buraya

Her söyledi¤imiz bizde kal›r. Fârisî beyt tercemesi:Kendinden haberi olm›yan kimse,Nerde kald›, baflka fleyleri bile?Çok olur ki, câhiller, nefsden hiç haberleri olmad›¤› için, mutmainneyiemmâre san›rlar. Nefs-i emmâreye karfl› yapd›klar›n›, nefs-i mutmeinneyede yaparlar. Nitekim kâfirler, Peygamberleri “aleyhimüssalevâtü vetteslîmât”baflka insanlar gibi san›yorlar. Peygamberli¤in yüksekli¤ine inanm›-yorlar. O büyüklere “aleyhimüssalevâtü vetteh›yyât” ve onlar›n yolunda gidenlereinanmamakdan Allahü teâlâya s›¤›n›r›z!102YÜZ‹K‹NC‹ MEKTÛBBu mektûb, molla Muzaffere yaz›lm›fld›r. Ödünç al›p vermekdeki fâizibildirmekdedir:Ödünç verenin fazla olarak istedi¤i mal›n yaln›z fâiz oldu¤unu söylemifldiniz.Meselâ oniki dirhem ödemesi flart› ile on dirhem gümüfl verenin ald›¤›gümüflden yaln›z fazla olan iki dirhemi fâiz olur, harâm olur demifldiniz.Hâlbuki, dahâ fazlas›n› ödemesi flart› ile, ödünç vermek fâizdir. Ya’nîböyle olan sözleflme harâmd›r. Harâm anlaflma ile, ele geçen mal›n hepsiharâm olur. Meselâ, oniki dirhem ödemesi flart› ile, on dirhem ödünç verilse,al›nan oniki dirhemin hepsi harâm olur. Fâiz ile ödünç vermek ve almakharâm oldu¤u, Kur’ân-› kerîmde aç›kca bildirilmifldir. ‹htiyâc› olan›nda, olm›yan›n da, fâizle, ödünç almas› harâmd›r. ‹htiyâc› olana, fâiz harâmolmaz demek, Kur’ân-› kerîmin emrini de¤ifldirmek olur. (K›nye) kitâb›,Kur’ân-› kerîmin emrini de¤ifldiremez. Lâhor flehrinin büyük âlimlerindenolan mevlânâ Cemâl, (K›nye)nin birçok haberleri k›ymetli kitâblara uymamakdad›r.Böyle haberlerine güvenilmez buyururdu. [‹bni Âbidîn “rahmetullahialeyh” dahî, (K›nye)nin birçok haberi za’îfdir, güvenilmez buyurmakdad›r.Bu kitâb›, Zâhidî yazm›fld›r.] (K›nye)nin bu yaz›s›n›, do¤ru kabûletsek bile, buradaki ihtiyâc kelimesine, zarûret ve ölüm tehlükesima’nâs›n› vermek lâz›md›r. Böylece, Mâide sûresi, dördüncü âyetinin,(Ölüme sebeb olan s›k›fl›k hâle düflen) meâlindeki iznden istifâde edilmiflolur. Çünki, bu âyet-i kerîme, harâmlardan afv olunabilecek özrü beyân buyurmakdad›r.Fâiz ile ödünç almak için, her ihtiyâc özr olsayd›, fâizin harâmedilmesine sebeb kalmazd›. Çünki, fâiz ödeme¤i, ancak ihtiyâc› olankabûl eder. ‹htiyâc› olm›yan kimse, aç›kdan para vermek istemez. Allahüteâlân›n, bu yasak emri, yersiz lüzûmsuz olurdu. Allahü teâlân›n kitâb›na,böyle iftirâ edilemez. Abes, yersiz, birfley bulunmas› düflünülemez. Her ihtiyâc›olan›n fâiz ile para almas› câiz diye, bir ân düflünsek, ihtiyaç da, birnev’ zarûretdir. Zarûretin dereceleri vard›r. Ziyâfet vermek için, fâiz ile paraalmak ihtiyâc de¤ildir. Meyyitin b›rakd›¤› malda meyyitin ihtiyâc›, kefenve cenâze masraf› oldu¤u kitâblarda bildiriliyor. Onun rûhu için, ziyâfet verme¤e,ihtiyâc denilmemifldir. Meyyit, sadakan›n sevâb›na, herkesden çokmuhtâc oldu¤u hâlde, onun rûhu için yemek [helva] da¤›t›lmas›n› islâmiyyetemr etmemifldir. O hâlde bunlar› yapmak, fâizle para almak için ihtiyâc,– 153 –