buraya

126YÜZY‹RM‹ALTINCI MEKTÛBBu mektûb, yine mîr Sâlih Niflâpûrîye yaz›lm›fld›r. Tâlibin bât›l, bozukma’bûdlardan kurtulmas›, hak, do¤ru ma’bûdü düflünmesi ve hât›r›na gelenherfleyi de kovmas› bildirilmekdedir:Mîr Seyyid kardeflim! Tâlib (Lâ ilâhe) derken, kendi içinde ve d›flardaolan bütün bozuk ma’bûdlar› yok etmesi ve (‹llallah) derken, hak ma’bûdolarak fikrine, vehmine gelen fleylerin hepsini de nefy etmesi, ko¤mas› lâz›md›r.Hak olan bir ma’bûdün yaln›z var oldu¤unu düflünmeli, bundan baflkahât›r›na hiçbirfley getirmemelidir. Allahü teâlân›n zât›nda hiçbirfley vevücûd ya’nî var olmas› bile bulunmaz. Onu, vücûdden baflka olarak aramaklâz›md›r. Ehl-i sünnet âlimleri “Allahü teâlâ onlar›n çal›flmalar›na bol boliyilikler versin!” ne güzel söylemifllerdir. Allahü teâlân›n vücûdü, zât›ndanbaflkad›r, buyurmufllard›r. Vücûdü zâtdan baflka bilmemek ve vücûdden baflkabirfleyin varl›¤›na inanmamak, k›sa görüfllü olmakd›r. fieyh Alâüddevle“kaddesallahü sirrehül’azîz”, (Vücûd âleminin üstünde, Melik-il-vedûdâlemi vard›r) demifldir. Bu fakîri vücûd mertebesinden yukar› götürdüklerinde,çok zemân, o hâlde kalm›fld›m. Zevk ile, vicdân ile kendimi(Mu’attala f›rkas›)ndan ya’nî s›fatlara inanmayanlardan sanm›fld›m. Allahüteâlân›n vücûd s›fat›n› bilmedim. Çünki, vücûd s›fat› geride kalm›fld›. Zâtmertebesinde vücûdun yeri yokdu. O hâldeki îmân›m, îmân-› taklîdî idi.Tahkîkî de¤ildi. Sözün k›sas›, insan›n hât›r›na, hayâline gelen herfley de, kendisigibi mahlûkdur. Mahlûklar›ndan kendisine do¤ru hiçbir yol açmayan,yaln›z Onu anlamakdan âciz olmak, gücü yetememek yolunu aç›k b›rakanRabbimizi tesbîh ederiz. O her aybdan, kusûrdan, lekeden uzakd›r, temizdir.(Fenâ-fillah) ve (Bekâ-billah) denilen mertebelere varmak, mümkin vâcibolur demek de¤ildir. Böyle fley olamaz. Böyle fleyin olmas›, hakîkatleribozmak, birbirine kar›fld›rmak olur. Mahlûk, sonradan yarat›lm›fl olanlar,vâcib olamayacaklar›, hep var olamayacaklar› için, vâcibden mümkinineline geçen fley yaln›z Onu anl›yamamakd›r. Fârisî beyt tercemesi:Ankâ avlan›lmaz, tuza¤› topla!Tuza¤a giren, olur yaln›z hava.Çok yüksekleri arayan tâlib, kavuflulamayacak, ad› ve niflân› bulunamayacakbir varl›¤› arar. Birçoklar› ise, kendilerinden baflka olmayan varl›¤›aramakda, ona yaklaflma¤a, berâber olma¤a u¤raflmakdad›r. Fârisî m›sra’tercemesi:Onlar büyüklerdir, ben de böyleyim yâ Rab!Geçmifliniz ve gelece¤iniz hayrl› olsun!_________________Az›c›k müslimânl›¤› et merak,Din büyüklerinin sözüne bir bak!Okusan, anlars›n sen de, o zemân,Ne diyor Muhammed aleyhisselâm?– 172 –