr›l›k vard›r ki, âlimler düflünerekve ilm yolu ile bilirler. Bu büyükler ise, keflf ederek, tad›n› alarak bulurlar.Bu büyüklerin hâllerinin do¤ru olmas›na birinci alâmet, islâmiyyetinzâhirine uygun bulunmalar›d›r. fiu’arâ sûresi onüçüncü âyet-i kerîmesi(Gö¤süm daral›yor, dilim söylemez oluyor) bunlar›n hâline uygundur. Neyazaca¤›m› bilemiyorum. Hâllerimin birço¤unu kaleme alam›yorum. Mektûblardada yazacak yer kalm›yor. Belki bunda da bir hikmet vard›r. Uzakdakalan bu mahrûmu k›ymetli teveccühünüzden ve garîblere olan merhametinizdenay›rmay›n›z. Yolda b›rakmay›n›z. Fârisî beyt tercemesi:Bu söze sebeb olan sensin,Uzarsa uzatan da sensin.Mektûbu uzatmak sayg›s›zl›¤›ndan çekiniyorum. Fârisî m›sra’ tercemesi:Köle olan haddini bilmelidir.14ONDÖRDÜNCÜ MEKTÛBBu mektûb yine yüksek mürflidine yaz›lm›fld›r. Yolculukda hâs›l olan fleylerive birkaç talebenin hâllerini bildirmekdedir:Yüksek kap›n›z›n kölelerinin en afla¤›s› olan Ahmed sunar ki, mahlûklar›nmertebelerinde görülen tecellîlerden biraz›, önceki mektûbda sunulmufldu.Ondan sonra (Vücûb), ya’nî varl›¤› lâz›m olan mertebe göründü.Bütün s›fatlar bu mertebededir. Çirkin, siyâh bir kad›n fleklinde görün-– 26 –